Kasin Aligen yo so Panangasi na Dios?
“Magmaliw ya umaalig ed Dios, a bilang inadaron ananak.”—EFESO 5:1.
1. Akin a say panangalig ed saray arum so magmaliw a paga na amin tayo?
PARAD kaabigan o parad kaugsan, karaklan a totoo so mangalig ed arum. Saraman so kalimog tayo, tan nayarin naalig tayo, so balbaleg a mangapekta ed sikatayo. Say apuyanan a manag-sulat ed Uliran 13:20 so amasakbay ed sikatayo: “Miulop ka ed saray makabat a totoo et magmaliw ka a makabat, balet say kaiba na saray maatiw so manlikna na segsegang.” Sirin, tekep na maabig a katunongan, ikuan na Salita na Dios: “Magmaliw ya umaalig, aliwan ed no anto so mauges, balet no anto so maabig. Siopaman a manggawa na maabig so nanlapud Dios.”—3 Juan 11.
2. Siopa so nepeg tayon aligen, tan ed antoran dalan?
2 Walaan tayo na ekselenti iran alimbawan lalaki tan bibii ed Biblia a nayarin aligen tayo. (1 Corinto 4:16; 11:1; Filipos 3:17) Ingen, say manuna ed amin parad sikatayon aligen et say Dios. Diad Efesos 4:31–5:2, kayariy impangimano ed saray ugali tan ag-agamil a nepeg tayon arawian, impaseseg nen apostol Pablo a sikatayoy magmaliw a “siaaron siaabagey, sibubulos a manpeperdonaan.” Saya so angipaarap ed manunan simbawa: “Sirin, magmaliw ya umaalig ed Dios, a bilang inadaron ananak, tan manakar ed aro.”
3, 4. Angitarok so Dios na anton paneskribe ed inkasikato, tan akin a nepeg tayon mangonsidera ed inkamaptek ton Dios?
3 Antoray dalan tan kalidades na Dios a nepeg tayon aligen? Walara so dakel a nengneng na personalidad tan kimkimey to, unong a nanengneng ed dalan ya impaneskribe to ed inkasikato ed si Moises: “Si Jehova, Dios a manpangasi tan maaro, mapalna ya onsanok tan daakan ed abig na linawa tan katuaan, a mangigagana na maaro ya abig na linawa ed saray nilibu, mamerdona na inkauges tan impakasumpa tan kasalanan, balet agmangilikud na dusa ed anton pamaakaran, a mangitatarok na dusa ed inkauges na saray ama ed saray anak tan saray anak ed saray anak.”—Exodo 34:6, 7.
4 Lapud si Jehova so “manangaro na inkatunong tan hustisya,” nepeg tayon mapeget ya amtaen tan aligen iyan nengneng na personalidad to. (Salmo 33:5; 37:28) Sikato so Amalsa, tan ontan met a supremon Ukom tan Mangiter-Ganggan na katooan, kanian ibabalikas to so hustisyan parad amin. (Isaias 33:22) Saya so malinlinew a nipanengneng ed dalan a nakaukolan na hustisya tan pinasengeg itan ya akbibiten ed limog na totoo ton Israel tan saginonor ed limog na Kristianon kongregasyon.
Sumpalen so Madibinon Hustisya
5, 6. Panon a say hustisya et impatnag na Dios ed pidedeneng to ed Israel?
5 Sanen pipilien so Israel a bilang totoo to, intepet na Dios no kasin sikaray ‘ontulok a mapeget ed boses to tan peteg a mangunor ed sipanan to.’ Atugyop ed salian na Palandey Sinai, inmebat ira: “Amin a sinalita nen Jehova sibubulos min gawaen.” (Exodo 19:3-8) Agaylan seryoson agawa! Diad panamegley na saray angheles, inter na Dios ed saray Israelitas iray pigaran 600 iran ganggan, a sikara, bilang totoon dedikado ed sikato et responsablen tomboken. Anto no aggawaen na sakey itan? Sakey ya espesyalista ed Ganggan na Dios so angisalaysay: “Say salitan sinalita ed panamegley na angheles so apaneknekan a malet, tan balang pakaluksoan tan agitutulok a kiwas so angawat na bayar a mitunusan ed hustisya.”—Hebreos 2:2.
