Con Largu Bo Por Biba?
MAYORIA di nos ta cla pa admití cu bida tin su problemanan. Tog, nos ta contentu di por ta na bida. Nos no ta satisfecho cu solamente nos hubentud of un duracion corticu di bida; nos lo kier biba pa hopi aña. Sin embargo, morto ta parce inevitabel. E ta?
Ta posibel pa posponé morto? Nos duracion di bida por ser alargá?
Duracion di Bida Mas Largu?
Na 1990 un informe di noticia a anunciá e posibilidad pa alargá e duracion di bida humano na “cien i dies aña.” Sin duda esaki tabata un referencia indirecto n’e palabranan dje salmista bíblico, Moises: “E dianan di nos añanan ta setenta aña; i si debí na fortalesa nan ta ochenta aña, sin embargo nan fortalesa ta trabou i tristesa; pasobra e ta ser cortá pronto, i nos ta bula bai.” (Salmo 90:10, King James Version) Pues Bijbel ta duna 70 of 80 aña como e promedio di duracion di bida humano. Pero cuantu ta e cantidad probabel di aña cu un persona por spera di biba awe?
Un informe publicá dor di WHO (Organisacion Mundial di Salú) na 1992 a pone e promedio mundial di duracion di bida na 65 aña. Segun WHO, hende “a spera pa esaki crece rond di cuater luna pa aña p’e siguiente cincu añanan, principalmente debí na reduccion di mortalidad di mucha.” Sin embargo, asta si un milager médico a prevení e morto di cualkier persona promé cu e edad di 50, e revista Time ta bisa cu na Merca, “e aumento den promedio di duracion di bida lo ta solamente 3 1/2 aña.”
Pakico Bida Ta Asina Corticu?
Dr. Jan Vijg dje Instituto Ulandes di Gerontologia Experimental ta argumentá cu mescos cu algun enfermedad ta relacioná cu defectonan den e structura dje celnan dje curpa humano, asina e proceso di biramentu bieu ta parce di ser influenciá dor di factornan genético. Algun investigador ta kere cu nos lo por biba mas largu si un “man yen di gene maestro” lo por a ser reemplasá segun cu nos ta bira mas bieu. Otronan ta catalogá un proposicion asina “simplístico.”
En todo caso, científiconan ta admití cu “ta parce di tin un sorto di límite biológico interno programá den e celnan dje curpa humano,” segun revista Time. Asta esnan cu ta debatí cu nos ta “programá pa keda na bida” ta admití cu “algu ta bai robes.” En berdad, na edad di 65, 70 of 80 of un par di aña mas, nos bida ta “ser cortá pronto” den morto, manera Bijbel ta bisa.
Sin embargo, apostel cristian Pablo di promé siglo E.C. a pronosticá cu optimismo: “Como e último enemigu, morto tin cu ser reducí na nada.” (1 Corintio 15:26) Con morto por ser reducí na nada? Asta si esei sosodé, con bo por enfrentá e morto di sernan kerí awe?