BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • be lès 6 pág. 101-pág. 104 par. 4
  • Énfasis Ku Ta Komuniká Sentido

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Énfasis Ku Ta Komuniká Sentido
  • Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Informashon Similar
  • Tekstonan Bíbliko Lesá ku e Debido Énfasis
    Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Kon pa Trata ku Strès
    Spièrta!—2020
  • Énfasis Riba Ideanan Prinsipal
    Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Kiko Ta Strès?
    Spièrta!—2020
Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
be lès 6 pág. 101-pág. 104 par. 4

LÈS 6

Énfasis Ku Ta Komuniká Sentido

Kiko e ta enserá?

Enfatisá palabra- i frasenan di tal manera ku fásilmente bo oyentenan ta kapta e ideanan ku ta ser ekspresá.

Dikon e ta importante?

Énfasis ku ta komuniká sentido ta yuda e oradó keda ku e atenshon di su ouditorio i tambe ta konvensé òf motivá nan.

ORA bo ta papia òf lesa na bos haltu, no solamente ta importante pa bo pronunsiá kada palabra korektamente, sino tambe pa bo enfatisá e palabranan i ekspreshonnan klave ku ta transmití e ideanan bon kla.

Énfasis ku ta komuniká sentido no kier men simplemente resaltá palabra, sea ta poko òf hopi. Bo tin ku enfatisá e palabranan korekto. Si bo enfatisá e palabranan robes, bo ouditorio kisas lo no komprondé kiko bo kier men, i esei por pone ku nan ta stòp di paga tinu. Pues, maske bo por tin bon informashon, si durante e presentashon bo no pone e debido énfasis, lo bo no motivá e ouditorio manera mester ta.

Bo por enfatisá palabra den vários manera, i hopi bes den kombinashon: subi volúmen di stèm, mas intensidat di sintimentu, papia mas slo, pousa promé òf despues di un deklarashon (òf ámbos), i dor di gesto i ekspreshonnan di kara. Den algun idioma bo por pone énfasis tambe dor di baha òf subi e tono di bos. E tipo di informashon i e sirkunstansia ta determiná kua manera lo ta esun mas adekuá.

Ora bo ta bai disidí kiko pa enfatisá, tene kuenta ku lo siguiente: (1) E palabranan ku mester haña èkstra énfasis ta ser determiná no solamente dor di e resto di e frase, sino tambe dor di e konteksto. (2) Por usa énfasis pa indiká e komienso òf konklushon di un pensamentu òf un punto prinsipal, i tambe un kambio den bo liña di argumentu. (3) Un oradó por usa énfasis pa mustra kon e ta sinti relashoná ku un asuntu. (4) Tambe por usa énfasis ku ta komuniká sentido pa resaltá e puntonan prinsipal di un diskurso.

Pa un oradó òf lesadó públiko por usa énfasis den e maneranan aki, e tin ku komprondé su informashon bon i deseá sinseramente pa su ouditorio apsorbá esaki. Nehemías 8:8 ta bisa enkuanto e instrukshon ku nan a duna den tempu di Èsdras: “Nan a lesa for di e buki, for di e lei di Dios, i a splika pa duna e nifikashon, asina ku nan tabata komprondé loke tabata wòrdu lesá.” Ta bisto ku esnan ku a lesa i splika e Lei di Dios n’e okashon ei a realisá e importansia di yuda nan ouditorio kapta e nifikashon di loke a ser lesá, keda kòrd’é i pon’é na práktika.

Loke Por Kousa Problema. Den kòmbersashon normal di tur dia, mayoria hende por laga bo komprondé bon kla kiko nan kier men. Pero ora nan ta lesa informashon ku a ser skirbí dor di un otro hende, kisas no ta mes fásil pa nan determiná kua palabra òf ekspreshon nan mester enfatisá. E klave ta di komprondé e informashon bon. Pa logra esei bo mester studia loke tin skirbí kuidadosamente. P’esei ora bo tin un asignashon pa lesa na un reunion di kongregashon, bo mester prepará diligentemente.

En bes di usa énfasis ku ta komuniká sentido, tin hende ta enfatisá algun palabra kada tantu ratu, sea ku e énfasis ei tin sentido òf no. Tin otronan ta enfatisá sierto tipo di palabra, podisé poniendo un énfasis eksagerá riba preposishonnan (por ehèmpel, bou, den, riba) i konhunshonnan (por ehèmpel, anto, i, òf). Ora ku e énfasis no ta yuda klarifiká e pensamentu, fásilmente e ta bira un mania ku ta kita atenshon di e ouditorio.

Tin oradó ku den un intento pa usa énfasis, ta subi nan volúmen asina duru ku e ouditorio ta sinti ku ta skual e ta skual nan. Klaru ku esaki rara bes ta duna bon resultado. Si e énfasis no ta natural, e ouditorio por haña e impreshon ku e oradó ta papiando ku nan ku un aire di superioridat. Ta hopi mas mihó pa stimulá nan ku amor i yuda nan mira ku loke ta ser bisá tin base bíbliko i ta rasonabel!

Kon pa Mehorá. Hopi bes un persona ku no ta usa bon énfasis no ta konsiente di esei i ta nesesario pa un otro hende hala su atenshon. Si bo tin ku mehorá riba e tereno aki, bo superintendente di skol lo yuda bo. Sinti bo liber tambe pa pidi yudansa di kualkier otro ruman ku ta un bon oradó. Pidié skucha ku atenshon na e manera ku bo ta lesa i papia, anto kaba duna bo sugerensianan pa bo mehorá.

