Kasin Napanisiaan Moy Biblia?

SAY pananisia ed Biblia so mansiasiansian onlalaknab, anggan diad sayan modernon mundo. Singa bilang, diad agano nin surbi na Gallup ed saray Amerikano, 80 porsiento so angibalikas na pananisia a say Biblia so apuyanan a Salitay Dios. Balanglan atagey odino andi so porsiento ed lugar mo, natalosan mon saratan a mananisia so maniilalon naibangat ed simbaan so nipaakar ed Biblia. Balet mabetbet ya ag-ira naibabangat. Alaen pan alimbawa so doktrinan pananusa ed kamarerwa kayari patey.

Kasin ibabangat na Biblia so purgatoryo odino mangapuy-apoy ya impierno? Natan, dakel ya iskolar ed Kakristianoan so onebat na andi. Onia so ibabaga na say New Catholic Encyclopedia: “Diad kaultimoan, say doktrinay Katoliko a purgatoryo so nibase’d tradisyon, aliwan diad Sagradon Kasulatan.” Nipaakar ed impierno, onia so komento na A Dictionary of Christian Theology: “Diad B[alon] S[ipan] agtayo naromog so impiernon apuy a kabiangan na inmunan Kristianon panagpulong.”

Diad tua, say niganggan a grupo a makan-obligasyon ed doktrina na Church of England so agano nin angibalita sanen inrekomenda na satan a maminpinsan lan ipulisay so bangat ya impiernon apuy. Si Dr. Tom Wright, dekano na Litchfield Cathedral, so angikuan a say apalabas a panangilitrato ed impierno “so nanggawa ed Dios ya olimaw tan angitilak na makapaot-ot a sikolohiko iran piglat ed dakel.” Say report na niganggan a grupo so manideskribe ed impierno bilang “sigpot ya anggapo.”a Mipadpara, onia so ibabaga na New Catholic Encyclopedia nipaakar ed panmoria na Katoliko: “Momoriaen na teolohiya natan so impierno bilang isisian ed Dios.”

Diad tua, say ibabangat na Biblia nipaakar ed kamarerwa et sumlang ed saray bangat na purgatoryo tan impiernon apuy. Mabetbet a tutukoyen na Biblia so ipapatey na saray kamarerwa. “Say kamarerwa a mankasalanan ompatey naani.” (Ezequiel 18:4; ikompara iray bersion a King James tan Katolikon Douay.) Unong ed Biblia, anggapoy pakalikna na inaatey, agmakaliknay ot-ot. “Saray mabilay amta ra a sikara ompatey ira; balet saray inaatey agda amta so bengatla.” (Eclesiastes 9:5) Say ilalon inanatnat na Biblia parad inaatey et say arapen a kioli. Sanen inatey so kaaro nen Jesus a si Lazaro, inyaliling nen Jesus so ipapatey ed nauugip. Imbalikas nen Marta ya agi nen Lazaro so ilalon ibabangat ed Biblia sanen inyabawag to: “Amtak ya onoli ed bilay sano kioli ed kaunoran ya agew.” Diad impamaoli ed si Lazaro manlapud inaatey, pinamintuan nen Jesus itan ya ilalo parad katooan.​—Juan 5:28, 29; 11:11-14, 24, 44.

Ipapabitar na saray manag-awaran a say bangat a walaan so too na onsian, imortal a kamarerwa so agnanlapud Biblia noagta ed Griegon pilosopiya. Ibabaga na say New Catholic Encyclopedia a saray kadaanan a Hebreo so ag-angipasen ed too bilang persona a tugyopen na materyal a laman tan espiritun kamarerwa. Sinalambit toy sisiaen na saray Hebreo: “Sanen say linawa na bilay so linmoob ed inmunan too a pinorma na Dios manlapud dalin, sikatoy nagmaliw a ‘mabilay a persona’ (G[enesis] 2.7). Say patey so ag-impasen bilang pansian na duaran mandumaan ya elemento ed too, a singa ed Griegon pilosopiya; say linawa na bilay so onsian tan say too so magmaliw ya ‘inatey a persona’ (L[evitico] 21.11; N[umeros] 6.6; 19.13). Diad balang kaso say salitan ‘persona’ et kabaliksan toy Hebreon [neʹphesh], mabetbet a nipatalos a ‘kamarerwa’ balet, diad tua, ngalngalin misimbangan ed persona.”