6 On, say sakey ya Israelita ya ag-ontulok so nidunget ed “bayar a mitunusan ed hustisya” aliwan kakulangan ed atooan a hustisya, balet hustisya a nanlapud Amalsa tayo. Inparungtal na Dios so nanduruman dusa ed pamuyak ed ganggan. Say sankaseryosoan a dusa so ‘kapegpeg’ o panamatey. Satan so onaplika ed graben isusumlang, a singa say panagtalintao, pilalawanan, relasyon ed ayayep, homoseksualidad, bagat na anak, panagpatey, tan aliwan panangusar ed dala. (Levitico 17:14; 18:6-17, 21-29) Niarum ni, siopaman ya Israelita a sigagalan, agmanbabawin manumlang ed dinanman a madibinon ganggan so “napegpeg” (Numeros 4:15, 18; 15:30, 31) Sano sayan dibinon hustisya so nasumpal, saray epekto so nalikna na saray ilalak na nankasalanan.
7. Anto iray arum a pansumpalan na panangukom ed limog na kadaanan a totoo na Dios?
7 Saray ontan a dusa so mangidanet ed inkabelat na panamuyak ed madibinon ganggan. Alimbawa, no say sakey ya anak so nagmaliw a buanges tan sakey a maseba, sikato so nitarok ed arap na matatken iran ukom. No aromog dan sikato so nangagala, agnambabawin managkasalanan, saray atateng to so mibiang ed pangipakseb na hustisya. (Deuteronomio 21:18-21) Saraman so atateng ed sikatayo so makapanisip ya aliwan mainomay itan a gawaen. Ingen kabat na Dios a nakakaukolan itan pian say kaugsan et agnitayak ed limog na saray tuan managdayew. (Ezequiel 33:17-19) Saya so inyarunsa na say Sakey a nikuan so nipaakar ed sikato: “Amin a dalan to so ayadyari. Sakey a Dios a napanmatalkan, ya anggapo so aghustisya; sikato so matunong tan maptek.”—Deuteronomio 32:4.
8. Panon a say hustisya et ananda na pidedeneng na Dios ed Kristianon kongregasyon?
8 Kayariy dakel iran siglo impulisay na Dios so nasyon ya Israel tan amili ed Kristianon kongregasyon. Balet agnansalat si Jehova. Sikato nin siansia so manggawa na hustisya tan nayarin nadeskribe a bilang “sakey ya apuy a mangupot.” (Hebreos 12:29; Lucas 18:7, 8) Sikato sirin so nantultuloy a walaan na sakey a probisyon ya isepep so maridios a takot ed interon kongregasyon diad pangekal ed saray managkasalanan. Saray dedikadon Kristianos a nagmaliw ya agmanagbabawin managkasalanan so nadispelo.
9. Anto so panagdespilo, tan anto so dampoten to?
9 Anto so lalanoren na pakadespilo? Naromog tayo so punton leksion ed dalan na sakey a problema ed inmunan siglo. Say sakey a Kristiano ed Corinto so nanggawa na imoralidad ed asawa nen ama to tan agnambabawi, kanian indirehe nen Pablo a sikato so napagit a manlapud kongregasyon. Saya so nepeg a nagawa pian nasalimbengan so kalinisan na totoo na Dios, ta “say daiset a lebadura palebagen to so interon masa.” Say pangekal ed sikato so mangamper ed inkauges to diad panleglemew ed namparan Dios tan totoo To. Say ampait a disiplina ed pakadispelo so makapangipanonot ed pantalos to tan mangipasepsep ed sikato tan ed kongregasyon ed manepeg a takot ed Dios.—1 Corinto 5:1-13; ipareng so Deuteronomio 17:2, 12, 13.
