BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • be lès 29 pág. 181-pág. 185 par. 3
  • Kalidat di Stèm

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • Kalidat di Stèm
  • Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Informashon Similar
  • Bon Artikulashon
    Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
  • Tene Kuidou ku “Bos di Hende Straño”
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—2004
  • “Un Sinfonia di Coordinacion Exkisito”
    Spièrta!—1997
Benefisiá di e Skol di Ministerio Teokrátiko
be lès 29 pág. 181-pág. 185 par. 3

LÈS 29

Kalidat di Stèm

Kiko e ta enserá?

Mehorá bo stèm, no dor di imitá un otro hende, sino dor di hala rosea korektamente i relahá múskulonan tenso.

Dikon e ta importante?

Un bon stèm ta yuda hende relahá i skucha bo ku smak. Un stèm di mal kalidat ta stroba komunikashon i por ta frustrante tantu pa e oradó komo pa e ouditorio.

HENDE ta ser influensiá mashá no solamente dor di loke ta ser bisá sino tambe kon e ta ser bisá. Si un persona ku ta papia ku bo tin un stèm agradabel, kaluroso, amigabel i bondadoso, lo bo ta mas inkliná na skuch’é ku si su stèm ta skèrpi òf no ta reflehá niun sintimentu, no ta bèrdat?

Pero un bon kalidat di stèm no ta dependé solamente di e manera ku bo stèm ta, sino tambe di bo personalidat. Segun ku bo ta haña mas konosementu di e bèrdat bíbliko i ta aplik’é, bo manera di papia ta kambia. Bo stèm lo reflehá kualidatnan ku ta agradá Dios, manera amor, goso i kariño. (Gal. 5:22, 23) Ademas, ora bo ta berdaderamente interesá den otro hende, nan ta sinti esei den bo stèm. Ora un hende bira gradisidu en bes di kehadó, tantu e palabranan ku e ta usa komo su tono di bos ta demostrá esei. (Lam. 3:39-42; 1 Tim. 1:12; Hudas 16) Asta ora bo no ta komprondé e idioma ku dos hende ta papiando ku otro, no ta difísil pa bo distinguí kua di nan ta arogante, intolerante, krítiko i skèrpi i kua ta humilde, amabel, amoroso i ku pasenshi.

Den algun kaso un mal kalidat di stèm por ta debí na un malesa ku a daña e persona su korokoro (òf, stròt) òf e por ta un defekto físiko heredá. E kondishonnan ei kisas ta asina grave ku nan lo no por drecha kompletamente den e sistema di kosnan aki. Sin embargo, si bo siña usa e órganonan di abla korektamente bo stèm por mehorá.

Promé ku tur kos ta importante pa bo komprondé ku karakterístikanan di stèm ta varia di un persona pa otro. Bo meta no mester ta pa desaroyá un stèm ku ta meskos ku di un otro hende, sino di probechá di e posibilidatnan di bo mes stèm, ku su kualidatnan úniko. Kiko por yuda bo logra esaki? Tin dos faktor básiko importante.

Hala Rosea Bon. Pa bo haña mihó resultado ora di usa bo stèm, bo tin mester di sufisiente aire i bo mester kontrolá bo halamentu di rosea bon. Si esei no ta e kaso, bo stèm por zona suak, i bo frasenan ta sali na pida-pida.

E parti mas hanchu di bo pulmonnan no ta te ariba den bo pechu—e área aki ta parse mas grandi debí na e wesunan di skouder. Mas bien, bo pulmonnan ta mas hanchu nèt riba bo diafragma (middenrif). Diafragma ta un múskulo pegá na e repchinan mas abou i ta separá bo pechu for di bo barika (buikholte).

Si bo yena solamente e parti ariba di bo pulmonnan ora bo hala rosea aden, bo ta pèrdè rosea lihé. Bo stèm ta sali suak i bo ta kansa fásilmente. Pa hala rosea bon, bo tin ku sinta òf para stret i manda bo skoudernan patras. Ora bo ta hala rosea aden pa papia, hasi un esfuerso konsiente pa no span solamente e parti ariba di bo pechu. Promé bo tin ku yena e parti abou di bo pulmon ku aire. Ora e parti aki yena, e parti abou di bo kashi di repchi lo span na banda. Na mesun tempu, bo diafragma lo hala bai abou, pushando bo stoma i e tripanan suavemente un banda, di tal manera ku bo ta sinti e preshon di bo faha òf otro paña ku bo tin na bo barika. Pero bo pulmonnan no ta eibou; nan ta den bo pechu. Pa tèst bo mes pa wak si bo ta hasié bon, pone un man na kada banda di e parti abou di bo kashi di repchi. Awor hala rosea profundo. Si bo ta halando rosea bon, bo barika no ta hala aden ni bo skoudernan no ta hisa, mas bien lo bo sinti bo repchinan move bai un tiki ariba i afó.

Awor konsentrá riba e aire ku bo ta saka afó. No malgast’é dor di lag’é sali di gòlpi. Sak’é pokopoko. No purba kontrolá e aire ku bo ta saka dor di sera bo garganta, pasobra bo stèm lo zona tenso òf apnormalmente haltu. Preshon di e múskulonan den barika i di esnan entre e repchinan ta pusha e aire afó, miéntras ku e diafragma ta kontrolá kon lihé e ta sali.

Diagramnan na página 183

Meskos ku un koredó ta train pa un kareda, asina un oradó por siña hala rosea bon dor di hasi ehersisio. Para règt ku bo skoudernan mandá patras, i hala rosea aden di tal manera ku bo ta yena e parti abou di bo pulmonnan. Anto saka e rosea afó pokopoko miéntras ku lentamente bo ta konta na bos haltu te na e number mas haltu ku bo por yega den un solo rosea. Kaba train lesa na bos haltu miéntras bo ta hala rosea di e mesun manera.

Relahá Múskulonan Tenso. Esaki ta un otro faktor fundamental pa bon kalidat di stèm. Ta realmente asombroso kon bo por mehorá bo stèm si bo siña relahá ora bo ta papia. Tantu bo mente komo bo kurpa mester ta relahá, pasobra tenshon mental ta kousa tenshon di múskulo.

Aliviá bo tenshon mental dor di mira bo oyentenan for di e punto di bista korekto. Si ta hende ku bo ta topa den sirbishi di vèlt, kòrda ku asta si ta apénas bo tin un par di luna ta studia Beibel, bo tin un konosementu balioso tokante e propósito di Yehova ku bo por kompartí ku nan. Ademas, bo ta bishitando nan pasobra nan tin mester di yudansa, sea ku nan ta konsiente di esei òf no. Di otro banda, si bo ta papiando den un Salòn di Reino, mayoria hende presente ta sirbidó di Yehova. Nan ta bo amigu, i nan kier lo mihó pa bo. Ningun oradó na mundu tin un ouditorio asina amigabel i amoroso manera nos tin regularmente.

Relahá bo múskulonan di garganta dor di konsentrá riba nan i konsientemente hasi nan ménos tenso. Kòrda ku bo stèmbantnan ta vibra ora aire pasa riba nan. Bo tono di bos ta kambia segun ku e múskulonan di garganta ta bira tenso òf ta relahá, meskos ku e tono di un kuèrdè di guitara òf di violin ta kambia ora bo hasié mas steif òf mas lòs. Ora bo relahá bo stèmbantnan, bo tono di stèm ta baha i bira mas pisá. Relahando bo múskulonan di garganta tambe ta yuda tene bo nanishi habrí, i esei definitivamente tin un efekto riba e kalidat di bo stèm.

Relahá henter bo kurpa: bo rudianan, bo mannan, bo skoudernan, bo palu di garganta. Esaki lo laga bo stèm resoná mas i asina e ta penetrá mas leu. Henter bo kurpa ta yuda bo stèm resoná, pero tenshon ta stroba esei. E tono di bos, ku ta ser produsí den e korokoro, ta keda eko no solamente den e hòl di nanishi sino tambe kontra e wesunan den bo pechu, bo djentenan, bo shelu di boka i bo sínùsnan. Tur esaki por yuda bo stèm resoná mas. Si bo pone algu pisá riba barika di un guitara, bo ta mata e zonidu. E guitara mester por vibra libremente pa e resoná bon. Asina tambe nos stèm ta zona abou ora ku e wesunan di nos kurpa ta ser tené muchu steif dor di múskulo tenso. Si bo tin bon resonansia lo bo por varia bo stèm debidamente i ekspresá vários grado di sintimentu. Lo bo por papia ku un ouditorio grandi sin ku bo tin ku fòrsa bo stèm.

KON BO TA PRODUSÍ ABLA

E base di tur zonidu di stèm ta e kolumna di aire ku ta sali for di bo pulmonnan. Bo pulmonnan ta funshoná manera un pòmp ku ta pusha aire dor di e luchtpijp te den bo korokoro, òf stròt, ku ta meimei di bo garganta. Na kada banda di parti paden di bo korokoro tin dos ploi chikí di múskulo ku yama stèmbant. Ta nan prinsipalmente ta produsí zonidu. E ploinan aki ta habri i sera pa laga aire drenta i sali atraves di e korokoro i tambe nan ta stroba ophetonan indeseá di drenta den bo pulmonnan. Ora bo ta hala rosea normal e aire ku ta pasa riba e stèmbantnan no ta produsí ningun zonidu. Pero ora bo kier papia, e múskulonan ta hasi e stèmbantnan steif i nan ta vibra ora ku e aire di e pulmonnan fòrsa pasa riba nan. Esaki ta loke ta krea zonidu.

