Watchtower BIBLIOTHEEK ONLINE
Watchtower
BIBLIOTHEEK ONLINE
Papiamento (Aruba)
  • BIJBEL
  • PUBLICACION
  • REUNION
  • g04 8/12 pag. 8-12
  • Bon Amigo Mal Amigo

No tin video disponibel pa loke bo a scoge.

Sorry, nos no por a play e video.

  • Bon Amigo Mal Amigo
  • Spierta! 2004
  • Subtema
  • Articulonan Similar
  • E Necesidad di Normanan Moral Halto
  • Con pa Evalua Posibel Amigonan
  • E Cosnan Mas Importante Cu Amigonan Mester Tin en Comun
  • Con pa Beneficia di Diferencia di Edad
  • Con pa Mehora Bo Amistadnan
  • Bo Por Tin Berdadero Amigo
  • Con pa Satisface Nos Hamber pa Amistad
    Spierta! 2004
  • Scoge Bo Amigonan Bon
    Bo Por Disfruta di Bida pa Semper!—Curso di Bijbel Interactivo
Spierta! 2004
g04 8/12 pag. 8-12

Bon Amigo Mal Amigo

UN MUCHA mohe cu nos lo yama Sarah, tur angustia a desahoga su curason serca un amigo. El a conta e persona aki cu un homber cu e tawata considera su amigo a resulta di ta un asesino. Sarah a puntra: ‘Si un hende cu mi tawata confia por a haci un cos asina, con mi por confia otro hende?’ Sarah su amigo a bira puntr’e si e tawata sa ki clase di norma y balor e homber tawatin. Sarah a contesta: “Kico bo kiermen?” Sarah ni sikiera tawata sa kico “norma y balor” kiermen. Kico di abo? Abo conoce bo amigonan su norma- y balornan?

E contesta riba e pregunta ei literalmente por nifica bida of morto, manera e experencia di Sarah ta mustra. Un proverbio biblico ta expres’e asin’aki: “Esun cu anda cu hende sabi lo ta sabi, ma un compañero di hende bobo lo sufri daño.” (Proverbionan 13:20) Sinembargo, mescos cu Sarah, tin hopi hende cu ta scohe amigo simplemente a base di si nan ‘ta bai bon cu e persona’ of no, esta, con nan ta sinti ora nan ta den compania di e persona. Ta mas cu claro cu nos gusta ta den compania di hende cu ta laga nos sinti bon. Pero si esei ta e unico criterio cu nos ta uza pa scohe amigo, sin cu nos ta pensa masha riba e persona su berdadero cualidadnan interno, nos por haya nos cu un gran decepcion. Con bo por sa si un persona tin bon norma y balor?

E Necesidad di Normanan Moral Halto

Pa cuminsa, nos mes mester tin bon norma y balor. Nos mester sa kico ta corecto y kico ta incorecto, bon y malo, y tur ora bai nos tin cu tene duro na principionan moral halto. Un otro proverbio biblico ta bisa: “Manera hero ta mula hero, asina un hende ta mula cara di su amigo.” (Proverbionan 27:17) Ora dos amigo tin fortalesa moral firme manera hero, nan por yuda otro madura, y e lasonan di amistad entre nan lo ta mas fuerte.

Pacôme, di Francia, ta bisa: “Pa mi, un berdadero amigo ta uno cu ta scucha mi y ta papia bondadoso cu mi, pero cu por scual mi tambe ora mi haci cos di bobo.” Si, nos miho amigonan—sea cu nan ta hoben of bieu—ta esnan cu ta yuda nos keda cana den e direccion corecto y cu ta corigi nos ora nos ta a punto di haci cosnan cu no ta sabi. Bijbel ta bisa: “Fiel ta e heridanan di un amigo.” (Proverbionan 27:6) Pa fortalece nos mes moralmente y spiritualmente, nos tin cu asocia cu otro hende cu ta stima Dios y su principionan. Céline, di Francia, ta corda: “Tempo cu no tawatin ni un hende na mi scol cu tawatin e mesun norma- y creencianan cristian cu mi, mi a siña e importancia di tin berdadero amigo den e congregacion cristian. Nan a yuda mi masha hopi pa keda balansa.”

Con pa Evalua Posibel Amigonan

Si bo ta interesa den bira amigo di un persona cu bo a topa, lo bo kier puntra bo mes: ‘Ken ta su amiga- of amigonan?’ E clase di amigonan intimo cu un persona tin ta revela hopi di e persona mes. Puntra tambe, kico personanan madura y respeta den comunidad ta opina di dje? Ademas, ta sabi pa considera no solamente con posibel amigonan ta trata nos pero tambe con nan ta trata otro hende, specialmente hende cu nan no tin ningun ganashi cu ne. A menos cu un persona ta desplega bon cualidad na tur momento y cu tur hende—cualidadnan manera honestidad, integridad, pasenshi y consideracion—ki garantia bo tin cu semper lo e trata abo bon?

Pa siña conoce un hende su berdadero caracter ta rekeri pasenshi, habilidad, y tambe tempo pa observa e persona den bida di tur dia. Bijbel ta declara: “Un plan den curason di un hende ta manera awa hundo, ma un hende di comprondemento ta saca esaki afo.” (Proverbionan 20:5) Nos tin cu papia cu posibel amigonan tocante temanan serio, temanan cu ta revela nan berdadero personalidad, motivacion y, si, nan norma- y balornan. Ki clase di persona nan ta? Nan ta bondadoso of seco? Basicamente positivo y alegre of negativo y desconfia? Interesa den bienestar di otro hende of egoista? Confiabel of traicionero? Si un persona ta papia na un manera critico di otro hende cu bo, kico lo strob’e di papia malo di bo tras di bo lomba? Hesus a bisa: “For di abundancia di curason boca ta papia.” (Mateo 12:34) Pesei ora un hende ta papia, nos mester scucha pa sa ki sorto di hende e ta.

E Cosnan Mas Importante Cu Amigonan Mester Tin en Comun

Tin hende ta pensa cu nan amigonan mester tin exactamente e mesun gusto cu nan. Un mucha homber chikito a bisa firmemente: “Ami nunca no por ta amigo di un hende cu no gusta cheesecake.” Ta berdad cu amigonan mester tin suficiente cos en comun pa nan por compronde otro, y ta masha importante pa nan tin e mesun normanan moral y spiritual basico. Pero nan no tin nodi tin un personalidad y antecedente identico. De echo, diferencianan den experencia di bida por fortalece un amistad y trece beneficionan mutuo.

Dos di e miho ehempelnan di amistad den Bijbel—esun di Yonatan cu David y di Rut cu Noemi—tawata basa riba e debocion na Dios y na su principionan cu e personanan aki tawatin en comun.a Un punto interesante ta cu den ambos caso e amistad a surpasa e diferencia grandi den edad y antecedente. Pues nan ta siña nos un cos mas tocante amistad: Hendenan hoben y grandi tin hopi di ofrece otro como amigo.

Con pa Beneficia di Diferencia di Edad

Si nos tin amigonan cu ta mas grandi of mas jong cu nos, esei por beneficia ambos banda. Considera loke algun hoben a bisa basa riba nan experencia personal:

Manuela (Italia): “Poco tempo pasa mi a sera amistad cu un pareha adulto. Mi a habri mi curason pa nan, y loke a haci mi felis ta cu nan tambe a habri nan curason pa mi. Nan no a balota mi djis pasobra mi ta jong. Esaki a motiva mi pa hala mas serca nan. Nan amistad ta yuda mi masha hopi ora mi tin problema. Mi ta haya cu ora mi papia tocante mi problemanan cu hende di mi mes edad, tin biaha mi amiganan ta duna mi conseho cu no ta bon pensa. Pero mi amigonan mas grandi tin experencia, discernimento y un cierto ekilibrio cu nos como hoben ainda no tin. Cu nan yudansa mi ta logra tuma miho decision.”

Zuleica (Italia): “Na encuentronan social nos ta inclui no solamente hobennan sino tambe algun hende cu ta mas grandi cu nos. Personalmente, mi a ripara cu ora hende grandi cu hobennan ta hunto, nos tur ta sinti nos realmente anima na final di e anochi. Nos ta pasa bon pasobra cada hende ta mira cos un tiki diferente.”

Hende grandinan, boso tambe por mustra interes den hobennan. Manera e comentarionan ariba ta mustra, hopi hoben ta aprecia masha e experencia amplio cu boso tin y ta disfruta di boso compania. Amelia, un biuda di 80 y pico aña, a bisa: “Mi ta tuma e iniciativa pa keda den contacto cu e hobennan. Nan energia y vitalidad ta lanta mi animo!” E bon resultado di tal animacion mutuo por tin efectonan di largo alcanse. Hopi adulto hoben y felis ta bisa cu gran parti di nan exito ta bin door di amigonan cu nan tawatin den nan hubentud cu tawata por lo menos un tiki mas grandi cu nan y cu a sirbi como bon ehempel pa nan y a duna nan bon conseho.

Con pa Mehora Bo Amistadnan

Pa bo tin bon amistad, no necesariamente bo tin cu haya amigo nobo. Si ya caba bo tin amigonan cu ta digno, pakico no wak kico bo por haci pa fortalece bo amistad cu nan? Vooral amigonan di hopi tempo caba ta un tesoro masha precioso, y nos mester trata nan como tal. Nunca considera nan fieldad como di menos importancia.

Mas cu tur cos, corda cu berdadero felicidad—y berdadero amistad—ta bin di duna di bo mes, bo tempo y bo recursonan. E recompensanan ta surpasa e esfuerso y sacrificionan cu esaki ta envolve. Sinembargo, si bo ta pensa riba bo so ora di scohe amigo, nunca lo bo tin exito. Pesei ora bo ta considera hende cu lo por bira bo amigo, no limita bo na esnan cu bo ta admira of esnan cu bo por saca ganashi for di nan. Mustra interes den esnan cu otro hende kisas lo por pasa por halto of cu podise tin problema pa sera amistad. Gaëlle, di Francia, ta bisa: “Ora nos ta forma un grupo pa bai haci algo y nos conoce algun hoben cu ta solitario, nos ta invita nan pa bai cu nos. Nos ta bisa: ‘Bo no tin nodi keda cas bo so. Bo por ban cu nos. Laga nos siña conoce otro.’”—Lucas 14:12-14.

Di otro banda, ora bon hende ta ofrece bo nan amistad, no sea lihe pa rechas’e. Elisa, na Italia, ta remarca: “Podise un tiki rencor por lanta cabes ora cu bo ta sinti cu den pasado nan a laga bo afo. Kisas bo ta cuminsa pensa: ‘Eigenlijk, amistad no ta dje importante ei pa mi.’ Di e manera ei bo ta sera bo mes, soledad ta cuminsa y bo ta pensa solamente riba bo mes. En bes di busca amigo, bo ta crea un barera.” Pero na luga di laga temornan infunda of interes egoista pone bo evita di sera amistad nobo, habri bo curason pa otro hende. Nos lo mester ta profundamente gradicido ora cu hende ta suficientemente interesa den nos cu nan kier ta nos amigo.

Bo Por Tin Berdadero Amigo

Pero pa nos tin berdadero amigo, nos tin cu haci mas cu simplemente desea, spera y lesa articulonan manera esakinan. Siña sera amistad ta manera siña core bais. Nos no por siña ningun di dos for di buki so. Nos tin cu sali pafo y practica, asta si esei ta nifica cai un par di biaha. Bijbel ta mustra cu e relacionnan di mas firme ta profundamente hancra den un amistad mutuo cu Dios. Pero Dios no por bendiciona nos esfuerso pa sera amistad si nos no ta haci e esfuerso ei. Abo ta dicidido pa bo tin berdadero amigo? No entrega! Pidi Dios su yudansa den oracion, tuma iniciativa sin egoismo y ser un amigo.

[Nota]

a Bo por lesa tocante e amistadnan aki den e bukinan biblico di Rut, Prome Samuel y Segundo Samuel.

[Komentario di e plachi na página 9]

Observa con posibel amigonan ta comporta nan mes

[Komentario di e plachi na página 10]

Amistadnan sin motibonan egoista ta prospera apesar di diferencia di edad y antecedente

[Komentario di e plachi na página 10]

(Ta sigui na pagina 12)

[Komentario di e plachi na página 12]

(Continuacion di pagina 10)

[Komentario di e plachi na página 11]

Un Palabra na Mayornan

Mescos cu asina hopi otro les, siñamento tocante amistad ta cuminsa na cas. Den un situacion ideal, bida di famia lo satisface gran parti di un mucha chikito su necesidad di compaño. Pero asta bou di tal circunstancianan ideal, contactonan pafo di e famia tin un gran influencia riba un mucha su pensamento, sintimento y comportacion. Wak por ehempel con lihe hopi yiu chikito di imigrante ta siña papia un idioma nobo simplemente via contacto cu otro mucha.

Como mayor, boso tin e privilegio di yuda boso yiunan scohe nan amigonan na un manera sabi. Mucha chikito y adolecente no ta plenamente prepara ainda pa haci un bon evaluacion sin e guia di mayornan. Sinembargo, tin un problema. Hopi hoben ta hopi mas pega cu otro hobennan cu nan ta pega cu nan mayornan of cu cualkier otro hende grandi.

Un factor cu ta pone teenagernan acudi na mucha di nan pareu en bes di na nan mayornan, segun algun experto, ta debi cu hopi mayor ta duda di nan propio autoridad moral. Mayornan mester carga e responsabilidad cu Dios a duna nan y tuma e iniciativa pa ta—y pa keda—envolvi cu nan yiunan. (Efesionan 6:1-4) Pero con? Dr. Ron Taffel, un terapista di famia, ta topa hopi mayor cu no sa sigur con nan tin cu trata cu nan yiunan adolecente. El a skirbi cu hopi mayor “ta entrega na un serie di ultimo estilonan di lanta yiu cu ta ser promovi door di medionan di comunicacion”, en bes di realmente actua como mayor di nan yiunan. Dicon mayornan ta recori na e cosnan aki? “Nan no conoce nan propio yiunan suficientemente bon pa compronde nan y trata cu nan.”

Pero no tin nodi ta asina. Mayornan tin cu compronde cu yiunan lo acudi na nan amigonan si na cas nan no ta haya loke nan tin mester. Y ta kico nan tin mester? Segun Taffel, “nan tin mester di loke hobennan semper tawatin mester: cuido, aprecio, siguridad, reglanan bon cla y un splicacion cla di loke ta spera di nan y e sintimento di ta pertenece na e famia. E tragedia di nos tempo ta cu adultonan no ta satisface e necesidadnan basico aki di mayoria adolecente y adolecentenan no ta sinti nan realmente ‘na cas’ serca nan propio famia.”

Con boso por yuda boso yiunan cultiva bon amistad? E prome paso pa pensa ariba ta boso propio manera di biba y boso amistadnan. E metanan y e estilo di bida di boso y di boso amigonan ta noble y sin egoismo? Nan ta spiritual y no materialista? Douglas, un anciano cristian y tata, a bisa: “Echo ta bisa mas cu palabra, y bo yiunan lo imita e actitudnan y accionnan cu nan ta observa den bo, den bo amigonan y den e yiunan di bo amigonan.”

Asta hopi bestia, riba instinto y cu frecuencia ferosmente, ta proteha nan yiunan for di otro criaturanan peligroso. Un experto di beer a informa: “Mama beer ta famoso pa e echo cu nan ta proteha nan yiunan for di tur cos cu nan ta sinti ta un menasa.” Acaso mayornan humano mester haci menos? Ruben, di Italia, ta bisa: “Mi mayornan a rasona cu mi for di e Scritura. Nan a yuda mi compronde cu tawata miho pa mi evita cierto tipo di asociacion. Mi prome reacciona tawata: ‘Lag’i nek! Mi no por tin ni amigo!’ Pero tempo a duna nan rason, y gracias na nan pasenshi, mi a ser proteha.”

Tambe, como mayor, tuma e iniciativa pa pone boso yiunan den contacto cu personanan cu ta bon ehempel y cu lo yuda nan fiha bon meta pa nan mes. Francis, un yoncuman exitoso y felis, ta corda: “Mi mama a ripara cu nos, su yiu hombernan, mayoria biaha tawata haci cos nos cu nos. Pesei el a yuda nos door di invita amigonan cu tawata activo den e sirbishi cristian di tempo completo pa bin nos cas. Di e manera ei nos a siña conoce nan y sera amistad cu nan, ei mes den nos propio cas.” Mediante e tipo di esfuersonan ei di boso parti, boso yiunan su bida na cas por bira un cuna caminda bon amistadnan ta nace y crece.

    Publicacion na Papiamento (Aruba) (2002-2024)
    Log Out
    Log In
    • Papiamento (Aruba)
    • Comparti
    • Preferencianan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condicionnan di Uzo
    • Maneho di Privacidad
    • Configuracion di Privacidad
    • JW.ORG
    • Log In
    Comparti