10. Panon so ikiwas na saray ariripen na Dios ed siopaman a dispelo?
10 Say madibinon ganggan et no naekal so say sakey a mauges, saray Kristiano so nepeg ya “agmiuulop ed [sikato] . . . , ya anggad miakan ed ontan a too.”a Sikato sirin so nakal manlapud pililimog, a pati ed sosyal, dingan na matoor a manrespeto tan malabay a manakar unong ed ganggan na Dios. Pigara ed sikara so nayarin kakanayon ed paway na pamilya, aliwan kabiangan na parehon kaabungan. Nayarin mairap ed saray kakanayon a mangiyaplika na sayan madibinon direksyon, a singa agmainomay parad saray Hebreon atateng ed silong na Mosaikon Ganggan a mibiang ed pamatey ed say mauges ya anak da. Siansia, say ganggan na Dios so malinew; kanian maseguro tayo a say panagdispelo so manepeg.—1 Corinto 5:1, 6-8, 11; Tito 3:10, 11; 2 Juan 9-11; nengnengen so The Watchtower, Setyembre 15, 1981, pahina 26-31; Abril 15, 1988, pahina 28-31.
11. Panon a saray nanduruman nengneng na personalidad na Dios et pinmatnag a misiglaotan ed panagdespilo?
11 Anggaman ontan, nonoten, a say Dios tayo so aliwa lambengat a walaan na hustisya; sikato met so “daakan ya abig a linawa, manamerdona na lingo tan pakaluksoan.” (Numeros 14:18) Ipalinew na Salita To a say adispelon too so nayarin manbabawi, ya onkerew na madibinon panamerdona. Insan anto? Saray eksperiensadon manangasikaso so miarap ed sikato a sipipikasin tan siaalwar a mandeside no kasin sikato so mangipapaneknek na panagbabawi ed impankasalanan to ya angipaarap ed pakadespilo to. (Ipareng so Gawa 26:20.) No ontan, nayarin sikato so nipawil ed kongregasyon, unong ya iparungtal na 2 Corinto 2:6-11 ed agawa ed sakey a too ed Corinto. Ingen, arum a nakal so walan inmarawi ed kongregasyon na Dios ed dakel a taon, kanian wala ta so bengatlan nagawaan pian natulongan a nanengneng da so dalan a papawil?
Hustisyan Asimbangan na Panangasi
12, 13. Akin a say panangalig tayo ed Dios so mangilaktip na nagkalalo nen say pangidalangirang ed hustisya to?
12 Saratan a bengatla so misiglaotan a tuloy ed sakey a nengneng na kalidad na Dios, ya abitla ed Exodo 34:6, 7. Anggaman ontan, saraman a bersikulo, so mangidalatdat na nagkalalo ni nen say hustisya na Dios, tan saraman so malabay a mangalig ed sikato so ag-onarap lambengat ed pangiyaplika na hustisya. No sikayo so mangagawa na sakey a modelo na templon impaalagey nen Solomon, kasin aralen yo lambengat so sakey ed saray poste to? (1 Arari 7:15-22) Andi, ta satan so mairap a mangiter na asimbang a retratro na nengneng tan usar na templo. Mipadpara, no mankaliktan tayon mangalig ed Dios, nakaukolan tayo met a kopyaen iray arum ed saray dalan tan kalidades to, a singa pagmaliw a “mapangasi tan maaro, matantan a manpasnok tan daakan ed abig a linawa tan katuaan, a managanagana na abig a linawa ed nilibu, manamerdona na lingo.”
13 Say panangasi tan panamerdona so manuna iran kalidad na Dios, unong ya anengneng tayo ed impideneng to ed Israel. Say Dios na hustisya so agangipuera ed sikara a manlapud panusa ed naolit-olit a lingo, ingen sikatoy angipanengneng na daakan a panangasi tan panamerdona. “Impakabat toray dalan to ed si Moises, saray gawagawa to ed anggan saray anak na Israel. Si Jehova so mapangasi tan maaro, mabanayat a manpasnok tan daakan ed abig a linawa. Sikato so agmantultuloy a mananap na lingo ed amin a panaon, nisay pokoken to so sanok to lawas.” (Salmo 103:7-9; 106:43-46) On, say niretraton panmoria ed impedeneng to ed nilasus iran taon so amaneknek ed saratan a salita et tua.—Salmo 86:15; 145:8, 9; Miquias 7:18, 19.
