Watchtower BIBLIOTHEEK ONLINE
Watchtower
BIBLIOTHEEK ONLINE
Papiamento (Aruba)
  • BIJBEL
  • PUBLICACION
  • REUNION
  • g04 8/3 pag. 6-9
  • Mantene un Punto di Bista Balansa di Bestia di Cas

No tin video disponibel pa loke bo a scoge.

Sorry, nos no por a play e video.

  • Mantene un Punto di Bista Balansa di Bestia di Cas
  • Spierta! 2004
  • Subtema
  • Articulonan Similar
  • Crea pa Beneficio di Hende
  • Problema cu Bestia di Cas Awe
  • Factornan Importante pa Considera
  • Ta Dificil pa Tin un Punto di Bista Balansa
  • Bestia Ta un Regalo di Dios
    Spierta! 2004
  • Pregunta di Lector
    E Toren di Vigilancia Anunciando e Reino di Jehova Dios 2003
  • For di Nos Lectornan
    Spierta! 2004
  • Contenido
    Spierta! 2004
Wak mas
Spierta! 2004
g04 8/3 pag. 6-9

Mantene un Punto di Bista Balansa di Bestia di Cas

MANERA a keda menciona den e articulo anterior, Dios a encarga hende pa cuida e tera y tur su bestianan. Bijbel ta bisa: “[Dios] a pone tur cos bou di su pia, tur carne y baca, y tambe e bestianan di mondi, e parhanan di shelo y e piscanan di lama.”—Salmo 8:6-8; 115:16.

E manera cu hende ta cumpli cu nan responsabilidad pa cu bestia ta importante. E Palabra di Dios ta bisa: “Un hende husto ta cuida bida di su bestia.” (Proverbionan 12:10) De echo, e leinan cu Dios a duna Israel varios bes a enfatisa e necesidad di tene consideracion cu bestia. (Deuteronomio 22:4, 10; 25:4) Segun cu hende tawata cumpli cu nan responsabilidad, hopi bes nan a haci bestia di cria nan mascota, y asta nan a mansa bestia di mondi y haci nan tambe mascota.—Genesis 1:24.

Pero ta bon pa corda cu Bijbel ta enfatisa e diferencia entre hende y bestia. Ta hende a ser traha ‘den e imagen y semehansa di Dios’, y no bestia. (Genesis 1:26) Y mientras cu Dios a crea bestia cu un duracion di bida limita, hende tawatin e prospecto di biba pa semper riba tera. (Genesis 3:22, 23; Salmo 37:29) Hesucristo a bisa cu pa nos disfruta di “bida eterno”, nos tin cu eherce fe y gana conocemento di Dios—cosnan cu bestia no por haci. (Huan 3:36; 17:3) Ademas, Bijbel ta compara hende cu no ta digno di un resureccion cu “bestia cu no por rasona, naci como criaturanan cu instinto pa wordo captura y mata.”—2 Pedro 2:9-12.

Crea pa Beneficio di Hende

Dios a crea bestia pa e beneficio di hende. Bestia por yuda hende haci trabou y por ta util como compaño of mascota. Tambe nan ta sirbi pa engrandece Dios su amor y sabiduria. Ta realmente un placer pa observa e beyesa di bestia y siña mas tocante e Creador door di studia e sabiduria maraviyoso di nan instinto. (Salmo 104:24; Proverbionan 30:24-28; Romanonan 1:20) Nos por mira un di e tantisimo ehempelnan di tal sabiduria den e mundo di insecto. Por ehempel, ta realmente remarcabel e manera cu abeha ta comunica cu otro y ta sigui direccion pa yega na fuentenan di cuminda, pa no papia mes di e manera cu nan ta construi nan cas sumamente complica.

Bestia por beneficia hende door di sirbi como cuminda. Originalmente Dios a percura solamente mata como cuminda pa hende. Pero mas cu 1.600 aña despues—despues di e Dilubio di tempo di Noe—Dios a bisa: “Tur loke ta move, cu ta biba, lo ta cuminda pa boso; mi ta duna boso tur, mescos cu mi a duna e yerba berde.” (Genesis 1:29; 9:3) Pues, Dios a concede hende e derecho di come bestia. Evidentemente e concesion aki tawata pa beneficio di hende, aunke originalmente Dios no a inclui carni como parti di hende su dieta.

Problema cu Bestia di Cas Awe

Ta parce cu atrabes di historia, masha poco bes hende tawata cria bestia den cas, y te awe ta asina den mayoria parti di mundo. Sinembargo, den temponan resien, segun cu hende a muda bai stad y a haya moda, criamento di bestia den cas a bira comun. Esaki a crea algun problema den paisnan industrialisa.

Di e 500 miyon bestianan di cas cu nan ta calcula cu tin na mundo, un cantidad asombroso di alrededor di 40 porshento ta na Merca. Einan tin rond di 59 miyon cacho di cas y 75 miyon pushi di cas. Sinembargo, tanto London como Paris tin mas bestia di cas pa famia cu New York City!

Un par di aña pasa na Paris, autoridadnan a huur rond di 70 scooter cu nan a yama caninette pa nan chupa sushi di cacho for di riba acera. Nan a calcula cu un 250.000 cacho na Paris tawata produci 25 ton di sushi tur dia, y e caninettenan tawata recohe menos cu mita di esaki. Segun informe, centenares di hende pa aña tawata ser lesiona y hospitalisa door cu nan a slip riba sushi di cacho.

Tambe tin e problema di bochincha. Algun doño di cacho ta tolera cierto comportacion di nan bestia di cas cu nunca nan lo a tolera di hende. Segun e Foro pa Cuido di Bestia, “doño di cachonan cu ta blaf di mas ta parce di desaroya e habilidad di ignora e bochincha.” Por ehempel, algun di nan no ta haci nada pa stop nan cacho di blaf, ni ora cu e bochincha ta stroba combersacionnan importante.

Di otro banda, un cacho kisas ta masha trankil y felis ora e ta cu su doño, pero por ta un pesadiya pa biciñanan ora cu e doño no t’ei. Ta berdad cu doñonan di bestia di cas ta stima nan bestia apesar di tal defecto, pero un biciña cu ta traha warda of e mama den e cas pega eibanda cu ta purba pone su baby drumi, kisas no ta asina comprensivo. Ademas, bestia cu ta sinti nan laf por desaroya comportacion destructivo, haya nervio y rabia y asta bira agresivo.

E rapides cu cua bestia di cas ta reproduci ta un problema specialmente bisto den stad. Segun calculo, 17 miyon cacho y 30 miyon pushi ta nace na Merca tur aña. Miyones di nan ta bai para na asiel di bestia, caminda segun calculo tur aña den e pais ei so asielnan ta laga mata cuater pa seis miyon di nan.

Dicon hende ta manda asina tanto bestia asiel? Hopi bes ta pasobra amor pa un bestia por ta di corto duracion. E cacho chikito tutu of e pushi chikito cute ta crece bira un bestia grandi cu tin mester di cuido. Pero podise ningun hende den cas tin e tempo of pasenshi pa hunga cu ne of entren’e. Dra. Jonica Newby, escritora y experto di bestia, ta bisa: “Contrario na loke publico en general ta kere, estudionan rond mundo ta demostra consistentemente cu mita di e cachonan cu ta bai asiel no ta bestia bandona, sino ta nan doño ta hiba nan einan pasobra e doñonan no por cu e blafmento, e actitud destructivo of e cantidad di energia cu nan bestia di cas tin.”

Un pagina di informacion tocante sobrepoblacion di bestia di cas ta resumi e situacion asin’aki: “Criaturanan bibo a bira articulonan desechabel cu hende ta carga den brasa ora nan ta cute y ta bandona ora nan bira incumbiniente. Tal falta di aprecio pa bida di bestia ta den tur skina di nos cultura y ta caba cu nos cultura.”

Factornan Importante pa Considera

Prome cu un hende busca un bestia di cas, specialmente si e ta biba den stad, e mester pensa esei bon. Bestianan di cas cu tin hopi energia mester haci ehercicio tur dia pa nan bienestar. E “Encuesta Nacional di Pueblo y di Bestia di Cas” na Australia a declara: “Cana y haci ehercicio ta un rekisito fisico y alabes un stimulacion mental pa cacho. Cacho cu no ta haci suficiente ehercicio por bira dificil pa maneha.” Sinembargo, hopi doño di cacho ta mucho cansa despues di un dia pisa di trabou pa nan bai cana cu nan cacho pa e descarga tur e energia reprimi cu e tin.

