Watchtower ONLINE YA LIBRARYA
Watchtower
ONLINE YA LIBRARYA
Pangasinan
  • BIBLIA
  • PUBLIKASYON
  • ARAL
  • w99 4/1 p. 14-19
  • Bilay Kayari Ipatey—Antoy Ibabaga na Biblia?

Anggapoy available ya video ed pinilim.

Pasensya la, walay error na video.

  • Bilay Kayari Ipatey—Antoy Ibabaga na Biblia?
  • Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—1999
  • Subheading
  • Miparan Topic
  • Say Kamarerwa Unong ed Biblia
  • Anggapoy Amta na Inaatey
  • Anto met so Nipaakar ed Espiritu?
  • “Sikatoy Onoli”
  • Nikadkaduman Ilalo!
  • Bilay ya Anggapoy Ipapatey
  • Say Kamarerwa Unong ed Biblia
    Antoy Nagagawa ed Sikatayo Sano Inatey Itayo?
  • Antoy Nagagawa ed Kamarerwa Diad Ipatey
    Antoy Nagagawa ed Sikatayo Sano Inatey Itayo?
  • Kasin Walay Ag-ompatey a Kamarerwam?
    Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—2007
  • Antoy Nagagawa ed Inad-aro Tayon Inaatey?
    Pikakabat a Mangitonton ed Andi-Anggaan a Bilay
Mannengneng ni
Say Panag-bantayan Mangipapalapag na Panarian nen Jehova—1999
w99 4/1 p. 14-19

Bilay Kayari Ipatey​—Antoy Ibabaga na Biblia?

“Lapud sika et dabok ka, dia ed dabok ompawil ka.”​—GENESIS 3:19.

1, 2. (a) Antoray walan nanduruman ideya nipaakar ed Biek a bilay? (b) Antoy kaukolan tayon usisaen ta pian nadetermina no antoy ibabangat na Biblia nipaakar ed kamarerwa?

SAY teoryan andi-anggaan a panirap et agmitunosan ed sisiaen ya aro na Dios parad pinalsan bengabengatla. . . . Say panisia ed magnayon a kadusa na kamarerwa parad saray lingo ed pigara labat a taon, ya ag-iikdan itan na pankanawnawan nakorehi, et sumlang ya amin ed totontonen ed panagkatunongan,” so inkuan nen Hindu a pilosopo a Nikhilananda.

2 Singa si Nikhilananda, dakel natan so nagogonigon ed bangat a magnayon a kapairap. Diad parehon rason, arum so naiirapan a talosan iray ideyan singa say pakadampot ed Nirvana tan say pakapikasakey ed palsa. Anggan diad limog na saramay mankuan ya ibabase ray sisisiaen da ed Biblia, walaray nanduruman ideya nipaakar ed no antoy kamarerwa tan no antoy nagagawa ed satan sano inatey itayo. Balet anton talagay ibabangat na Biblia nipaakar ed kamarerwa? Pian naamtaan, kaukolan tayon usisaen iray kabaliksan na Hebreo tan Griego iran salitan nipatalos a “kamarerwa” diad Biblia.

Say Kamarerwa Unong ed Biblia

3. (a) Anto so salitan nipatalos a “kamarerwa” ed Hebreon Kasulatan, tan antoy manunan kabaliksan na saya? (b) Panon a pepekderan na Genesis 2:7 a say salitan “kamarerwa” et kabaliksan toy intiron persona?

3 Say Hebreon salitan nipatalos a “kamarerwa” et neʹphesh, tan pinmatnag itan a 754 danay ed Hebreon Kasulatan. Antoy kabaliksan na neʹphesh? Unong ed The Dictionary of Bible and Religion, “kaslakan ya ontutukoy [itan] ed intiron mabilay a persona, ed intiron indibidual.” Saya so pepekderan na deskripsion na Biblia ed kamarerwa diad Genesis 2:7: ‘Si Jehova a Dios, say sapok na dalin so ginawa to a too, tan inlinawa to ed saray sangab na eleng to so linawa na bilay; et say too nagmaliw a too a mabilay a kamarerwa.’ Imanoen a si Adan et ‘nagmaliw’ a kamarerwa. Labay ton ibaga et ag-awalaan na kamarerwa si Adan; sikato so kamarerwa​—no panon a say sakey a nagmaliw a doktor so sakey a doktor. Say salitan “kamarerwa,” sirin dia et dedeskribien toy intiron persona.

