“Aliwan Tua Itan!”

INSALAYSAY na sakey a lakin taga Nueva York (E.U.A.): “Si Jonathan ya ana’ko so binmisita ed kakaaro ed pigaran kilometro so kaarawi. Agnilabay na asawak, si Valentina, a manbiahe si Jonathan ed panaayaman na kakaaro to. Sikato so lawas mapaga nipaakar ed trapiko. Balet labalabay nen Jonathan iray electronic, tan saray kakaaro to so walaan na panagpagawaan a nayarin pakaalaan to na praktikal iran eksperiensia. Siak so walad abung diad west Manhattan, Nueva York. Bibisitaen na asawak so kakanayon to ed Puerto Rico. ‘Nanagunuyan et onsabi lay Jonathan,’ so inisip ko. Insan tinmanol so timbre ed puerta. ‘Siguradon sikato la itan.’ Balet sananey. Saman et say pulis tan saray paramedic. ‘Kasin nabidbir yo iyan lisensya na drayber?’ so tepet na pulis. ‘On, kien na ana’ko itan, si Jonathan.’ ‘Walay mauges a balita mi ed sikayo. Walay agawan aksidenti, tan . . . say anak yo, . . . say anak yo so inatey.’ Say inmunan reaksion ko et, ‘Aliwan tua itan!’ Saman a makapabiglan agawa so anugat ed kapusoan mi a siansian tatambalen, anggan pigaran taon lay apalabas.”

Insulat na sakey ya ama a taga Barcelona (España): “Diad España, legan na saray taon na 1960, sikami so sakey a maliket a pamilya. Wadtan si Maria, say asawak, tan say taloran anak mi, si David, Paquito, tan Isabel, a mantaon na 13, 11, tan 9 unong ed impansasaginonoran.

“Aminsan ya agew nen Marso 1963, sinmempet si Paquito a nanlapud eskuelaan a manrereklamo lapud masyadon sakit na ulo. Ataranta kami no anto kasi sengegan​—balet aliwan diad loob na andukey a panaon. Linmabas so taloran oras et sikato so inatey. Sakey a pandala ed utek (cerebral hemorrhage) so anigway ed bilay to.

“Say impatey nen Paquito so agawa masulok lan 30 a taon so apalabas. Siansia ni, say masyadon ot-ot na saman ya impatey so nansiansia ed sikami anggani’d natan. Agnayarin naandian na sakey ya anak iray ateng et agmanliknan sikaran mismo so abalangan na sakey a bengatla​—kaunongan man kabayag so linmabas lan panaon odino kaunongan man karakel ni anak a niwala’d sikara.”

Sarayan duan eksperiensia, a no iner et saray ateng so akabalang ed ananak da, so mangiyiilustra ed no panon kaaralem tan kabayag so sugat sano sakey ya anak so ompatey. Agaylan tua iray salita na sakey a doktor a nansulat: “Say impatey na sakey ya ugaw so gendagendat a nagkalalon makapaermen tan makapagonigon nen say impatey na sakey a matatken lan too lapud say sakey ya ugaw so ag-iilaloan ya ompatey. . . . Say impatey na anggan siopan ugaw so mangirerepresenta na kaandi na saray plano ed arapen, relasyon [anak a laki, manugang-a-bii, kaapoan], saray eksperiensia . . . ya agni nangayagaan.” Tan sayan liknaan na pakaandi so onaplika met ed anggan siopaman a biin nakalan.

Inkuan na sakey ya abalon bii: “Say asawak, si Russell, so nanlingkor bilang sakey a medical aide ed bakalan diad Pasipiko legan na Guerra Mundial II. Anengneng tan aliktaran toy pigaran makapakebbiew a bakal. Sikato so pinmawil ed Estados Unidos tan ed sakey a nagkalalon maligen a panagbilay. Diad saginonor et sikato so nanlingkor bilang sakey a ministro na Salita na Dios. Sanen sikato so manedad na masulok a 60, sikato so ginmapon awalaan na sintomas ed problema’d puso. Nanggunaetan ton nawalaan na aktibon bilay. Insan, sakey ya agew nen Hulyo 1988, sikato so naataki tan inatey. Say impatey to so makapaermen. Ag’ak anggan akapanpatanir. Sikato so agko lambengat basta asawa. Sikato so sankaabigan a kaarok. Sikami so nanamong ed loob na 40 a taon. Natan et singa kaukolan kon onarap ed nikadkaduman inkabegtebegtew.”

Saraya lambengat so pigara ed nilibon trahedya a mangekeeng ya inagew-agew ed saray pamilya ed sankamundoan. Unong ya ibaga ed sikayo na maslak a maneermen a totoo, sano say patey so mangala ed anak yo, asawa yon laki, asawa yon bii, ateng yo, kaaro yo et tua so impanawag ed satan nen Kristianon managsulat a si Pablo, “say kaonoran a kabusol.” Mabetbet, say ununan natural a reaksion ed makapakigtot iran balita so nayarin panangiburi, “Aliwan tua itan! Ag’ak manisia ed satan.” Saray arum a reaksion so mabetbet ya onsublay, a singa nanengneng tayo.​—1 Corinto 15:25, 26.

Balet, sakbay tayon konsideraen iray liknaan na panermen, ebatan tayo ni so pigaran importantin tepet. Kasin say patey et kabaliksan toy anggaan na satan a too? Kasin wala so antokaman ya ilalo a nanengneng tayo lamet iray pinabli tayo?

