Papias A Balorá e Dichonan di Señor
“MI NO a disfrutá di compania . . . di esnan cu tin hopi di bisa, sino di esnan cu a siña loke ta berdadero.” Asina Papias a skirbi, un persona cu a profesá di ta cristian di siglo dos di nos Era Comun.
Papias a biba den e periodo inmediatamente despues di morto di Jesucristo su apostelnan. En realidad, e tabata un asociado di Polycarpo, kende segun informe a siña for di apostel Juan. E credencialnan aki, conectá cu Papias su método di gana conocimentu, ta mustra cu probablemente e tabata boninformá.
Método Cuidadoso
Papias su sed pa berdad ta claramente bisto den e cincu bukinan cu ta forma su obra riba e dichonan di Señor. Den su añanan mas promé, sin duda Papias a graba den su memoria hopi dje dichonan di berdad cu el a tende. Despues, for di su residencia den e stad frigio di Hierápolis, na Asia Menor, Papias a investigá cerca esnan di edad avansá pa haci sigur cu nan hamas a mira of tende di cualkier apostel di Jesus. El a cuestioná nan ansiosamente i a registrá loke nan tabatin di bisa.
Papias ta splica: “Lo mi no vacilá pa skirbi . . . cualkier cos cu mi a siña cuidadosamente na cualkier tempu for dje ancianonan, i recordá cuidadosamente, sigurando bo di nan berdad. Pasobra mi no a disfrutá di compania, manera mayoria hende, di esnan cu tin hopi di bisa, sino di esnan cu a siña loke ta berdadero; tampoco mi a disfrutá di esnan cu ta conta mandamentu di otronan, sino di esnan cu ta informá dje mandamentunan cu Señor a duna p’e fe i procediendo for dje berdad mes. I si cualkier hende cu tabata un siguidor dje ancianonan mester bini den mi caminda, lo mi puntra p’e relatonan cu e ancianonan a duna—loke Andres of loke Pedro a bisa, of loke Felipe of loke Tomas of Santiago, of loke Juan of Mateo a bisa, of cualkier otro disipel dje Señor.”
Su Obra
Sin duda un abundancia di conocimentu spiritual tabata disponibel pa Papias. Nos por solamente imaginá con atentamente e mester a scucha n’e detayenan rondó dje bida personal i ministerio di cada un dje apostelnan. Rond di aña 135 E.C., Papias a pone loke e tabatin di bisa den un buki cu e mes a skirbi. Ta di lamentá cu e buki aki a desparcé. El a ser citá pa Ireneo, un persona cu a profesá di ta cristian di siglo dos E.C., i p’e historiador di siglo cuater, Eusebio. En realidad, el a ser lesá ainda den siglo 9 E.C. i kisas a existí te cu siglo 14.
Papias a kere den e binidero Reino di Mil Aña di Cristo. (Revelacion 20:2-7) Di acuerdo cu Ireneo, el a skirbi di un tempu “ora creacion, renobá i librá, lo producí un abundancia di tur sorto di cuminda, for di serena di cielu i e fertilidad dje tera, net manera e ancianonan, kendenan a mira Juan, disipel di Señor, a conta cu nan a tende con Señor lo a siña tocante e tempunan ei.” Papias a skirbi mas aleu: “Pa creyentenan e cosnan aki ta creíbel. I ora Hudas, e traidor, a nenga di kere i a puntra, ‘Con Señor lo logra algu asina?’ Señor a bisa, ‘Esnan cu ta na bida n’e tempu ei lo mira.’”
Papias a skirbi na un tempu ora gnosticismo tabata plamá. E gnósticonan a bruha filosofia, speculacion i misticismo pagano cu cristianismo apóstata. En realidad, Papias su exhibicion di Señor su palabranan divino, of dichonan, tabata un intento pa stop e plamamentu di gnosticismo. Despues di dje, Ireneo a sigui resistí e spiritualidad falsu i exagerá dje gnósticonan. Literatura gnóstico mester tabata numeroso, impulsando Papias pa haci remarke sarcástico na “esnan cu tin asina tantu di bisa.” Su meta tabata claro—contrarestá falsedad cu berdad.—1 Timoteo 6:4; Filipense 4:5.
Comentario rib’e Evangelionan
Den e fragmentonan di Papias su skirbimentu cu ta existí te ainda, nos ta haña mencion di Mateo i Marco su naracion skirbí. Por ehempel, Papias ta bisa dje documento di Marco: “Marco, kende a bira e intérprete di Pedro, a skirbi exactamente tur cos cu el a corda.” Dunando prueba mas aleu di exactitud dje Evangelio aki, Papias ta sigui: “Pues anto, Marco no a haci eror, aunke el a skirbi algun cos manera el a corda nan; pasobra el a tene cuidou p’e no omití nada cu el a tende, of pa pone cualkier declaracion falsu aki den.”
Papias ta duna evidencia externo cu Mateo originalmente a skirbi su Evangelio na idioma hebreo. Papias ta bisa: “El a skirbi e dichonan na idioma hebreo, i cada hende a interpretá nan lo mihor cu e tabata por.” Ta probabel cu Papias a haci referencia n’e relatonan di Evangelio di Lucas i Juan, i tambe na otro skirbimentu dje Scritura Griego Cristian. Si ta asina, lo e por tabata un dje promé testigonan cu a establecé nan autenticidad i inspiracion divino. Sin embargo, desafortunadamente solamente poco fragmento di Papias su skirbimentu ta existí ainda.
Conciente di Su Necesidad Spiritual
Como un superintendente den e congregacion na Hierápolis, Papias tabata un investigador incansabel. Ademas di ser un examinador industrioso, el a manifestá un aprecio profundo p’e Scritura. Papias a husga corectamente cu cualkier declaracion di doctrina di Jesucristo of Su apostelnan lo tabata hopi mas balioso pa splica cu e declaracionnan caprichoso cu ta ser hañá den literatura di su dia.—Hudas 17.
Segun informe Papias a sufri como mártir na Pérgamo na aña 161 of 165 E.C. No por bisa cu siguridad con profundamente e siñansanan di Jesucristo realmente a afectá e bida i comportacion di Papias. Sin embargo, e tabatin un deseo intenso pa siña i considerá e Scritura. Asina berdadero cristiannan ta haci awe, pasobra nan ta conciente di nan necesidad spiritual. (Mateo 5:3) I mescos cu Papias nan ta balorá e dichonan di Señor.