4. Anton salita so impatalos a “kamarerwa” ed Kristianon Griegon Kasulatan, tan antoy manunan kabaliksan na sayan salita?

4 Say salitan “kamarerwa” (psy·kheʹ) so naromog a masulok a sanlasus danay ed Kristianon Griegon Kasulatan. Singa say neʹphesh, sayan salita et mabetbet ya ontutukoy ed say intiron persona. Alimbawa, konsideraen paray ontumbok a balikas: ‘Say kamarerwak et nagogonigon.’ (Juan 12:27) “Sinmabi so takot ed balang kamarerwa.” (Gawa 2:43) “Ontulok komon so balang kamarerwa ed saray atagtagey a pakauley.” (Roma 13:1) “Ibalap yo so apunaw ed puso [“a kakamarerwa,” NW].” (1 Tesalonica 5:14) “A nilabanan ed danum, na daiset, salanti walora a katao [“kamarerwa,” NW].” (1 Pedro 3:20) Malinew, say psy·kheʹ, a singa met say neʹphesh, so malinlinew ya ontutukoy ed intiron persona. Unong ed iskolar a si Nigel Turner, sayan salita et “mangipapakabaliksan ed no anton talaga so too, say dili, say pisikal a laman a walaan na rûaḥ [espiritu] na Dios ya inlinawa ed satan. . . . Say idadanet et diad intiron dili.”

5. Kasin kakamarerwa iray ayayep? Ipaliwawa.

5 Makapainteres, diad Biblia say salitan “kamarerwa” so aglambengat onaaplika ed totoo noagta ontan met ed ayayep. Alimbawa, diad panideskribe ed panamalsa ed saray pinalsa ed dayat, ibabaga na Genesis 1:20, unong ed New World Translation, ya ingganggan na Dios: “Mamawala komon so danudanum na saray langoylangoy a mabilay iran kamarerwa.” Tan diad ontumbok a panamalsan agew, onia so inkuan na Dios: “Say dalin mamapaway na saray pinalsa [“mabilay iran kamarerwa,” NW] ya unong ed nengneng da, saray ayayep ya amo, tan saray kurongkurong a bengabengatla, tan saray ayayep ya atap na dalin unong ed nengneng da.”​—Genesis 1:24; ikompara so Numeros 31:28.

6. Antoy nibaga ed impangusar na Biblia ed salitan “kamarerwa”?

6 Kanian, say salitan “kamarerwa” unong ya inusar ed Biblia et ontutukoy ed sakey a too odino sakey ya ayep odino ed bilay a panggagayagaan na too odino ayep. (Nengnengen so kahon ed pahina 15.) Say impanguker na Biblia ed kamarerwa et simpli, agmandurumaan, tan andian na komplikado iran pilosopiya tan anito na totoo. Lapud ontan, say kapilitan a tepet a nepeg a nitepet et, Unong ed Biblia, anto so nagagawa ed kamarerwa diad ipatey?

Anggapoy Amta na Inaatey

7, 8. (a) Antoy ipaparungtal na Kasulatan nipaakar ed kipapasen na inaatey? (b) Mangiter na saray alimbawa manlapud Biblia a mangipanengneng ya ompatey so kamarerwa.

7 Say kipapasen na inaatey so nipalinew diad Eclesiastes 9:5, 10, a nabasa tayo ditan: “Anggapoy amta na inaatey . . . Anggapoy gegemtan, anggapoy panagplano, anggapoy pikakabat odino intelihensia, ed loob na lubok.” (Moffatt) Sirin, say patey et kipapasen na agkiwawala. Insulat na salmista a sano ompatey so too, “ompawil ed dalin to; dia ed satan lanlamang ya agew saray nonot to natawtaw ira.” (Salmo 146:4) Kanian saray inatey so anggapoy amta, inaktibo.

8 Sanen sesentensiaan si Adan, inkuan na Dios: “Lapud sika et dabok ka, dia ed dabok ompawil ka.” (Genesis 3:19) Sakbay a sikatoy pinorma na Dios manlapud dabok na dalin tan inikdan toy bilay, anggapo ni Adan. Sanen sikatoy inatey, sikatoy pinmawil ed satan a kipapasen. Say dusa to et patey​—aliwan iyalis ed sananey ya ayaman. Anto sirin so agawa ed kamarerwa to? Lapud diad Biblia say salitan “kamarerwa” so mabetbet ya ontutukoy ed sakey a persona, sano ikuan tayon inatey si Adan, ibabaga tayon say kamarerwan manngaran na Adan et inatey. Nayarin nikaduma iya ed sakey a toon manisia ed ag-ipapatey na kamarerwa. Balet, ibabaga na Biblia: “Say kamarerwa a mankasalanan ompatey naani.” (Ezequiel 18:4) Sasaglawien na Levitico 21:1 so “inatey [“a kamarerwa,” NW]” (“bangkay,” The Jerusalem Bible). Tan nibaga ed saray Nazareo ya ag-onaasingger ed “dinanman ya inatey a kamarerwa” (“inatey a laman,” Lamsa).​—Numeros 6:6, NW.

9. Antoy labay ya ibaga na Biblia sanen ibabaga ton say kamarerwa nen Raquel et ‘nauuyos’?

9 Balet anto met so nipaakar ed nibaga diad Genesis 35:18 nipaakar ed makapasinagem ya impatey nen Raquel, ya agawa leleg ton iyaanak so komaduan anak ton laki? Onia so nabasa tayo: “Dia ed kakauyos na linawa [“kamarerwa,” NW] to (ta sikato et inatey), inngaran to so ngaran to a Benoni; balet ta si ama to inngaran to na Benjamin.” Kasin sayan teksto et isusuheri ton walaan si Raquel na akindalem a persona a sinmian diad impatey to? Andin balot. Tandaan, say salitan “kamarerwa” et ontukoy met ed bilay a walad too. Kanian diad sayan kaso say “kamarerwa” nen Raquel et kabaliksan toy “bilay” to. Satan no akin ya impatalos na arum a Biblia so balikas a ‘nauuyos so kamarerwa to’ bilang “naeebas so bilay to” (Knox), “inlinawa toy unor” (JB), tan “say bilay to et tinmaynan ed sikato” (Bible in Basic English). Anggapoy pakapatnagan a walay misteryoson kabiangan nen Raquel ya akaliktar ed impatey to.

10. Diad anton dalan a say kamarerwa na inmolin anak a laki na balo et “pinmawil ed sikato”?

10 Mipadpara itan ed inkioli na anak a laki na balo, a nirekord diad 1 Arari kapitulo 17. Diad bersikulo 22, nabasa tayon leleg ya ipipikasi nen Elias so ugaw a laki, “si Jehova dinengel to so bosis nen Elias; et say kamarerwa na ugaw pinmawil ed sikato, tan binmilay.” Lamet, say salitan “kamarerwa” et kabaliksan toy “bilay.” Kanian, onia so nabasa ed New American Standard Bible: “Say bilay na ugaw pinmawil ed sikato tan sikatoy abilay.” On, say bilay, aliwan say agnanengneng a porma, so pinmawil ed ugaw. Mitunosan iya ed imbaga nen Elias ed ina na anak a laki: “Nengnengen mo, say anak mo [intiron persona] mabilay.”​—1 Arari 17:23.

Anto met so Nipaakar ed Espiritu?

11. Akin ya ag-tutukoyen na salitan “espiritu” so andiay laman a kabiangan na too a makaliktar ed patey?

11 Ibabaga na Biblia a sano ompatey so too, “say panlinlinawa to ompaway, ompawil ed dalin to.” (Salmo 146:4) Kabaliksan ta na saya a say andiay laman ya espiritu et literal ya ontaynan tan mantultuloy kayari ipatey na too? Agnayarin ontan, lapud intuloy ya inkuan na salmista: “Diad satan lanlamang ya agew saray nonot to natawtaw” (“amin a kanonotan to mangangga,” The New English Bible). Anto, sirin, so espiritu, tan panon itan ya “ompaway” manlapud too diad kapatey to?

12. Antoy ipapakabaliksan na Hebreo tan Griego iran salita a nipatalos ya “espiritu” diad Biblia?

12 Diad Biblia saray salitan nipatalos ya “espiritu” (Hebreo, ruʹach; Griego, pneuʹma) so manunan mankabaliksay “linawa.” Sirin, imbes a “say panlinlinawa to ompaway,” say patalos nen R. A. Knox et inusar toy balikas a “say linawa ontataynan ed laman to.” (Salmo 145:4) Balet say salitan “espiritu” et mangipapakabaliksan na mas ni nen say panaglinawa. Alimbawa, diad panideskribe ed inkatawtaw na bilay na too tan ayep ed panaon na sankagloboan a Delubio, ibabaga na Genesis 7:22: “Amin a walaan na linawa [odino, espiritu; Hebreo, ruʹach] na bilay ed eleng to, amin a manag-ayam ed amaga a dalin, inaatey ira.” Kanian say “espiritu” et nayarin ontukoy ed puersa na bilay ya aktibo ed amin a mabilay a pinalsa, namparan totoo tan ayayep, tan susustunien itan na panaglinawa.