Mas steif òf strak bo stèmbantnan ta, mas lihé nan ta vibra i mas haltu e zonidu ku nan ta produsí ta bira. Di otro banda, mas relahá nan ta, mas abou òf pisá e tononan ta sali. Despues ku e ondanan di zonidu sali for di e korokoro nan ta drenta den e parti ariba di garganta, bo keelholte. Kaba nan ta pasa den bo boka i hòl di nanishi (neusholte). Ei ta kaminda e zonidu ta haña diferente matis ku ta kambia i reforsá e tononan básiko. Bo shelu di boka, lenga, djentenan, lepnan i kakumbein ta traha huntu pa parti e ondanan di zonidu di tal manera ku nan ta sali den forma di abla komprendibel.

Stèm di hende ta algu maravioso; no tin ni un solo instrumènt ku hende a traha ku por igual’é. E tin e abilidat di ekspresá sintimentu i emoshon ku ta varia for di e amor mas tierno te na e odio mas violento. Ora un hende train su stèm korektamente, e por alkansá tres oktaf i por produsí no solamente bunita zonidunan musikal sino tambe abla ku ta motivá kurason.

KON PA SUPERÁ PROBLEMANAN SPESÍFIKO

Un stèm suak. Un stèm suave no nesesariamente ta un stèm suak. Si bo stèm tin hopi matis agradabel, otro hende lo skuch’é ku plaser. Pero pa e ta efikas, bo stèm mester tin sufisiente volúmen.

Pa bo stèm por penetrá mas leu, bo mester lag’é resoná mas. Pa logra esei bo tin ku siña relahá henter bo kurpa, manera e lès aki a splika. Relahá bo kurpa konsientemente; neuri (kanturiá) hopi tambe por yuda. Bo lepnan no mester ta duru primí riba otro, sino djis mishi ku otro. Ora bo ta neuri, sinti e vibrashonnan den bo kabes i den bo pechu.

Tin bes un stèm ta zona suak òf fòrsá debí ku e persona no ta sinti bon òf no a drumi sufisiente. Klaramente, si e situashon ei drecha, su stèm tambe ta drecha.

Un stèm ku ta muchu skèrpi. Ora tenshon oumentá riba bo stèmbantnan, bo stèm ta bira skèrpi. Un stèm ku ta zona tenso ta pone e oyentenan tambe bira tenso. Dor di relahá bo múskulonan di garganta i asina redusí e tenshon riba bo stèmbantnan, bo por hasi bo stèm ménos skèrpi, mas pisá. Train hasi esei konsientemente den bo kòmbersashonnan diario. Halamentu di rosea profundo tambe ta yuda.

Un stèm ku ta zona den nanishi. Tin biaha e problema aki ta debí ku bo nanishi ta será, pero en general no ta esei ta e kaso. Tin biaha un hende ta pone tenshon riba e múskulonan di su garganta i di boka i asina ta blòkia e pasashi di su nanishi di manera ku aire no por pasa dor di dje libremente. Esaki ta resultá den un stèm ku ta zona komo si fuera den nanishi. Pa evitá esaki, bo mester relahá.

Un stèm ku mal airu. Un stèm asina no ta kontribuí na un kombersashon ameno. E por asta pone otro hende sinti nan mes ataká.

Den algun kaso, e persona básikamente mester sigui hasi esfuerso pa kambia su personalidat. (Kol. 3:8, 12) Unabes e persona hasi esei, e por apliká algun di e prinsipionan di e téknika pa drecha stèm. Si e relahá tantu su garganta komo su kakumbein, lo e por hasi su stèm mas agradabel i lo evitá ku su stèm ta kambia dor ku e ta fòrsa pasa dor di su djentenan.

KON PA MEHORÁ

  • Kultivá e kualidatnan di e personalidat kristian.

  • Train hala rosea bon, yenando e parti abou di bo pulmonnan ku aire.

  • Ora bo ta papia, relahá bo múskulonan di garganta, di palu di garganta, di skoudernan i di henter bo kurpa.

TAREA: (1) Train tur dia durante un par di minüt pa hala rosea di tal manera ku bo ta yena e parti abou di bo pulmonnan. Hasié un siman largu. (2) Relahá bo múskulonan di garganta konsientemente segun ku bo ta papia. Hasié por lo ménos un biaha pa dia durante henter un siman.

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí