Parke Nacional di Nairobi Caminda Bestia Ta Cana Liber
DI E CORESPONSAL DI SPIERTA! NA KENIA
TA SEIS or y mei di mainta. Solo, saliendo den oost, ta parce un hoya grandi colo cora cu ta briya extraordinariamente. Anunciando e comienso di un dia nobo, su rayonan ta penetra door di e bentananan di glas di e edificionan halto, creando un colo di oro masha bunita. No mucho leu for di e edificionan aki tin un drama di bida real ta tumando luga.
Un leon, scondiendo su mes den e yerba halto, tawatin basta rato ta lur un bina impala cu tawata come yerba. E bina hoben ta sinti un peliger y ta saca un careda core bai, cu e leon pega su tras. Un persecucion intenso y desespera ta cuminsa. Si e leon aki logra, lo e mata e pober bestia desafortuna aki y asina cumpli cu e asina yama lei di selva: esun mas fuerte ta sobrevivi.
Diariamente persecucionnan impresionante asina ta tuma luga den e Parke Nacional di Nairobi, situa pega cu e capital di Kenia, Nairobi. E biciñanan mas serca di e bestianan aki ta hende. Figura bo cu na 1962 nan a mira un leon ta cana dual pafo di un hotel luhoso, kisas pa exigi bek su anterior teritorio extenso. Con bin bestia di mondi y habitante di stad ta comparti e tereno aki?
Un Comienso Dificil
No tawata facil pa establece e parke. Tawatin varios obstaculo cu hende mester a vence prome cu e bestianan por a disfruta di e beneficionan di un cas bon proteha. Te cu principio di siglo 20, nan tawata cana libremente riba areanan grandi di Oost Africa. Aki e pueblonan semper tawatin laso estrecho cu bestia salbahe, lagando nan crio di bestia come yerba basta serca di nan. Tawatin algun pueblo ta asta considera cierto bestianan como nan tou di honor!
Sinembargo, yagdonan di bestia grandi, arma cu rifle a basha drenta e pais, y hopi di nan kier a colecta mas tanto bestia posibel como trofeo. Entre nan tawatin expresidente Mericano Theodore Roosevelt, kende a bishita Kenia na 1909 specialmente pa colecta cierto mata cu bestia pa museonan. E tawatin 600 cargado di carga y yagdo profesional, y a mata mas cu 500 bestia y manda nan cuero cas. Rond di mesun tempo tawatin un otro yagdo hopi conoci, Edward, prins heredero di Gran Bretania. Nan accionnan a haci expedicionnan pa yag riba bestia grandi algo masha popular. Claro cu un tiro di scopet tawata mas lihe, y por a mik e scopet mas precis cu un flecha y boog tradicional.
Despues cu nan a completa e famoso Trein di Locura, manera e spoorbaan di Kenia pa Uganda tawata conoci e tempo ei, e area rond di Nairobi a habri pa hende establece nan mes. Esaki a stroba e bestianan mas ainda di cana liber. Tawata parce cu hende tawata a punto di core cu tur bestia for di e area.
Anto durante decada di 1930 algun bos a cuminsa lanta na fabor di e bestianan. Entre e activistanan aki tawatin Archie Ritchie, kende e tempo ei tawata supervisa yagmento di bestia, y Mervyn Cowie, un accountant. Mediante conferencianan y boletinnan di noticia, nan a pidi autoridadnan colonial pa establece un parke nacional cu lo a yuda reduci—asta stop—e matamento pa loco di bestia. Gobierno no tawata masha dispuesto pa acepta e idea. Nan no tawata cla pa reserva tereno solamente pa e proposito di conserva flora y fauna den un area cu tawata birando e stad mas grandi na Oost Africa.
E esfuersonan di conservacion a haya un otro golpi durante segundo guera mundial, ora cu trupanan cu tawata train pa guera a daña e tereno caminda e parke ta situa actualmente. Bestia tambe a bira victima di guera. E presencia constante di solda den e area a pone e bestianan perde nan miedo di hende, locual a aumenta e probabilidad cu nan lo a bira bestia comedo di hende. Pa preveni esei, nan a mata algun bestia, entre nan un leon embra famoso cu tawata yama Lulu y su grupo encantador di leon.
Sinembargo, como cu autoridadnan a cambia di opinion relaciona cu e asunto di conservacion di bestia, conservacionistanan a logra surpasa hopi di e obstaculonan y alcansa nan meta. Finalmente, despues di un periodo largo y turbulento di embaraso, na moda di papia, Parke Nacional di Nairobi—e prome parke asina na Oost Africa—a nace dia 16 di december 1946, ora cu e gobernado colonial di Kenia di e tempo ei, Sir Philip Mitchell, a firma su certificado di nacemento.
Un Paradijs pa Bishitante
Compara cu otro parkenan di bestia salbahe na Oost Africa, e Parke Nacional di Nairobi ta relativamente chikito. Su tamaño ta mas o menos 117 kilometer cuadra, y su entrada principal ta keda na menos cu 10 kilometer for di e centro di e stad di Nairobi. Sinembargo, ta su tamaño chikito mes ta hacie famoso. Masha tiki luga na mundo ta ofrece un bishitante e bunita bista cu e refugio di bestia aki ta duna bo: un contraste raro entre e stad di Nairobi, cu ta desaroyando rapidamente, y e mondi Africano.
E tamaño chikito di e parke ta permiti bishitante mira mayoria di e bestianan mas grandi—cu excepcion di olifanti—na un cantidad mas hopi hunto cu na otro parkenan y reservanan natural cu ta mas extenso. E parke tin 100 tipo di mamifero y mas cu 400 tipo di parha. E ta keda riba e ruta di avionnan cu ta preparando pa aterisa na e aeropuerto internacional di Nairobi.
Un bishitante di Nairobi por sali for di e comodidad di un hotel moderno den stad, pasa banda di edificionan impresionante y den un par di minuut yega na sabananan antiguo, terenonan di mondi y selva. Akinan bo por mira leon y otro bestia yagdo den pleno actividad. E esena ei di e bestianan yagdo coriendo tras di nan victima, y den background e edificionan halto ta briya den solo, ta un bista inolvidabel.
E parke tin masha hopi bestia di mondi, manera bufalo, leopardo, cheetah of jachtluipaard, zjiraf, macaco, centenares di bina of antilop, y e neushoorn preto cu ta masha scars y den peliger di extincion. Mayoria di e bestianan aki ta habitante permanente. Durante e temporada di secura di februari/maart y augustus/september, bo por mira trupa grandi di bestianan migratorio manera wildebeest (gnu) rond di e hopi damnan cu tin den e parke.
Den algun dam, cu nan ta yama apropiadamente pisina di hipopotamo, bo ta haya grupo di e gigantenan aki, cu nan curpa forma di bari, ta keda henter dia bou di awa, anto anochi ta sali pa come yerba. Pega cu e fuentenan di awa aki tin rutanan special caminda bo por baha for di bo auto y haci un caminata. Pero, cuidou: E caminatanan ei por ta hopi peligroso, como cu tin crocodil ta biba den algun dam, y kisas nan ta descansando na canto y un bishitante descuida no ta mira nan! Pa evita cu bo ta bira e almuerso di un di nan, ta consehabel pa bo cana den compania di un park ranger entrena.
Tin un cantidad grandi di parha bon conoci ta biba den e parke. Abestrus, e parha mas grandi na mundo—cu ta bira mas cu dos meter halto—a haya un cas permanente einan. Bulando masha halto den e shelo riba e stad bo ta mira samuro, un parha hopi calumnia, eherciendo su papel di comedo di sushi. E parha aparentemente mahos aki ta un bentaha pa e medio ambiente di e parke, como cu e ta deshaci di tur cadaver cu di otro manera lo a cria bacteria cu ta perhudicial pa otro bestia.
De bes en cuando bo por mira un parha secretario. Tras di su horeanan e tin plumanan largo cu ta parce e pennan di pluma di antes cu secretarionan tawata uza pa skirbi cu ne. Semper e parha aki tin pura, y ta parce manera cos cu e ta hanshando pa bai di un cita pa otro. Otro parhanan cu bo ta mira ta: cabes di martiu, kroonkraanvogel, zadelbekooievaar y bubi di baca.
Pa relativamente chikito cu e parke ta, e ta un obra maestro ecologico y tin un gran variedad di habitat. Den su parti west, tin un selva ta ocupa casi 6 porshento di e tereno, y pa aña e ta haya entre 700 pa 1.100 milimeter di awa. Einan bo ta mira un gran cantidad di palo, entre otro castanje di Kaap y bunita croton (‘negrita loco pa oro’). Sabananan grandi, y tambe vayenan y lombanan di sero ta cubri e parti suit y oost di e parke, caminda nan ta haya entre 500 pa 700 milimeter di awasero pa aña. Yerba cora di avena, dadel di desierto, palo di veneno di flecha, y varios tipo di palo di wabi ta duna e area un berdadero ambiente di sabana Africano.
Ta bale la pena tambe pa bo mira e magnifico murayanan di puro baranca cu ta keda 100 meter halto for di fondo di e vaye. Nan por ta agotador pa fanaticonan di subimento di baranca, a lo menos pa esnan cu ta dispuesto pa purba subi nan!
E Parke den Peliger
Hopi problema relaciona cu conservacion di bestia di mondi tin un caracteristica en comun: hende. Pa motibo di hende su ‘esfuersonan pa desaroya’, e Parke Nacional di Nairobi pronto lo por pasa pa olvido. E stad di Nairobi, e comunidad humano cu inicialmente a haci e parke mundialmente famoso, ta sigui expande, pushando e bestianan den un huki. Segun cu mas hende ta bin biba den e stad, tin mas demanda pa tereno, y e bestianan no por haci nada. Riunan cu desperdicio likido di fabricanan den bicindario tambe ta forma un menasa pa tur forma di bida den e parke.
Un otro factor importante pa e parke por sobrevivi ta cu mester tin un ruta disponibel pa cierto bestia migratorio. Gran parti di e parke ta sera cu waya pa stroba e bestianan di dual drenta stad. Pero un aumento di agricultura y di crio di bestia domestico ta blokiando e hanchi smal cu a keda na parti suit di e parke. Si nan sera e parke completo cu waya esei lo tin resultadonan tragico. Bestianan cu sali bai busca yerba pa come nunca mas lo tin chens di regresa! Pa scapa e ruta di migracion, Servicio di Naturalesa di Kenia, e organisacion principal di e pais pa conservacion di bestia den naturalesa, a logra huur un tereno pega cu e parke. Apesar di e problemanan, Parke Nacional di Nairobi ta sigui atrae miles di bishitante tur aña cu ta bin pa mira su contraste di encantonan.
[Plachi na pagina 24]
Zjiraf
[Plachi na pagina 25]
Leopardo
[Plachi na pagina 26]
Un trupa di ooievaar marabu
[Plachi na pagina 26]
Crocodil
[Plachi na pagina 26]
Leon
[Plachi na pagina 26]
Kroonkraan- vogel
[Plachi na pagina 26]
Neushoorn preto
[Plachi na pagina 26]
Abestrus