Immortal ta so Kamarerwa?
MARENDEEN a sansasakey ya inmasingger iray kakaaro tan pamilya ed akalukas a lungon. Ninengneng da so bangkay, sakey a 17-taon a laki. Ngalngali agla nabidbir na kakaaro to ed eskuelaan. Malasay lay buek to lapud chemotherapy; inmebeng a maong so laman to lapud kanser. Sikato ta iya imay kaaro ra? Pigaran simba labat sakbay na saya et sikatoy napnapno na saray ideya, na tepetepet, na ligsa—na bilay! Sinanangis so ina to legan ya ulit-uliten ton ibabagan: “Mas maliket la natan si Tommy. Labay na Dios a nakaulop ed tawen si Tommy.”
Sayan masinagem ya ina so akaromog na samet ya ilalo tan ligliwa ed ideyan anggan panon et manbibilay ni so anak to. Nibangat ed sikato diad simbaan a say kamarerwa so immortal, a satan so sentro na personalidad, kaisipan, pakanodnonotan—say “sarili.” Panisiaan ton say kamarerwa na anak to so agpa talagan inatey; noagta sakey a manbibilay ya espiritun persona, intilak toy laman to ed ipapatey tan linma ed tawen pian nakaulop na Dios tan saray anghel.
Diad panaon na trahedya, say puso na too so pirmin onpeket ed antokaman a melanting ya ilalo, kanian agmairap a talosan no akin a makapaingganyon tuloy iyan sisisiaen. Singa bilang, konsideraen pay impangibalikas nen teologon J. Paterson-Smyth ed inkasikaton dili ed The Gospel of the Hereafter: “Agtanton makabaliksan so ipapatey no ikompara itan ed katumbokan to—say makapakelkelaw, makapakelkelaw, makapakelkelaw a mundon pangituloran ed sikatayo na Patey.”
Diad interon mundo tan ed dakel a relihyon tan kultora, sisiaen na totoo a say too so walaan na ag-ompatey a kamarerwa ed loob to, sakey a walaay-liknaan ya espiritu a mantultuloy a manbilay kayari ipatey na laman. Sayan sisiaen so ngalngali kaslakan ed nilibon relihyon tan sekta ed Kakristianoan. Saya so sakey ya opisyal a doktrina met ed Judaismo. Sisiaen na saray Hindu a say atman, odino kamarerwa, so pinalsa diad kagapo na panaon, nipriso ed laman ed panaon na inkianak, tan onaalis ed sananey a laman diad ipatey ed tuloy-tuloy a sikulo na saray reinkarnasyon. Sisiaen na saray Muslim a say kamarerwa so ginmapon linmesa sanen nianak so laman tan mantultuloy a manbilay diad kapatey na laman. Say arum niran pananisia—say Aprikanon animista, say Shinto, anggan say Budista ed sakey a paraan—so walaan na nanduruman nengneng na bangat ed saya met lamlamang a tema.
Pigaran Makagonigon a Tepetepet
Bangta say ideya na sakey ya immortal a kamarerwa so agniburi tan ngalngali la kasmak, anggan ontan et mamapawala iya na pigaran makadisturbon tepet. Alimbawa, manumameng so totoo no iner so lalaen na kamarerwa na inad-aron agmet napanuliranan so impanbilay to. Kasin sikato so niyalis ed mas abebbeban porma na bilay? Odino kasin sikatoy inyakar ed purgatoryo, a ditan nalinisan diad maapuy a paraan anggad sikatoy onkanepegan lan ontawen? Mas mauges ni, kasin sikatoy maandon pairapen diad mandarlang ya impierno? Odino, kasin sikato, a singa ed ibabangat na dakel ya animistan relihyon et sakey ya espiritun nepeg a napakepa?
Saratan ya ideya so mamapabelat ed saray posibilidad na saray mabilay. Kaukolan ta a pakepaen tayo so espiritu na inad-aro tayon inaatey ompan sikaray ombales ed sikatayo? Iilaloan ta itayon tulongan ira pian makabulos manlapud makapataktakot a purgatoryo? Odino basta man-giwgiw itayo labat lapud takot sano naisip so paniirap da ed impierno? Odino nepeg tayo kasin tratoen so pigaran mabilay ya ayayep a singano walad sikara iray kamarerwa na totoon inatey?
Agmet makaligliwa iray tepet a napapalesa nipaakar ed Dios a mismo. Singa bilang, dakel ya atateng, singa say inan asaglawi la ed inmuna, so diad inmuna et naliligliwa ed ideyan “inala” ed tawen na Dios so immortal a kamarerwa na anak da pian nakaulop to. Balet parad dakel, agmanbayag et panumamengan da no anton nengneng na Dios so mangitatarok na makapataktakot a sakit ed sakey ya inosenten ugaw, a bigla ton aalaen iman manlapud sikara a panermenan na atateng to pian iyalis lambengat so ugaw ed tawen ya anggapod panaon. Iner so kawalaan na hustisya, aro, panangasi, na ontan a Dios? Susuppiaten ni ingen na arum so kakabatan na ontan a Dios. Akin, tepet na arum, ya ipasen na sakey a makabat a Dios irayan amin a kamarerwa ed dalin no saraya met lamlamang so diad kaunoran et ontawen? Agta mankabaliksan itan a talagan anggapoy gungguna na inkapalsa na dalin?—Ikompara so Deuteronomio 32:4; Salmo 103:8; Isaias 45:18; 1 Juan 4:8.
Malinlinew, sirin, a say doktrina nipaakar ed immortalidad na kamarerwa na too, ed antokaman a porman kibabangat na doktrina, so mamapalesa na makapawetwet a tepetepet, mankokontraan ni ingen. Akin? Say baleg a problema so nisisiglaot ed nanlapuan na sayan bangat. Naromog mon makaibangat so antikey a pangusisa ed nanlapuan na saraya; tan ompan nabigla ka ed pakaamta ed mismon ibabaga na Biblia nipaakar ed kamarerwa. Mangiiter iya na magmaong ya ilalo ed bilay kayari na ipatey nen say kaslakan ya ibabangat na saray relihyon ed mundo.