Abuloyan a Say Pakatebek so Manalimbeng ed Sika

“Say kalakal sikato naani bantay ed tagey mo, say pakatalos sikato naani mangyagel ed sika.”​—ULIRAN 2:11.

1. Salimbengan itayo na pakatebek manlapud anto?

KALIKTAN nen Jehova ya agamilen moy pakatebek. Akin? Lapud amta ton manalimbeng itan ed sika manlapud nanduruman kapeligroan. Oniay inggapon ibabaga na Uliran 2:10-19: “Ta say kakabatan onloob naani ed pusom, tan say pakatalos makapaliket naani ed kamarerwam. Say kalakal sikato naani bantay ed tagey mo, say pakatalos sikato naani [manalimbeng, NW] ed sika.” Manalimbeng ed sika manlapud anto? Manlapud saray bengatlan singa “say mauges a dalan,” saramay onkasipa ed maptek iran basbas, tan totoon manamalikdo ed inkalapagan a kurang da.

2. Anto so pakatebek, tan anton klase na pakatebek so nagkalalo lan pampipilalekan na Kristianos?

² Maseguron natandaan mo a say pakatebek et abilidad na nonot a ditan et nibiig toy pandurumaan na bengabengatla. Say toon walaan na pakatebek et natatalosan to so pandurumaan na saray ideya odino bengatla tan walaan na maong a panaghusga. Bilang Kristianos, nagkalalo lan panpipilalekan tayoy espiritual a pakatebek a nibasi ed suston pikakabat ed Salitay Dios. Sano aaralen tayo so Kasulatan, singa itayo manatapsing ed saray blokin angipaalageyan na espiritual a pakatebek. Say naaralan tayo so makatulong ed sikatayo a manggawa na saray desisyon a makapaliket ed si Jehova.

3. Panon tayon nagamoran so espiritual a pakatebek?

³ Sanen tinepetan na Dios si Arin Solomon na Israel no anton bendisyon so labay to, onia so inkuan na ugaw nin manuley: “Itdan mo so aripen mo sirin na makatalos a puso a manguley ed baley mo, pian nibiig ko so maong tan mauges.” Kinmerew si Solomon na pakatebek, tan initer itan nen Jehova ed sikato diad nikadkaduman laknab. (1 Arari 3:9; 4:30) Pian nagamoran so pakatebek, nepeg tayon ipikasi, tan kaukolan tayon aralen so Salita na Dios diad tulong na saray makapaliwawan publikasyon a nitatarya ed panamegley na “matoor tan makabat ya aripen.” (Mateo 24:45-47) Ontulong iya ed sikatayo pian napaaligwas tayo so espiritual a pakatebek anggad laknab a sikatayo so magmaliw a “sigpot-lan-binmaleg ed pakayari na pakatalos,” a “makapangibiig [o, makatebek ed baetan] na duga tan aliwa.”​—1 Corinto 14:20, NW; Hebreos 5:14, NW.

Nikaduman Pankaukolan Parad Pakatebek

4. Antoy kabaliksan na pakawalaay “simplin” mata, tan panon a makagungguna itan ed sikatayo?

⁴ Tekep na suston pakatebek, makakiwas itayo a mitunosan ed saray salita nen Jesu-Kristo: “Ingen anapen yo nin unona so panarian, tan inkatunong to, et amin iraya a bengatla niarum ira ed sikayo.” (Mateo 6:33) Inkuan ni nen Jesus: “Say silew na laman mo et say matam. No say matam naskey [simpli, NW], amin a laman mo masnag met.” (Lucas 11:34) Say mata et piguratibon lamparaan. Say “simpli” a mata so masimoon, akaapasakey. Tekep na ontan a mata et nipanengneng tayo so pakatebek tan makapanakar ya agnatiror ed espiritual a paraan.

5. Nipaakar ed saray panagnegosyo, antoy kaukolan tayon nonoten nipaakar ed gagala na Kristianon kongregasyon?

⁵ Imbes a pansiansiaen dan simpli so mata ra, ginotgot na arum so bilay da tan bilay na arum diad makapasagyat iran metodo na negosyo. Balet nepeg tayon nonoten a say Kristianon kongregasyon et “sakey a lusek tan sakurong na katuaan.” (1 Timoteo 3:15) Singa saray ankabaleg a lusek na paalagey, itatandoro na kongregasyon so katuaan na Dios, aliwan say negosyo na siopaman. Saray kongregasyon na Tastasi nen Jehova so agniletneg bilang lugar pian itandoro so komersyal iran interes, ilalako, odino serbisyo. Nepeg tayo sirin a paliisan so pangegemtan na personal a panagnegosyo diad Kingdom Hall. Ontulong ed sikatayo so pakatebek a nanengneng a saray Kingdom Hall, Panagaral na Libro ed Kongregasyon, asamblea, tan kombension na Tastasi nen Jehova et paspasen parad Kristianon panlilimog tan espiritual a pantotongtong. No usaren tayoy espiritual a pisisiglaotan pian idalangirang so antokaman a nengneng na komersyo, agta saya so mangipanengneng na kakulangay apresasyon ed espiritual iran kablian? Saray koneksion ed kongregasyon so agnepeg ya anamoten parad pinansyal a pakatuboan.

6. Akin a saray komersyal a produkto tan serbisyo so agnepeg ya ilako odino ipaamta diad saray miting ed kongregasyon?

⁶ Inanamot na arum so teokratikon panlilimog pian mangilako na saray panpakasil odino panagpaganggana, bitamina, serbisyo ed telecommunication, materyales ed panagpaalagey, promosyon ed panagbiahi, programa ed kompyuter tan kagawaan, tan arum nira. Balet, saray miting na kongregasyon so aliwan lugar a panlakoan odino pangipaamta ed komersyal iran produkto odino serbisyo. Natebek tayo so walan prinsipyo no nonoten tayo a “pinapaway to [Jesus] ya amin ed templo, nanpadpara saray karnero tan bakbaka, tan inbuyandak to so pilak na saray managsalat tan binalintuag toray lamisaan da. Tan inkuan to ed saray nanlakoy malmalapati: ‘Ekal yo dia so sarayan bengatla! Agyo gawaen so abung nen Amak ya abung na tagtagilako!’”​—Juan 2:15, 16:

Anto met so Nipaakar ed Panangipuunan?

7. Akin a kaukolan so pakatebek tan panag-alwar nipaakar ed panangipuunan?

⁷ Nakakaukolan so pakatebek tan panalwar sano mangipupuunan ed negosyo. Bilbilang ta walay labay toy ombayes na kuarta tan mangisipan na onia: “Garantiyaan kon pakakuartaan mo iya.” “Agka nalugi ed saya. Segsegurado iya.” Manalwar sano walay mangipaseguro na ontan. Balanglan sikatoy agrealistiko odino agmatua, lapud say panpuunan et mataltalag a seguradon bengatla. Diad tua, arum a malamuyot a mansalita, mapalikdon indibidual so anaol ed saray membro na kongregasyon. Saya so mangipapanonot ed sikatayo ed “agmaridios a totoo” ya akaloob ed inmunan-siglon kongregasyon tan ‘pinagmaliw da a kaugsan so grasya na Dios bilang baraan ed malukak a kondukta’ Aliling day mautok a bato-bato ed dalem na danum a nayarin makasugat tan makapatey ed saray managlangoy. (Judas 4, 12) Tua, duma so motibo na maagum a manamalikdo, balet ta bibiktimaen da met iray membro na kongregasyon.

8. Antoy nagagawa ed pigaran ompatnag a pakatuboan iran negosyo?

⁸ Anggan saray Kristianon maabig so motibo ra ya angipasabi’d impormasyon ed arum nipaakar ed ompapatnag a pakatuboan iran negosyo, et aperdi ira, pati saraman so inmalig ed sikara, ed kuartan impuunan da. Bilang resulta, dakel a Kristiano so naandian na saray pribilihyo ed kongregasyon. Sano say tampol-ya-iyaman iran negosyo so ompapaway a masaol a pakana, say alenleneg a manubo et say managsaol, a bigbiglan naandipat. Panon ya ontulong so pakatebek ed sakey pian napaliisan so ontan iran situasyon?

9. Akin a nakaukolan so pakatebek pian nakalkula iray nibabaga ed pangipuunan?

⁹ Say pakatebek et kabaliksan toy pagmaliw a makatalos ed makilot. Sayan abilidad so kaukolan pian nadetermina iray nibabaga nipaakar ed saray panangipuunan. Manmamatalek iray Kristiano ed balang sakey, tan nayarin ikatunongan na arum a say espiritual ya agagi ra so agnapilanor ed negosyo a mangipeligro ed saray kayarian na kapananisiaan. Balet aliwan lapud say negosyante so sakey a Kristiano et mangigagarantiya lan sikato so maong ed panagnegosyo odino say negosyo to so ontalona.

10. Akin ya onuutang iray arum a Kristiano ed kapananisiaan, tan anto so nayarin nagawa ed ontan a pangipuunan?

¹⁰ Walaray Kristianos ya inmotang ed agagi lapud ag-iran balot paotangen na saray ahensian managpaotang na kuarta ya usaren parad mapeligron negosyo ra. Dakel so apalikdo ed panisian say basta pangipuunan labat et onyaman iran tampol ya agtanton mankimey odino ompan agni ingen mantrabaho. Arum so asagyat ed sakey a panangipuunan lapud pakasagyatan a nisiglaot ed satan, et naandin amin so abayag a tinipon da! Sakey a Kristiano so angipuunan na baleg a kantidad, ya iilaloan ton makaganansya na 25-porsiento ed loob labat na duaran simba. Naandin amin so kuarta sanen nideklaray inkabangkrap na kompanya. Diad sananey nin impanmuyong, sakey a real-estate developer so binmayes na baleg a kantidad ed arum diad loob na kongregasyon. Insipan ton baleg so naganansya balet abangkrap tan naandi so pundon binayes.

Sano Nalugi so Negosyo

11. Anton konseho so inter nen Pablo nipaakar ed agum tan aro ed kuarta?

¹¹ Say kalugi ed negosyo so nansumpal ed pakadismayaan tan impakabalang ni ingen na espiritualidad na arum a Kristiano a nanapurastan linmoob ed makapoy a negosyo. Say kasulitan tan kapaitan so resulta na inkalugi lapud panangibaliwala ed pakatebek bilang salimbeng. Say agum so amatit ed karaklan. “Et ingen . . . say agum, agla komon nabitla ed sikayo, unong a manepeg ed saray sasantos,” so insulat nen Pablo. (Efeso 5:3) Tan impasakbay to: “Balet saray manpirawat ya onyaman napelag ira ed sakey a katuksoan tan say kalot tan dia ed saray dakel ya agum a maksay tan makaderal a kaalakan, a mangipalereg ed saray totoo ed kagegeba tan kababalang. Ta say aro ed pilak sikato so sakey a lamut na saray amin a nengneng na mauges, sikato a sanen inaguman na saray arum, abalbalang ira ed pananisia tan atalos ira na dakel a kaermenan.”​—1 Timoteo 6:9, 10.

12. No mansyosyo iray Kristiano ed negosyo, antoy nagkalalo lan nonoten da?

¹² No abayuboan la na sakey a Kristiano so aro ed kuarta, niiyan to’d kapeligroan so espiritualidad to. Saray Fariseo so manangaro na kuarta, tan saya so sakey a kagagawa na dakel ed sarayan kaunoran ya agew. (Lucas 16:14; 2 Timoteo 3:1, 2) Diad pisuniyan, say panagbilay na sakey a Kristiano so nepeg a ‘bulos manlapu ed aro na pilak.’ (Hebreos 13:5) Siempre, saray Kristiano so makapannegosyoan odino makapansyosyo. Balet, no gawaen da so ontan, nepeg ya ibiig iray tongtongan tan negosasyon manlapud pankongregasyon iran pamaakaran. Tan tandaan: Anggan diad limog na agagi ed espiritual, lawas manggawa na nisulat iran paknaan nipaakar ed negosyo. Makatulong a tuloy ed sayan pamaakaran so artikulo ya apauloan na “Put It in Writing!,” a nipalapag ed Awake! na Pebrero 8, 1983, pahina 13 ya anggad 15.

13. Panon mon iyaplika so Uliran 22:7 ed negosyo?

¹³ Onia so ibabaga ed sikatayo na Uliran 22:7: “Say akaotang so aripen na amaotang.” Mabetbet ya agmakabat a pagmaliwen tayoy inkasikatayo odino ed agagi tayo ed ontan ya aripen. Sano walay onotang ed sikatayo na kuarta parad negosyo, marakep no konsideraen tayo so abilidad ton manbayar. Kasin sikatoy napanmatalkan tan napanpiyaan? Siempre, kaukolan tayon bidbiren a say panpaotang et nayarin mankabaliksan na pakapirdi na kuarta lapud dakel a balon negosyo so nalulugi. Say kontrata a mismo so agmangipapaseguro na matalonan negosyo. Tan seguradon agmakabat parad siopaman so manpaotang na kuarta ed sakey a negosyo a babaleg nen say nayarian ton ipaperdi.

14. Akin a nakaukolan tayon ipanengneng so pakatebek no angipautang tayo ed kaparan Kristiano ya alugi so negosyo to?

¹⁴ Kaukolan tayon ipanengneng so pakatebek no nanpaotang tayo na pundo ed sakey a Kristianon mannegosyo tan no naandi iyan kuarta, anggaman anggapoy nalalanor a panagsaol. No say inkalugi na negosyo so agkasalanan na kapananisiaan tayo a binmayes na kuarta, kasin nibaga tayo a sikatayoy apalikdo? Andi, lapud sikatayoy boluntaryon nanpaotang, anganko et makakakolekta tayo lay interes na satan, tan anggapoy ag-inkamatua ya agawa. Lapud ag-alanor so ag-inkamatua, andian itayo na katunongan pian idemanda so binmayes. Antoy gungguna ed pangidemanda na matuan kaparan Kristiano a kaukolan toy pangideklara na inkabangkrap lapud inkalugi na ginetman-maong a negosyo?​—1 Corinto 6:1.

15. Antoran pamaakaran so mankakaukolan na panangonsidera no nideklaray inkabangkrap?

¹⁵ Saraman so makakaeksperiensia no maminsan na pakalugi ed negosyo so manaanap na tulong diad pangideklara na inkabangkrap. Lapud agmapaulyan iray Kristiano ed inpakaotang, anggan legal a nibulos ira ed pigaran pakakaotangan, liknaen na arum a walay moral ya obligasyon da ed panbayar ed akanselan otang no awaten na nanpaotang. Balet anto kasi no say binmayes et aperdi toy kuarta na agi to tan insan manbibilay a maluho? Odino anto kasi no say binmayes et walaan na magenap ya ibayar ed binayes to balet ta imbaliwala to so moral ya obligasyon ton bayaran so agi to? Diad ontan et napanduaruwaan iray kualipikasyon to pian manlingkor ed responsablin kapasidad ed kongregasyon.​—1 Timoteo 3:3, 8; nengnengen so Say Panag-Bantayan, Setyembre 15, 1994, pahina 30-1.

Anto no Walay Panagsaol?

16. Antoran kundang so nayarin gawaen no ompatnag a biktima itayo na panagsaol ed negosyo?

¹⁶ Say pakatebek so ontulong ed sikatayo a bidbiren ya aliwan amin a panangipuunan et pakatuboan. Ingen anto no alanor so panagsaol? Say panagsaol so “ginagalan panagpalikdo, kasiliban, odino panamikewet ed katuaan diad gagalan panagyat ed arum pian ikbanan so pigaran mablin bengatla a kayarian to odino mangisuko na legal a kanepegan.” Indatak nen Jesu-Kristo iray kundang a gawaen sano iisipen na sakey a too a sikato so sinaol na kapara ton Kristiano. Unong ed Mateo 18:15-17, inkuan nen Jesus: “No say agim makapankasalanan ed sika, onla ka, ipaliwawam ed sikato so kasalanan to a sikayon dua lambengat. No dengelen to ka, tinalom so agim. Balet no agto ka dengelen, mangitagar ka na ibam a sakey odino duara pian dia ed sangi’ duara odino talora a tasi napamintuaan so amin a salita. Et no agto ra labay a dengelen, sikato’y ibagam ed iglesia. Et no agto labay a dengelen so iglesia, sikatoy ipasen mo ed sika a singa Gentil tan publikano.” Say ilustrasyon ya inter nen Jesus so mangiiter na pakapatnagan a walad kanonotan to so ontan a kasalanan a singa saraman so nasasaglawi ed pinansyal a pamaakaran, pati say panagsaol.​—Mateo 18:23-35.

17, 18. No sinaol itayo na mankuan a Kristiano, panon a nasalimbengan itayo na pakatebek?

¹⁷ Siempre, anggapo so Makasulatan a basiyan ed pangala na kundang a nidatak diad Mateo 18:15-17 no anggapo so ebidensya odino anggan pakanengnengan na panagsaol. Balet, anto no say mankuan a Kristiano et peteg ya anaol ed sikatayo? Say pakatebek so makasalimbeng ed sikatayo ed ikiwas a nayarin mangiter na pakabalawan ed kongregasyon. Sinimbawa nen apostol Pablo so kaparan Kristianos ya abuloyan day inkasikaran nalames tan anggan nasaol ni ingen imbes ya idemanda so sakey ya agi.​—1 Corinto 6:7

¹⁸ Saray tuan agagi tayo so aliwan ‘napno na saol tan panaglames,’ a singa say managsalamangkan si Bar-Jesus. (Gawa 13:6-12) Kanian usaren tayo sirin so pakatebek sano walay kuartan abalang ed saray transaksyon ed negosyo a mangilalanor ed saray kapananisiaan. No nononoten tayo so pangidemanda, kaukolan tayon ikonsidera so posiblin epekto to ed sikatayon mismo, ed sananey a too odino totoo, diad kongregasyon, tan ed saray taga paway. Say pansingil so mangupot na dakel a panaon, biskeg, tan arum nin wala ed sikatayo. Satan so manresulta labat ed iyaman na saray abogado tan arum a propesyonal. Makapaermen, arum a Kristianos so angisakripisyo ed teokratiko iran pribilihyo lapud inkigalet ed sarayan agtanton importantin bengatla. Say pagmaliw tayon nisuawi ed sayan paraan so mamaliket ed si Satanas, balet labay tayon paliketen so puso nen Jehova. (Uliran 27:11) Diad biek a dapag, say pangawat ed kaperdi so ontulong ed sikatayo ed saray kasulitan tan mangimper ed baleg a panaon parad sikatayo tan ed mamatatken. Ontulong itan pian napansiansia so kareenan na kongregasyon tan ontulong ed sikatayo ed pansiansian mangiyuna ed Panarian.

Pakatebek tan Panaggaway-Desisyon

19. Anto so nagawaan na espiritual a pakatebek tan pikakasi sano manggagawa itayo na mairap iran desisyon?

¹⁹ Say panagdesisyon nipaakar ed pinansyal odino negosyo so mairap a tuloy. Balet say espiritual a pakatebek so ontulong ed sikatayo pian nasimbang iray sengegan tan manggawa na makabat a desisyon. Sakey ni, say sipipikasin panagmatalek ed si Jehova so mangitarok ed sikatayo na “deen na Dios”? (Filipos 4:6, 7) Satan so inkakalmado tan inkareen na nonot a manresulta ed maapit a personal a siglaotan ed si Jehova. Maseguro, say ontan a kareenan so makatulong ed sikatayo pian namantini tayo so inkabalansi sano nipapaarap itayo ed mairap iran desisyon.

20. Anto so determinado tayon gawaen legan a nasasaglawi so negosyo tan say kongregasyon?

²⁰ Komon ta determinado itayon agmangiyabuloy ed saray pankokolkol ed negosyo a maneral ed kareenan tayo odino diad kongregasyon. Nakaukolan tayon tandaan a say usar na Kristianon kongregasyon et pian ontulong ed sikatayo ed espiritual, aliwan pian onkana bilang sentro na komersyal iran gegemtan. Saray pamaakaran na negosyo so nepeg a napansiansian biig manlapud saray aktibidad na kongregasyon. Kaukolan tayon usaren so pakatebek tayo tan panaglikas sano onloloob ed negosyo. Tan komon ta lawas tayon mantinien so asimbang a panmoria ed pamaakaran na negosyo, ya iyuna so intereses na Panarian. No say negosyo a mangilalanor ed agagi tayo so nalugi, komon ta panbanikelan tayo so pankaabigan na amin.

21. Panon tayon usaren so pakatebek tan onkiwas a mitunosan ed Filipos 1:9-11?

²¹ Imbes ya alablabas a mapaga nipaakar ed pinansyal iran pamaakaran tan arum ya agtanton importantin bengatla, komon ta ikiling tayon amin so kapusoan tayo ed pakatebek, ipikasi so panangigiya na Dios, tan lawas itultuloy ya iyuna so intereses na Panarian. Mitunosan ed pikakasi nen Pablo, ‘komon ta say aro tayo so onlaknab tekep na suston pikakabat tan sigpot a pakatebek ta pian naseguro tayo so mas importanti iran bengatla tan agmangigapol ed arum’ odino say inkasikatayo. Natan ta si Kristo ya Ari et wala lad mangatatawen a trono to, ipanengneng tayo sirin so espiritual a pakatebek ed amin ya aspeto na bilay. Tan ‘komon ta sikatayo so napano na matunong a bunga diad panamegley nen Jesu-Kristo, diad kigloriaan tan kidayewan na Dios tayo,’ say Soberanon Katawan a Jehova.​—Filipos 1:9-11, NW.

Panon Yon Ebatan?

◻ Anto so pakatebek?

◻ Akin a wala so nikaduman pankaukolan ed pangipanengneng na pakatebek nipaakar ed panag-negosyo ed limog na Kristianos?

◻ Panon a makatulong ed sikatayo so pakatebek no liknaen tayon asaol na kapananisiaan?

◻ Anton betang so gagawaen na pakatebek ed panaggaway-desisyon?

[Litrato ed pahina 18]

Ontulong so pakatebek ed sikatayo pian niyaplika so konseho nen Jesus ya itultuloy ya iyuna so Panarianr

[Saray litrato ed pahina 20]

Lawas manggawa na nisulat a paknaan nipaakar ed negosyo