Pa kuminsá, bo konsehero kisas ta sugerí pa bo usa un artíkulo for di E Toren di Vigilansia komo base pa train. Sin duda lo e bisa bo pa analisá e frasenan un pa un pa determiná kua palabra òf ekspreshon tin ku ser enfatisá pa asina e oyentenan por kapta su nifikashon di un manera mas fásil. Podisé e ta kòrda bo pa presta atenshon foral na sierto palabranan ku ta skùin skirbí. Kòrda ku e palabranan ku tin den un frase ta relashoná ku otro. Den hopi kaso ta un grupo di palabra mester haña énfasis, no un palabra so. Den kaso di idiomanan kaminda ta aksènt (òf markanan diakrítiko) ta indiká e énfasis ku ta komuniká sentido, por animá e studiantenan pa paga mas tinu na esakinan.

Komo e siguiente paso pa siña kiko pa enfatisá, bo konsehero lo animá bo pa bai mas aleu ku solamente e frase, esta, wak e konteksto. Kiko ta e idea prinsipal den henter e paragraf? Kon esei mester influensiá loke bo ta enfatisá den kada frase? Wak e tema di e artíkulo i e suptemanan skirbí ku lèter diki bou di kua e informashon ta aparesé. Kon esakinan ta determiná kua palabra bo ta skohe pa enfatisá? Mester tene kuenta ku tur e faktornan aki. Pero wak pa bo no pone muchu énfasis riba demasiado palabra.

Sea ku bo ta bai lesa e informashon òf papia usando bo mes palabranan, bo konsehero kisas ta animá bo tambe pa tene kuenta ku e liña di argumentu pa bo disidí kua palabra lo bo duna énfasis. Bo mester sa kaminda e liña di argumentu ta kaba òf kaminda e presentashon ta kambia di un pensamentu prinsipal pa otro, i bo ouditorio lo apresiá si bo indiká nan esaki. Bo por hasi esei dor di aksentuá palabranan manera na promé lugá, di otro banda, por último òf pues.

Tambe bo konsehero lo dirigí bo atenshon na ideanan ku bo por ekspresá ku mas sintimentu. Pa hasi esaki lo bo tin ku enfatisá palabranan manera masha, sumamente, klaru, importante, nunka i semper. Dor di hasi esaki bo ta influensiá e manera ku bo ouditorio ta reakshoná riba loke bo ta bisando. Den Lès 11, “Papia ku Sintimentu,” nos lo amplia riba esaki.

Pa mehorá bo uso di énfasis, lo bo ser animá tambe pa tene bon kla na mente e puntonan prinsipal ku bo kier pa bo ouditorio kòrda. Nos lo konsentrá mas riba esaki for di e ángulo di lesamentu públiko den Lès 7, “Énfasis Riba Ideanan Prinsipal,” i for di e ángulo di dunamentu di diskurso den Lès 37, “Destaká Puntonan Prinsipal.”

Si bo ta hasiendo esfuerso pa mehorá den sirbishi di vèlt, presta atenshon spesial n’e manera ku bo ta lesa tekstonan bíbliko. Kustumbrá puntra bo mes: ‘Dikon mi ta lesando e versíkulo aki?’ Pa bo ta un bon maestro, no semper ta basta pa djis pronunsiá e palabranan korektamente òf les’é ku sintimentu. Si bo ta kontestando e pregunta di un persona òf bo ta siñando un hende un bèrdat básiko, ta bon pa enfatisá e palabranan òf ekspreshonnan ku ta apoyá bo argumentu. Si no, por sosodé ku e persona no ta komprondé pakiko bo a lesa e teksto ei.

Komo ku énfasis ku ta komuniká sentido ta enserá pronunsiá ku mas forsa sierto palabra òf frase, un oradó sin eksperensia por tin e tendensia di pone demasiado énfasis riba e palabranan ei. Algu similar ta pasa ku e notanan musikal di un persona ku a kaba di kuminsá siña toka un instrumènt. Sin embargo, ku training, e “notanan” individual lo kombiná te ora nan produsí “muzik” plasentero i ekspresivo.

Unabes bo siña algun di e puntonan básiko, lo bo por benefisiá di e ehèmpel di oradónan ku tin eksperensia. Despues di poko tempu lo bo bin realisá kiko bo por logra dor di varia e intensidat di e énfasis i us’é pa klarifiká loke ta ser bisá. Dor di siña usa énfasis ku ta komuniká sentido, bo lesamentu i dunamentu di diskurso lo ta hopi mas efektivo.

No keda satisfecho ku djis usa sufisiente énfasis p’e ta aseptabel. Pa bo por ta un bon diskursante bo tin ku sigui traha riba énfasis te ora ku bo ta domin’é i por us’é di tal manera ku e ta zona natural.

KON PA LOGR’É

  • Train identifiká palabranan klave i gruponan di palabra klave den un frase, teniendo kuenta spesialmente ku e konteksto.

  • Purba usa énfasis pa indiká (1) kambio di pensamentu i (2) pa mustra bo sintimentu relashoná ku loke bo ta bisando.

  • Ora di lesa teksto bíbliko, kustumbrá enfatisá e palabranan ku direktamente ta apoyá e motibu ku bo ta lesa e teksto.

TAREA: (1) Skohe dos teksto bíbliko ku bo ta usa hopi bes den sirbishi di vèlt. Determiná kiko bo kier proba ku kada teksto bíbliko. Lesa nan na bos haltu di tal manera ku bo ta enfatisá e palabranan òf gruponan di palabra ku ta apoyá bo argumentu. (2) Analisá Hebreonan 1:1-14. Dikon bo mester enfatisá spesialmente e palabranan “profetanan” (vèrs.  1), “Yu” (vèrs. 2) i “angelnan” (vèrs. 4, 5) pa bo por ekspresá bon kla e liña di argumentu di e kapítulo aki? Train lesa e kapítulo aki na bos haltu ku e debido énfasis ku ta destaká e liña di argumentu.

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí