Makabat Iran Managsimbawa—Bendisyon ed Agagi ra
“Ipawil ko lamet iray uko-ukom ed sikayo a singa nen inmuna, tan saray managsimbawa ed sikayo a singa nen gapo.”—ISAIAS 1:26.
1, 2. (a) Panon so pangipanengneng na Uliran 12:15 tan 19:20 ed kablian na simbawa? (b) Anto so nakaukolan ya ununa pian naawat tayo so simbawa, tan anton eksperiensia so mangidemostra ed saya?
SI Terri so anak a bii na Kristianon atateng. Diad eskuelaan et sikato so walaan na walad kalangweran a kaaron wala met “ed katuaan.” Naimano nen Terri, anggaman kuan, a diad panampusampot na panaaral da ed elementarya et say kaaro to so aliwan entusiastiko a singa dati nipaakar ed pananisia to. Legan a sikara so mantutultuloy ed high school, say kaaro to so nagmaliw a maliwat la ed saray Kristianon pantitipon tan ginmapo lan manaanap na lingo na Watch Tower Society tan say kongregasyon. Si Terri so nampikasin maong nipaakar ed kaaro to, anggaman kuan, tan pirmin sinimbawa to pian salien a pansiansiaen a mabiskeg bilang sakey a Kristiano. Kaunoran, saray sagpot nen Terri so atumangan. Diad komaplon grado, say kaaro to so maparanay lan onaatendi lamet ed saray pantitipon tan diad kaunoran et sikato so abautismoan. Agaylan sakey a bendisyon ed sikato! Tan agaylan sakey a tumang ed matoor a walad kalangweran a kaaro ton si Terri!
2 Nisesengeg ed sayan eksperiensia, kasin wala so manduaruwa ed pankaukolan na saray Kristianos a manimbawan simamaaro ed balang sinansakey a panapanaon? Sikatayo so papasesegen na Biblia: “Ontalineng ed simbawa tan awaten so disiplina, pian sikayo komon so magmaliw a makabat ed arapen yo.” (Uliran 19:20; 12:15) Satan a simbawa so tinumbok na kaaro nen Terri. Balet anto no si Terri so andian na aro, impantultuloy, tan tepel ya angiyopresi ed sikato na tulong diad inlabas na saray taon? On, para ed anggan siopa ed sikatayo ya “ontalineng ed simbawa,” wala so sakey a managsimbawa. Siopa so saya?
Simbawa—Na Siopa?
3. Sioparay intarya nen Jehova a mangiter na nipanpanaon a simbawa ed Kristianon kongregasyon?
3 Insipan nen Jehova a Dios ya ikdan toray totoo to na saray managsimbawa ed panaon tayo. Inkuanto: “Ipawil ko lamet . . . iray managsimbawa ed sikayo a singa nen gapo.” (Isaias 1:26) Sayan sipan so manunan asumpal ed saray aturon mamatatken ed Kristianon kongregasyon. Say panagsimbawa so sakey a porma na panagbangat, tan saray mamatatken so manunan “kualipikado a manbangat.” (1 Timoteo 3:2) Nayarin manunan wala ed kanonotan nen apostol Pablo iray mamatatken sanen inkuanto: “Anggaman say saket a too so nalinggi ed kurang to sakbay a sikato so sikakabat ed satan, sikayo a walaan na saray espiritual a kualipikasyon so manalin mametek ed ontan a too diad espiritu na kaumildian.” (Galacia 6:1) Balet kasin saray mamatatken lambengat so makapangiter na simbawa?
4, 5. (a) Anto so arum a Makasulatan iran ehemplon mangipapanengneng a saray mamatatken so aliwa lambengat a sikara so makayarin mangiter na simbawa? (b) Anto so arum ed saray tipikon modernon-agew a kipapasen a pakapangiteran na saray Kristianos na simbawa ya aliwa lambengat a saray mamatatken?
4 Andi. Si Terri so aliwan sakey a matatken, ingen say simbawa to so diad kaunoran et angitarok na maabig iran resulta. Nodnonoten, met, si Naaman a kapitan na militar na Siria. Sikato so kinmiwas ed maabig ya impormasyon a nanlapud sakey a walad kalangweran ya Israelitan bii tan insan diad simbawa na ariripen to. Si David so aliktar diad pankasalanan a sumpad-dala diad nipanpanaon a simbawa nen Abigail, say asawa nen Nabal. Tan si tobonbalon Elihu so angiter na makabat a simbawa ed si Job tan diad saray taloran “managligliwa” to.—1 Samuel 25:23-35; 2 Arari 5:1-4, 13, 14; Job 32:1-6.
5 Mipadpara natan, say panagsimbawa so aliwan sigpot a para ed saray mamatatken. Saray atateng so manimbawa ed saray anak da a maparanay. Saray totoon walad kalangweran a singa si Terri so mabetbet a matalona diad pananimbawa ed saray kataonan da. Tan say Biblia so espesipikon mamapaseseg ed saray matatken a bibiin magmaliw a “managbangat ed maabig,” nagkalautla ed saray walad kalangweran a bibii ed kongregasyon. (Tito 2:3-5) Diad tua, diad inkalapagan a pantalos et sikatayon amin so walaan na obligasyon ya ontulong ed balang sinansakey diad onian pamaakaran. Inkuan nen apostol Pablo: “Itultuloy so panliligliwaan ed balang sinansakey tan manpapaalageyan so balang sinansakey, a singa diad tua et gagawaen yo.”—1 Tesalonica 5:11.
Saray Kalat ed Kristianon Simbawa
6. Anto so arum a kalat ed Kristianon panagsimbawa?
6 Anto so arum a kalat ed Kristianon simbawa? Saraya so ontulong ed sakey ya onaligwas tan mantultuloy ed maptek a dalan, a manresolbe ed saray problema, a manalona ed saray kairapan, tan angangko ta mametek ed mauges a kurang. Tinukoy nen Pablo so arum a nengneng na panagsimbawa sanen pinaseseg to si Timoteo a “mamaat, manimbawa, mamilin, a tekep na amin a panangitepel tan dunong na panagbangat.” (2 Timoteo 4:1, 2) Tuan sakey a dunong so panimbawa ed sakey diad nengneng a natalosan to tan agnasakitan.
7, 8. (a) Anto so arum a kipapasen a say simbawa so nailaloan ed Kristianon kongregasyon? (b) Diad antoran pankanawnawa a say sakey a Kristiano so agmanilalo ed simbawa balet ta nakaukolan to?
7 Kapigan so nepeg a kiiter na simbawa? Saray atateng so maparanay a walaan na pankanawnawan manimbawa ed saray anak da, tan saray anak so maniilalo ed saraya. (Uliran 6:20; Efeso 6:4) Diad kongregasyon, ilaloan na sakey ya estudyante so simbawa sano sikato so angiter na sakey a paliwawa ed Eskuelaan na Teokratikon Ministeryo. Tan say balon manangipalapag na Panarian so manilalo ed tulong tan simbawa legan a sikato so onaaligwas ed inkatatken bilang sakey a Kristianon ministro. (1 Timoteo 4:15) No maminsan saray sinansakey ya onkerew na simbawa so onasingger ed mamatatken odino arum ed kongregasyon.
8 No maminsan, anggaman kuan, nepeg ya iter so simbawa ed saraman so agmaniilalo ed satan odino agmalabay ed satan. Angangko ta diad sakey a nababalang to so seseg to diad panaglingkor ed si Jehova, a sikato so ‘niyaarawi’ a singa samay kaaro nen Terri. (Hebreos 2:1) Nayarin say sakey a too so walaan na seryoson personal ya agkatalosan ed sananey a too ed kongregasyon. (Filipos 4:2) Odino nayarin say sakey so mankaukolan na tulong ed pamaakaran na manepeg a panag-ayos odino panangawes, odino diad panagpili na kakaaro odino musika.—1 Corinto 15:33; 1 Timoteo 2:9.
9, 10. (a) Akin a say panangiter na Kristianon simbawa so nayarin mankaukolan na tepel? (b) Akin a say sakey a Kristiano so nepeg a mangiter na simbawa no nakaukolan?
9 Sanen inyopresi nen propeta Hanani so simbawa ed si Arin Asa na Juda, si Asa so sinmanok a tuloy a sikato so “impaiyakar to ed abung na panangipangawan”! (2 Awaran 16:7-10) Say sakey a too so nakaukolan a makpel diad panimbawa ed sakey ya ari diad saraman ya agew. Natan, saray managsimbawa so nayarin nakaukolan met a makpel, lapud say pangiter na simbawa et nayarin diad gapo et pansengegan na isanok. Sakey ya eksperiensiadon Kristiano so angisiblet na nakakaukolan a simbawa ed sakey a walad kalangweran a kalimog. Rason? Impaliwawa to: “Sikami so maabig a sankaaro ya anggad natan, tan labay kon mansiansia ya ontan!” Peteg, anggaman kuan, a say pangikibot na tulong sano nakaukolan so aliwan tanda na sakey a maabig a kaaro.—Uliran 27:6; ipareng so Santiago 4:17.
10 Diad tua, impanengneng na eksperiensia a no say sakey a managsimbawa so makabat, saray mauges a liknaan so mabetbet a naparaisetan tan say kalat na simbawa et mabetbet a nagamoran. Anto so nakaukolan diad pagmaliw a sakey a makabat a managsimbawa? Pian saya so naebatan, imanoen tayo so duaran ehemplo, sakey a maong tan sakey a mauges.
Pablo—Sakey a Makabat a Managsimbawa
11. Akin a kaslakan ed saray taga Corinto so angawat ed simbawa nen Pablo anggamano sikato so mabetbet a nansalitan prangka?
11 Si apostol Pablo so walaan na dakel a pankanawnawan mangiyopresi na simbawa, tan no maminsan et walaan na mabiskeg a bengatlan ibaga. (1 Corinto 1:10-13; 3:1-4; Galacia 1:6; 3:1) Anggaman kuan, say simbawa to so epektibo lapud kabat na saraman so angipaarapan a sikara so inaro nen Pablo. Unong ya imbaga to ed saray taga Corinto: “Manlapud daakan a kairapan tan gonigon na puso et sinulat takayo a tekep na dakel a lua, aliwan pian sikayo so onermen, noagta pian komon et naamtaan yo so nagkalalon panangarok ed sikayo.” (2 Corinto 2:4) Maslak ed saray taga Corinto so angawat ed simbawa nen Pablo lapud kabat dan saman so niiter ya andian na sinisiblet iran motibo, apud say “aro so agmananap ed saray dilin interes to.” Ontan met, sikara so matalek a sikato so agmansasalita ed personal ya inkasanokan lapud say aro . . . so ag-onsanok. Agmanem-em na inkasakitan.”—1 Corinto 13:4, 5.
12. Anton kalidad so manggawan maig-inomay ed sakey a Kristianon managsimbawa a makagamor ed maabig iran resulta? Iyilustra.
12 Natan, met, lalon magmainomay so pangawat na mabiskeg a simbawa no kabat tayo a say mangiiter na simbawa so mangaaro ed sikatayo, ya agmansasalita lapud personal ya inkasanokan, tan andian na sinisiblet iran motibo. Alimbawa, no say panaon lambengat a pitongtong na matatken ed saray walad kalangweran ed kongregasyon et sano sikara so balawen to, nayarin mainomay a liknaen na saray walad kalangweran a sikara so ipapabaing to. Balet anto no say matatken so walaan na maabig a relasyon ed saray walad kalangweran? Anto no sikara so itagar to ed lawak na kimeyan, mainomay ya asinggeran ed Kingdom Hall, tan sikara so pasesegen ton mitongtong ed sikato nipaakar ed saray problema ra, ilalo, tan panduaruwa, tan angangko ta sikara ni so imbitaan to (diad abobon na atateng da) ed abung to a panapanaon? Insan, sano nakaukolan ton sikara so ikdan na simbawa, saray walad kalangweran so nayarin sipaparaan a mangawat ed satan, a kabat dan satan so manlalapu ed sakey a kaaro.
Kauyamoan tan Kaumildian
13. (a) Say Kristianon simbawa so sigpot a niletneg ed anto? (b) Sirin, anto so nepeg a paliisan na saraman so mangiyopresi na simbawa ed Kristianon kongregasyon?
13 Wala so sananey a rason no akin a maaligwas so simbawa nen Pablo. Sikato so sinmaral ed maridios a kakabatan, aliwan diad saray dilin opinyon to. Singa impamanonot to ed si managsimbawan Timoteo: “Amin a Sulat so impuyan na Dios tan makagungguna ed panagbangat, ed panamaat, ed panametek ed saray bengatla, ed panagdisiplina ed inkatunong.” (2 Timoteo 3:16; ipareng so 1 Corinto 2:1, 2.) Saray Kristianon managsimbawa met natan so mangibase ed ibaga ra diad Kasulatan. Tua a, dia ed pamilya, saray atateng so agmangaaon ed Biblia kapag sikara so manimbawa ed saray anak da. Anggaman kuan, balanglan saray Kristianon atateng so mangipapaseseg na katutulok, kalinisan, panangimano ed arum, inkasusto ed oras, odino antokaman ni, nepeg a walan naynay so Makasulatan a basiyan ed ibaga ra. (Efeso 6:1; 2 Corinto 7:1; Mateo 7:12; Eclesiastes 3:1-8) Diad loob na kongregasyon, nepeg a maalwar itayon agmanalin mangipilit ed saray dilin personal a punto de bista tayo odino pantaway ed arum. Tan saray mamatatken so nepeg ya agmamiklo ed Kasulatan pian sikara so ompatnag a manuporta ed arum ya ideya ra. (Ipareng so Mateo 4:5, 6.) Nepeg a walan naynay so puron katunongan na Biblia ed anggan anton simbawan iter da.—Salmo 119:105.
14, 15. (a) Mamitla na sananey a kalidad a manggawa ed simbawan maig-inomay a naawat. (b) Akin ya importantin tuloy ed sakey a managsimbawa so pamayubo ed sayan kalidad?
14 Say simbawa so lalon epektibo, met, no niiter ed espiritu na kauyamoan. Saya so kabat nen Pablo. Sikato no akin, a sanen sikato so mansasalita ed sakey ya alinggi ed kurang to sakbay a sikato so sikakabat ed satan, pinaseseg nen Pablo iray kualipikado a “manalin mametek ed ontan a too diad espiritu na kauyamoan.” (Galacia 6:1) Sinimbawa to met si Tito a mangipanonot ed arum “ya agmansalita na makapasakit ed anggan siopa, aliwan makulkol, makatunongan, ya ipatnag so kauyamoan ed amin a totoo.”—Tito 3:1, 2; 1 Timoteo 6:11.
15 Akin a wala so pankaukolan ed kauyamoan? Lapud saray agnakontrol ya emosyon so makaalis. Saray masanok a salita so mamapetang na lalon masanok a salita, tan mairap so mankatunongan sano saray liknaan so ampetang. Anggamano samay sakey a sisimbawaen et onkiwas a sisasanok, saya so aliwan rason ed managsimbawa a magmaliw met ya ontan. Imbes, say dilin mauyamon awawey na managsimbawa so nayarin ontulong a mamakepa ed saray bengatla. “Say ebat, sano mauyamo, ipaliis to so sanok.” (Uliran 15:1) Saya so tua balanglan say managsimbawa so sakey ya ateng, sakey a matatken, odino siopaman ni.
16. Akin a say sakey so naynay a magalang sano mangiiter na simbawa?
16 Kaunoran, imanoen so imbaga nen Pablo ed ug-ugaw a matatken a Timoteo: “Agmo babalawen so sakey a toon matatken. Diad kasuniyan, sikato so ipasen mon sakey ya ama, saray walad kalangweran a lalaki a bilang agagi, saray matatatken a bibii a bilang kainaan, saray walad kalangweran a bibii a bilang agagin bibii ed amin a kasimpitan.” (1 Timoteo 5:1, 2) Agaylan ekselentin simbawa! Isipen no panon so liknaan na sakey a biin matatatken no say ug-ugaw ed edad a matatken, angangko ta ugaw nin tuloy a magmaliw a dilin anak to so manimbawa ed sikato ed nengneng a mabalaw odino andian na respeto. Magmaong nin tuloy no say managsimbawa so manisip a magano: ‘Diad pangimano ed personalidad tan edad na sayan too, anto so sankamaarowan tan epektibon paraan a niiter ed sayan punto na simbawa? No siak so wala ed pasen to, panon so labay ko a pakapitongtongan?’—Lucas 6:31; Colosas 4:6.
Say Simbawa na Saray Pariseos
17, 18. Anto so sakey a rason no akin a say simbawan inter na saray Pariseos so aliwan makatulong?
17 Onarap natan ed maabig ya ehemplo nen Pablo tan imanoen so sakey a mauges ya ehemplo—na saray Judion relihyoson papangulo ed agew nen Jesus. Sikara so angiter na malaem a simbawa, balet mabetbet a say nasyon so ag-agunggunaan ed satan. Akin?
18 Walaray dakel a rason. Diad sakey, imanoen so panaon sanen binaat na saray Pariseos si Jesus lapud saray babangatan to so agnanuras na lima ra sakbay a mangan. Siempre, kaslakan a kainaan so manisimbawa ed saray anak da a manuras na lima ra sakbay a mangan, tan bilang kaugalian ed kalinisan, dakel so angirekomenda ed saya. Balet saray Pariseos so aliwan manunan maimano ed kalinisan. Para ed sikara, say panag-uras na lima so sakey a tradisyon, tan sikara so naungangetan sanen saray babangatan nen Jesus so agmanutumbok ed sayan tradisyon. Anggaman kuan, unong ya intuloy nen Jesus ya impanengneng ed sikara, wala so lalon babaleg a problema ed Israel a sikato komon so pangipanengnengan da na imano. Alimbawa, arum so manguusar ed tradisyon na saray Pariseo a bilang dalan diad ipaliis a manulok ed samay komalima ed Samploran Ganggan: “Igalang mo so amam tan say inam.” (Exodo 20:12; Mateo 15:1-11) Makapaermen, saray eskribas tan saray Pariseos so abalkot ed saray detalye ya “imbaliwala daray ambebbelat a pamaakaran na Ganggan, salanti, say inkahustisya tan panangasi tan katooran.”—Mateo 23:23.
19. Panon so pakapaliis na saray modernon-agew a Kristianos diad kapelag ed patit na dilin wasay da a nisingwat?
19 Saray managsimbawa natan so nepeg a maalwar ya agda nagawaan so parehon lingo. Nepeg dan paliisan a saray dilin wasay da so nisingwat, a singa panangibaga, a nalanlanor ed saray detalye bangbalet ta nalingwanan da iray “ambebbelat a pamaakaran.” Diad angkelag iran bengatla, sikatayo so apaseseg a “mantultuloy a mantetepelan ed balang sinansakey” diad aro. (Colosas 3:12, 13) Say abilidad a manebek no kapigan a paliisan so panggawa ed sakey a salisalan ed bengatla tan no say simbawa so peteg a kaukolan so sakey a bengatlan ontulong ed kiwala na “espiritual a kualipikasyon” na sakey.—Galacia 6:1.
20. Akin a say personal ya ehemplo so importantin tuloy ed pamaakaran na panangiter na simbawa?
20 Wala ni bengatlan nanggawa a saraman ya inmunan-siglon managsimbawa et aliwan epektibo. Tinumbok da so “gawam so ibagak, aliwan say gagawaen ko.” Inkuan nen Jesus ed sikara: “Abagey kayo met la a sikakabat ed Ganggan, balet ta pinasakbatan yoray totoo na ambelat a sasakbaten, balet sikayon dili et agyo labay a diwiten so awit diad sakey ed saray gamet yo!” (Lucas 11:46) Agaylan andian na aro! Natan, saray atateng, mamatatken, odino arum ni a mangiter na simbawa so nepeg a maseguron sikaran mismo so manggagawa ed saman so ibabaga ra ed arum a gawaen. Panon so pakapaseseg tayo ed arum a magmaliw ya okupado ed lawak na ministeryo no agtayo ipapanengneng so manepeg ya ehemplo? Odino panon so pamasakbay tayo a sumpad materyalismo no saray materyal a bengatla so manatalona ed saray dilin bilay tayo?—Roma 2:21, 22; Hebreos 13:7.
21. (a) Panon a saray Pariseos so anaktakot ed totoo? (b) Panon a saray taktika na Pariseos so manserbin pasakbay ed saray Kristianon managsimbawa?
21 Saray Judion papangulo so sinmaew met bilang managsimbawa lapud inusar da so panaktakot iran taktika. Diad sakey ya inkagawa, imbaki ra so lalakin mangerel ed si Jesus. Sanen sarayan lalaki, ya asagyat a tuloy ed nengneng na panagbangat nen Jesus, et agpinmawil ya agda kaiba, sikara so binaat na saray Pariseos, a kuan da: “Sikayo met so apalikdo, agta ontan? Anggapo ed saray manuley odino ed saray Pariseos so angiteen na pananisia ed sikato, agta ontan? Balet sayan ulop ya agmikabat ed Ganggan so naayew a totoo.” (Juan 7:45-49) Kasin saya so manepeg a basiyan na panamaat—masebeg ya autoridad tan panagpauges! Komon ta saray Kristianon managsimbawa so agbalot mankasalanan ed ontan a panagsimbawa! Nepeg dan paliisan so panangigtot ed arum diad pangipaliknan: ‘Nepeg mo so ontalineng ed siak lapud siak so sakey a matatken!’ odino sano mitotongtong ed sakey ya agin bii, et nalikna ra so: ‘Nepeg mo so ontalineng ed siak lapud siak so sakey ya agin laki.’
22. (a) Panon tan akin a nepeg na saray Kristianos so pangiter na simbawa? (b) Anton malaknab nin tepet so nakaukolan a salaysayen?
22 On, say panagsimbawa so sakey a kiwas na aro ya amin tayo—nagkalautla ed saray aturon mamatatken—et utang tayo ed saray kaparan Kristianos a panapanaon. Say simbawa so agnepeg ya iter, ed anggan anton pankunkuanan. Balet sano nakaukolan, nepeg a sikato so iter a sitetepel. Nepeg a walaan na Makasulatan a letnegan tan iter ed espiritu na kauyamoan, Nagkalalo ni, say simbawa so mas mainomay a naawat a manlapud sakey a mangaaro ed sikatayo. No maminsan, anggaman kuan, mairap ya amtaem ed no anto so ibaga na mangiiter na simbawa. Sirin panon so pangiter tayo na simbawa ed nengneng a sikato so epektibo? Saya so nasalaysay ed ontumbok ya artikulo.
Kasin Nipaliwawa Yo?
◻ Siopa so walaan na pribilehyo tan responsabilidad a mangiter na Kristianon simbawa?
◻ Akin a say tepel so nakaukolan diad pangiyopresi na simbawa?
◻ Akin a say katuaan a si Pablo et inaro toray Kristianos ed Corinto so nanggawan mainomay ed sikara so pangawat ed simbawa to?
◻ Akin a say Kristianon managsimbawa so nepeg a mauyamo tan mapaabeba?
◻ Panon so pakapaliis na sakey a Kristiano diad pangiter na simbawan ompatnag a mapasang?
[Litrato ed pahina 11]
Pinaseseg nen Pablo si Tito a panonotan so arum a “magmaliw a makatunongan, mangipatnag na kauyamoan ed amin a totoo”