BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • g17 num. 4 pág. 3-7
  • Bo Ta Muchu Drùk?

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Bo Ta Muchu Drùk?
  • Spièrta!—2017
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • 1 NAN KE PERKURÁ BON PA NAN FAMIA
  • 2 NAN TA PENSA KU “MAS TA MIHÓ”
  • 3 NAN TA PURBA DI KOMPLASÉ OTRO HENDE
  • 4 NAN KE TIN STÁTUS I KE KUMPLI KU NAN AMBISHONNAN
  • KON PA HIBA UN BIDA BALANSÁ
  • 1 PONE META I PRIORIDAT
  • 2 NO LAGA E PENSAMENTU KU BO MESTER KUMPRA KOS PA BO TA FELIS INFLUENSIÁ BO
  • 3 PONE LÍMITE NA E TEMPU KU BO TA DEDIKÁ NA TRABOU
  • 4 TA SUMAMENTE IMPORTANTE PA DEDIKÁ TEMPU NA BO FAMIA
  • Mira e Bon Ku Tin den Tur Bo Trabou
    “Keda den e Amor di Dios”
  • Traha pa Conserba bo Famia pe Drenta den e Mundo Nobo di Dios
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1993
  • Abo Ta Gusta Bo Trabou?
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—2015
  • Protehá Bo Famia di Influencianan Destructivo
    E Secreto pa Felicidad den Famia
Mas Artíkulo
Spièrta!—2017
g17 num. 4 pág. 3-7
Un hòmber ta traha te anochi lat

TÓPIKO PRINSIPAL

Bo Ta Muchu Drùk?

Bo ta sinti ku bo ta muchu drùk? Si esei ta e kaso, bo no ta bo so. E revista The Economist ta bisa: “Unda ku bo bira bo ta haña e impreshon ku hende ta drùk.”

NA AÑA 2015 nan a hasi un enkuesta den ocho pais bou di hende ku ta traha fultaim. Hopi di nan a bisa ku ta hopi difísil pa parti nan tempu entre trabou i famia. Dikon? Entre otro pasobra tin di nan a haña mas responsabilidat na trabou òf na kas, kosto di bida ta subi i nan tin ku traha mas ora na trabou. Na Merka, por ehèmpel, trahadónan ku ta fultaim ta bisa ku nan ta traha un promedio di 47 ora pa siman. I kasi 1 di kada 5 ta bisa ku nan ta traha 60 ora òf mas.

Un otro enkuesta ku nan a hasi den 36 pais ta indiká ku mas ku 25 porshento di trahadó tin strès asta den nan tempu liber. Mucha tambe por sinti asina si nan programa ta yen di kos di hasi tras di otro.

Ora ku konstantemente nos ta purba di hasi mas di loke nos por, nos por haña strès. Komo konsekuensia, nos por bira víktima di loke nan ta yama “preshon di tempu.” Ta posibel pa hiba un bida mas balansá? Kiko nos kreensianan, eskohonan i metanan tin di haber ku e asuntu akí? Promé ku nos kontestá e preguntanan ei, laga nos ban wak dikon algun hende ta asina drùk.

1 NAN KE PERKURÁ BON PA NAN FAMIA

Gary, kende ta un tata di famia, a bisa: “Mi tabata traha shete dia pa siman pasobra semper mi kier a duna mi yunan algu mihó. Mi tabata ke pa nan tin loke ami nunka no tabatin.” Tur mayor ke lo mihó pa nan yunan, pero ta bon pa nan evaluá nan prioridatnan. Tin algun estudio ku ta indiká ku tantu mayornan komo yunan ku ta konsiderá plaka i kos material hopi importante tin e tendensia di ta ménos felis, satisfecho i tin mas problema ku nan salú ku hende ku no ta materialista.

Un mucha hòmber rondoná pa kos material ta infelis

Yunan ku lanta den un famia ku ta pone hopi énfasis riba kos material ta ménos felis

Pa garantisá ku nan yunan lo tin éksito den futuro, algun mayor ta pak nan yunan i nan mes ku yen di kos di hasi. Komo konsekuensia, henter e famia ta sufri.

2 NAN TA PENSA KU “MAS TA MIHÓ”

Medionan di komunikashon ta purba di konvensé nos ku nos ta pèrdè algu si nos no kumpra e produktonan di mas nobo riba merkado. E revista The Economist ta bisa: “E tantísimo produktonan ku tin riba merkado ta pone hende sinti ku nan no tin sufisiente tempu” pasobra komo konsumidó “konstantemente nan tin ku disidí kiko pa kumpra, wak i kome” durante e tiki tempu ku nan tin.

Na 1930, un ekonomista bon konosí a pronostiká ku avanse riba tereno di teknologia lo a yuda trahadónan haña mas tempu liber. Esei ta leu for di e bèrdat. Elizabeth Kolbert, redaktor di e revista New Yorker, a bisa: “En bes di kaba mas trempan ku trabou, hende ta deskubrí kosnan nobo ku nan tin mester”; anto pa satisfasé nan deseonan, nan mester di tempu i plaka.

3 NAN TA PURBA DI KOMPLASÉ OTRO HENDE

Algun trahadó ta traha mata kurpa pa tene nan doño di trabou kontentu. Ademas, tin trahadó ta pone nan koleganan sinti nan kulpabel si nan no keda traha te lat. I pa motibu di instabilidat ekonómiko, hende ta dispuesto pa traha mas ora i ta disponibel pa traha ki ora ku ta.

Meskos tambe, mayornan por sinti nan bou di preshon pa nan tin un bida hopi drùk pasobra otro famianan tambe ta drùk. I si nan no hasi esei, kisas nan ta sinti nan kulpabel pasobra segun nan nan ta “priva” nan yunan di sierto kosnan.

4 NAN KE TIN STÁTUS I KE KUMPLI KU NAN AMBISHONNAN

Tim, kende ta biba na Merka, a bisa: “Mi tabata gusta mi trabou, i mi tabata traha mata kurpa na trabou. Mi a pensa ku mi mester a demostrá kiko mi tin aden.”

Hopi hende ta pensa meskos ku Tim: Loke un hende ta pensa di su mes tin influensia riba kon drùk e ta. Kiko ta e resultado? Elizabeth Kolbert, menshoná anteriormente, a bisa: “Si bo ta drùk, bo ta haña státus; i mas drùk bo ta, mas importante hende lo pensa ku bo ta.”

KON PA HIBA UN BIDA BALANSÁ

Beibel ta animá nos pa traha duru. (Proverbionan 13:4) Pero tambe Beibel ta animá nos pa hiba un bida balansá. Eklesiástes 4:6 ta bisa: “Un man yen di sosiegu ta mihó ku dos moketa yen di trabou i korementu tras di bientu.”

Si nos ta hiba un bida balansá, esei por tin un bon efekto riba nos salú mental i físiko. Pero ta posibel pa baha man na trabou? Sigur ku sí! Laga nos analisá kuater sugerensia práktiko.

1 PONE META I PRIORIDAT

Ta normal ku un hende ke un sierto grado di siguridat finansiero. Pero kuantu plaka ta sufisiente? Kiko ta éksito? Akaso bo ta midi éksito a base di entrada òf propiedat? Pensa un ratu: ‘Ta bale la pena traha duru pa gana plaka si bo no tin tempu pa gast’é? Ma di otro banda, ora un hende ta dediká muchu tempu na sosiegu i rekreo, esei tambe por kousa strès.’

Tim, menshoná anteriormente, a splika: “Ami ku mi esposa a analisá nos estilo di bida bon i a disidí di simplifiká nos bida. Nos a traha un tabèl ku ta mustra kiko ta nos situashon aktual i kiko ta nos metanan nobo. Nos a papia riba e konsekuensianan di desishonnan ku nos a tuma den pasado i kiko nos mester hasi pa logra nos metanan.”

2 NO LAGA E PENSAMENTU KU BO MESTER KUMPRA KOS PA BO TA FELIS INFLUENSIÁ BO

Beibel ta konsehá nos pa dominá nos “deseo di wowo.” (1 Huan 2:15-17) Propaganda por lanta e deseo ei i pone un hende traha mas hopi òf gasta muchu tempu òf plaka na rekreo. Ta bèrdat ku bo no por evitá tur propaganda, pero loke sí bo por hasi ta kontrolá kuantu bo ta wak. Tambe bo por pensa bon kiko realmente bo tin mester.

Ademas, no lubidá ku hende tambe por tin hopi influensia riba bo. Si bo amigunan ta kore tras di kos material òf si nan ta midi éksito a base di entrada i poseshonnan material, kisas lo ta sabí pa buska amigu ku tin otro meta. Beibel ta bisa: “Esun ku anda ku hende sabí lo ta sabí.”—Proverbionan 13:20.

3 PONE LÍMITE NA E TEMPU KU BO TA DEDIKÁ NA TRABOU

Papia ku bo doño di trabou tokante bo trabou i bo prioridatnan. I no sinti bo kulpabel ku bo trabou no ta e kos di mas importante den bo bida. E buki Work to Live ta bisa: “Hende ku a pone un límite entre trabou i famia òf a tuma fakansi a ripará lo siguiente: Mundu no ta kaba durante bo ousensia.”

Gary, menshoná anteriormente, tabata bon pará finansieramente, i p’esei el a disidí di traha ménos ora. El a bisa: “Mi a papia ku mi famia i a pidi nan pa nos pone meta pa simplifiká nos bida. Pokopoko nos a dal paso pa logra e meta ei. Ademas, mi a aserká mi doño di trabou i a pidié pa mi traha ménos dia pa siman, i el a bai di akuerdo.”

4 TA SUMAMENTE IMPORTANTE PA DEDIKÁ TEMPU NA BO FAMIA

Esposo ku esposa mester dediká tempu na otro, i mayornan mester dediká tempu na nan yunan. P’esei, no sigui e ehèmpel di famianan ku tur ora bai ta hopi drùk. Gary ta sugerí: “Pone tempu pa sosegá i rekreá, i laga kos ku no ta importante un banda.”

Ora boso ta huntu komo famia, no laga televishon, telefòn selular ni otro aparatonan elektróniko separá boso for di otro. Kome por lo ménos un kuminda pa dia huntu komo famia. Esaki ta un bon oportunidat pa boso papia ku otro. Si mayornan apliká e konseho simpel ei, nan yunan lo ta mas felis i nan lo bai bon na skol.

Un famia tin un kòmbersashon ameno ku otro ora di kome

Ora di kome, ta un bon oportunidat pa boso papia ku otro

Awor puntra bo mes: ‘Ki tipo di bida mi ke pa mi mes i pa mi famia?’ Si bo ke tin un bida mas felis i ku ta bale la pena, pone prioridatnan ku ta basá riba e sugerensianan práktiko di Beibel.

Teknologia Ta Yuda Bo òf Stroba Bo?

Un mama ta riba su selular i su yu ta purba di haña su atenshon

Smartphone i tablèt ta yuda bo gana tempu òf nan ta kita tempu? Wèl, e kontesta ta dependé di e manera ku bo ta usa e aparatonan akí.

Na trabou: Aparatonan portátil por duna bo un sierto grado di fleksibilidat ya ku bo por skohe ki ora pa traha i na unda. Pero nan por kousa mas strès tambe, pasobra bo por sinti ku bo mester ta disponibel di dia i anochi.

Na kas: Telefòn selular por yuda bo gana tempu ya ku ta mas fásil pa bo famia komuniká ku otro i plania boso aktividatnan. Di otro banda, e aparatonan akí por stroba bo tambe di dediká tempu na bo famia. Tin estudionan ku ta mustra ku yunan ku konstantemente tin ku kompetí ku e aparatonan akí pa haña atenshon di nan mayornan por bira frustrá i haña problema di komportashon.

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí