‘Inyan Ko Iray Salitak ed Sangim’

1, 2. Akin et napanmatalkan mo iray nabasam ed Biblia?

“WALA so kaaro a lalon maapit nen say agi.” (Uli. 18:24) Apaneknekan mo ta la’d inkasika a tua irayan impuyan a salita? Say tuan kaaro et napanmatalkan moy ibabaga to. No walay imbaga to’d sikan maabig odino ipapaliwawa to no antoy gawaen to, panisiaan mo itan. No walay ipaimano to ed sika ya uumanen, maseguron mabulbulos mon gawaen itan. Abayag to lan apaneknekan ya anggapoy arum a labay to noag say pankaabigan mo, anggan sano bibilinen to ka. Labay ton maabig so pansumpalan mo, tan ontan met so labay mo parad sikato pian ombayag so impankaaro yo.

² Makaromog itayo na ontan a kakaaro ed saray lalakin inusar na Dios a mangisulat ed saray libro na Biblia. Napanisiaan moy ibabaga ra, tan segurado kan pankaabigan mo iratan. Ontan komon so nepeg ya alikna na saray Israelita nensaman ed saramay lalakin ‘nansalita na nanlapud Dios legan iran igigiya na masanton espiritu.’ (2 Ped. 1:20, 21) Say inusar na Dios a mangisulat ed sankabalgan a libron nankargay propesiya et si Jeremias, ya angisulat met ed Tagleey tan ed arum nin duaran libro ed Biblia.

3, 4. Anto so panmoria na arum ed libron Jeremias tan Tagleey, tan akin a lingo itan? Iyilustra.

³ Balet, nayarin naimanom a walaray manbabasa na Biblia ya ipapasen dan ‘ag-onaplika ed sikara’ iray insulat nen Jeremias. Nayarin isipen dan say karga labat na Jeremias tan Tagleey et puros apuradon pasakbay tan makapataktakot a propesiya.a Balet, duga kasi itan a nononoten da?

⁴ Tua a saray insulat nen Jeremias et diretsaan a pasakbay tan simbawa, ingen ta ontan met no maminsan so gagawaen na sakey a kaaro. Anggan si Jesus et nansalita sanen saray kaaro to, salanti saray apostol, et aliway impanengneng dan ugali. Diretsaan to ran kinorehi. (Mar. 9:33-37) Balet say manunan mensahe nen Jesus et positibo, a mangipapanengneng no panon a nagamoran so panangabobon na Dios tan say liket ed arapen. (Mat. 5:3-10, 43-45) Ontan met iray insulat nen Jeremias, a kabiangan na “interon Kasulatan” a mausa-usar ed “panangipetek ed saray bengatla.” (2 Tim. 3:16) Malinlinew so impangiparungtal nen Jeremias ed panmoria nen Jehova ed saramay mangibabagan manlilingkor ed Dios balet diad tua et kanepegan day nadusa lapud mauges a gagawaen da. Siansia ni, say mensahe na libron Jeremias tan Tagleey et mangiiter na ilalo tan mangipapanengneng a sarag tayoy nawalaan na maabig ya arapen. Nampropesiya met si Jeremias nipaakar ed no panon a sumpalen na Dios iray gagala to, tan nalalanor itayo ed kasusumpal na saratan. Niarum ni, diad sarayan libro et walaray balikas a positibo tan makapaseseg.​—Basaen so Jeremias 31:13, 33; 33:10, 11; Tagleey 3:22, 23.

5. Panon itayon nagunggonaan ed saray insulat nen Jeremias?

⁵ Say nalilikna tayon liket natan ed limog na totooy Dios tan say ilalo tayo ed arapen et mikonektaan ed saray insulat nen Jeremias. Sakey lan alimbawa so nankakasakey ya impanaagi tayo. Ontulong iray insulat to pian napaelet itan ya impanaagi tan niyaplika tayoy simbawa nen apostol Pablo ya: “Agagi, mantultuloy kayon manliket, paipetek, paligliwa, mankakasakey ed kanonotan, manbilay a mareen; tan say Dios na aro tan kareenan et niwala ed sikayo.” (2 Cor. 13:11) Saray insulat nen Jeremias et direkta met a mikonektaan ed mensahen ipupulong tayo. Anggaman ibabaga tayo ed totoo so nipaakar ed kaunoran iran agew tan papasakbayan tayo ra ed isabi na anggaan na sayan sistema, positibo nin siansia so mensahe tayo, a mangiiter na basiyan parad ilalo. Sakey ni, onaplika met ed inagew-agew a kabibilay iray insulat nen Jeremias. Dakel so piparaan na situasyon tayo natan ed impanbilay to tan ed mensahe to. Pian nipalinew itan, pantongtongan tayoy asainmin tan inkatoo na sayan napanuliranan a propeta, ya angibagaay Dios na: “Inyan ko so saray salitak ed sangim.”​—Jer. 1:9.

6, 7. Akin a makaseguro itayo ya interesado so Dios ed si Jeremias, tan antoray kipapasen sanen sikatoy nianak?

⁶ Say pinonot na sakey a sanasawan manatalaran ed kianak na anak da et no anto kasi arapen to. Anto kasi pagmaliwan to? Anto kasi iray labalabay to, magmaliw a trabaho to, tan saray nagawaan to ed bilay? Nayarin ontan so ninonot na atateng mo. Maseguron ontan met iray ateng nen Jeremias. Balet, nikadkaduma so kipapasen to. Akin? Lapud say mismon Manamalsa na uniberso et interesado ed bilay tan saray gawaen nen Jeremias.​—Basaen so Jeremias 1:5.

⁷ On, antis na kianak nen Jeremias, inamta la na Dios no antoy pagmaliwan to. Impanengneng toy nikadkaduman interes ed sayan ugaw a nianak ed sakey a pamilya na saserdote diad amianen na Jerusalem. Agawa itan diad kapegleyan na komapiton siglo B.C.E., sanen aliwliway kipapasen ed Juda lapud mauges ya uley nen Arin Manases. (Nengnengen so pahina 19.) Diad intero lawarin 55 taon ya impanuley to, ginawa to so mauges ed imaton nen Jehova. Ontan met so ginawa na anak ton si Amon. (2 Ara. 21:1-9, 19-26) Balet, anguma-uman so kipapasen diad uley na tinmumbok ya ari na Juda. On, inanap nen Arin Josias si Jehova. Diad koma-18 taon na uley to, inekal nen Josias so idolatriya ed Israel. Seguradon nanliketan itan na saray ateng nen Jeremias. Legan na uley nen Josias, tinuro nen Jehova so anak da pian magmaliw a propeta.​—2 Awa. 34:3-8.

AMILI SO DIOS NA PINAGKASANGIYAN

8. Anton kimey so niiter ed si Jeremias, tan antoy reaksion to?

⁸ Agtayo amta so edad nen Jeremias sanen inkuan na Dios ed sikaton: ‘Tinuro ta ka a propeta ed saray nasyon.’ Nayarin sikatoy man-25 años la, say edad a nayari lan gapoan na sakey a saserdote so unonan parte na serbisyo to. (Num. 8:24) Antokaman ni edad to, oniay inkuan nen Jeremias: “O Katawan a Jehova! Nia, agko amta so mansalita; ta ugaw ak.” (Jer. 1:6) Sikatoy masuyat ta nayarin liknaen ton uga-ugaw ni odino agkualipikado ed sayan ambelat a responsabilidad tan agto sarag so mansalita ed arap na totoo bilang propeta.

9, 10. Ideskribe pa ray kipapasen sanen ginmapoy Jeremias ed asainmin to, balet akin a nagmaliw a mairap itan diad inlabas na panaon?

⁹ Aturo si Jeremias ed samay panaon ya eekalen nen Arin Josias so makapadimlan palson panagdayew tan ipapaseseg toy tuan panagdayew. Agtayo amta no kasin mabetbet so komunikasyon di Jeremias tan Josias, balet mabitar a saray kipapasen ed saman et paborabli ed sayan tuan propeta. Nanlingkor met ed Juda si Sofonias tan Nahum diad gapoy uley nen Josias.b Ontan met nen Hulda a propetesa, balet impasakbay toy mauges iran nagawa ed arapen. Sanen agawa iratan et mabilay ni Jeremias. (2 Ara. 22:14) Diad tua, walaray panaon a si Jeremias et kinaukolan ya iliktar na kakaaro to, a singa si Ebed-melec tan Baruc, manlapud ipapatey odino inyagel da ed sinmanok a kakabusol.

¹⁰ Antoy naliknam no imbaga ed sika na Dios a pinili to ka pian magmaliw a propetan manangipasabi na ambelat iran mensahe? (Basaen so Jeremias 1:10.) Imanoen pay sakey ya alimbawa na mensahen nepeg ya ipaamta nen Jeremias. Nen 609 B.C.E., onlulusob so armada na Babilonia ed Jerusalem. Si Arin Zedekias et kinmerew ed Dios na paborablin mensahe panamegley nen Jeremias. Balet aliwan ontan so inter na Dios ed sayan ari.​—Basaen so Jeremias 21:4-7, 10.

TOO MET A SINGA SIKATAYO

11. Akin a nayarin diad si Jeremias et mairap, ingen ta makapaseseg, so panumpal to ed kimey to?

¹¹ Isipen pan kaukolan tayoy mangipasabi na ansakit iran akusasyon tan mensahe na panangukom ed mauges iran arari, saserdote, tan palson propeta. Kinaukolan nen Jeremias a gawaen itan. Balet, tulongan itayo na Dios a singa ginawa to’d si Jeremias. (Jer. 1:7-9) Impatnag na Dios ed sayan ugaw nin propeta so kompiyansa to, a pinaseseg to ed oniaran salita: “Ginawa ta ka ed saya ya agew a sakey a kinutaan a syudad, tan sakey a balatyang a seklang, tan sakey a gansa a bakor, sumpa ed amin a dalin, sumpa ed saray ari na Juda, sumpa ed saray prinsipe to, sumpa ed saray saserdote to, tan sumpa ed saray totoo ed dalin to. Et mibakal ira naani ed sika; balet agda ka naani taloen; ta siak wala ak ed sika, kuan nen Jehova, pian ilaban ta ka.”​—Jer. 1:18, 19.

12. Akin et nibagan miparay kipapasen tayo ed si Jeremias?

¹² Agtayo komon iisipen a si Jeremias et singa samay toon tatakotan a maong. Si Jeremias et singa sikatayo met labat. Sakey ni, naimano tayo met ya anggaman nensaman nin panaon nambilay si Jeremias, saray dinalan ton kipapasen et mipara ed sikatayo. Nanduruman klase na totoo so napipilimogan tayo ed inagew-agew tan diad aktibidades na kongregasyon, a singa met si Jeremias ya apilimogan to iray totoo ed kaliberliber to. Mitukoyan iyan amin ed saray naaralan tayo ed si Jeremias, a singa met si propeta Elias a “toon walaan na liknaan a singa sikatayo.” (Sant. 5:17) Imanoen pay pigaran naaralan tayo ed si Jeremias.

13, 14. Akin a makapilikna so arum a Kristiano ed naeksperiensya nen Jeremias ed si Fasur, a singa nanengneng ed litrato diad pahina 10?

¹³ Diad ilalabas na panaon, kasin walaray dinalan mon maabig tan mairap a situasyon? Ontan met si Jeremias. Aminsan et sikatoy kinabil nen Fasur, a prominentin saserdote, insan to impaipangaw. Pigay oras ya insukog ed tabla iray sali, lima, tan say beklew to, kanian makapakelat so posisyon to. Nilikud ed ansakit a laman, nayarin intepel to met so panagbalaw na saray onsusumpa. No sika man ey, nitepel mo met kasi so graben panagbalaw tan panagkabil ni ingen?​—Jer. 20:1-4.

¹⁴ Lapud saratan ya asagmak nen Jeremias, agla pankelawan a nikuan to: “Naayew komon so agew ya inkianak ko . . . Anto so makasengeg a pinmaway ak ed panag-anakan a makanengneng ed sagpot tan ermen, pian saray agew ko naupot ira ed baing?” (Jer. 20:14-18) Talagan walay rason ton manermen a maong. Asalim ta lay adisdismaya, ya inisip mon anggapo lay kanam, anggapoy nagagawaan mo, odino no wala ni kasi gunggona na pantutultuloy mo? Amin ya akalikna lay ontan et nagunggonaan no natalosan dan maong iray naeksperiensya nen Jeremias tan no antoray resulta na satan ed sikato.

15. Akin a nagunggonaan tayo no imanoen tayoy panguman-uman na liknaan nen Jeremias?

¹⁵ Saray salita ed Jeremias 20:14-18 nipaakar ed pirmin inkadismaya et imbalikas nen Jeremias kayarin tuloy na impanalambit to ed pangansion tan pangidayew ed si Jehova. (Basaen so Jeremias 20:12, 13.) Kasin no maminsan et biglan manguuman so liknaan mo? Malikeliket ka natan, insan nagugunoyan et nadidismaya ka la. Maseguron dakel so nagunggona tayon amin diad panaral ed saray eksperiensya nen Jeremias. Dia et nanengneng tayo a no anto ‘may normal a nalilikna na sakey a too a singa sikatayo, ontan met iray alikna nen Jeremias. Kanian maseguron nagunggonaan kan maong no amtaen mo ray ginawa tan reaksion na sayan too ya epektibon inusar na Manamalsa bilang pinagkasangiyan to.​—2 Awa. 36:12, 21, 22; Esd. 1:1.

16. Say ag-impangasawa nen Jeremias et makapainteres ed siopa?

¹⁶ Makapilikna so arum ed si Jeremias diad sananey nin aspekto na bilay to. Anto itan? Walay nikadkaduman ganggan na Dios ed si Jeremias a nayarin mairap a gawaen: Agmangasawa. (Basaen so Jeremias 16:2.) Akin ya ontan so ingganggan nen Jehova ed si Jeremias, tan antoy epekto na satan ed sikato? Antoy walad sayan salaysay a makatenyeg ed liknaan na agagin andiay asawa, desisyon da man itan odino lapud saray kipapasen? Saray de-asawan Tasi ey, wala met kasi nepeg dan dalepdepen ed saratan ya imbaga na Dios ed si Jeremias? Komusta met iray sanasawan andiay “anak”? Tan panon a makatulong ed sikan mismo so salaysay nen Jeremias?

17. Saray salita na propeta diad Jeremias 38:20 et nayarin mamakiwas ed sikatayon nonoten so anto?

¹⁷ Aminsan et oniay impaseseg nen Jeremias ed manuuley ya ari ed Juda: “Unoren mo, kerewen ko ed sika, so boses nen Jehova, dia ed satan a salitaen ko ed sika: pian maong ka, tan say kamarerwam manbilay naani.” (Jer. 38:20) Sarayan balikas et alay abig a giya diad pidedeneng tayo’d arum, kaiba la ‘ramay agni manlilingkor ed si Jehova, balet nayarin natulongan tayo. Maabig met ya alimbawa tayo natan imay ginawa nen Jeremias ed saramay ontutulok ed Dios. On, dakel so naaralan tayo ed si Jeremias.

ANTOY NAILALOAN TAYO?

18, 19. Antoray nanduruman paraan a nayarin panaral ed libron Jeremias tan Tagleey?

¹⁸ Ontulong iyan publikasyon pian nausisam iray libro ed Biblia a Jeremias tan Tagleey tan pian makaaral ka ed saratan. Panon? Oniay impuyan ed si apostol Pablo ya insulat to: “Say interon Kasulatan et impuyan na Dios tan mausa-usar ed panagbangat, pananimbawa, panangipetek ed saray bengatla, panagdisiplina unong ed inkatunong.” (2 Tim. 3:16) Kabiangan ed satan iyan duaran libro ya asalambit.

¹⁹ Siempre, nanduruma so paraan pian epektibon naaralan so libron Jeremias tan Tagleey. Saraya so nayarin aralen a bersikulo por bersikulo, a talosan no akin ya ontan so nisulat tan no antoy kabaliksan na satan. Odino, isentroy panaral ed saray indibidual odino ebenton adeskribe ed Jeremias tan Tagleey a walaay pipadparaan odino pidumaan diad modernon panaon. (Ikompara so Jeremias 24:6, 7; 1 Corinto 3:6.) Say sananey nin paraan et say panaral ed saray kipapasen sanen agawa iramay ebenton nisalaysay ed sayan duaran libro. (Jer. 39:1-9) Balet diad tua, talagan kaukolan so pigara ed sarayan impormasyon pian magmaliw a makagunggonay panaral ed Jeremias tan Tagleey. Kanian diad Kapitulo 2 ya atemaan na “Panlingkor Diad ‘Kaunoran Iran Agew,’” et naamtaan tayo iray kipapasen a nambilayan nen Jeremias tan no panon ya inmaneobra na Dios iray bengatla.

20. Panon so panaral tayo ed libron Jeremias tan Tagleey diad sayan publikasyon?

²⁰ Balet say manunan gagala na sayan publikasyon et duma. Aralen tayoy libron Jeremias tan Tagleey bilang regalo na Dios ya ontulong ed sikatayon nasumpal iray kakaukolanen ed sikatayoran Kristiano natan. (Tito 2:12) Naamtaan tayo a diad sarayan libro et dakel manaya so impormasyon a “mausa-usar ed panagbangat.” Walaray praktikal a bilin tan alimbawa dia ya ontulong pian nasarag tayo tan akaparaan tayon mangarap ed saray subok ed bilay, balanglan sikatayoy walaan na asawa odino anggapo, elder, payunir, manag-anap na pambilay na pamilya, inan mangaasikaso’d sankaabungan, o maneeskuela. Diad sarayan impuyan a libro et naimano na kada sakey ed sikatayo a tutulongan itayo na Dios a magmaliw ya “akaparaan a maong parad amin a maabig a gawa.”​—2 Tim. 3:17.

21. Akin a pampirawatan mo lan aralen iray ontumbok a kapitulo?

²¹ Legan mon aaralen so kada kapitulo ed sayan publikasyon, nengneng mo iray punton nausar mo. Seguradon pabitaren na libron Jeremias tan Tagleey so inkatua na saray insulat nen Pablo: “Amin ya insulat nensaman et insulat pian nibangat itayo, ta pian diad panagsungdo tayo tan panagligliwa na Kasulatan et nawalaan itayo na ilalo.”​—Roma 15:4.