KAPITULO KINSE
‘Agak Nayarin Mandeen’
1. Akin ya agnampareen si Jeremias tan saray arum a propeta nen Jehova?
“DENGLEN yo so salita nen Jehova.” Ontan so narerengel diad saray karsada tan plaza na Jerusalem manlapu la’d 647 B.C.E. tan agtinmunday propeta na Dios ya angibaga ed satan. Anggan sanen aderal lay syudad kayari 40 taon et inulit to ni itan a bilin. (Jer. 2:4; 42:15) Say Makapanyarin-amin a Dios so angibaki na saray propeta pian naseguron narengel na saray Judio so simbawa To tan magbabawi ra. Singa nipanengneng la’d sayan libro, si Jeremias so matalonggaring ed saraman a propeta. Oniay inkuan na Dios sanen inganggan toy Jeremias: “Onalagey ka, tan salitaen mo ed sikara, so saray amin ya inganggan ko ed sika. Agka onkapuy.” (Jer. 1:17) Aliwan mainomay itan a kimey. Alikna nen Jeremias so irap ed laman tan emosyon. Balet anggaman ed saratan a subok et sinumpal to nin siansia so asainmin to. Inkuan to: “Say pusok agmandeen ed siak; agak makareen.”—Jer. 4:19.
2, 3. (a) Panon ya inalig na saray disipulo nen Jesus si Jeremias? (b) Akin a nepeg mon tumboken so ehemplo nen Jeremias?
2 Say paraan na impanumpal nen Jeremias ed asainmin to bilang propeta et sakey ya alimbawa parad saray magmaliw a lingkor nen Jehova. (Sant. 5:10) Kayarin tuloy na Pentecostes 33 C.E., inerel na saray Judion walaan na pakauley si apostol Pedro tan Juan, tan inganggan da ran ontunda lan manpulong. Abasam lay ebat da ya, “Agkami nayarin ontundan mansalita nipaakar ed saray anengneng tan nadngel mi.” (Gawa 4:19, 20) Kayari iran pinagyaw a mas grabe ni gawaen da’d sikara ed onsublay, sikaray imbulos na saray manuley. Antam lay agawa. Aglabay na saratan a matoor a lalaki so ontundan manpulong tan talagan ag-ira tinmunda.
3 Naimanom ta so inkaseseg di Pedro tan Juan ed saray imbaga ra’d Gawa 4:20 a singa impatnag nen Jeremias? Bilang ministro nen Jehova a Dios ed sayan mansamposampot lan kaunoran iran agew, agta ontan met so determinasyon mo ya iisipen mon: ‘Agak nayarin mandeen!’ Imanoen tayo pa no panon tayon mansiansian mabiskeg a singa si Jeremias, pian mantultuloy tayon nipulong so maong a balita anggaman onuuges iray kipapasen.
MANTULTULOY ANGGAMAN ANDIAN IRAY INTERES
4. Antoy mabetbet a reaksion na totoo ed Jerusalem nensaman?
4 Agta kombinsido kan say sipan na Dios ya alay dakep ya arapen diad uley na Anak to et sankaabigan lan balita parad totoo? Ingen, dakel so mangibabalikas natan na singa ed samay imbaga na arum a Judio ed si Jeremias: “Nipaakar ed salita ya insalitam ed sikami ed ngaran nen Jehova, sikami agkami naani ondengel ed sika.” (Jer. 29:19; 44:16) Ontan so mabetbet a narerengel nen Jeremias, tan saray lingkor met nen Jehova natan ta dakel so mangibabagan, “Agak interesado.” Saya so nayarin mamatayer ed saray manangipulong na Panarian. No dakel so ontan ed teritorya yo, odino naaandian lay seseg so arum ed kongregasyon yo tan ompan anggan sikan mismo, antoy nayarin gawaen?
5. (a) Antoy reaksion nen Jeremias ed inkaandiay interes na totoo? (b) Akin a napepeligro la iramay ag-interesado’d maong a balita?
5 Imanoen pay nagmaliw a panmoria nen Jeremias sanen dakdakel a taga Juda so andiay interes. Diad gapo na asainmin to et impasingawey la nen Jehova ed sikato no antoy nagawa’d onsabin panangukom To. (Basaen so Jeremias 4:23-26.) Atalosan sirin na propeta a say bilay na nilibon totoo et akadepende ed idengel tan itulok da ed saray ibaga to. Ontan met so kipapasen na totoo natan, pati saramay walad teritorya yo. Nipaakar ed “agew” na panangukom na Dios ed sayan mauges a mundo, inkuan nen Jesus: “Onsabi itan ed amin a manaayam diad tapew na dalin. Sirin, mansiansia kayon aliing, a manpikasi kayon masimoon ed amin a panaon pian makaliktar kayo ed sarayan amin a bengatla a nepeg a nagawa, tan makatalindeg kayo ed arap na Anak na too.” (Luc. 21:34-36) Diad sarayan salita nen Jesus, nibagam sirin a saramay ag-ondengel ed maong a balita et napepeligro la.
6. Akin a mantultuloy kan manpulong, anggan diad saramay agtanto interesado ed mensahem?
6 Saramay mangipatnag la na interes, tan ontalineng tan onkiwas ed salita nen Jehova so makaawat na agnaparaan iran gunggona. Iikdan itayo na Dios na pankanawnawan makaliktar ed kadederal tan onloob ed balon mundo to. Walaray piparaan na saya ed ministeryo nen Jeremias. Saray taga Juda so nayarin makaliktar. (Basaen so Jeremias 26:2, 3.) Pian natulongan ira, pigay taon a pinaseseg ira nen Jeremias ya ‘ondengel tan ompawil,’ a tuloken day salita na tuan Dios. Agtayo amta no pigaray nagbabawi tan amasimbaloy bilay da lapud impanpulong to. Balet walara, tan ontan met so ginawa na dakel diad panaon tayo. Lapud pangipupulong tayo na maong a balita, mabetbet tayon narerengelan no panon a linmemek so kapusoan na saramay datin agmangawat. (Nengnengen so kahon a “Nayarin Manguman Iray Ag-interesado,” ed pahina 184.) Agta sakey ni itan a rason pian mansiansia tayon aktibo ed manangiliktar-bilay a panangipulong na maong a balita?
Akin a determinadon kan mangipulong ed maong a balita anggaman dakel a totoo so andiay interes?
AG-OMBAYAG SO KAUGSAN A NAGAWAAN NA SARAY ONSUSUMPA
7. Panon a nanggunaetan na saray mamubusol ed si Jeremias a deralen so kimey to?
7 Say sakey a makatantanda ed ministeryo nen Jeremias et say mabetbet lan panggugunaet na saray onsusumpa a maneral ed sikato tan ed kimey to. Sikatoy kinontra na saray palson propeta ed imaton na totoo. (Jer. 14:13-16) Sikatoy ineyag-eyagan tan minudmora na saray totoon nadadalanan to diad saray karsada ed Jerusalem. (Jer. 15:10) Arum ed saray mamubusol ed sikato so nananap ni na saray paraan pian sikatoy paugesen. (Jer. 18:18) Wala met iray angikayat na katilaan sumpad sikato pian ag-ondengel iray matuan-impanpuson totoo ed ipupulong ton katuaan. (Tag. 3:61, 62) Kasin tinmunday Jeremias? Andi, sikatoy nantultuloy. Panon ton agawaan itan?
8. Panoy inkiwas nen Jeremias sanen sikatoy lalon nanggunaetan a duksaen na saray onsusumpa?
8 Say manunan akatulong ed si Jeremias pian nalabanan to so amin ya isusumpa et say panagmatalek to’d si Jehova. Diad gapo na impanpulong to, imbaga na Dios a sikatoy tulongan tan salimbengan to. (Basaen so Jeremias 1:18, 19.) Anisiaan a maong nen Jeremias itan a sipan, tan talagan tinoor itan nen Jehova. No kapigan a sikatoy lalon dedesdesen tan duduksaen na saray onsusumpa, sikatoy lalon nagmaliw a makpel, masebeg, tan maanos. Imanoen no panon a tinmulong ed sikato iratan a kualidad.
9, 10. Antoray agawa’d bilay nen Jeremias a mamaseseg ed sikan magmaliw a makpel?
9 Aminsan, sikatoy inyarap na saray rebelyoson saserdote tan propeta ed saray prinsipe ed Juda pian sikatoy ipapatey. Kasin tinmakot si Jeremias a sengegan lay itunda to? Andi. Say impankatunongan to et talagan amaneknek a palso iray akusasyon na saray apostata, kanian sikatoy niliktar.—Basaen so Jeremias 26:11-16; Luc. 21:12-15.
10 Nanonotan mo a kayarin nadngel nen Fasur ya opisyal na templo so mapuersan mensahe na propeta, sikatoy inyan to’d tablan panangipangawan. Anganko et inisip nen Fasur a naderya lay Jeremias tan mandeen la. Kanian, diad tinmumbok ya agew et imbulos to la. Balet anggano ansakisakit ni laman nen Jeremias lapud impamairap da’d sikato, lupa-lupaan ton imbaga ed si Fasur a sikatoy ukomen nen Jehova. On, anggan say graben panamairap so ag-amatunda ed si Jeremias! (Jer. 20:1-6) Akin? Oniay inkuan ton mismo: “Si Jehova wala ed siak a singa sakey a makapanyari tan sakey a makapataktakot. Kanian saray manguusil ed siak nabaktar, et ag-ira naani ontalona.” (Jer. 20:11) Agtinmakot si Jeremias anggan sanen kinompronta na saray maruksan sumusumpa. Mabisbiskeg so panagmatalek to ed si Jehova, tan naalig mo met itan.
11, 12. (a) Panon ya impatnag nen Jeremias ya inusar toy abilidad a mannonot sanen sinumpa nen Ananias? (b) Antoy nagamoran mon gunggona ed ‘agmo ibawi ed manggagaway mauges ed sika’?
11 Tandaan a si Jeremias et aliwan panatiko. Inusar toy pakatebek sanen nipaarap ed saray sumusumpa. Amta to no kapigan onalis. Imanoen tayo pay naeksperiensya to ed si Ananias. Kayarin kinontra na satan a palson propeta so salita nen Jehova diad imaton na totoo, sikatoy kinorehi nen Jeremias tan impaliwawa to no panon a nabidbir so tuan propeta. Walay sankasakbat nen Jeremias a kiew a pako a mangiyaliling ed panangaripen na Babilonia; asanokan si Ananias tan pinuter to itan. Anggapoy makaamta no anto kasi onsublay a gawaen nen Ananias. Kanian, antoy ginawa nen Jeremias? Sikatoy “linma ed dalan to.” On, sikatoy inmalis la. Diad saginonor et sikatoy pinapawil nen Jehova pian ibaga ed Ananias no antoy gawaen na Dios—saray Judio so aripenen na ari na Babilonia tan ompatey si Ananias.—Jer. 28:1-17.
12 Ipapabitar na sayan impuyan a salaysay a no manpupulong tayo, maabig no tekepan tayo na maong a pakatebek so inkakpel tayo. No say sakey ya unabung et agto awaten so ibabaga tayo manlapud Biblia tan onsyodot la, a manaktakot ni ingen, marespeto tayon manpatanir la tan onla la’d sananey ya abung. Agkaukolan so pidebati nipaakar ed maong a balita na Panarian. No ‘ag-itayo ombawi sano walay manggawa na mauges ed sikatayo,’ walay posibilidad a natulongan tayo so unabung diad arum a pankanawnawan sikato lay ondengel.—Basaen so 2 Timoteo 2:23-25; Uli. 17:14.
Akin ya importantin maong so panagmatalek ed si Jehova diad pangipupulong tayo na maong a balita? Akin a nepeg tayon tekepan na maong a pakatebek so inkakpel tayo?
‘AGKA ONTAKOT’
13. Akin ya imbaga nen Jehova ed si Jeremias ya, ‘Agka ontakot,’ tan akin a nepeg tayon nodnonoten iya?
13 Apektado iray tuan managdayew lapud makapataktakot a kipapasen sakbay na inkaderal na Jerusalem nen 607 B.C.E. Natalosan mo no akin ya imbaga na Dios ed si Jeremias ya, ‘Agka ontakot.’ (Jer. 1:8; Tag. 3:57) Tan impaibaga nen Jehova ed sikato iratan a makapaseseg a salita ed arum a kabaleyan to. (Basaen so Jeremias 46:27.) Antoy naaralan tayo’d saya? Diad sayan mauges a panaon na anggaan, makakalikna tayoy takot no maminsan. No ontan, panisiaan tayo kasi Jehova ed ibabaga ton: ‘Agka ontakot’? Naamtaan tayo la ed sayan libro no panon a tinulongan na Dios si Jeremias legan na saman a makapataktakot a panaon. Repasoen tayo pan magano so agawa ta pian makaaral tayo.
14, 15. (a) Anton mapeligron kipapasen so nipaarapan nen Jeremias? (b) Panon a tinoor nen Jehova so sipan ton protektaan si Jeremias?
14 Sanen apaliberan la na saray taga Babilonia so Jerusalem, naerasan iray totoo. Ag-abayag et dakel so andian lay naakan. (Jer. 37:21) Nilikud ed eras, si Jeremias so walad pasen ya agto makaagwat, a nayarin magmaliw lan lubok to. Saray prinsipe na Juda so anesdes ed payakot ya Arin Zedekias pian onabobon ed kerew da. Insan da impaipelag ed bobon si Jeremias. Anggapoy danum ditan, noagta puro pitek. Legan a sikatoy onlelereg ed pitek, anggapo lay nanengneng ton paraan pian sikatoy makaliktar. No sikay walad kipapasen to, agta naliknam met so takot?—Jer. 38:4-6.
15 Too met labat si Jeremias a singa sikatayo, balet nanmatalekan to imay imbaga nen Jehova a sikatoy agton balot paulyanan. (Basaen so Jeremias 15:20, 21.) Kasin tinumangan nen Jehova itan a panagmatalek to? On, ta pinakiwas na Dios si Ebed-melec a sumlangen iray prinsipe pian niliktar toy Jeremias. Inabuloyan na ari si Ebed-melec ya agwaten so propeta ed saman a bobon, pian ag-ompatey ditan.—Jer. 38:7-13.
16. Diad antoran kapeligroan so angiliktaran nen Jehova ed saray matoor ed sikato?
16 Anggan sanen naagwat la’d bobon si Jeremias, siansia nin walad kapeligroan. Diad saya, akikasi’d ari si Ebed-melec parad si Jeremias: “Sikato so ompatey naanid’man lapu ed eras; ta anggapo la so tinapay ed syudad.” (Jer. 38:9) Dagdaiset a maong so naakan ed Jerusalem, kanian mamangan la ray laman na too. Balet, inliktar lamet nen Jehova so propeta to. Tan impasabi nen Jeremias ed si Ebed-melec a sikatoy protektaan nen Jehova. (Jer. 39:16-18) Agbalot alingwanan nen Jeremias so panamaseguro na Dios: “Wala ak ed sika pian ilaban ta ka.” (Jer. 1:8) Lapud proteksion na Makapanyarin-amin a Dios ed sayan duaran matoor a lalaki, aliktaran day ipapatey a nisengeg ed kakabusol odino eras sanen aderal so syudad. Antoy punto ed saya? Angisipan si Jehova na proteksion tan tinoor to.—Jer. 40:1-4.
17. Akin a nepeg mon panmatalekan so sipan nen Jehova a protektaan to iray lingkor to?
17 Talagan agla naamper so pakakasumpal na propesiya nen Jesus nipaakar ed kasampotan na sayan sistema na mundo. Magano lan nagawa “iray tanda ed agew tan bulan tan bibitewen, tan diad dalin et nagulo iray nasyon, ya agda amta so pawayan da . . . bangta saray totoo et onkapuy lapud takot tan pantatalaran da ed saray nagawa diad dalin.” (Luc. 21:25, 26) Talaranan tayo no anto iratan a tanda tan no panon a pakataktakotan iratan na dakel. Balet, antokaman so nagawa, agmon balot panduaruwaan so pakayari tan pilalek nen Jehova ya iliktar so totoo to. Balet, duma so pansumpalan na saramay agto aabobonan. (Basaen so Jeremias 8:20; 14:9.) Anggaman singano anggapo lay ilalo na kipapasen na saray lingkor to, a singa wala ra’d ambilbilunget a bobon, sarag to iran iliktar! Saray salita na Dios ed si Ebed-melec et parad totoo to: “Peteg a siak ilaban ta ka naani, tan agka nipasag ed kampilan, noag ingen say bilay mo sikato naani ed sika so pinagkasamsam ed sika; lapu ed nanmatalek ka ed siak, kuan nen Jehova.”—Jer. 39:18.
SARAY SALITAN NISULAT PARAD SIKA
18. (a) Antoran salita so akapanguman ed bilay nen Jeremias? (b) Antoy kabaliksan ed sika na ganggan na Dios diad Jeremias 1:7?
18 “Dia ed amin a pangibakian ko ed sika onla ka naani, tan anggan iner a pangigangganan ko ed sika mansalita ka.” (Jer. 1:7) Anguma-uman so bilay nen Jeremias sanen nadngel to iyan ganggan na Dios. Manlapud satan, say pampapagaan to lan maong et say pangiyabawag ed “salita nen Jehova.” Aminpigan abitla iratan diad libron Jeremias. Diad unor a kapitulo et insalaysay nen Jeremias so impanakop ed Jerusalem tan impangawit ed unor ya ari, si Zedekias, diad Babilonia. On, nantultuloy a nambangat tan nambilin si Jeremias ed saray totoo na Juda ya ontulok ed si Jehova anggad ipatnag na saray ebento ya asumpal lay kimey to.
19, 20. (a) Akin ya aligen moy impanlingkor nen Jeremias? (b) Panon a naliknay liket tan inkapnek diad kimey a panagpulong? (c) Antoy epekto’d sika na impanaral mo ed libron Jeremias tan Tagleey?
19 Dakel so pamparaan na kimey nen Jeremias tan say ministeryo na saray Tasi nen Jehova natan. Singa sikato, manlilingkor ka ed tuan Dios legan na panaon na panangukom. Walaray responsabilidad a mankaukolan na panaon tan biskeg mo; balet say panangipulong na maong a balita so sankaimportantian a kimey a nagawaan mo ed sayan sistema na mundo. Panamegley na satan et nitatandorom so baleg a ngaran na Dios tan bibidbiren mo so absoluton kanepegan tan autoridad to bilang Soberano na Uniberso. (Basaen so Tagleey 5:19.) Nipapatnag mo met so aralem a panangarom ed kaparam a totoo no tutulongan mo iran naamtaan so tuan Dios tan saray kakaukolanen to parad bilay.—Jer. 25:3-6.
20 Oniay imbaga nen Jeremias nipaakar ed kimey a pagagawa nen Jehova: “Saray salitam sikara nensaman ed siak so sakey a liket tan gayaga na pusok: ta natawag ak ed panamegley na ngaran mo, O Jehova, Dios na saray ehersito.” (Jer. 15:16) Ontan ya inkaliket tan inkapnek so nalikna na amin a papakiwasey puso ra a mansalita parad tuan Dios. Kanian walaan kay maabig a rason pian itultuloy mon iyabawag so mensahe nen Jehova, a singa ginawa nen Jeremias.
Panon a saray alimbawa nen Jeremias tan Ebed-melec et ontulong ed sikan manpakpel? Anton kualidad nen Jeremias so labay mon aligen sano manpupulong ka?