Kasin Nepeg Yo A Panisiaan So Trinidad?
Anto So Ibabaga na Biblia Nipaakar ed Dios tan si Jesus?
1, 2. No basaen na totoo so Biblia ya andian ira na akaunan ideya, anto so natalosan da nipaakar ed Dios tan si Kristo?
NO BASAEN na totoo so Biblia manlapud gapo ya anggad sampot ya anggapoy manunan ideya nipaakar ed Trinidad, natibukel kasi na saray managbasa so sayan ideya ed inkasikara? Seguradon andi.
2 Say malinew a natalosan na andi-kiling a managbasa et say Dios lambengat so Makapanyarin-amin, say Amalsa, biig tan duma ed siopakaman, tan si Jesus, ya anggan ed sakbay-toon kiwawala to, so biig tan duma met, pinalsa, tan pasakup ed Dios.
Saksakey so Dios, Aliwan Talora
3, 4 Anto so ibabaga na sakey a propesor ed eklesiastikon awaran nipaakar ed panmoria ed Dios (a) diad Hebreon Kasulatan? (b) diad Griegon Kasulatan?
3 Monoteismo so tawag ed bangat a say Dios so saksakey. Tan ituturo nen L. L. Paine, propesor na eklesiastikon awaran, a say monoteismo ed sankapuroan a porma to so agmangiyabuloy ed Trinidad: “Say Daan a Sipan so mapeget a monoteistiko. Say Dios so sakey a persona. Say ideyan say Trinidad so naromog ditan . . . so sigpot ya andian na letnegan.”
4 Wala ta so impanguman ed monoteismo nen sinmabi si Jesus ed dalin? Onebat si Paine: “Diad sayan punto et anggapo so inkapultot ed baetan na Daan a Sipan tan say Balo. Nantultuloy so monoteistikon tradisyon. Si Jesus so sakey a Judio, impasal na Judion atateng ed Daan a Sipan iran kasulatan. Say segek na bangat to so Judio; on, sakey a balon ebanghelyo, bangbalet aliwan balon teolohya. . . . Tan sinisia to so bantog a teksto na Judion monoteismo: ‘Talineng mo, O Israel, say Katawan a Dios tayo so sakey a Dios.’”
5. Panon a say gramatika na Deuteronomeo 6:4 et ipanengneng ton say Dios so sakey a persona?
5 Sarayan salita so naromog ed Deuteronomio 6:4. Onia so nabasa ed Katolikon New Jerusalem Bible (NJB): “Talineng ka, Israel: Si Yahweh a Dios tayo so sakey, say bukbukor a Yahweh.”a Diad gramatika (aral na salita) na satan a bersikulo, say salitan “sakey” so andian na masulok nen sakey a managtukoy kanian peteg a mankabaliksan na sakey lambengat ya indibidual.
6. Anto so pinaneknekan nen apostol Pablo nipaakar ed kipapasen na Dios?
6 Say Kristianon apostol Pablo so ag-angituro na antokaman ya impangoman ed inkapersona na Dios ya anggan nen kayari na inyakseb nen Jesus diad dalin. Insulat to: “Say Dios so saksakey.”—Galacia 3:20; nengnengen met so 1 Corinto 8:4-6.
7. Panon a nipabidbir so Dios ed interon Biblia?
7 Nilibon danay ed interon Biblia, a say Dios so atukoy a bilang sakey a persona. Sano sikatoy mansasalita, satan so sasalitaen na sakey ya agnaapag ya indibidual. Malinlinew so Biblia nipaakar ed saya. A singa sasalitaen na Dios: “Siak si Jehova. Satan so ngaran ko; tan agko iter ed siopakaman so pakapanyarik.” (Isa. 42:8) “Siak si Yahweh a Dios yo . . . Agkayo nawalaan na sananey a dirios nilikud ed siak.” (Kien mi so italiko.)—Exodo 20:2, 3, JB.