Wala so Peteg ya Ilalo

Say managsulat na Biblia a si Pablo so angiter na ilalo ed pakainawaan manlapud satan a “kaonoran a kabusol,” salanti say patey. Insulat to: “Naekal naani so patey.” “Say kaunoran a kabusol a naandi et say patey.” (1 Corinto 15:26, The New English Bible) Akin ya ontanlan maseguro si Pablo ed satan? Lapud sikato so binangatan na sakey a pinaoli manlapud saray inaatey, si Jesu-Kristo. (Gawa 9:3-19) Satan met so rason no akin ya insulat nen Pablo: “Ta lapu’d too [si Adan] so sinabian napatey, lapu ed too [si Jesu-Kristo] met so sinabian na kioli ed bilay na saray inaatey. Lapud kinen Adan so pateyan na amin, ontan met diad kinen Cristo onoli’ra ed bilay.”​—1 Corinto 15:21, 22.

Naermenan a tuloy si Jesus sanen nabet to so sakey a balo ed Nain tan anengneng to so inatey a balolaki to. Ibabaga ed sikatayo na salaysay na Biblia: “Bang nen akaasinger [si Jesus] ed pinto na syudad [Nain], nia, ipapaway da so sakey ya inatey, a bugbugtong ya anak a laki nen ina to a balo ni nimet et dakel a totoo ed ciudad so akiolop ed sikato. Et nen sikato’y anengneng na Katawan, sikato so inabagey to, et inkuan to ed sikato, Agka mannangis. Et inmasinger tan diniwi’to so lungon: et saray nanawit tinmonda ra. Et inkuan to, Balolaki, kuan ko ed sika, Bangon ka. Et samay inatey, binmangon, et ginmapo a nansalita. Et inyawa’to ed kinen ina to. Et say takot sinmabi ed amin: et in galgalang da so Dios, a kuan da: Sakey a baleg a profeta so inmalagey ed sikatayo: tan, say Dios dinalaw to so baley to.” Imanoen no panon a si Jesus so apakiwas tekep na impakaabagey, a pinaoli to so balolaki na balo! Isipen pa no anto so iyaanino na satan parad arapen!​—Lucas 7:12-16.

Diman, diad arap na saray akatasi, si Jesus so nanggawa na agnalingwanan a panamaoli. Saman so garantiya ed kikioli ya impasakbay to la ed pigaran panaon sakbay na sayan inkagawa, sakey a panangipawil ed bilay ed dalin diad silong na “tawen a balo.” Diad saman ya inkagawa et inkuan nen Jesus: “Ag kayo mankelaw ed saya: ta onsabi horas, ya amin so saray wala ed saray lobok narengel da so voces to. Et onpaway ira.”​—Apocalipsis 21:1, 3, 4; Juan 5:28, 29; 2 Pedro 3:13.

Arum ya akatasi ed sakey ya impamaoli et pati si Pedro, a kaibay arum ed 12 ya akila ed si Jesus ed saray panagbaroy to. Aktual dan nadngelan so impansalita na pinaolin Jesus ed Dayat na Galilea. Ibabaga ed sikatayo na salaysay: “Si Jesus kuan to ed sikara, Galidia ta mangalmosal. Et angapo ed saray babangatan so akakpel ya anepet ed sikato, Siopa ka? lapu’d amta ra a sikato so Katawan. Ondago si Jesus, et alaen to so tinapay tan itdanto’ra, tan ontan met na sira. Saya sikato natan so mikatlo ya inpatnag nen Jesus ed saray babangatan, kayari to ya inmoli ed bilay.”​—Juan 21:12-14.

Kanian, nayarian nen Pedro ya isulat tekep na mabiskeg a konbiksyon: “Nagalang so Dios tan Ama na Katawan tayo a Jesu-Cristo, ya unong na baleg a panangasi to pinabilay to itayo lamet ed mabilay ya ilalo, lapu ed inkioli ed bilay nen Jesu-Cristo, nanlapu ed saray inaatey.”​—1 Pedro 1:3.

Imbalikas nen apostol Pablo so matalek ya ilalo to sanen inkuanto: “Sisiaen ko so amin na saray bengatla a nisulat ed gangan, tan nisulat ed saray profetas; ya wala so ilalok ed Dios, a sikato met so aalagden a dili na saraya, ya wala naani kioli ed bilay na saray matunong tan ag matunong.”​—Gawa 24:14, 15.

Kanian minilyon sirin so nawalaan na mabiskeg ya ilalo ed pakanengneng ed pinabli ran ombilay lamet diad dalin, balet diad silong na nikaduman tuloy iran sirkumstansya. Anto iratan a sirkumstansya? Saray kaaruman a detalye ed nibased-Biblian ilalo parad saray pinabli tayon naandi so nasingbat ed unor a seksion na sayan brosyur, ya apauloan na “Sakey a Seguradon Ilalo Parad Inaatey.”

Balet konsideraen tayo nin ununa iray tepet a nayarin walad sikayo no sikayo so naeermenan ed inkaandi na sakey a pinabli yo: Kasin normal so onian panermen? Panon kon pidenengan so kaermenan ko? Anto so nitulong na arum ed siak pian makatalona? Panon kon natulongan so arum a maneermen? Tan manuna, Anto so ibabaga na Biblia nipaakar ed sakey a seguradon ilalo parad inaatey? Kasin nanengneng ko lamet iray pinablik? Tan iner?