Dugan Kiyaplika na Kasulatan

SANO babangatan so arum, nagkalalo ni so kakaukolanen nen say basta pamasa labat ed saray bersikulo na Biblia. Nansulat si apostol Pablo ed si kaulop ton Timoteo: “Gawam so anggaan na nayarian mo ya ipatnag so inkasika a naabobonan ed Dios, sakey a komikimey ya anggapo so ibaing, a suston manguusar ed salita na katuaan.”​—2 Tim. 2:15, NW.

Pian nagawaan itan et kabaliksan ton say panangipaliwawa tayo ed saray teksto so nepeg a mitukoyan ed ibabangat a mismo na Biblia. Kakaukolanen na saya so pangonsidera tayo ed konteksto, imbes a basta mamili na balbalikas a makapasagyat ed sikatayo tan iyarum iray dili tayon ideya. Diad panamegley nen propeta Jeremias, nampasakbay si Jehova sumpad saramay propeta a mangikuan a mansasalita unong ed sangi nen Jehova balet ta diad tua et iprepresenta ra so “pasingawey na dili a puso ra.” (Jer. 23:16) Pinasakbayan nen apostol Pablo iray Kristiano sumpad pangilaok da ed saray pilosopiya na too ed Salita na Dios sanen insulat to: “Impulisay mi so saray maamot a bengatla ran makapabaing, ya agkami manakar ed kasiliban tan agmi pikeweten so salita na Dios.” Diad saraman ya agew saray masaol a negosyante na alak et laokan day alak da ta pian ondakel tan makasamel ira na dakel a kuarta. Agtayo lalaokan so Salita na Dios diad pangilaok ed saray pilosopiya na too. “Aliwa kamin managlako ed salita na Dios a singa saray dakel a totoo,” so inyabawag nen Pablo, “noagta manlapud inkasimoon a sikami so mansasalita, on, a singa nibakin nanlapud Dios, diad pakaimaton na Dios, a niulop ed Kristo.”​—2 Cor. 2:17, NW; 4:2.

No maminsan, nayarin mangaon ka na sakey a teksto pian ipabitar so sakey a prinsipyo. Napno so Biblia na saray prinsipyo a mangiiter na maabig a panangiwanwan diad pangarap ed nanduruman situasyon. (2 Tim. 3:16, 17) Balet nepeg mon seguroen a say pangiyaplikam so susto tan agmo uusaren so teksto ed lingon paraan, ya ompatnag a diad labay mon paraan so pangiyaaplikam ed satan. (Sal. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6) Say aplikasyon so nepeg a mitukoyan ed gagala nen Jehova, a mitunosan ed interon Salita na Dios.

Say ‘suston pangusar ed salita na katuaan’ so mangilalaktip met ed pangala na punto ed walan ibabaga na Biblia. Aliwan “pekpek” a pangabil ed arum. Saray relihyoson managbangat a sumpad si Jesu-Kristo so angaon ed Kasulatan, balet kakapotan day mata ra ed saray ambebbelat a bengatla​—saraman so manasaglawi ed inkahustisya tan panangasi tan katooran​—a kakaukolanen na Dios. (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24) Sanen imbangat nen Jesus so Salita na Dios, impatnag to so personalidad nen Ama to. Say seseg nen Jesus ed katuaan so tinekepan to na aralem a panangaro to ed totoon binangatan to. Nepeg a panggunaetan tayon tumboken so ehemplo to.​—Mat. 11:28.

Panon so pakaseguro tayo a duga so pangiyaaplika tayo ed sakey a teksto? Makatulong so regular a panagbasa ed Biblia. Nakaukolan tayo met ya apresyaen so probisyon nen Jehova ed “matoor tan makabat ya aripen,” say ulop na alanaay espiritun Kristianos a diad panamegley da et itatarya to so espiritual a tagano parad sankaabungan na pananisia. (Mat. 24:45) Say personal a panagaral ontan met ed maparanay ya iyaatendi tan pibibiang ed saray miting ed kongregasyon so ontulong ed sikatayon nagunggonaan ed instruksion a nitatarya panamegley na satan a matoor tan makabat ya aripen a klase.

No wala so libron Reasoning From the Scriptures ed lenguahem tan kabisadom ya usaren, mainomay mon naromog so panangiwanwan a nakaukolan mo diad dugan aplikasyon na nilasus a teksto a maralaton nanausar ed ministeryo tayo. No nononoten mon usaren so sakey ya agkabisadon teksto, say kauyamoan so mamakiwas ed sika a kaukolan moy mansukimat ta pian sano mansalita ka, dugan nausar mo so salita na katuaan.​—Uli. 11:2.

Ipalinew so Aplikasyon. Sano manbabangat ed arum, seguroen a malinew dan nanengneng so koneksion na teman sisingbaten mo tan saray teksto ya usaren mo. No ipaarap mo so teksto ed sakey a tepet, nepeg a natalosan na saray dumerengel mo no panon ya ebatan na teksto itan a tepet. No usaren mo so teksto pian suportaan so pigaran balikas, seguroen a natalosan a malinew na iyaaralan no panon a paneknekan na teksto itan a punto.

Say basta pamasa ed teksto​—anggan maranet​—et kaslakan ya agmagenap. Tandaan, a say ordinaryon too so agmikabisado ed Biblia tan nayarin agto natebek so puntom diad maminsan labat a pamasa. Ipaimanom so porsyon na teksto a direktan onaplika ed sisingbaten mo.

Maslak et kakaukolan na saya ya ibiig moray manunan salita, saraman so walaan na direktan pisiglaotan ed punton nasisingbat. Say sankasimplian a metodo et say pangulit ed saramay manangitarok-punton salita. No mitongtong ka ed sakey a too, nayarin mantepet ka na makatulong ed sikaton mangibiig ed saray manunan salita. Sano mitotongtong ed sakey a grupo, lablabayen na arum a managpaliwawa a nagawaan so gagala ra diad pangusar ed saray salitan manulibayan (synonym) odino diad pangulit da ed ideya. Balet, no onia so labay mon gawaen, manalwar ya agnabalang na saray dumerengel so pisiglaotan na punto na diskusyon tan saray salita ed teksto.

No nibiig laray manunan salita, niletneg mo la so maabig a pundasyon. Tumboken la itan. Kasin imparungtal mo so teksto diad malinew a pamatnagan no akin ya inusar mo so teksto? No ontan, ipanengneng no panon a saray salitan impabitar mo so misiglaotan ed saman so angipaarapan mon iilaloan na saray dumerengel mo. Ipaliwawam a malinew no anto so koneksion na satan. Anggan agmo inusar so ontan a mabitar ya introduksion ed teksto, nepeg a patumbokan itan na panangipaliwawa.

Tinepetan na saray Fariseo si Jesus na isipen dan mairap a tepet, salanti: “Onkatunongan kasi so pangisian na sakey a laki ed asawa to nisengeg ed [anggan] anton bengatla?” Imbase nen Jesus so ebat to ed Genesis 2:24. Imanoen a sakey labat a parti na satan so impaimano to, insan nanggawa na nakakaukolan ya aplikasyon. Diad impangipabitar ton say laki tan say asawa to so magmaliw a “saksakey a laman,” inkuan nen Jesus: “Say impantipon na Dios sirin, aleg a sianen na too.”​—Mat. 19:3-6.

Kaunongan so pangipaliwawam ta pian napalinew so kiyaplikaan na teksto? Say kipapasen na saray dumerengel mo tan say kaimportantian na punton sisingbaten so nepeg a manetermina ed satan. Gawaen a gagalam so inkasimple tan inkadirekta.

Mankatunongan Manlapud Kasulatan. Nipaakar ed ministeryo nen apostol Pablo ed Tesalonica, ibabaga ed sikatayo na Gawa 17:2, 3 a sikato so ‘akikatunongan manlapud Kasulatan.’ Saya so sakey ya abilidad a nepeg a bayuboan na balang lingkor nen Jehova. Alimbawa, imbinsabinsa nen Pablo iray katuaan nipaakar ed bilay tan ministeryo nen Jesus, impanengneng to a saraya so nipasakbay ed Hebreon Kasulatan, insan angiter na mabiskeg a konklusyon diad impangikuan: ‘Saya so Kristo, sayan Jesus ya ipapalapag ko ed sikayo.’

Sanen nansulat ed saray Hebreo, aminpigan angaon si Pablo ed Hebreon Kasulatan. Pian nidanet odino napalinew so sakey a punto, mabetbet ya imbiig to so sakey a salita odino antikey a balikas insan impabitar to so kabaliksan na satan. (Heb. 12:26, 27) Diad salaysay a naromog ed Hebreos kapitulo 3, angaon si Pablo ed Salmo 95:7-11. Imanoen a pinalaknab to so taloran porsyon na satan: (1) say impanukoy ed puso (Heb. 3:8-12), (2) say kabaliksan na balikas a “Natan” (Heb. 3:7, 13-15; 4:6-11), tan (3) say kabaliksan na balikas ya: “Ag-ira makaloob ed painawaan ko” (Heb. 3:11, 18, 19; 4:1-11). Panggunaetan ya aligen itan ya ehemplo no nipaakar ed panangiyaplika ed kada teksto.

Imanoen so inkaepektibo na impankatunongan nen Jesus ed Kasulatan diad samay salaysay a naromog ed Lucas 10:25-37. Sakey a lakin marunong ed Ganggan so nantepet: “Managbangat, antoy gawaen ko pian natawir ko so bilay ya andi-anggaan?” Diad impangebat, unona nin impaibalikas nen Jesus ed laki so panmoria to ed pamaakaran, insan indanet nen Jesus so kaimportantian na panggawa ed ibabaga na Salita na Dios. Sanen malinew ya agnatetebek na laki so punto, insingbat ton malaknab so sakey lambengat a salita ed teksto​—“kaparam a too.” Imbes a basta to labat inukeran itan, inusar to so sakey ya ilustrasyon ya ontulong ed laki pian makapankonklusyon na duga.

Mapatnag a sano ebatan toray tepet, si Jesus so aglabat angaon na saray tekston mangiter na direkta tan malinew ya ebat. Inanalisa to so ibabaga na saraya insan inyaplika to ed nipaarap a tepet.

Sanen susuppiaten na saray Saduceo so ilalo ed kioli, inyapasakey nen Jesus so imano ed sakey ya espesipikon porsyon na Exodo 3:6. Balet intuloy to ni kayari ton inaon so kasulatan. Sikato so nankatunongan ed satan pian nipalinew a say kioli so kabiangan na gagala na Dios.​—Mar. 12:24-27.

Say pangabisado ed abilidad na duga tan epektibon panagkatunongan manlapud Kasulatan so makabaliksan diad pagmaliw a marunong a managbangat.