13. Panon ya ompawil so espiritu ed Dios sano ompatey so sakey a too?

13 Anto, sirin so labay ya ibabaga sanen inkuan na Eclesiastes 12:7 a sano ompatey so too, “say espiritu so ompawil ed Dios ya angiter ed sikato”? Kabaliksan ta na saya a literal a manbaroy ed liwang so espiritu a mamaarap ed kawalaan na Dios? Anggapon balot so ontan a nisusuheri. Lapud say espiritu et say puersa na bilay, satan so “ompawil ed Dios” diad pantalos ya antokaman ya ilalo na satan a too ed arapen a bilay so intiramintin mandedependi la natan ed Dios. Say Dios lambengat so makapangipawil ed espiritu, odino puersa na bilay, a mamabilay lamet ed too. (Salmo 104:30) Balet gagala ta na Dios a gawaen itan?

“Sikatoy Onoli”

14. Antoy imbaga tan ginawa nen Jesus pian tambayoen tan ligliwaen iray agagi nen Lazaro diad impatey na agi ra?

14 Diad melag a baley na Betania, manga taloran kilometro ed bukig na Jerusalem, managogol si Maria tan Marta ed masakbay ya impatey na agi ra, si Lazaro. Akiermen si Jesus ed sikara, ta sikatoy walaan na lugor ed si Lazaro tan ed agagi ton bibii. Panon a natambayo nen Jesus iray agagi ton bibii? Aliwan diad pangibaga’d sikara na makawetwet ya istorya, noagta diad pangibaga ed sikara na katuaan. Simplin inkuan nen Jesus: “Si agim onoli ed bilay.” Insan linma si Jesus ed lubok, tan pinaoli toy Lazaro​—pinabilay toy too ya apat agew lan inatey!​—Juan 11:18-23, 38-44.

15. Antoy inyebat nen Marta ed inkuan tan ginawa nen Jesus?

15 Kasin nikelawan si Marta ed balikas nen Jesus ya “onoli” si Lazaro? Mapatnag ya andi, ta inyebat to: “Amtak ya onoli ed bilay sano kioli ed kaunoran ya agew.” Sikatoy walaan la na pananisia ed sipan a kioli. Insan inkuan nen Jesus ed sikato: “Siak so kiolian, tan say bilay. Say manisia ed siak, anggan inatey la nabilay ni.” (Juan 11:23-25) Say milagron imbilay nen Lazaro so amabiskeg ed pananisia to tan angipurek na pananisia ed arum. (Juan 11:45) Balet antoy eksakton kabaliksan na terminon “kioli”?

16. Antoy kabaliksan na salitan “kioli”?

16 Say salitan “kioli” so nipatalos manlapud Griegon salitan a·naʹsta·sis, a literal a kabaliksan toy “onalagey lamet.” Saray Hebreon managpatalos ed Griego so angipatalos ed a·naʹsta·sis a walaan na balikas a kabaliksan toy “ibilay na inaatey.” (Hebreo, techi·yathʹ ham·me·thimʹ).a Kanian, say kioli et sasaglawien toy ibangon na too manlapud andiay bilay a kipapasen na patey​—pangipawil tan pamaaktibo lamet ed padron na bilay na indibidual.

17. (a) Akin a say kioli na saray indibidual et agpanproblemaan nen Jehova a Dios tan si Jesu-Kristo? (b) Antoy insipan nen Jesus nipaakar ed saramay wala ed saray pakanodnonotan a lubok?

17 Bilang andiay-anggaan ed kakabatan tan naspot ed memorya, magmainomay a paolien nen Jehova a Dios so sakey a too. Say pannonot ed padron na bilay na inaatey​—saray walna ra, say personal ya awaran da, tan amin a pakabidbiran ed sikara​—et aliwan problema ed sikato. (Job 12:13; ikompara so Isaias 40:26.) Sakey ni, singa ed ipapatnag na eksperiensia nen Lazaro, mabulos tan sarag nen Jesu-Kristo a paolien so inaatey. (Ikompara so Lucas 7:11-17; 8:40-56) Diad tua, inkuan nen Jesu-Kristo: “Onsabi oras, ya amin so saray wala ed saray [“pakanodnonotan a,” NW] lubok narengel da so bosis to [Jesus], et ompaway ira.” (Juan 5:28, 29) On, insipan nen Jesu-Kristo ya amin na saramay walad pakanodnonotan nen Jehova et napaoli. Malinew, unong ed Biblia, say kamarerwa et ompatey, tan say remedyo ed ipapatey et say kioli. Balet binilyon a totoo so nambilay la tan inaatey. Siopa ed sikara so walad pakanodnonotan na Dios, a manaalagar na kioli?

18. Sioparay napaoli?

18 Saramay angegemtan na matunong a kurang bilang ariripen nen Jehova so napaoli. Balet, walaray minilyon ya arum a totoon inaatey la ya agda nipanengneng no kasin ontulok ira ed saray matunong ya estandarte na Dios. Sikaray balanglan ignoranti ed saray kakaukolanen nen Jehova odino andian na magenap a panaon pian manggawa na nakakaukolan a pananguman. Sarayan arum nira so wala met ed pakanodnonotan na Dios tan sirin et napaoli, ta isisipan na Biblia: “Wala naani kioli ed bilay na saray matunong tan agmatunong.”​—Gawa 24:15.

19. (a) Anton pasingawey so naawat nen apostol Juan nipaakar ed kioli? (b) Antoy ‘nibantak ed dayat ya apuy,’ tan antoy kabaliksan na satan a balikas?

19 Walaan si apostol Juan na makapalikliket a pasingawey na saray apaoli a manalalagey ed arap na trono na Dios. Diad panideskribe ed satan, onia so insulat to: “Say dayat initer to so inaatey a wala ed sikato; tan say patey tan say Hades initer da so inaatey a wala ed sikara; tan agawa so impangukom ed balang sakey unong ed saray gawa to. Tan say patey tan say Hades nibantak ira ed dayat ya apuy. Saya sikato so ipapatey a komadua, a salanti dayat ya apuy.” (Apocalipsis 20:12-14) Isipen pay kabaliksan na satan! Amin ya inaatey a walad pakanodnonotan na Dios et nibulos manlapud Hades, odino Sheol, say kaslakan a lubok na katooan. (Salmo 16:10; Gawa 2:31) Insan say “patey tan say Hades” so nibasileng ed tatawagen a “dayat ya apuy,” a mangisisimbolo na kompleton kadederal. Say kaslakan a lubok na katooan so naandi la.

Nikadkaduman Ilalo!

20. Minilyon natan ya inaatey so napaoli ed anton klase na kaliberliber?

20 Sano napaoli laray minilyon, sikaray agnapaoli ed sakey a dalin ya anggapoy karga. (Isaias 45:18) Sikaray onliing ed aparakep a kaliberliber tan naimano ran saray panayaman, kawesen, tan daakan a tagano et niprepara la parad sikara. (Salmo 67:6; 72:16; Isaias 65:21, 22) Siopa so manggawa ed amin na sarayan preparasyon? Mapatnag, kaukolan a walaray totoon manbibilay ed balon mundo sakbay ya onggapoy mangaraldalin a kioli. Balet siopa ra?

21, 22. Anton nikadkaduman ilalo so manatalaran ed saramay manbibilay ed “saray kaunoran ya agew”?

21 Say pakakasumpal na propesiya ed Biblia so mangipapanengneng a manbibilay itayo la ed “saray kaunoran ya agew” na sayan sistema na bengabengatla.b (2 Timoteo 3:1) Agla mabayag, onsalet si Jehova a Dios ed saray kurang na too tan punasen toy karelmengan ed dalin. (Salmo 37:10, 11; Uliran 2:21, 22) Diad satan a panaon, antoy nagawa ed saramay sitotoor a manlilingkor ed Dios?

22 Agderalen nen Jehova iray matunong ya ipiiba to ed saray marelmeng. (Salmo 145:20) Agto nin balot ginaway ontan, tan agto gawaen itan sano linisan toy dalin ed amin ya inkauges. (Ikompara so Genesis 18:22, 23, 26.) Diad tua, say unor a libro na Biblia so manutukoy ed “sakey a baleg ya ulop, a sikato so agnayari a bilangen na too a nanlapu ed balang nasyon tan amin na saray kailalakan, tan binaleybaley, tan salita,” ya ompapaway ed “baleg ya irap.” (Apocalipsis 7:9-14) On, sakey a baleg a karaklan so makaliktar ed baleg a kairapan a panganggaan na peles a marelmeng a mundo, tan sikaray onloob ed balon mundo na Dios. Ditan, saray matulok a katooan so sigpot a nagunggunaan manlapud makapakelaw a probisyon na Dios a kibulosay katooan manlapud kasalanan tan ipapatey. (Apocalipsis 22:1, 2) Kanian, say “baleg ya ulop” so aglan balot makaeksperiensiay ipapatey. Agaylan nikadkaduman ilalo!

