Kapitulo 13
No Akin a Say Maridios a Kabibilay so Mangitatarok na Liket
1. Akin a nibaga tayo a say dalan nen Jehova so mangitatarok na liket?
SI JEHOVA so “maliket a Dios,” tan labay ton panggayagaan yo so bilay. (1 Timoteo 1:11, NW) Diad panakar ed dalan to, nagunggunaan tan naeksperiensia yo so ag-onkupas tan magnayon ya inkaligen, singa manag-agos-lawas ya ilog. Say panakar ed dalan na Dios so mamakiwas met ed sakey ya iyugali iray gawa na inkatunong, ‘singa saray daluyon na dayat.’ Saya so mangitatarok na tuan liket.—Isaias 48:17, 18.
2. Panon a nayarin magmaliw a maliket iray Kristiano anggaman no maminsan et sikaray mauges a natratrato?
2 Nayarin onsuppiat so arum, ‘No maminsan et maniirap so totoo lapud panggagaway kaptekan.’ Tua, tan talagan agawa met itan ed apostoles nen Jesus. Balet, anggaman pinapasegsegang, sikaray nanggayaga tan nantultuloy ya “angiyabawag ed maong a balita nipaakar ed Kristo.” (Gawa 5:40-42, NW) Makaaral tayo na importanti iran leksion manlapud saya. Say sakey et say maridios a kabibilay tayo so agmangarantiya a lawas marakep so katrato tayo. “On,” insulat nen apostol Pablo, “amin so saray malabay a manbilay ed sinasanto ed Cristo Jesus, manako’ra naani pamasegsegang.” (2 Timoteo 3:12) Say rason ed saya et lapud sumpa si Satanas tan say mundo to ed saramay manbibilay ed maridios a dalan. (Juan 15:18, 19; 1 Pedro 5:8) Balet say peteg a liket so agmandedependi ed akinpaway iran bengatla. Imbes, satan so manlalapud kombiksyon a say gagawaen tayo et maptek tan diad ontan et walaay imis na abobon na Dios.—Mateo 5:10-12; Santiago 1:2, 3; 1 Pedro 4:13, 14.
3. Panon a say panagdayew ed si Jehova so nepeg a mangapekta ed bilay na sakey?
3 Walaray totoon manliknan nagamoran day pabor na Dios diad panamegley na sanpaminsan iran kiwas na debosyon ed sikato balet ta nalingwanan da ed arum a pankanawnawa. Say tuan panagdayew ed si Jehova a Dios so aliwan ontan. Aapektaen na satan so kondukta na sakey ed amin ya oras a sikatoy aliing, ed inagew-agew, ed taon-taon. Satan so rason no akin a natatawag iyan ‘Say Dalan.’ (Gawa 19:9; Isaias 30:21) Satan so sakey a maridios a dalan na kabibilay a kakaukolanen to itayon mansalita tan onkiwas a mitunosan ed Salita na Dios.
4. Akin a makagungguna so panggawa na saray pananguman ta pian makapanbilay unong ed saray dalan na Dios?
4 Sano naimano na saray balon estudyante na Biblia a kaukolan day manggawa na pananguman pian napaliket si Jehova, ompan sikaray manumameng, ‘Kasin peteg a makagunggunay maridios a kabibilay?’ Makaseguro kayon talagan ontan. Akin? Lapud “say Dios sikato so aro,” tan saray dalan to sirin so parad pakagunggunaan tayo. (1 Juan 4:8) Say Dios met so makabat tan kabat to no anto so sankaabigan parad sikatayo. Lapud si Jehova a Dios et makapanyarin-amin, sarag to itayon pabiskegen pian nasumpal so pilalek tayon sikatoy paliketen diad panamegley na itunda’d sakey a mauges a bisyo. (Filipos 4:13) Konsideraen tayo pa so pigaran prinsipyon nalalanor ed maridios a kabibilay tan nengnengen no panon a say panangiyaplika ed saratan so mangitatarok na liket.
SAY INKAMATUA SO MANSUMPAL ED LIKET
5. Antoy ibabaga na Biblia nipaakar ed panagtila tan panagtakew?
5 Si Jehova so “Dios na katuaan.” (Salmo 31:5) Andi-duaruwa, kaliktan yon tumboken so alimbawa to tan nakabatan kayo bilang matuan too. Say inkamatua so mangitonton ed dilin-respeto tan ed sakey a maligen a liknaan. Anggaman ontan, lapud say ag-inkamatua so kaslakan a tuloy ed sayan makasalanan a mundo, nakaukolan na saray Kristiano iyan panonot: “Salitaen to so tua, balang sakey ed kapara ton too . . . Saman so nantatakew nen saman ag komon la mantakew, no ag mansagpot . . . pian wala so niiter to ed satay walay pankaokolan to.” (Efeso 4:25, 28) Saray empleadon Kristiano so matuan mantratrabahon sanagew. Nilikud no abuloyan ira na pantratrabahoan da, agda aalaen iray bengatlan kien na amo ra. Balanglan diad trabaho, diad eskuelaan, odino diad ayaman, say managdayew nen Jehova so nepeg a magmaliw a ‘matua ed amin a bengatla.’ (Hebreos 13:18) Siopaman a mangagamil na panagtila odino panagtakew so agmakagamor na abobon na Dios.—Deuteronomio 5:19; Apocalipsis 21:8.
6. Panon a nayarin say maridios ya inkamatua na sakey so mangitarok na gloria ed si Jehova?
6 Say pagmaliw a matua so mansusumpal ed dakel a bendisyon. Si Selina so sakey a mairap so panagbilay to a balo a taga Aprika a mangaaro ed si Jehova a Dios tan ed matunong iran prinsipyo to. Sakey ya agew, sikatoy akarokdok na sakey a bag a walaay libreta na bangko tan baleg a kantidad na kuarta. Diad impangusar to’d direktoryoy telepono et aromog to so makankayarian—sakey a tinakewan a makankien na lakuan. Agnapanisiaan na laki sanen si Selina, anggaman medyo mansasakit, so linma ed sikato pian ipawil ya amin so karga na bag. “Say onian inkamatua so nepeg a tumangan,” so inkuanto tan dinirewan toy kuarta. Say nagkalalon importanti et indayew na sayan laki so relihyon nen Selina. On, say matua iran gawa so mamarakep ed bangat na Biblia, mangigloria ed si Jehova a Dios, tan mangitatarok na liket ed saray matuan managdayew to.—Tito 2:10; 1 Pedro 2:12.
SAY INKAMABUNLOK SO MANGITATAROK NA LIKET
7. Anto so mauges ed panagsugal?
7 Wala so liket ed pagmaliw a mabunlok, bangta say maagum a totoo so ‘agmakatawir ed panariay Dios.’ (1 Corinto 6:10) Say sakey a kaslakan a pormay agum et say panagsugal, a panali na sakey a mangungguna manlapud katalo na arum. Ag-aabobonan nen Jehova iraman so “maagum na pilak.” (1 Timoteo 3:8) Anggan diad saray pasen a legal so panagsugal tan say sakey so mansusugal parad panliket lambengat, sikatoy nayarin nailuam tan magmaliw a promotor na sakey a bisyon manederal ed bilay na dakel. Say panagsugal so mabetbet a mangitatarok na kairapan ed pamilya na sakey a sugarol, a nayarin atilakan na daiset a kuartan panaliw ed saray pankaukolan a singa say tagano tan kawesen.—1 Timoteo 6:10.
8. Panon ya inletneg nen Jesus so maabig ya alimbawa ed inkamabunlok, tan panon tayon makapagmaliw a mabunlok?
8 Lapud maaron inkamabunlok da, nagagayagaan iray Kristiano diad pangaasisti ra’d arum, nagkalautla ed mankakaukolan iran kapananisiaan da. (Santiago 2:15, 16) Sakbay a linma dia ed dalin si Jesus, naimatonan toy inkamabunlok na Dios ed katooan. (Gawa 14:16, 17) Inter a mismo nen Jesus so panaon to, saray abilidad to, tan anggan say bilay to nisesengeg ed katooan. Kanian, makanepegan labat a mangikuan: “Lalo a mapalar so mangiter nen say mangawat.” (Gawa 20:35) Inggalang met nen Jesus so dukan balo a sibubunlok ya angipelag na duaran maravilis ed pananginan na kayamanay templo, lapud inter to so “amin a panbilay to.” (Marcos 12:41-44) Saray kadaanan ya Israelita tan saray inmunan-siglon Kristiano so mangitatarok na saray alimbawa na magayagan inkamabunlok diad panangiter na materyal a suporta ed kongregasyon tan ed kimey nipaakar ed Panarian. (1 Awaran 29:9; 2 Corinto 9:11-14) Niarum ni ed materyal a panag-kontribusyon parad sarayan gagala, saray kaplesan a Kristiano so sililiket a mangisasaklang na panangigalang ed Dios tan manguusar ed bilay da ed panaglingkor ed sikato. (Roma 12:1; Hebreos 13:15) Bebendisyonan ira nen Jehova lapud panguusar da na panaon, biskeg, tan arum iran kayamanan da, pati saray kuarta ra, pian suportaan so tuan panagdayew tan iyalibansa so sankamundoan a kimey a panangipulong na maong a balita na Panarian.—Uliran 3:9, 10.
ARUM A PARAAN ED PANANGIYALIBANSA NA LIKET
9. Anto so mauges ed alablabas a panag-inom na alak?
9 Pian magmaliw a maliket, saray Kristiano so nepeg met a ‘manbantay ed saray abilidad na kanonotan da.’ (Uliran 5:1, 2, NW) Pian nagawaan iya, kaukolan dan basaen tan dalepdepen so Salitay Dios tan ed makagungguna iran literaturay Biblia. Balet walaray bengatlan nepeg a paliisan. Alimbawa, say alablabas a panag-inom na alak so manggawa’d sakey a naandiay dugan panangontrol ed panagnonot to. Diad ontan a kipapasen, dakel a totoo so nalalanor ed imoral a walna, onkiwas a marawal, tan pansengegan na makapatey iran aksidenti. Agpankelawan ya ibabaga na Biblia a saray buanges so agmakatawir na Panarian na Dios! (1 Corinto 6:10) Lapud determinadon mansiansia a ‘makalakal,’ papaliisan na tuan Kristianos so panagbuanges, tan saya so ontutulong ed kiyalibansay liket ed limog da.—Tito 2:2-6.
10. (a) Akin ya agmanguusar na tabako iray Kristiano? (b) Antoran gungguna so nagamoran malapud itunda ed makaadik iran bisyo?
10 Say sakey a malinis a laman so mangitatarok met na liket. Balet, dakel so magmamaliw ya adik ed makaderal iran substansya. Alimbawa, konsideraen pay panangusar na tabako. Irereport na World Health Organization a say panagsigarilyo “so mamapatey na taloran milyon a totoo ed kada taon.” Mairap ya itunda so panagsigarilyo lapud tatawagen a withdrawal symptoms. Diad biek a dapag, dakel a datin mansisigarilyo so nagugunggunaan na magmaong a bunigas tan sikaray walaan na mas dakel ya igastos parad saray pankaukolan na sankaabungan. On, say panalona ed bisyon panagsigarilyo odino inka-adik ed arum niran makaderal a substansya so ontulong ed pakawalaan na sakey a malinis a laman, malinis a konsiensia, tan tuan liket.—2 Corinto 7:1.
LIKET ED PANAMALEY
11. Anto so kakaukolanen pian nawalaan na legal tan magnayon a magalang a panamaley?
11 Nepeg a seguroen na saramay manaamong bilang sanasawa a say impankasal da so suston nirehistro unong ed ganggan na sibil. (Marcos 12:17) Nepeg da met a moriaen so panamaley a bilang sakey a seryoson responsabilidad. Tua, ompan kaukolan so pansian ed saray kason ginagalan agpanuporta, alabas a panangabuso, odino sigpot ya inkapeligro na espiritualidad. (1 Timoteo 5:8; Galacia 5:19-21) Balet saray salita nen apostol Pablo diad 1 Corinto 7:10-17 so mamapaseseg ed saray sanasawa a mansiansian mankasakey. Siempre, pian nawalaan na tuan liket, nepeg a sikaray magmaliw a matoor ed sakey tan sakey. Insulat nen Pablo: “Say panangasawa sikato komon so narayew ed saray ganagana, tan say dokolan andi komon so tilol to, ta saray managlawan tan saray mankakalugoran okomen ira naani na Dios.” (Hebreos 13:4) Say terminon “dokolan” so manutukoy ed pirerelasyonan ed sekso na laki tan biin legal a kasal ed sakey tan sakey. Anggapo so arum a pirerelasyonan ed sekso, a singa say pangasawa na masulok a sakey, so nadeskribe bilang “narayew ed saray ganagana.” Nagkalalo ni, kokondenaen na Biblia so pirerelasyonan sakbay na kasal tan say homoseksualidad.—Roma 1:26, 27; 1 Corinto 6:18.
12. Antoray pigaran mauges a resulta na pilalawanan?
12 Say pilalawanan so nayarin mangitarok na pigaran bektan pisikal a panliket, balet ag-itan mansumpal ed tuan liket. Satan so mamaermen ed Dios tan nayarin onkanan piglat ed konsiensia na sakey. (1 Tesalonica 4:3-5) Saray maermen a pansumpalan na imoral a pirelasyonan et nayarin say AIDS tan arum niran makaalis a sakit ed sekso. “Apadiseran a masulok a 250 milyon a totoo ed sankamundoan so naaalisan na gonorrhoea a tinaon, tan ngalngalin 50 milyon so walaan na syphilis,” so kuan na sakey a medikal a report. Wadtan met so problema ed agkalkaliktan iran panaglukon. Irereport na International Planned Parenthood Federation a, diad interon mundo, masulok a 15 milyon a bibiin mantaon na 15 ya anggad 19 so nalulukonan kada taon, tan kakatlo ed sikara so manpapaekal. Impanengneng na sakey ya impanaral a diad sakey a bansa ed Aprika, 72 porsiento na amin ya ipapatey ed limog na tin-edyer a bibii so nisesengeg ed saray komplikasyon a resultay panagpaekal. Nayarin naliktaran na arum a milalawanan so sakit tan panlukon balet agda napaliisan so deral ed emosyon. Dakel so naeekalay dilin-respeto tan kagula da ni ingey inkasikara.
13. Antoran kaaruman a problema so papawalaen na pikakaluguran, tan antoy arapen na saramay mantutultuloy a milalawanan tan mikakalugoran?
13 Anggaman nayarin naperdonay pikakalugoran, saya so sakey a walaay legal a basiyan unong ed Kasulatan parad diborsyo ed biang na inosentin kapareha. (Mateo 5:32; ipareng so Oseas 3:1-5.) Sano say ontan ya imoralidad so manresulta ed pansian na sanasawa, saya so nayarin mangitilak na mapalalo iran piglat ed emosyon na inosentin kapareha tan ed ananak. Parad pankaabigan na pamilyay too, idadanet na Salitay Dios a say mapalalon panangukom to so idapo ed saramay agmagbabawin milalawanan tan mikakalugoran. Nakalalo ni, malinlinew ya ipapanengneng to a saramay mangaagamil na seksual ya imoralidad et “ag da natawir so panarian na Dios.”—Galacia 5:19, 21.
“AG IRA TAGA MUNDO”
14. (a) Antoray arum a nengneng na idolatriya a papaliisan na maridios a too? (b) Anton panangiwanwan so itatarok na Juan 17:14 tan Isaias 2:4?
14 Saramay manpilalek a mamaliket ed si Jehova tan manggayaga ed saray bendisyon na Panarian so ompapaliis ed antokaman a pormay panagtalintao. Ipapanengneng na Biblia a mauges so panggawa tan pandayew ed saray imahen, pati saramay parad Kristo, odino ed ina nen Jesus, si Maria. (Exodo 20:4, 5; 1 Juan 5:21) Kanian, saray tuan Kristiano so agmangigagalang ed saray litrato, krus, tan imahen. Papaliisan da met so mas masilib iran pormay panagtalintao, a singa say panangigalang ed bandera tan panagkanta ed saray kantan mangigloria ed nasyones. Sano desdesen pian gawaen iratan a kiwas, nanonotan daray salita nen Jesus ed si Satanas: “Sika igalang mo naani [si Jehova a Dios mo, NW], tan sikato labat so panlinkoran mo.” (Mateo 4:8-10) Inkuan nen Jesus a saray patumbok to so “ag ira taga mundo.” (Juan 17:14) Kabaliksan na saya so pagmaliw a neutral ed saray mapulitikan kurang tan panbilay a mareen a mitunosan ed Isaias 2:4, a kuanto: “Et mangokom [si Jehova a Dios] ed leet na saray nacion, tan mangigeter a nipaakar ed dakerakel a baley. Et pitpiten da naani so saray kampilan da a pagmaliwen da a dingding na lokoy, tan saray gayang da a komkompay. Say nacion ag naani mangitagey na kampilan a sumpa ed nacion, ag ira met la manaral na bakal ed angan kapigan.”
15. Anto so Babilonia a Baleg, tan anto so nepeg a gawaen na dakel a balo iran estudyante na Biblia pian makapaway ed sikato?
15 Say pagmaliw dan ‘ag taga mundo’ et kabaliksan to met so pamakset ed amin a pisisiglaotan ed “Babilonia a Baleg,” say sankamundoan ya imperyo na palson relihyon. Kinmayat so marutak a panagdayew manlapud kadaanan a Babilonia anggad satan so awalaan na makaderal ya espiritual a panamanlong ed totoo ed sankadalinan. Say “Babilonia a Baleg” so manasayakop ed amin a relihyon a saray doktrina tan agagamil to so agmitunosan ed pikakabat na Dios. (Apocalipsis 17:1, 5, 15) Anggapoy matoor a managdayew nen Jehova a mibibiang ed saray aktibidad na pansasamok-na-pananisia (interfaith) diad pandayew ed nanduruman relihyon odino diad pakawalaan na espiritual a pililimog ed antokaman a kabiangan na Babilonian Baleg. (Numeros 25:1-9; 2 Corinto 6:14) Bilang nansumpalan, dakel a balo iran estudyante na Biblia so mangipapawit na sulat na isisian da ed saray relihyoson organisasyon ya akimembroan da. Saya so lalon mangiyaapit ed sikara ed tuan Dios, a singa nisipan: “Ekal kayo ed leet da, tan onsian kayo, kuan na Katawan [Jehova, NW], Tan ag yo diwiten so marutak; Tan akoen takayo.” (2 Corinto 6:17; Apocalipsis 18:4, 5) Agta say ontan a panangawat na mangatatawen ya Ama tayo so panpipilalekan yon tuloy?
PANANGUNSIDERA ED TINAON A SELEBRASYON
16. Akin ya agseselebraan na Kristianos so Krismas?
16 Say maridios a kabibilay so mangibubulos ed sikatayo manlapud mabetbet a makapabelat iran selebrasyon na saray piesta na mundo. Singa bilang, ag-ipaparungtal na Biblia so eksakton agew na inkianak nen Jesus. Nayarin ikuan na arum, ‘Say amtak et niyanak si Jesus ed Disyembre 25!’ Imposibli iya lapud sikatoy inatey ed sobol na 33 K.P. diad edad a 33 1/2. Sakey ni, sanen niyanak, saray pastol so “manaayam ed uma, tan babantayan da a panpupuyatan ed labi so ayayep da.” (Lucas 2:8) Diad dalin na Israel, say saginonor na Disyembre so ambetel tan mauran a panaon a saray karnero so kaukolan ya ipukok a sanlabi pian salimbengan ira manlapud ambetel a panaon. Diad tua, say Disyembre 25 so inggana na saray Romano bilang agew-na-inkianak na dios dan banwa. Pigaran siglo kayari impanbilay nen Jesus ed dalin, inadapta na apostatan Kristianos iyan petsa pian selebraay inkianak nen Kristo. Lapud saya et agseselebraan na saray tuan Kristiano so Krismas odino antokaman niran piesta a nibase ed palson relihyoson sisisiaen. Lapud iiter da ed si Jehova so nikabkabiig a debosyon, agda met ngingilinan iray piestan mangiidolo ed makasalanan a totoo odino nasyones.
17. Akin a saray maridios a totoo so agmaseselebray agew-na-inkianak, tan anggaman ontan et akin a saray Kristianon ananak so maliket?
17 Ispisipikon sasalambiten na Biblia so duara labat ya impanngilin na agew-na-inkianak, a namparan manasaglawi’d lalakin agnanlingkor ed Dios. (Genesis 40:20-22; Mateo 14:6-11) Lapud ag-ipaparungtal na Kasulatan so petsa na inkianak na ayadyarin toon si Jesu-Kristo, akin ta ikdan tayo na nikaduman imano iray agew-na-inkianak na ag-ayadyarin totoo? (Eclesiastes 7:1) Siempre, agmanaalagar so maridios ya atateng na sakey ya espisyal ya agew pian mangipanengneng na aro ed ananak da. Sakey a mantaon na 13 a Kristianon bii so nankuan: “Siak tan say pamilyak so walaan na dakel a panliket. . . . Maapit ak a tuloy ed atateng ko, tan sano ontepet so arum ya ugugaw no akin ya agko seselebraan iray piesta, ibabagak ed sikaran inagew-agew ak a manseselebra.” Inkuan met na tobonbalon Kristianon mantaon na 17: “Diad abung mi, say paniiteray regalo so mabetbet diad loob na sakey taon.” Babaleg so nitarok a liket sano niiiter iray regalo ed panaon ya ag-iilaloan.
18. Anton tinaon a selebrasyon so ingganggan nen Jesus ed saray patumbok to a gawaen, tan anto so ipapanonot na satan ed sikatayo?
18 Parad saraman so mangegemtan na maridios a kabibilay, wala so sakey ya agew ed kada taon a nepeg a nikadkaduman selebraan. Satan et say Pangdem na Katawan, a mabetbet a natatawag a Memoryal na impatey nen Kristo. Nipaakar ed satan, inggangan nen Jesus iray patumbok to: “[Itultuloy a] gawayo’ a pakanodnonotan ed siak.” (Lucas 22:19, 20; 1 Corinto 11:23-25) Sanen inggapo nen Jesus iyan pangdem ed Nisan 14, 33 K.P., inusar to so andi-lebaduran tinapay tan ambalangan alak, a mangirerepresenta ed andiay-kasalanan ya atooan a laman tan ayadyarin dala to. (Mateo 26:26-29) Sarayan emblema so pibibiangan na saray Kristianon alanaan na masanton espiritu na Dios. Sikaray intarok ed balon sipanan tan say sipanan parad Panarian, tan sikaray walaan na mangatatawen ya ilalo. (Lucas 12:32; 22:20, 28-30; Roma 8:16, 17; Apocalipsis 14:1-5) Anggaman ontan, amin a presenti diman ed saman a labi a kapetekan na Nisan 14 ed kadaanan a Judion kalendaryo so agunggunaan. Apanonotan ira ed aro ya impanengneng nen Jehova a Dios tan si Jesu-Kristo ed panamegley na mananakbong-kasalanan a dondon bagat a manggagawan posibli ed maandon bilay parad saramay walaan na madibinon abobon.—Mateo 20:28; Juan 3:16.
TRABAHO TAN PANLIGLIWAAN
19. Anton problema so kidudungetan na Kristianos diad pananap na panbilay?
19 Saray tuan Kristiano so walad silong na obligasyon a mankimey ya impasya tan mangitarok na saray pankaukolan da. Say panumpal ed saya so mangitatarok na inkapnek ed saray ulo na pamilya. (1 Tesalonica 4:11, 12) Siempre, no say trabaho na sakey a Kristiano so misumlangan ed Biblia, saya so manamsam ed liket to. Ingen, no maminsan et mairap parad sakey a Kristiano so pananap na trabahon mitunosan ed saray estandarte na Biblia. Singa bilang, arum ya empleado so kakaukolanen na amo a saolen iray kustomer. Diad biek met a dapag, mipapaknay dakel ya amo ed konsiensia na sakey a matuan komikimey, pian agnaandi so sakey a napanmatalkan ya empleado. Anggaman ontan, antokaman so nagawa, makapanseguro kayo a say Dios so mamendisyon ed saray sagpot yo pian makaromog na trabahon mangiter ed sikayo na malinis a konsiensia.—2 Corinto 4:2.
20. Akin a nepeg tayo so magmaliw a mapili nipaakar ed panligliwaan?
20 Lapud labay na Dios a magmaliw a maliket so ariripen to, kaukolan tayon simbangen met so makaparepreskon panaon na panligliwaan tan panpainawa ed impasyan kimey tayo. (Marcos 6:31; Eclesiastes 3:12, 13) Say mundo nen Satanas so mangiyaalibansa na agmaridios a panligliwaan. Balet ta pian napaliket so Dios, nepeg tayoy magmaliw a mapili nipaakar ed saray libro a basaen tayo, saray programa ed radyo tan musikan tatalinengan tayo, tan saray konsierto, pelikula, plays, programa ed telebisyon, tan saray video a babantayan tayo. No saray panligliwaan a pinili tayo ed apalabas so misumlangan ed saray pasakbay ed saray kasulatan a singa ed Deuteronomio 18:10-12, Salmo 11:5, tan Efeso 5:3-5, napaliket tayo si Jehova tan magmaliw a lalon maliket no manggawa tayo na saray pananguman.
RESPETO PARAD BILAY TAN DALA
21. Panon a say respeto ed bilay so nepeg a mangapekta ed panmoria tayo ed panagpaekal, ontan met ed saray ugali tan kondukta tayo?
21 Pian nagamoran so tuan liket, nakaukolan tayon moriaen so bilay na too bilang sagrado, a singa panmomoria nen Jehova. Isesebel ed sikatayo na Salita to so pamatey. (Mateo 19:16-18) Diad tua, say Ganggan na Dios ed Israel so mangipapanengneng a momoriaen toy agni-niyanak ya ugaw bilang mablin bilay—bengatlan agnepeg a getelen. (Exodo 21:22, 23) Lapud satan, agtayo nepeg ya ipasen so bilay a melmelag so balor to diad pansigarilyo, diad pangabuso ed laman tayo diad panamegley na druga odino alak, odino diad agnakakaukolan a pakapeligroan na saya. Agtayo nepeg so mibiang ed antokaman a mamipeligro’d-bilay iran gegemtan nisay ibaliwala tayo iray pasakbay ed kaligenan, a nayarin mansumpal ed pankasalanan-ed-dala.—Deuteronomio 22:8.
22. (a) Anto so maridios a panmoria ed dala tan ed usar to? (b) Siopan dala lambengat so peteg a manangiliktar-bilay?
22 Imbaga nen Jehova ed si Noe tan say pamilya to a say dala so mangirerepresenta ed kamarerwa, odino bilay. Kanian, insebel na Dios so pangan ed antokaman a dala. (Genesis 9:3, 4) Lapud sikatayo so kailalakan da, satan a ganggan so mangoobliga ed sikatayon amin. Imbaga nen Jehova ed saray Israelita a say dala so nepeg a nikalbo ed dalin tan agnepeg ya usaren parad dili iran gagala na too. (Deuteronomio 12:15, 16) Tan say ganggan na Dios ed dala so inulit sanen saray inmunan-siglon Kristiano so binilin: “Onarawi kayo ed . . . dala.” (Gawa 15:28, 29) Lapud panagrespeto ed inkasagrado na bilay, agmanpapasaksak na dala so maridios a totoo, anggaman ipipilit na arum a satan so pakaliktaray-bilay da. Dakel iran kasandin medikal ya aawaten na Tastasi nen Jehova so napapaneknekan ya epektibon tuloy tan agmangiparungtal ed siopaman ed saray kapeligroan na panagpasaksak na dala. Kabat na saray Kristiano a say mogmon nipaagos a dala nen Jesus so peteg a manangiliktar-bilay. Say pananisia ed satan so mangitatarok na pakaperdona tan say iilaloan a maandon bilay.—Efeso 1:7.
23. Antoray pigaran tumang na maridios a dalan na kabibilay?
23 Malinlinew, say maridios a kabibilay so mankakaukolay sagpot. Nayarin satan so mansumpal ed pakaludlurey manlapud saray kapamilya odino saray kabkabat. (Mateo 10:32-39; 1 Pedro 4:4) Balet lampasan a tuloy na saray tumang ed ontan a panagbilay so antokaman iran subok. Say resulta na satan et sakey a malinis a konsiensia tan mangitatarok na mabunigas a pipiulop ed kaparan managdayew nen Jehova. (Mateo 19:27, 29) Ontan met, isipen pa so panbilay na ando lan ando ed matunong a balon mundo na Dios. (Isaias 65:17, 18) Tan agaylan gayaga so itulok ed simbawa na Biblia tan diad ontan et napaliket so puso nen Jehova! (Uliran 27:11) Agpankelawan a say maridios a kabibilay so mangitatarok na liket!—Salmo 128:1, 2.
SUBOKEN SO PIKAKABAT YO
Antoray pigaran rason no akin a say maridios a kabibilay so mangitatarok na liket?
Say maridios a kabibilay so mankakaukolan na anton pananguman?
Akin a labay yo so maridios a kabibilay?
[Litrato ed pahina 124, 125]
Saray espiritual ya aktibidad ya atekepan na asimbang iran panaon na panagligliwaan so makatulong ed panliket na saramay maridios so kabibilay da