Inkuan met na satan lanlamang ya encyclopedia a saray Katolikon iskolar so agano nin “amasiansia a say B[alon] S[ipan] so agmangibabangat ed ag-ipatey na kamarerwa diad Hellenistikon [Griegon] pantalos.” Sinampotan to: “Say manunan solusyon ed problema so agtanton naromog ed pilosopikon panamalbeng a singa naromog ed supernatural a langkap ed Kioli.”

Say Biblia Odino Tradisyon?

Balet, panon a saray aliwan Biblikon ideya so magmamaliw a kabiangay bangat na relihyon? Dakel a relihyon so mankuan a say Biblia so sankatagyan ya autoridad da. Singa bilang, agano ni et sinalita nen Pope John Paul II so pankaukolan ya “awaten na saray debotado [so Kasulatan] bilang sigpot a katuaan tan bilang supremon pananontonan na pananisia tayo.” Balet, inkalapagan ya aawaten a saray bangat na Kakristianoan natan so agmipara ed saramay inmunan-siglon Kristiano. Ipapasen na maslak a relihyon iray pananguman bilang kabiangay kalkalnan inkatibukel na doktrinay relihyon. Sakey ni, say Iglesia Katolika so mangaala ed panmoria a say tradisyon na relihyon so walaan na parehon autoridad a singa say Kasulatan. Ibabaga na New Catholic Encyclopedia ya “ag-ibabase [na relihyon] so doktrina ed Kasulatan labat, a biig ed tradisyon, nisay ibabase so doktrina ed tradisyon labat, a biig ed Kasulatan.”

Unong ed awaran, sinalatan na saray relihyon iray Makasulatan a bangat na saramay nibase labat ed tradisyon. Diad tua, dakel a relihyon natan so mangipapasen a lingo iray bangat na Biblia. Alimbawa, inkuan na say New Catholic Encyclopedia a “mapatnag a dakel a Biblikon balikas so aliwan tua sano determinaen unong ed modernon pikakabat na siensia tan awaran.” Nipaakar ed Biblikon bangat a saray inaatey so andiay pakalikna, inyarum to: “Anggan diad saray pamaakaran na relihyon, say D[aan] a S[ipan] so mamapaneknek ed agnaspot a pikakabat nipaakar ed . . . bilay kayari patey.” Isisitas na encyclopedia so Salmo 6:5 (bersikulo 6 ed arum a Biblia) bilang alimbawa na saya: “Dia ed ipapatey anggapo so pakanonotan ed sika: diman ed Sheol [odino, Hades] siopa so misalamat naani ed sika?” Pigaran seminaryo tan ebanghelikon kolehyo na Protestanti so agla mangibabangat a say Biblia et anggapoy lingo. Say Katolikon Iglesia, ed biak a dapag, so manisian walaan itan na magisterium, odino autoridad ed panagbangat, a ditan et ipapatalos toy ibabangat ed Biblia. Balet, nayarin panumamengan mo, ‘Panon to no ompatnag a kontra ed Kasulatan iratan ya interpretasyon?’

Say Kaimportantian na Kasulatan

Paulit-ulit ya insitas nen Jesus so Kasulatan bilang autoridad, a mabetbet ton ibabagan unona iray punto to diad pangibabagay: “Walan nisulat.” (Mateo 4:4, 7, 10; Lucas 19:46) On, sanen tinukoy nen Jesus so nipaakar ed panamaley na too, sikatoy angaon, aliwan diad Griegon pilosopikon pakatalos, noagta diad salaysay na Genesis nipaakar ed impamalsa. (Genesis 1:27; 2:24; Mateo 19:3-9) Malinew, inkonsidera nen Jesus so Kasulatan a pinuyanan na Dios tan katuaan. Diad pikakasi to ed Dios, inkuanto: “Say salitam sikato so katuaan.”​—Juan 17:17.b

Irerekord na Biblia so impangondena nen Jesus ed papanguloy relihyon ed panaon to: “Naspot ya inkaindan yo so ganggan na Dios, pian naunor yo so tradisyon yo. . . . A gagawaen yon andi kakanaan so salitay Dios lapu ed tradisyon yo.” (Marcos 7:6-13) Mipadpara, niresistian nen apostol Pablo so desdes ya ilaok so balanglan Griegon pilosopiya odino lingo iran tradisyon ed bangat to. “Manasikaso kayo,” so impasakbay to. “Ompan wala so manggawa a deral ed sikayo lapu ed pilosopiya to tan andi-kakanaan a panamalingo, unong na daan ya ugali [“tradisyon”, NW] na totoo.” (Colosas 2:8; 1 Corinto 1:22, 23; 2:1-13) Walaray pigaran tradisyon, odino bangabangat, ya impaseseg nen Pablo a mantinien na Kristianos, balet saraya so nibase’d Kasulatan tan sigpot a mitunosan ed saratan. (2 Tesalonica 2:13-15) “Amin a Sulat ya impuyan na Dios sikato met so maabig a pakaaralan,” so insulat nen Pablo, “pian say too na Dios anggapo komon so pankulangan to, a nabangatan a maong ed amin a gawa a maabig.”​—2 Timoteo 3:16, 17.

Naimano lan unona nen Pablo so isuawi manlapud Kasulatan. Pinasakbayan toy Timoteo: “Onsabi so panaon ya agda nitepel so maabig a bangat; . . . Et itaynan da so saray pandengel da ed tua.” Pinaseseg toy Timoteo: “Ingen sika manpaga ka ed saray ami-amin a bengatla.” (2 Timoteo 4:3-5) Balet panon? Say sakey a paraan et say pagmaliw a “mapagalang.” Inukeran na Griegon lexicon iyan salita ed Biblia bilang “inkamabulos a manaral tan asimbang a mansuri ed sakey a bengatla.” Inusar nen Lucas iyan balikas pian deskribien iray dumerengel nen Pablo a taga-Berea nen inmunan-siglo. Saray bangat nen Pablo so balo ed sikara, tan agda labay so napalikdo. Diad pangokomenda ed sikara, insulat nen Lucas: “Mapagalang [iray taga-Berea] nen saray wala ed Tesalonica, tan inako ra so salita ed sipaparaan a nonot, inagew-agew ya inusisa ra so sulat, no peteg so sarayan bengatla.” Say inkamapagalang so agnanggawa’d saray taga-Berea a manduaruwa, a masuyat a manisia ed antokaman a bengatla. Imbes, say resulta na matuan panangupapet da et “dakel ed sikara so anisia.”​—Gawa 17:11, 12.

Saray Gungguna ed Pambilay Unong ed Biblia

Bantog iray inmunan Kristiano ed namparan panangunor da ed Biblia tan ed dilin-manangisakripisyon aro ra. Balet, natan et dakel a totoo so walaan na ‘nengneng ya inkasanto, et ingen itapat da so pakayari na sayan inkasanto.’ (2 Timoteo 3:5) Dinanman a nengneng na Inkakristiano natan ya agmitunosan ed orihinal a nengneng na Inkakristiano so andian na puron pakayari parad pankaabigay kabibilay na totoo. Kasin makatulong iya ed pangipaliwawa no akin, diad babaleg a kabiangan na Kakristianoan et naiimano tayo so idaraak na karawalan, imoralidad, kabubuyak na pamilya, tan materyalismo? Diad pigaran “Kristianon” daldalin, saray maramsak ya etnikon pambabakal so nagagawa anggan diad mankarelihyonan.

Kasin naaandi lay mapagalang ya awawey na saray taga-Berea? Wala ta ni dinanman a grupo na totoo natan a manisia tan manbibilay unong ed Biblia?

Onia so ibabaga na Encyclopedia Canadiana: “Say kimey na Tastasi nen Jehova et say panangibangon tan panangiletneg lamet ed inmunan Inkakristiano ya inagamil nen Jesus tan saray babangatan to legan na inmuna tan komaduan siglo na komon a panaon tayo.” Nipaakar ed Tastasi, oniay ibabaga na New Catholic Encyclopedia: “Ipapasen da so Biblia bilang say mogmon lapuan na sisiaen tan totontonen ed kondukta.”

Andi-duaruwan saya so manunan rason no akin a saray Tastasi nen Jehova ed sankamundoan so kabkabat lapud espiritual ya iyaaligwas, kareenan, tan liket da. Papasesegen mi sirin iray managbasa mi a manaral a nagkalalo nipaakar ed mabunigas ed espiritual iran paraan a bangabangat na Biblia. Say babaleg a pikakabat so makapangitonton ed babaleg ni ingen a talek ed Biblia tan mas mabiskeg a pananisia ed Dios. Saray magnayon a gungguna ed ontan a pananisia so makagunggunan tuloy.

[Saray paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 6]

Nampulong si apostol Pablo tan arum ni diad tindaan

[Litrato ed pahina 7]

“Ipapasen na [saray Tastasi nen Jehova] so Biblia bilang say mogmon lapuan na sisiaen tan totontonen ed kondukta”