Pesei hende cu tin pensa di busca un bestia di cas ta haci bon di puntra nan mes e preguntanan aki: ‘Lo mi por duna mi bestia di cas e debido atencion? Mi estilo di bida lo pone cu mi tin cu lag’e su so pa mayor parti di dia? Lo mi tin tempo pa bai cana cu mi cacho of hunga cu ne? Si mi cacho tin mester di entrenamento, mi ta prepara pa dun’e e entrenamento ei of pa hib’e un scol di cacho? Si mi tin un bestia di cas, esei lo kita tempo for di actividadnan mas importante?’

Un otro factor pa considera ta cu por ta costoso pa mantene un bestia di cas. Un sondeo serca hende cu tin bestia di cas a revela cu na Merca e averahe di gastonan anual di veterinario pa mantene un cacho tawata 196 dollar, y pa pushi tawata 104 dollar. Claro cu esei no ta inclui cuminda ni otro necesidadnan diario. Ademas, na algun pais bo tin cu paga un montante di registracion pa bo por tin un bestia di cas.

Ta Dificil pa Tin un Punto di Bista Balansa

Nos Creador ta contento ora cu nos ta disfruta di e bestianan cu el a crea y ta mustra consideracion amoroso na nan. Bo no ta di acuerdo anto cu lo ta incorecto pa somete bestia na trato cruel? Sinembargo, como un forma di entretenimento, hende por lo general ta permiti pelea di toro, di cacho y di gai, den cua nan ta abusa di bestia y mata nan cruelmente. Desafortunadamente, e manera cu hende a trata bestia no tawata semper cu e compasion cu Dios tawata kier.

Di otro banda, tin hende su precupacion pa nan bestia di cas ta bira mas importante cu asuntonan cu nan lo mester duna mas atencion. De echo, ora cariño pa bestia ta bai den extremo, e bida di un bestia di cas por parce asta mas importante cu di hende. Por ehempel, durante un candela den un hospital di bestia, segun informe, ora e doñonan di e bestianan a yega pafo di e sitio, algun di nan “a purba pasa door di e cordon, gritando cu nan kier a muri hunto cu nan bestia stima.”

Claro cu por ta masha tristo, asta tragico, pa mira un kerido bestia di cas muri. Pero asta den casonan asina, un hende mester ta balansa. Manera a ser menciona mas prome, Dios no a crea bestia den su imagen, ni su proposito no tawata pa nan biba pa semper, manera hende. Relaciona cu e manera cu Dios a traha hende, Bijbel ta bisa: “El a pone eternidad den nan curason.” Sinembargo, Bijbel no ta bisa nada similar di bestia.—Eclesiastes 3:11.

Pues, Bijbel no ta bisa cu ta malo pa mata bestia, de echo, awendia bestia ta un fuente comun di cuminda pa miyones di hende. Pero kico di laga mata un bestia di cas, por ehempel, uno cu ta malo y ta sufri? Esei por ta un decision masha dificil y doloroso. Sinembargo, un amante di bestia por conclui cu si por hacie lihe y sin dolor, esei ta miho cu duna su compañero fiel un tratamento caro cu simplemente ta alarga su sufrimento, y kisas ta asta pone un carga financiero riba e famia.

Dios ta stima su creacion humano masha hopi; nos na nos turno no mester mustra consideracion y cariño pa e bestianan cu el a pone na nos encargo pa cuida y supervisa? E speransa maraviyoso di disfruta di bestia segun e proposito original di e Creador, hopi bes a atrae hende cu tin tal amor pa bestia. E articulo final den e serie aki lo trata e aspecto aki di e topico di bestia di cas.

[Plachi na pagina 7]

Dicon tur aña nan ta mata miyones di bestia di cas na asiel?

[Reconocemento]

© Hulton-Deutsch Collection/CORBIS

[Plachinan na pagina 8, 9]

Vooral pa hende cu ta biba den stad, un bestia di cas por rekeri mucho mas di loke hopi di nan ta realisa

[Plachi na pagina 9]

Nos Creador ta keda contento ora cu nos ta trata bestia cu bondad

    Publicacion na Papiamento (Aruba) (2002-2024)
    Log Out
    Log In
    • Papiamento (Aruba)
    • Comparti
    • Preferencianan
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condicionnan di Uzo
    • Maneho di Privacidad
    • Configuracion di Privacidad
    • JW.ORG
    • Log In
    Comparti