8. No tua so Trinidad, anto so pinalinew komon na saray apuyanan a managsulat na Biblia?
8 Akin ya amin ya apuyanan-na-Dios a managsulat na Biblia so mangibagan say Dios so sakey a persona no sikaton peteg so taloran persona? Anto so gagala na saya, noag say pangibalang labat ed totoo? Maseguron, no say Dios so tugyopen na taloran persona, iganggan to ed saray managsulat to a palinewen da iyan maong pian anggapo so panduaruwa ed satan. Anggan panon saya komon so gawaen na saray managsulat na Kristianon Griegon Kasulatan a personal a kaulop na dilin Anak na Dios. Ingen agda ginawa.
9. Anto so ipapalinew na saray managsulat na Biblia?
9 Imbes, malinlinew ya impanengneng na saray managsulat na Biblia a say Dios so sakey a Persona—sakey a nidumaduma, agnaapag a Personan andian na kapara: “Siak si Jehova, tan anggapo la so sananey. Anggapo la so Dios likud ed siak.” (Isaias 45:5) “Sika, a say ngaran mo et Jehova, sika a bukbukor so Sankatagyan ed amin a dalin.”—Salmo 83:18.
Aliwan Sakey a Dios a Dakel
10. (a) Panon so impanukoy nen Jesus ed Dios? (b) Akin a si Jehova lambengat so atawag na Makapanyarin-amin?
10 Si Jesus so anukoy ed Dios a “say bukbukor a tuan Dios.” (Juan 17:3) Agton balot tinukoy so Dios bilang walaan na masulok nen sakey a persona. Kanian diad Biblia anggapo so atukoy a Makapanyarin-amin noag si Jehova lambengat. No andi, magmaliw ya andi-kabaliksan so salitan “makapanyarin-amin.” Nisay si Jesus o say masanton espiritu so atukoy ya ontan anggad kapigan, lapud si Jehova a bukbukor so supremo. Diad Genesis 17:1 iyaabawag to: “Siak so Dios a Makapanyarin-amin.” Tan ikuan na Exodo 18:11: “Si Jehova so babaleg nen saray amin a dirios.”
11. Akin a si Jehova so atukoy ed plural diad Hebreon Kasulatan?
11 Diad saray Hebreon Kasulatan, say salitan ’elohʹah (dios) so walaan na duaran plural a porma, say, ’elo-himʹ (dirios) tan ’elo-hehʹ (saray dirios na). Sarayan plural a porma so mabetbet a manutukoy ed si Jehova, kanian saraya so nipatalos ed singular bilang “Dios.” Kasin sarayan plural a porma so mangituturo ed Trinidad? Andi. Ikuan nen William Smith ed A Dictionary of the Bible: “Ngalngalin agla suportaan na saray eskolar so isisipen ya ideyan say [’elo-himʹ] so manutukoy ed trinidad na saray persona ed inka-Dios. Balanglan saya so tatawagen na saray manag-gramatika a plural na katagyan, odino ituro to so inkagnap na madibinon biskeg, say dagup na saray pakayarin impanengneng na Dios.”
12. Anggaman say Hebreon salita para ed Dios so walad plural, panon a satan so nipanengneng a manutukoy ed sakey lambengat a persona?
12 Ikuan na The American Journal of Semitic Languages and Literatures nipaakar ed ’elo-himʹ: “Matalag iyan ipatalos a tekep na singular a verbal predicate, tan walaan na singular ya adjetivon kalidad. Diad pangiyilustra ed saya, say titulon ’elo-himʹ so pinmatnag ed 35 danay a mismo ed salaysay na inkapalsa, tan lawas a walad singular so verbon manideskribe ed imbaga tan ginawa na Dios. (Genesis 1:1–2:4) Kanian, onia so konklusyon na palapagan: say “[’Elo-himʹ] so nepeg ya ipaliwawa bilang walad plural a panangidanet, a manutukoy ed kinabaleg tan katagyan.”
13. Akin a say kabaliksan na ’elo·himʹ so misumlangan ed Trinidad?
13 Say ’Elo-himʹ et kabaliksan to so, aliwan “saray persona,” noagta “dirios.” Kanian nagmaliw a politeista, managdayew ed masulok nen sakey a Dios, iramay mangisangsang a sayan salita so manutukoy ed Trinidad. Akin? Lapud kabaliksan na saya a walay taloran dios ed Trinidad. Balet ngalngalin amin a managsuporta na Trinidad so mangipulisay ed panmorian say Trinidad so tugyopen na taloran nambibiigan a dirios.
14. Diad siopa so pangiyaaplikaan met na Biblia ed saray salitan “dios” tan “diriyos”?
14 Uusaren met na Biblia iray salitan ’elo-himʹ tan ’elo-hehʹ sano manutukoy ed saray palson dirios. (Exodo 12:12; 20:23) Balet no maminsan nayarin ontukoy ed sakey labat a palson dios, singa impanukoy na saray Filisteo ed “dios [’elo-hehʹ] dan Dagon.” (Uko-ukom 16:23, 24) Si Baal so atawag a “sakey a dios [’elo-himʹ].” (1 Arari 18:27) Niarum ni, say termino so nausar met ed totoo. (Salmo 82:1, 6) Si Moises so niganggan a manserbi bilang “Dios” [’elo-himʹ] ed si Aaron tan Paraon.—Exodo 4:16; 7:1.
15. Akin a say impangusar na Biblia ed saray Hebreon salita ed “dios” tan “dirios” so agmanusuporta ed Trinidad?
15 Mabitar, say pangusar ed saray titulon ’elo-himʹ tan ’elo-hehʹ ed palson dirios, tan ontan met ed totoo, so agmangipatnag a say natutukoy et dakel a dirios; nisay say pangiyaplika ed ’elo-himʹ odino ’elo-hehʹ ed si Jehova et kabaliksan ton sikatoy masulok nen sakey a persona, nagkalautla no imanoen tayo so paneknek na interon Biblia ed sayan tema.
Si Jesus So Sakey a Biig a Pinalsa
16. Iner so imbaga nen Jesus a nanlapuan to?
16 Legan a walad dalin, si Jesus so too, sikatoy ayadyari lapud say Dios a mismo so angiyalis ed puersa-na-bilay nen Jesus ed panag-anakan nen Maria. (Mateo 1:18-25) Balet aliwan saya so gapoan to. Inkuanton mismo a sikatoy “inmakseb a nanlapud tawen.” (Juan 3:13) Kanian manepeg lambengat ya ibaga to ed saray babangatan to ed saginonor: “Anto no nanengneng yo so Anak na too [Jesus] ya onsesegep ed datin kawalaan to?”—Juan 6:62, NJB.
17. Anto so kipapasen nen Jesus ed sakbay-toon kiwawala to?
17 Kanian, si Jesus so walaan la na kiwawala ed tawen sakbay a linma diad dalin. Balet kasin sakey ed saray persona na taloran inka-Dios a namparan makapanyarin-amin, maando? Andi, lapud malinew ya ipapanengneng na Biblia a diad sakbay-toon kiwawala to, si Jesus so sakey ya espiritun pinalsa, a singa saray angheles ya espiritun pinalsa na Dios. Namparan saray angheles tan si Jesus so andian na kiwawala sakbay na inkapalsa ra.
18. Anto so tawag na Biblia ed si Jesus ed sakbay-toon kiwawala to, tan panon tayon talosan itan a termino?
18 Si Jesus, ed sakbay-toon kiwawala to, so “panguloan ed amin a pinalsa.” (Colosas 1:15, NJB) Sikato so “gapoan na palsa na Dios.” (Apocalipsis 3:14, RS, Katolikon edisyon). Say “gapoan” [Griego, ar-kheʹ] so lingon ipakabaliksan a si Jesus so ‘manangigapo’ ed palsa na Dios. Diad saray sulat to ed Biblia, inusar nen Juan so nanduruman porma na Griegon salitan ar-kheʹ ed masulok a 20 danay, tan saraya so walaan na kaslakan a kabaliksan a “gapoan.” On, si Jesus so pinalsa na Dios bilang gapo na agnanengneng iran palsa na Dios.
19. Siopa so “Kakabatan” ed libro na Biblian Uliran, tan panon so inggapo to?
19 Imanoen no panon kaapit a sarayan impanukoy ed gapoan nen Jesus so misiglaotan ed saray salitan asalambit ed piguratibon “Kakabatan” ed libro na Biblian Uliran: “Pinalsa to ak nen Yahweh, say unaan a bunga na palsa to, sakbay na sankaunaan iran kimey to. Sakbay na inkiletneg na saray palandey, sakbay na saray pukdol, nianak ak la; sakbay na impanggawa to ed dalin, say kaliberliber, tan saray inmunan elemento na mundo.” (Uliran 8:12, 22, 25, 26, NJB) Manwarin say terminon “Kakabatan” so inusar diad pangiretrato ed inkatoo na sakey a pinalsa na Dios, karaklan ed saray eskolar so mipakna a saya so aktual a nengneng na pansasalita nipaakar ed si Jesus bilang espiritun pinalsa ed sakbay-toon kiwawala to.
20. Anto so ibabaga na Uliran 8:30 nipaakar ed sakbay-toon Jesus, tan panon a sayan betang so pruebaan na Colosas 1:16?
20 Bilang say “Kakabatan” ed sakbay-toon kiwawala to, intuloy ya inkuan nen Jesus a sikatoy walad “abay na [Dios], sakey ya onsianon kumikimey.” (Uliran 8:30, JB) Mitunosan ed sayan betang bilang onsianon kumikimey, ikuan na Colosas 1:16 nipaakar ed si Jesus a “diad panamegley to et pinalsa na Dios so amin a bengatla diad tawen tan ed dalin.”—Today’s English Version (TEV).
21. Panon so impanukoy na Biblia ed siglaotan na Dios tan si Jesus diad impamalsa na saray bengatla?
21 Kanian amin ya arum a bengabengatla so pinalsa na Dios a Makapanyarin-amin diad panamegley na sayan onsianon kumikimey, say junior partner to, a singa panangibaga. Onia so impansegek na Biblia: “Diad sikatayo wala so sakey a Dios, say Ama, a nanlapud sikato so amin a bengatla . . . tan sakey a Katawan, si Jesu-Kristo, a diad panamegley to et niwala iray amin a bengatla.” (Kien mi so italiko.)—1 Corinto 8:6, RS, Katolikon edisyon.
22. Akin a say impangusar ed saray salitan “itayo” tan “tayo” ed Genesis 1:26 so agmangipatnag na Trinidad?
22 Andi duaruwan diad sayan onsianon kumikimey so angibagaan na Dios: “Mamalsa itayo na too unong ed indengan tayo.” (Genesis 1:26) Ibabaga na arum a say “itayo” tan “tayo” ed sayan balikas so mangituturo ed Trinidad. Balet no ikuan yo, ‘Manggawa itayo na sakey a bengatlan parad sikatayon dili,’ anggapo so mangibagan saya so mankabaliksan a dakel a persona so nanuulop ed loob yo. Say labay yon ibaga et duara odino onsulok niran indibidual so mankimey a manuulop ed sakey a bengatla. Kanian, ontan met, sanen inusar na Dios so “itayo” tan “tayo,” sikatoy mitotongtong ed sakey labat ya indibidual, say inmunan espiritun pinalsa to, say onsianon kumikimey, say sakbay-toon Jesus.
Kasin Nayarin Tuksoen so Dios?
23, 24. Panon a say impanukso ed si Jesus so mangipanengneng a sikato so aliwan Dios?
23 Diad Mateo 4:1, asalita a si Jesus so “tinukso” na Diablo.” Kayarin impanengneng ed si Jesus so “amin a panarian na mundo tan say gloria ra,” inkuan nen Satanas: “Amin na sarayan bengatla so iter ko’d sika no ondakmomo ka tan manggawa na sakey a panagdayew ed siak.” (Mateo 4:8, 9) Sasalien nen Satanas a deralen so katooran nen Jesus ed Dios.
24 Panon so pagmaliw na satan a pananubok ed katooran no si Jesus so Dios? Onsumpa ta so Dios ed inkasikato? Andi, ingen saray angheles tan totoo so nayarin onsumpa ed Dios tan saya so ginawa ra. Magmaliw a makabaliksan so impanukso ed si Jesus lambengat no sikato so, aliwan Dios, noagta sakey a biig ya indibidual a walaan na dilin desisyon, tan nayarin onsumpa no labayen to, a singa met sakey ya anghel odino too.
25, 26. Say impakawalaan nen Jesus na kawayangan a manpili nipaakar ed katooran et ipanengneng to so anto?
25 Diad biek a dapag, mairap ya isipen a say Dios so mankasalanan tan onsumpa ed inkasikaton dili. “Ayadyari iray gawa to . . . Sakey a Dios na katooran, . . . sikatoy matunong tan maptek.” (Deuteronomio 32:4) Kanian no si Jesus so Dios, agnayarin sikatoy tuksoen.—Santiago 1:13.
26 Lapud aliwan Dios, si Jesus so nayarin onsumpa. Balet sikatoy nansiansian matoor, a kuanto: “Arawi ka, Satanas! Ta walan nisulat, ‘si Jehova a Dios mo so nepeg mon dayewen, tan sikato lambengat so nepeg mon pangiteran na sagradon lingkor.’”—Mateo 4:10.
Panon so Kablian na Dondon?
27, 28. Pian ombayar ed kasalanan nen Adan, say dondon so nakaukolan ya anto?
27 Sakey ed saray manunan rason no akin a si Jesus so linmad dalin so walaan na direktan pisiglaotan ed Trinidad. Ibabaga na Biblia: “Wala so sakey a Dios, tan sakey a manamegley ed Dios tan totoo, say toon, Kristo Jesus, ya inter to so inkasikato bilang kapetekan a dondon parad amin.”—1 Timoteo 2:5, 6.
28 Si Jesus, anggapoy sulok tan anggapoy kulang ya ayadyarin too, so kinmanan dondon a misimbangan ed abalang nen Adan—say kanepegan ed ayadyarin bilay na too diad dalin. Kanian manepeg a natawag si Jesus nen apostol Pablo a say “unor ya Adan”, ya inkuanto ed parehon konteksto: “Unong a diad si Adan et amin so ompapatey, ontan met diad Kristo amin so nabilay.” (1 Corinto 15:22, 45) Say ayadyarin bilay nen Jesus so “kasimbangan a dondon” a kakaukolanen na madibinon inkahustisya—anggapoy sulok, anggapoy kulang. Anggan diad hustisya na too say letnegan a prinsipyo et say pambayar na kasimbang a bili ed ginawan kasalanan.
29. (a) No si Jesus so kabiangan na sakey ya inka-Dios, anto so kabaliksan na satan ed dondon bagat? (b) Panon a say kipapasen nen Jesus nen wadiad dalin so mangipanengneng a sikato so aliwan Dios?
29 Anggaman ontan, no si Jesus et kabiangan na inka-Dios, say bili na dondon so onsulok la ed samay kakaukolanen na dilin Ganggan na Dios. (Exodo 21:23-25; Levitico 24:19-21) Say nankasalanan ed Eden et sakey lambengat ya ayadyarin too, si Adan, aliwan Dios. Kanian say dondon, pian sigpot a mipetekan ed inkahustisya na Dios et nepeg a mapekder kasimbangan to—sakey ya ayadyarin too, “say unor ya Adan.” Kanian, sanen imbaki na Dios diad dalin si Jesus a bilang dondon, si Jesus so ginawa na Dios ed paraan a makapnek ed inkahustisya, aliwan dios a nankinon too, aliwan toon-dios, noagta sakey ya ayadyarin too, ya “abebbeba nen saray angheles.” (Hebreos 2:9; ipareng so Salmo 8:5, 6.) Panon a say siopaman a kabiangan na makapanyarin-amin ya inka-Dios—Ama, Anak, odino masanton espiritu—so magmaliw ya abebbeba nen saray angheles?
Panon a “Bugbugtong-ya-Anak na Dios”?
30. Panon a say kipapasen nen Jesus bilang “bugbugtong-ya-Anak” na Dios so sumlang ed Trinidad?
30 Ibaga na Biblia a si Jesus so “bugbugtong-ya-Anak” na Dios. (Juan 1:14; 3:16, 18; 1 Juan 4:9) Ibabaga na saray Trinitaryo a lapud say Dios so andian-na-gapoan, say Anak na Dios so andian met na gapoan. Wala ta so anak a kataonan nen Ama to?
31. Diad anton dalan a panggugunaetan ya ipaliwawa na saray relihyoson komentarista so terminon “bugbugtong-ya-Anak,” balet akin a saya so agmakatunongan?
31 Ibabaga na saray Trinitaryo a diad kipapasen nen Jesus, say impagmaliw ton “bugbugtong” so duma ed kabaliksan na diksyunario ed “panilalak,” a kabaliksan ton “manilalak bilang Ama.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Ikuan dan diad kipapasen nen Jesus saya so walaan na “kabaliksan na andi-gapon siglaotan,” sakey a nengneng na siglaotan na saksakey ya anak ya ag-inilalak. (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) Kasin saya so makatunongan ed sikayo? Kasin magmaliw ama so sakey no agnanilalak?
32. Siopa nilikud ed si Jesus so pangiyaaplikaan na Biblia ed “bugbugtong-ya-anak,” tan diad anton pantalos?
32 Sakey ni, akin ya inusar na Biblia so namparan tuloy a Griegon salita parad “bugbugtong” (a singa andian na paliwawan impangaksobi nen Vine) pian deskribien so siglaotan nen Isaac ed si Abraham? Ibabaga na Hebreos 11:17 a si Isaac so “bugbugtong-ya-anak” nen Abraham. Anggapoy suppiat a diad kipapasen nen Isaac, sikato so bugbugtong-ya-anak ed normal a pantalos, agmiparad edad odino kipapasen nen ama to.
33, 34. Anto so Griegon salita parad “bugbugtong-ya-anak,” tan anto so kabaliksan na saya?
33 Say manunan Griegon salita parad “bugbugtong” ya inusar ed si Jesus tan Isaac et mo-no-ge-nesʹ, a nanlapud moʹnos, a kabaliksan toy “bukbukor,” tan giʹno-mai, nanlapud salitan kabaliksan toy “ondakel,” “magmaliw ya (onggapon niwala),” unong ed Exhaustive Concordance nen Strong. Kanian, say mo-no-ge-nesʹ so naukeran bilang: “Mogmon anak, bugbugtong, salanti saksakey ya anak.”—A Greek and English Lexicon of the New Testament, nen E. Robinson.
34 Ibaga na Theological Dictionary of the New Testament, ya impalapag nen Gerhard Kittel: “Say [mo-no-ge-nesʹ] et kabaliksan toy ‘bukbukor ya anak,’ salanti, andian na agagin lalaki o bibii.” Saglawien met na sayan libro a say Juan 1:18, 3:16, 18; tan 1 Juan 4:9, a “say siglaotan nen Jesus so aliwan basta ipareng ed manbukbukor ya anak ed ama to. Satan so siglaotan na bugbugtong ed Ama to.”
