BIBLIOTEKA ONLINE Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Papiamentu (Kòrsou)
  • BEIBEL
  • PUBLIKASHON
  • REUNION
  • w98 1/1 pág. 25-29
  • No Tin Nada Mihó Cu e Berdad

No tin vidio disponibel pa esaki.

Despensa, tin un problema pa habri e vidio.

  • No Tin Nada Mihó Cu e Berdad
  • E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1998
  • Suptema
  • Informashon Similar
  • Mi Ta Siña Berdad Bíblico
  • Mi Ta Tuma un Posicion na Fabor dje Berdad
  • Bida den Sachsenhausen
  • E Marcha di Morto
  • E Berdad Tabata i Ta Mi Bida
  • Jehova A Resulta di Ta cu Mi
    E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1996
  • Di Aktivista Politiko pa Kristian Neutral
    Spièrta!—2002
E Toren di Vigilansia Anunsiando e Reino di Yehova Dios—1998
w98 1/1 pág. 25-29

No Tin Nada Mihó Cu e Berdad

Manera G. N. Van Der Bijl a relat’é

Na juni 1941, mi a ser entregá na Gestapo i hibá n’e campo di concentracion Sachsenhausen cerca di Berlin, Alemania. Ei mi a keda, como prizonero number 38190, te cu e infame marcha di morto na april 1945. Pero promé cu mi describí e sucesonan ei, lagá mi splica con mi a bira un prizonero.

MI A nace na Rotterdam, Hulanda, djis despues cu Promé Guera Mundial a cuminsá, na 1914. Tata tabata traha p’e compania di trein, i nos flat chikitu tabata situá pegá cu e spoorban. Na cabamentu dje guera na 1918, mi a mira hopi asina yamá trein di crísis core pasa forbij yen di boroto. Sin duda nan tabata yen cu soldat heridá, cu tabata ser hibá cas for di liña di bataya.

Ora mi tabatin 12 aña, mi a kita for di scol pa bai traha. Ocho aña despues mi a tuma un trabou como steward riba un barcu di pasahero, i pa e siguiente cuater añanan, mi a nabegá entre Hulanda i Merca.

Ora nos a mara n’e haf di New York den zomer di 1939, tabatin menasa di un otro guera mundial. P’esei ora un homber a bin a bordo di nos barcu i a ofrecé mi e buki Gobierno, cu a papia di un gobiernu hustu, gustosamente mi a acept’é. Ora mi a regresá Rotterdam, mi a cuminsá busca trabou na tera, como cu bida riba laman no tabata parce safe mas. Dia 1 di september, Alemania a invadí Polonia i e nacionnan a cai den Guera Mundial II.

Mi Ta Siña Berdad Bíblico

Un diadomingo mainta na mart 1940, mi tabata di bishita cerca mi ruman homber casá, ora un Testigo di Jehova a bel na porta. Mi a bis’é cu ya caba mi tabatin e buki Gobierno, i mi a puntr’é tocante shelu i ken ta bai ei. Mi a haña un contesta asina cla i razonabel cu mi di den mi mes: ‘Esaki ta e berdad.’ Mi a duna e Testigo mi adres i a invit’é pa bishitá mi na cas.

Despues di solamente tres bishita, durante cua nos tabatin consideracionnan profundo di Bijbel, mi a cuminsá compañá e Testigo den e trabou di predicá di cas-pa-cas Ora nos a yega e teritorio, el a mustrá mi unda pa cuminsá, i mi a predicá mi so. Asina hopi persona nobo a ser introducí den e trabou di predica e tempu ei. Nan a consehá mi pa soru di ta semper paden den gang ora mi ta presentá literatura, pa asina hende riba caya no mirá mi. Na comienso dje guera tabata necesario pa ta cauteloso.

Tres siman despues, dia 10 di mei, 1940, e ehército aleman a invadí Hulanda, i dia 29 di mei, e comisario plenipotenciario di Reich, Seyss-Inquart, a proclamá cu e organisacion di Testigonan di Jehova a ser prohibí. Nos tabata reuní solamente den gruponan chikitu, i tabata soru p’e lugánan di reunion keda secreto. Loke foral a fortalecé nos tabata e bishitanan di superintendentenan biahero.

Mi tabata un humadó pisá, i ora mi a ofrecé e Testigo cu tabata studia cu mi un sigaria i a haña sa cu e no ta huma, mi di: “Ami nunca lo por stop di huma!” Sin embargo, djis despues ora mi tabata cana riba caya, mi a pensa: ‘Si mi ta bai bira un Testigo, mi kier ta un Testigo di berdad.’ Pues nunca mas mi a bolbe huma.

Mi Ta Tuma un Posicion na Fabor dje Berdad

Na juni 1940, ménos cu tres luna despues cu mi a topa e Testigo na porta di mi ruman homber, mi a simbolisá mi dedicacion na Jehova i a bautisá. Un par di luna despues, na october 1940, mi a drenta e ministerio di tempu completo como un pionero. E tempu ei, e rumannan a duná mi loke tabata yama un jacket di pionero. E tabatin hopi sacu pa buki i foyeto chikitu, i por a bistié bou di un jas.

Casi for di comienso dje ocupacion aleman, nan a yag sistemáticamente riba e Testigonan di Jehova i a arestá nan. Un mainta den februari 1941, mi tabata den e ministerio di veld cu un par di otro Testigo. Segun cu nan a bishitá hende na un banda di e blok di casnan, ami a traha n’e otro banda dje blok pa topa nan. Despues di un ratu, mi a bai wak di con nan a tarda asina i mi a topa un homber cu a puntra: “Abo tambe tin algun dje bukinan chikitu aki?”

“Sí,” mi a contesta. E ora ei el a arestá mi i a hibá mi warda di polis. Mi a keda casi cuater siman detené. Mayoria dje oficialnan tabata amigabel. Tanten cu un persona no a ser entregá na Gestapo, e por a sigurá su liberacion simplemente dor di firma un declaracion skirbí cu a bisa cu lo e no distribuí literatura bíblico mas. Ora nan a pidí mi firma un declaracion asina, mi a contestá: “Ni si boso ofrecé un of dos miyon florin, tog lo mi no firma.

Despues di a tené mi pa un tempu mas, nan a entregá mi na Gestapo. E ora ei mi a ser hibá n’e campo di concentracion Sachsenhausen na Alemania.

Bida den Sachsenhausen

Ora mi a yega na juni 1941, ya caba tabatin rond di 150 Testigo—mayoria di nan aleman—den Sachsenhausen. Nan a hiba nos, e prizoneronan nobo, na un seccion dje campo yamá Isolacion. Ei nos rumannan cristian a soru pa nos i a prepará nos pa loke nos por a spera. Un siman despues a yega un otro cargamentu di Testigo for di Hulanda. Na cuminsamentu nan a asigná nos pa para n’e mésun lugá dilanti e baraknan for di shet’or di mainta te cu seis or di atardi. Tin biaha prizoneronan tabatin cu haci esei tur dia pa un siman of mas.

Apesar dje trato cruel, e rumannan a realisá cu tabata urgente pa keda organisá i pa alimentá nos mes spiritualmente. Tur dia un persona tabata asigná pa prepará pensamentunan riba un texto di Bijbel. Despues, den e curá di reuní, Testigonan tabata acercá e persona ei un pa un i tabata scucha na loke el a prepará. Di un manera of otro, e rumannan tabata logra trece literatura den e campo na scondí, i asta nos a reuní tur diadomingo i studia e literatura bíblico aki huntu.

Un ehemplar dje buki Hijos, cu a sali n’e congreso na St. Louis, Merca, den zomer di 1941, di algun manera a drenta Sachsenhausen di contrabanda. Pa minimisá e rísico cu nan lo descubrí e buki i destruyé, nos a plam’é for di otro, i a circulá e seccionnan entre e rumannan di manera cu tur hende por a haña turno pa les’é.

Despues di un tempu, gerencia dje campo a haña sa dje reunionnan cu nos tabata tene. Di manera cu nan a separá e Testigonan i a pone nan den diferente barak. Esei a duna nos un oportunidad excelente pa predicá na otro prizoneronan, i como resultado, hopi polaco, ucraniano i otronan a aceptá e berdad.

E nazinan no a tene secreto nan intencion di kibra of mata e Bibelforscher, manera Testigonan di Jehova tabata yama. Consecuentemente, e presion cu nan a pone riba nos tabata severo. Nan a bisa nos cu nos por ser librá si nos firma un declaracion renunciando nos fe. Algun ruman a cuminsá racionalisá: “Si mi ta liber, mi por haci mas den e sirbishi di Jehova.” Aunke un par a firma, mayoria di nos rumannan a keda fiel apesar di tur e berans, humiyacion i maltrato. Di algun di esnan cu a comprometé, nos no a tende nada nunca mas. Sin embargo, felismente otronan despues a recuperá i ainda ta Testigonan activo.

Cu regularidad nan a forsa nos wak ora nan tabata castigá prizoneronan brutalmente cu sota, por ehempel 25 golpi cu un palu. Un biaha, nan a obligá nos wak e ehecucion di cuater homber na palu di horca. E experencianan ei ègt tabatin un efecto riba bo. Un ruman, un homber haltu cu bon tipo, cu a biba den e mésun barak cu mi, a bisá mi: “Promé cu mi a bini aki, mi no por a mira sanger sin cai flou mesora. Pero awor mi a bira duru.” Tog, aunke nos por a bira duru, nos no a bira sin heful. Mi tin cu bisa cu ami nunca a carga rencor of sinti odio pa nos persiguidónan.

Despues di a traha cu un kommando (un grupo di trabou) pa algun tempu, nan a tumá mi na hospital cu keintura haltu. Un dokter norwechi bondadoso i un broeder checo a yudá mi, i nan bondad probablemente a salba mi bida.

E Marcha di Morto

Pa april 1945, tabata bisto cu Alemania tabata perdiendo e guera. E aliadonan occidental tabata avansá rápidamente for di west, i e soviéticonan for di oost. Tabata imposibel p’e nazinan likidá tur e cientos di miles di hende den e camponan di concentracion i deshací di nan curpa den un par di dia sin laga ningun rastro atras. P’esei nan a dicidí di mata esnan enfermo i hiba e resto dje prizoneronan n’e hafnan mas cercano. Ei nan tabatin plan pa pone nan riba barcu i sink e barcunan den laman.

E marcha di un 26.000 prizonero for di Sachsenhausen a cuminsá e anochi di 20 di april. Promé cu nos a bandoná e campo, nos a rescatá nos rumannan enfermo for dje hospital. Nos a obtené un garoshi riba cua por a transportá nan. Na tur, nos tabata 230 Testigo for di seis diferente pais. Entre esnan enfermo tabatin Ruman Arthur Winkler, kende a contribuí hopi n’e expansion dje trabou na Hulanda. Nos como Testigo tabata e últimonan den e marcha, i continuamente nos un tabata anima otro pa sigui cana.

Pa cuminsá, nos a cana 36 ora sin stop. Canando mi a gewoon pega soño di puru afliccion i fatiga. Pero keda atras of descansá tabata imposibel, pasobra bo a risca ser tirá mata dor dje guardianan. Anochi nos tabata drumi den cunucunan habrí of den mondi. Tabatin poco of nada di cuminda. Ora e dolor di hamber a bira insoportabel, mi tabata lembe e pasta di djente cu Crus Corá sueco a duna nos.

Na dado momento, como cu e guardianan aleman no tabata sa mas unda e trupanan ruso i mericano tabata, nos a kampeer den mondi pa cuater dia. Esaki tabata providencial pasobra, como resultado, nos no a yega Bahia di Lübeck na tempu pa bai a bordo dje barcunan cu supuestamente mester a hiba nos nos graf den laman. Finalmente, despues di 12 dia i un marcha di casi 200 kilometer, nos a yega Crivitz Wood. E no tabata masha leu di Schwerin, un stad rond di 50 kilometer for di Lübeck.

E soviéticonan tabata na nos banda drechi, i e mericanonan na nos banda robes. For dje bochincha dje cañonnan i e tiramentu nonstop di scopet, nos tabata sa cu nos tabata cerca dje liñanan di bataya. E guardianan aleman a drenta den pánico; algun a hui, i otronan a cambia nan uniform militar pa paña di prizon cu nan a kita for dje mortonan, sperando cu nan lo no ser reconocé. Meimei dje confusion, nos como Testigonan a reuní huntu pa pidi guia den oracion.

E rumannan cu a hiba delantera a dicidí cu nos mester sali den e oranan trempan dje siguiente dia i bai den direccion dje soldatnan mericano na nos banda robes. Aunke casi mitar dje prizoneronan cu a cuminsá e marcha di morto a muri of a ser matá na caminda, tur e Testigonan a sobrebibí.

Ami a haña un lift cerca algun personal militar canades te n’e stad di Nijmegen, caminda un ruman muher di mi tabata biba. Pero ora mi a yega n’e lugá, mi a haña sa cu el a muda. Pues mi a cuminsá cana bai Rotterdam. Afortunadamente, na caminda nan a ofrecé mi lift den un auto particular cu a hibá mi stret te na mi destinacion.

E Berdad Tabata i Ta Mi Bida

E mésun dia cu mi a yega Rotterdam, mi a aplicá atrobe p’e trabou di pionero. Tres siman despues mi tabata den mi asignacion den e stad di Zutphen, caminda mi a sirbi pa un aña i mei. Durante e tempu ei, mi a recobrá un parti di mi fortalesa físico. Anto mi a ser nombrá superintendente di circuito, manera nan ta yama ministernan biahero. Un par di luna despues, mi a haña invitacion pa e Scol Bíblico di Galad di Watchtower na South Lansing, New York. Despues di a gradua dje di 12 klas dje scol ei na februari 1949, mi a ser asigná na Bélgica.

Mi a sirbi den vários aspecto dje ministerio na Bélgica, incluso casi ocho aña n’e oficina di sucursal i décadanan den e trabou biahero como superintendente di circuito i tambe como superintendente di distrito. Na 1958, mi a casa cu Justine, kende a bira mi compañera di biahe. Awor, segun cu e edad ta cuminsá pisa riba mi, ainda mi tin e goso di por sirbi den un manera limitá como superintendente biahero suplente.

Ora mi wak bek riba mi ministerio, di berdad mi por bisa: “No tin nada mihó cu e berdad.” Naturalmente, no tabata semper fácil. Mi a descubrí cu ta necesario pa mi siña for di mi erornan i faltanan. P’esei ora mi ta papia cu hóbennan, hopi bes mi ta bisa nan: “Abo tambe lo haci fout i kisas asta faya seriamente, pero no gaña tocante e asuntu. Papia di dje cu bo mayornan of cu un anciano, anto haci e coreccionnan necesario.”

Den mi casi 50 aña den e ministerio di tempu completo na Bélgica, mi tabatin e privilegio di mira esnan cu na un tempu mi a conocé como mucha, sirbi como anciano i superintendente di circuito. I mi a mira e 1.700 i picu publicadó di Reino den e pais crece te na mas cu 27.000.

Mi ta puntra: “Lo por tin un manera mas bendicioná pa biba cu no ta sirbi Jehova?” Nunca no tabatin, awor aki no tin, i nunca lo bai tin. Mi ta pidi den oracion pa Jehova sigui guia i bendicioná ami cu mi casá di manera cu nos por sigui sirbié pa semper.

[Plachi na página 26]

Cu mi esposa djis despues di nos matrimonio na 1958

    Publikashonnan na Papiamentu (Curaçao) (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • Papiamentu (Kòrsou)
    • Kompartí
    • Preferensia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondishonnan di Uso
    • Maneho di Privasidat
    • Konfigurashon di Privasidat
    • JW.ORG
    • Log In
    Kompartí