14. Panon ya impanengneng nen Jesus ya inalig to so inkamapangasi na Dios?
14 Lapud si Jesu-Kristo “so kidalangirangan na gloria [Dios] tan dilin inkatalintao to” nepeg tayon manilalo a sikato so mangipatnag na mipadparan panangasi tan inkabunlok a mamerdona. (Hebreos 1:3) Ginawa to, unong ya ipanengneng na saray kiwas to ed saray arum. (Mateo 20:30-34) Indanet to met ed panamegley na saray salita to so panangasi ya abasa tayo ed Lucas kapitulo 15. Saratan a taloran ilustrasyon so amaneknek a si Jesus et angalig ed si Jehova, tan angitarok na manuna iran leksion parad sikatayo.
Manpaga ed no Antoy Abalang
15, 16. Anto so amakiwas ed si Jesus a mangiter na saray ilustrasyon ed Lucas 15?
15 Saraman ya ilustrasyon so mantasi ed mapangasin interes na Dios ed saray makasalanan, mangiparungtal na sakey a matunos a retraton aligen tayo. Ipasen so kaliberliber na saray ilustrasyon: “Natan amin na saray sumisingil na buis tan managkasalanan so inmasingger ira [ed Jesus] ya ondengel ed sikato. Et paraparan saray Pariseos tan eskribas so manngengem, a mankuan: ‘Sayan too so mangabrasa ed saray managkasalanan tan mikan ed sikara.’”—Lucas 15:1, 2.
16 Amin a totoon nalalanor et saray Judios. Ikinon na saray Pariseos tan saray eskribas ya ikuan a maalwar ya ontutulok ed Mosaikon Ganggan, sakey a nengneng na legalistikon inkatunong. Anggaman ontan, say Dios et ag-akikasakey ed ontan a dilin-niyabawag ya inkatunong. (Lucas 16:15) Mapatnag, saray sumisinggil na buis ya abitla et saray Judios a nansinggil na buis parad Roma. Lapud dakel so angigeter na alabas a kantidad a manlapud kaparan Judios, saray sumisinggil na buis so abalaw a grupo. (Lucas 19:2, 8) Sikaray nilaktip ed “saray managkasalanan,” a mangiulop ed imoral a totoo, a pati ingen ed saray balangkantis. (Lucas 5:27-32; Mateo 21:32) Balet tinmepet si Jesus ed saray manrereklamon relihyoson papangulo:
17. Anto so inmunan ilustrasyon nen Jesus ed Lucas 15?
17 “Siopa a too ed sikayo a walaan na sanlasus a karnero et no abalang so sakey, agto taynan ed lawak so siamaplo tan siam tan laen ya anapen so abalang ya anggad naromog to? Tan sano aromog to la iyan to ed abala to tan sililiket. Tan sano akasabi ed abung tiponen to so kakaaro tan kakaabay to, a kuanto ed sikara, ‘Miliket kayo ed siak, ta aromog ko so karnerok ya abalang.’ Ikuan ko ed sikayo ya ontan met a wala so liket ed tawen nisengeg ed sakey a managkasalanan a manbabawi a nagkalalo nen ed siamaplo tan siam a matunong a totoo ya agda kaukolan so panagbabawi.” Natalosan na saray relihyoson papangulo so panangitalintao, ta say karnero tan pumaspastol et mabetbet a nanengneng. Lapud paga, tinaynan na pumapastol so 99 a karnero a mankabkab ed pamilyar a papastolan legan a sikatoy linman mananap ed manteyengteyeng. Nantultuloy ya anggad aromog to, siaasikason binakloy to so ataktakot a karnero ed pulok.—Lucas 15:4-7.
18. Unong ya impabitar nen Jesus ed komaduan ilustrasyon ed Lucas 15, anto so amalesa ed impanliket?
18 Inyarum nen Jesus so sananey ya ilustrasyon: “Ono siopa so bii a walaan na samploran drakma; no nabalang to so sakey et agmanelsel na silew tan mamanis ed abung to tan anapen ton seetan angga ed naromog to? Et sano naromog to tiponen toray kakaaro tan kakaabay to, a mankuan, ‘Miliket kayo ed siak, ta aromog ko so drakman abalang ko.’ Sirin, ikuan ko ed sikayo, wala so liket ed limog na saray angheles na Dios nisesengeg ed sakey a managkasalanan a manbabawi.” (Lucas 15:8-10) Say drakma so mankantidad a ngalngali sakey agew a suweldo parad sakey a managtrabaho. Say sinsilyo na bii so nayarin tawir o nayarin kabiangan na sakey ya alajas. Sanen satan so abalang, sikato so nananap a maong ed sinsilyo, insan sikato tan saray kakaaro ton bibii so nangayaga. Anto so ibaga na saya nipaakar ed Dios?