Bilay ya Anggapoy Ipapatey

23, 24. Antoy nepeg mon gawaen no labay mon panggayagaan so bilay ya anggapoy ipapatey ed Paraiso diad dalin?

23 Makapanmatalek tayo ta ed sayan makapakelkelaw ya ilalo? Segurado! Impatnag a mismo nen Jesu-Kristo a wala naani panaon a saray totoo et manbilay ya aglan balot ompatey. Sakbay a tuloy na impamaoli ed kaaro ton Lazaro, inkuan nen Jesus ed si Marta: “Siopaman a manbilay tan manisia ed siak agbalot ompatey.”​—Juan 11:26.

24 Labay mo ta so manbilay ya ando lan ando ed Paraiso diad dalin? Panpirawatan mo ta a nanengneng lamet iray inad-arom? “Say mundo mangangga, tan saray penel to: sabalet so mangunor ed linawa na Dios onsiansia lawas” so inkuan nen apostol Juan. (1 Juan 2:17) Natan la so panaon pian amtaen so linawa na Dios tan magmaliw a determinado a manbilay a mitunosan ed satan. Insan sika, kaibay minilyon nin manggagawa lay linawa na Dios, so makapambilay ya ando lan ando ed Paraiso diad dalin.

[Saray paimano ed leksab]

a Anggaman say salitan “kioli” et ag-ompapatnag ed Hebreon Kasulatan, say ilalon kioli so malinlinew a nibalikas diad Job 14:13, Daniel 12:13, tan Oseas 13:14.

b Nengnengen so Pikakabat a Mangitonton ed Andi-Anggaan a Bilay, pahina 98-107, impalapag na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

Kasin Nanonotan Yo?

◻ Antoy manunan kabaliksan na orihinal a lenguahe iran salitan nipatalos a “kamarerwa”?

◻ Antoy nagawa ed kamarerwa diad ipatey?

◻ Unong ed Biblia, antoy remedyo na ipapatey?

◻ Anton nikadkaduman ilalo so manatalaran ed saray matoor natan?

[Kahon ed pahina 15]

Say “Kamarerwa” Bilang say Bilay na Pinalsa

No maminsan, say salitan “kamarerwa” et ontutukoy ed bilay a panggagayagaan na sakey a too odino sakey ya ayep. Agsasalatan na saya so impanguker na Biblia ed kamarerwa bilang sakey a persona odino sakey ya ayep. Diad pangiyilustra: Ibabaga tayon say sakey so mabilay, a labay ton ibaga et sikatoy mabilay a persona. Nayarin ikuan tayo met a sikatoy walaan na bilay. Diad parehon dalan, say mabilay a persona so kamarerwa. Ingen, legan a sikatoy mabilay, say “kamarerwa” so nayarin nibaga bilang bengatlan walad sikato.

Alimbawa, imbaga na Dios ed si Moises: “Amin a nankaliket ed ipatey mo [“na kamarerwam,” NW] inatey lara.” Malinew, saray kakabusol nen Moises so nanggunaet a mamatey ed sikato. (Exodo 4:19; ikompara so Josue 9:24; Uliran 12:10.) Inusar nen Jesus so salita ed mipadparan dalan sanen inkuanto: “Say Anak na too . . . linma . . . tan iter to’y bilay [“kamarerwa,” NW] to a panondon ed amayamay.” (Mateo 20:28; ikompara so 10:28.) Diad balang kaso, say salitan “kamarerwa” et kabaliksan toy “bilay na sakey a pinalsa.”

[Saray litrato ed pahina 15]

Kamarerwa iran amin

[Credit Line]

Hummingbird: U.S. Fish and Wildlife Sevice Washington D.C./ Dean Biggins

[Litrato ed pahina 17]

Impanengneng nen Jesus a say remedyo ed ipapatey et say kioli

[Litrato ed pahina 18]

“Siopaman a manbilay tan manisia ed siak agbalot ompatey.”​—John 11:26

    Publikasyon a Pangasinan (1988-2025)
    Man-Log Out
    Man-Log In
    • Pangasinan
    • Share
    • Setting Mo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisyon ed Pangusar
    • Totontonen ed Privacy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Man-Log In
    Share