35. Sano tutukoyen na Biblia so Dios bilang say Ama nen Jesus, anto so kabaliksan na saya?
35 Sirin si Jesus, say bugbugtong-ya-Anak, so walaan na gapoan ed bilay to. Tan say Dios a Makapanyarin-amin so manepeg a tawagen bilang say Nanilalak ed sikato, odino Ama, diad parehon pantalos a say sakey a mangaraldalin ya ama, a singa si Abraham et nanilalak. (Hebreos 11:17) Kanian, sano say Dios so tutukoyen na Biblia bilang “Ama” nen Jesus, susto so ibabaga to—a sikaray duaran nambiigan ya indibidual. Say Dios so senior (matatatken). Si Jesus so junior (ug-ugaw)—diad panaon, kipapasen, pakayari, tan pikakabat.
36. Akin a makabaliksan so impangusar na Biblia ed terminon “bugbugtong-ya-anak” parad si Jesus?
36 Sano kunsideraen na sakey ya aliwan si Jesus lambengat so espiritun anak a pinalsa na Dios ed tawen, mabitar no akin a say terminon “bugbugtong-ya-Anak” so inusar ed kipapasen to. Say agnabilang iran arum ya espiritun pinalsa, angheles, so tatawagen met ya “ananak na Dios,” a singa si Adan, lapud say puersa na bilay da so nanlapud si Jehova a Dios, say Subol, odino Lapuan, na bilay. (Job 38:7; Salmo 36:9; Lucas 3:38) Balet sarayan amin so apalsa diad panamegley na “bugbugtong-ya-Anak,” a sikatoy mogmon direktan inilalak na Dios.—Colosas 1:15-17.
Kasin si Jesus so Impasen a Dios?
37. Anto so kabat na anggan saray demonyo tan saray sondalon Romano nipaakar ed si Jesus?
37 Anggaman mabetbet ya atawag ed Biblia si Jesus ya Anak na Dios, anggapo so anggan sakey nen inmunan siglo so nanisip ed sikato a bilang Dios Anak. Anggan saray demonyo, a “manisian saksakey so Dios,” so makapikabat manlapud eksperiensia ra ed espiritun ayaman a si Jesus so aliwan Dios. Kanian, suston tuloy, a tinukoy da si Jesus a bilang biig ya “Anak na Dios.” (Santiago 2:19; Mateo 8:29) Tan sanen inatey si Jesus, kumbinsidon tuloy iray paganon sundalo a Romano ed walan nadngel da ed saray babangatan to kanian agda imbagan si Jesus so Dios, noagta “peteg a saya so Anak na Dios.”—Mateo 27:54.
38. Akin a si Jesus et agnayarin sikato so Dios?
38 Kanian, say tugyop na salitan “Anak na Dios” so manutukoy ed si Jesus a bilang biig a pinalsa, ya aliwan kabiangan na Trinidad. Bilang Anak na Dios, aliwan sikaton mismo so Dios, lapud ibabaga na Juan 1:18: “Anggapo so siopaman ya akanengneng ed Dios.”—RS, Katolikon edisyon.
39. Panon a si Jesus bilang “manamegley” so angipanengneng a sikato so aliwan Dios?
39 Si Jesus so so minoria na saray babangatan a bilang say “manamegley ed Dios tan totoo,” aliwan bilang Dios a mismo. (1 Timoteo 2:5) Lapud say manamegley so naukeran bilang sakey a biig ed saramay mankaukolan na pipulangan, sumlang parad si Jesus a magmaliw a mikasakey ed sakey ed saray partido a panguggunaetan ton panpulangan. Satan so pankunkunwari lambengat ed biang to.
40. Anto so malinew a bangat na Biblia nipaakar ed Dios tan si Jesus?
40 Say Biblia so malinew tan agmanguman nipaakar ed siglaotan na Dios ed si Jesus. Si Jehova a Dios lambengat so Makapanyarin-amin. Direktan pinalsa to so sakbay-toon Jesus. Sirin, si Jesus so walaan na gapoan tan agbalot makapiparad Dios diad pakapanyari tan inkamaando.
[Paimano ed leksab]
a Diad arum iran patalos say ngaran na Dios so impatalos a “Yahweh,” tan diad arum et “Jehova.”