Mangatatawen a Pangayaga—Ed Anto?
19, 20. Saray inmunan duaran ilustrasyon ed Lucas 15 so manunad amin parad siopa, tan anton nisentron punto so ginawa ra?
19 Sarayan duaran ilustrasyon so ebat ed pamabalaw ed si Jesus, a diad asasakbay a pigaran bulan et walan angipabidbir ed inkasikato a bilang “maabig a pumapastol” a mangisaklang na kamarerwa to parad karnero to. (Juan 10:11-15) Anggaman ontan, saray ilustrasyon so aliwan manuna parad si Jesus. Saray leksion a nakakaukolan ya aralen na saray eskribas tan Pariseos so nisentro ed awawey tan saray dalan na Dios. Sirin, inkuan nen Jesus a wala so gayaga ed tawen ed makasalanan a manbabawi. Saraman a relihyonista a mangibabagan manserbi ed si Jehova, ingen agmangalig ed sikato. Diad biek a dapag, saray mapangasin awawey nen Jesus, so mangirepresenta na linawa nen Ama to.—Lucas 18:10-14; Juan 8:28, 29; 12:.47-50; 14:7-11.
20 No sakey ed sanlasus so sakey a letnegan na gayaga, sakey a sinsilyo ed samplora so nagkalalo ni. Anggan natan, nalikas tayo iray liknaan na saray bibiin mangagayaga ed pakaromog ed say sinsilyo! Dia, met, a say leksion et nisentro ed tawen, salanti “saray angheles na Dios” so akiliket ed si Jehova “nisengeg ed sakey a managkasalanan a nambabawi.” Imanoen so kaunoran a salita, “manbabawi.” Sarayan ilustrasyon so petepeteg a nipaakar ed saray managkasalanan a manbabawi. Tan nanengneng yo a namparan mangidanet itan ed inkatukoy na pakawalaan na gayaga ed panagbabawi ra.
21. Anton leksion so nepeg a naaralan tayo ed saray ilustrasyon nen Jesus ed Lucas 15?
21 Saramay nisiwawin relihyoson papangulo a nanliknan malindinis a manlapud akintapew ya itutumbok ed Ganggan so nanlingwan a say Dios et “mapangasi tan maaro, . . . manamerdona na lingo tan pakaluksoan tan kasalanan.” (Exodo 34:6, 7) No sikara komon et angalig ed sayan nengneng na saray dalan tan personalidad na Dios, sikara komon so angapresya ed panangasi nen Jesus ed saramay nambabawin managkasalanan. Komusta tayo met? Kasin ipapapuso tayo so leksion tan iyaaplika itan? Bueno, imanoen so komatlon ilustrasyon nen Jesus.
Onkikiwas so Panagbabawi tan Panangasi
22. Diad antikey, anto so inter nen Jesus a bilang say komatlon ilustrasyon ed Lucas 15?
22 Saya so maparanay a natatawag ya ilustrasyon na managdarak ya anak. Ingen, diad pamasa ed satan natalosan yo no akin a saray arum et manisip ed satan a bilang parabola na panangaro na ama. Mangibabaga itan ed yugtan ed pamilya, ya angala ed tawir to manlapud ama to. (Ipareng so Deuteronomio 21:17) Sayan anak so tinmaynan a linma ed arawin pasen, ya ingastos ton amin ed likeliket, so walan nantrabaho ed panasikaso na baboy, tan insan naeerasan ed kakanen na baboy. Asabin atalosan to so inkasikato tan nandesiden onsempet, anggano mantrabaho bilang babayaran nen ama to. Legan a sikatoy manasingger ed abung, say ama to so angala na positibon kundang ed pangabrasa ed sikato, a nampiesta ni ingen. Say panguloan a nansiansia ed abung a nankimey, so mansyodot ed panangasin nipanengneng. Balet inkuan na ama a nepeg a mangayaga lapud say inatey so abilay la natan.—Lucas 15:11-32.
23. Naaralan tayo so anto manlapud ilustrasyon na managdarak ya anak?
23 Arum iran eskribas tan Pariseos so nayarin nanliknan sikaray walan ikukumpara ed panguloan, a miduma ed saray managkasalanan a singa say yugtang ya anak. Anggaman ontan, kasin sikara so akasingkat ed manunan punto na ilustrasyon, tan ontan met kasi ed sikatayo? Satan so mangiparungtal na sakey a manunan atributo na mapangasin mangatatawen ya Ama tayo, say inkabunlok ton mamerdona ed letnegan na impanpuson panagbabawi tan kakumberte na managkasalanan. Satan so nepeg a mamayubo ed saray dumerengel ya onkiwas tekep na gayaga ed pakarondon na manbabawi iran managkasalanan. Ontan so panmoria na Dios ed saray pamaakaran tan panon a sikato so onkiwas, tan saraman so mangalig ed sikato so manggawa met na ontan.—Isaias 1:16, 17; 55:6, 7.
24, 25. Anto iran dalan na Dios so nepeg tayon mantultuloy ya aligen?
24 Malinlinew, say hustisya so mananda ed amin a saray dalan na Dios, kanian saraman so malabay a mangalig ed si Jehova so mamabli tan batiken so hustisya. Siansia, say Dios tayo so agnabayuboan lambengat na imahinasyon o mapekder a hustisya. Say panangasi to tan aro so baleg. Ipanengneng to iya diad sibubunlok a mamerdona a niletneg ed puron panagbabawi. Matukoy, sirin, ya insiglaot nen Pablo so pagmaliw tayon manamerdona ed panangalig tayo ed Dios: “[Magmaliw] a sibubulos a mamerdona ed sinansakey unong met ed Dios diad Kristo a sibubulos ya amerdona ed sikayo. Sirin, magmaliw ya umaalig ed Dios, a bilang inadaron ananak, tan manakar ed aro.”—Efeso 4:32–5:2.
25 Saray tuan Kristianos so abayag lan manasalin mangaalig ed hustisya nen Jehova tan ontan met ed panangasi to tan sibubunlok a mamerdona. Kuantomas a sikato so nakakabat tayo, nepeg a magmainomay parad sikatayo a sikato so aligen ed sarayan pamaakaran. Anggaman ontan, panon tayon niyaplika iya komon ed toon walan kapkanepegan a nawat to so ampait a disiplina lapud binatik to so kurso na kasalanan? Nengnengen tayo.
[Paimano ed leksab]
a “Say paniskuminikado ed kaslakan a pantalos so ginagalan inkiwas a no iner sakey a grupo so mangiburi ed saray pribilehyo na pimemembro to ed saramay awalaan a membro ed maabig a talindeg. . . . Say paniskuminikado so sinmabi ed Kristianon panaon ya ontuloy ed kiwas na pangibiig na sakey a relihyoson muyongan a mangiburi ed saray akapankasalanan ed sakramento, kongregesyonal a pangdayew, tan posiblin sosyal a pangabet ed antokaman a nengneng.”—The International Standard Bible Encyclopedia.
Anto so Naaralan Yo?
◻ Panon a say hustisya na Dios so nipatnag ed kongregasyon na Israel tan ed Kristianon kongregasyon?
◻ Akin a nepeg tayon aligen so panangasi na Dios, a nilikud ed hustisya to?
◻ Anto so amalesa ed taloran ilustrasyon ed kapitulo 15 na Lucas, tan anto iran leksion so nepeg ya ibangat na saratan ed sikatayo?
[Litrato ed pahina 10, 11]
Patar na er-Raha sakbay na Palandey Sinai (Nikawigin benegan)
[Credit Line]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Picture Credit Line ed pahina 9]
Garo Nalbandian
[Picture Credit Line ed pahina 12]
Garo Nalbandian