Reference el kirel a Subeled er a Miting er a Klengar me a Omesiunged
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
JULY 1-7
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 57-59
Jehovah Mengeuid er a Rumtok er a Rechedal
bt 220-221 par. 14-15
“Mo Lmuut ra Bek Lullebongel ra Belulechad”
14 Stefanus a mle bekeu lousioning er uchei er a lokodir a recherrouel. (Rel. 6:5; 7:54-60) A “meringel el odechelakl” el dilubech er tiakid el taem a uchul me a rokui el redisaiplo el diak el luldimukl er a rechapostol a ulebriid er a Judea me a Samaria. Engdi a ureor er a berkel a klumech a millemolem. A Filip a mlora Samaria e “omerk ra Kristus” me a kmal ungil tekoi a dilubech. (Rel. 8:1-8, 14, 15, 25, BT) A Bades a dirrek el melekoi el kmo: “A ruumerang el ulebriid er odechelakl er ser a le mad a Stefanus a mlo mekelekelii a Fenisia, ma Siprus, ma Antiok el ouchais er a Ebangkelio el di mlor a rechad er a Judea e merekong. E mlarngii ar bebil er tir, el chad ra Siprus ma Kirene, ma le bocha ra Antiok e te dirrek el mlengedecheduch rar Chigriik lomerk ra evangkelio ra Rubak el Jesus el mor tir.” (Rel. 11:19, 20, BT) Me a odechelakl a uchul me a klumech er a Renged a uleberk.
15 Chelecha el taem er kid, e a osisiu el tekoi a dilubech er sel mle Soviet Union. Ngileakl er aike el rak er a 1950, e a rebetok el telael el Sioning er a Jehovah a mlodik el mora Siberia. Tir el ulebriid el mora kakerous el basio a uchul me a ungil chais a uleberk er tia el beluu. Ngkmal diak a rolel e a rebetok el Sioning a sebechir el ngmai a udoud el mora omerael el 6,000 el mael el omerk er a ungil chais! Me nguaisei engdi a kabelment a ngiltiterir el mo er tia el omerael. A ta el odam a kmo: “A rullab a dereder a bai uchul me a rebetok el telael el bliochel a rengrir er a Siberia a mla mo medengelii a klemerang.”
Morriter er a Tekingel a Dios
“Bo Mesisiich el Dechor, e Lak Mesim”
16 Msisichii a rengum. King David a millekoi el kmo ngkmal diak bo loridii a bltkil a rengul el mora Jehovah er a longitakl el kmo: “A renguk a ultebechel e Dios.” (Psa. 57:7) Kid me ngdirrek el sebechel mo mesisiich a rengud, el mui loumerang er a Jehovah. (Monguiu er a Psalm 112:7.) Molatk er a rolel e tia ngilsuir a Bob el dulsaod er ngii er a uchei. Sera louchais er ngii el kmo a rasech a mo medechel lomech er a bo lousbech er ngii, e ngdi mle mereched el dmu el kmo a lsekum e ngar ngii a techall el bo lebsang a rasech, e ngtuobed er tia el osbitar. A uriul e a Bob a dilu el kmo, “Ngkmal dimlak kuumededenger me a lechub e kbekikl.”
17 A Bob a mle mesisiich a rengul le ngii el ngileltii el mo mesisiich el dechor er a kmal uchei er a lebo er a osbitar. A kot, e ngmle soal odeuir a rengul a Jehovah. Ongerung, ngmle kerekikl mesuub er a Biblia me aika el babilenged el mengai er a Biblia el mesaod er a cheledolel a klengar me a rasech. Ongedei, ngmle ulterekokl a rengul el kmo a loltirakl a ulekrael e ngmo mukngeltengat. Kid me ngsebechel mo mesisiich a rengud sel bo dechebangel a ngii di el bedengel a ringel.
JULY 8-14
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 60-62
Jehovah Meskid Osebechakl, Ulekerreu, me a Ultebechel
it-2 1118 par. 7
Cheuatel
Okesiu. Tirke el oumerang e olengesenges er a Jehovah a metik er a klou el osebechakl. Ngua lulengitakl a David: “Ele kau [e Jehovah] a omertelek, ke mesisiich el cheuatel el sobecheklak er a cherarou.” (Psa 61:3) Tirke el medengelii a belkul a ngklel a Jehovah e oumerang e omtechei er ngii el ngakl a diak a ngera el bo lemedakt er ngii e le: “A ngklel a RUBAK a mesisiich el cheuatel; a melemalt a remurt el mor ngii e mo selebechakl.”—Osi 18:10; momekesiu er a 1Sa 17:45-47.
it-2 1084 par. 8
Tento
A “tento” a dirrek el ulemekesiu er a kuk ta er a tekoi er a chelsel a bebil blekeradel. A tento er a chad a mle basio er a ulengull me a osebechakl. (Gen 18:1) Ngoltirakl a siukang er a omtechakl er a rechad, e a okiak a uluumerang el kmo ngmukerreu e mocholt omengull el mo er ngii sel bo el siseb er a tento er a chad. Sei a uchul me a Ocholt 7:15 (NW) sel losaod el kirel a kloul seked el Dios a mo “merkii a tento er ngii er bebrir” e ngmelekoi el kirel a ulekerreu me a osebechakl. (Psa 61:3, 4) Isaia mesaod er a omengetmokl el loruul a Sion el bechil a Dios el kirel a rengelekel. Ngmedung el mo er ngii el kmo “mkilungii a tento el mkiei er ngii.” (Isa 54:2) Me nguaisei, ngmenglou er a basio er a ulekerreu el kirir a rengelekel.
w02 8/1 24 par. 14
A Llechul a Dios a Kirel a Klungioled
14 A llechul a Dios a diak lemengodech. Ngar er tia el meringel el taem el dekiei er ngii, e a Jehovah a mesisiich el risois, el kiei el mla er a diak a ullebengelel el mo er a diak a ullebengelel. (Psalm 90:2) Ngdi mle ngii el melekoi el kirel el kmo: “Ngak a Rubak, me ngdiak kmengodech.” (Malaki 3:6) A llechul a Dios, el llechukl er a chelsel a Biblia, a kmal ulterekokl—el diak leua ike el blechoel el mengodech el uldesuel a klechad. (Jakobus 1:17) El ua tiang, ngmle betok el rak e a retoktang er a uldasu (psychologists) a millisiich er a beot el rolel a okurulel a ngalek, engdi uriul e a rebebil er tir a milodech a uldesuir e kilengei el kmo ngmle cheleuid a ulekrael er tir. A llach ma ulekrael er a beluulechad el kirel tia el tekoi a melemesim el ua lemeldoko er a eolt. Engdi, a Tekingel a Jehovah a diak longitengtik. Ngmla mo betok el dart el rak e a Biblia a milskid a ulekrael el kirel a okurulir a rengalek el oeak a bltikerreng. A apostol el Paulus a milluches el kmo: “Me kemiu el chedam, lak molengasech a rengrir ar ngelekiu, e momekeroul er tir er chomengedung ma chomellach ra Rubak.” (Efesus 6:4) Ngkol ua ngera el ongelaod sel dodengei el kmo ngsebeched el ultuil er a llechul a Jehovah; ngdiak bo lemengodech!
Morriter er a Tekingel a Dios
A Omesodel a Ongeru el Babier er a Psalm
62:11. A Dios a diak lulsirs er a ngii di el rolel a ngera el klisiich. E le ngii a uchul a rokui el klisiich. ‘Ma klisiich a kloklel.’
JULY 15-21
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 63-65
“A Diak Le Mengodech el Bltkil a Rengum a Kuk Ungil er a Klengar”
w02 3/1 10 par. 17-18
Ngtechang a Sebechel el Meleakl er Kid er a Bltikerreng er a Dios?
17 Ngua klungel a ngerang a bltikerreng er a Dios el kirem? Kau ke omdasu el uai a David, el milluches el kmo: “A diak le mekimd el bltkil a rengum a kuk ungil ra klengar, misei e ak mo oldanges er kau. Ak mo mereng a sulem ra klteketel el dirke kchad; ak mo odars a chimak el ekor kau el ngara nglunguuch.” (Psalm 63:3, 4) Me nguaisei, ngar er ngii a kmu ngerang er a klengar er tia el beluulechad el kuk ungil er sel deurreng el mei loeak a bltikerreng ma klausechelei er a Dios? El ua tiang, a dosiik a ungil el ureor er tia el beluulechad ngkuk ungil er a budech ma deurreng el mei lokiu a mesisiich el deleongel er kid ma Dios? (Lukas 12:15) Ma rebebil el Kristiano a mlo obangel a omelilt el kmo te mo choitii a Jehovah ma lechub e te mo chormii a kodall. A rebetok el Sioning er a Jehovah a mlo chormii chouaitiang el ngar er a kelebus er a mekemad er a Nazi er a Ongeru el Mekemedil a Beluulechad. Te di mle mekesai er tir a chilitii a Dios, e a ruumesingd el odam er kid el Kristiano a millilt el mo kiei er a bltikerreng er a Dios, e kilengei el mo mad. Tirke el melemolem el kiei er a bltikerreng er ngii a mera el oumera el kmo a Dios a mo mesterir a diak a ullebengelel el klengar er a ngar er a mederir el klebesei, el diak el sebechel a beluulechad el meskid. (Markus 8:34-36) Engdi, ngar er ngii a lmuut el betok el tekoi el uldimukl er ngii a klengar el diak a ullebengelel.
18 A ltae ngdiak el sebeched el kiei el mo cherechar el ileakl er a Jehovah, engdi ka molebedebek er a klemengetel a klengar el dibus er ngii ngike el Ulemeob er kid. Ngmo bechachau, e ngdiak a mera el moktek er ngii. A Jehovah a milsterir a rechedal a ungil el ureor el ngar er aika el uriul el sils. Ngsebeched el oumerang el kmo sel taem a Jehovah, el Ngarbab el Oltaut er a Moktek er ngii a meskid a diak a ullebengelel el klengar, e kede mo mesuub e mo meruul a betok el mengasireng el tekoi. (Olisechakl 3:11) A ltae kede mo mesuub a betok el tekoi er a chelsel aike el betok el telael el rak er a ngar er a medad, engdi ngdiak el sebeched el mo cherrungel el medengelii a “meral dmolech a ilteet er a llomeserreng ma klemedengei er a Dios.”—Rom 11:33.
“Moreng a Saul era Rokuil Tekoi”
Ngileakl el klou a ultutelel el doba omereng el saul el bedul a Dios. Kede ulterekokl el blechoel el melatk el kirel aike el betok el ungil sengk el tekoi er a klereng me a dirrek el klechad el bla lebeskid a Jehovah e dirk melemolem lomeskid. (Dut. 8:17, 18; Rel. 14:17) Me ngungil a deblechoel melatk el kirel aike el ungil tekoi el lomeskid a Dios, engdi nglmuut el klou a klungiolel a lsekum kede mengoit a temed el melebedebek ngii el betok el klengeltengat el bla lebeskid, kid me tirke el betik er a rengud. Me sel dolebedebek el kirel a blekerurau er ngika el Ulemeob, e nglmuut el smisichii a omereng el saul er kid el bedulngii, e dirrek el lmuut el dochelii a klemedengei er kid er a klungel a bltkil a rengul me a dirrek lomereng el saul er ngii el bedulkid.—1 Jn. 4:9.
Molemolem el Melatk a Tekingel a Dios
7 Me alta e a omenguiu a sebechel el beot er kid el meruul er ngii, engdi a chad a kirel el chelellakl me ngmo sebechel el ungil el melebedebek a tekoi. Seikid a uchul me tia el diak el cherrungel el no er a bdelud, a beot er ngii el melatk a mekekerei el tekoi. Me sel kot el ungil el taem el bo dolebedebek a tekoi, a ngar sel taem el bla dolengull e lak a ngera el mengesang a uldesued. A ta er a milluches er a Psalm a miltebengii el kmo a ungil el taem el lolebedebek a tekoi, a sel temel el mechiuaiu er a dukllel er a klebesei. (Psa. 63:6) Me a Jesus el mle cherrungel a uldesuel a dirrek el mle medengelii a klungiolel sel lengar er a chelellakl el basio, e lolebedebek a tekoi, e loluluuch.—Lk. 6:12.
w09 7/1 20 par. 6
Moukerebai er a Jesus—E Molisechakl el Oba Bltikerreng
6 Kid a ungil a rengud el mesaod a tekoi el soad. Sel dosaod a tekoi el kmal soad, e a teletelel a dongedecheduch me a klikm er kid a mo olecholt er a klemeriarreng er kid me a bltkil a rengud el kirel ngii el tekoi. E ileakl el sel dosaod el kirel a chad el betik a rengud er ngii. Kede blechoel el semeriar el ouchais er a rebebil aike el dodengei el kirel ngii el chad. Me kede chemat er ngii e oldanges er ngii e mesebechakl er ngii. Kede meruul el uaisei e le ngsoad a rebebil a dilerrek el mo sorir ngii el chad me a blekerdelel el di uai kid.
Morriter er a Tekingel a Dios
w07 11/15 15 par. 6
Kau Ke Melisiich er a Rebebil?
Ngkuk beot a de torudii a blai er a doleketek er a beches. Tia el osisiu el tekoi el melemall e meleketek a dirrek el sebeched el lousbech er ngii el mesaod a cheldechedechad. Kid el diak demecherrungel a uchul me ngngar ngii a ngelsengesed me a chelitechetud. A King Salomon a dilu el kmo: “Ng meral diak a tal chad er a beluulchad el di ungil omerellel el diak a tal le mekngit er ngii.” (Olisechakl 7:20) Ngkmal diak lemeringel a detutk a chelitechetul a chad e dolemall er ngii loeak a tekinged. (Psalm 64:2-4) Me nguaisei engdi kede ousbech er a ileakl el duch el mo remuul a cheldechedechad el mo positive.
JULY 22-28
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 66-68
Jehovah Bek el Sils el Lechellungel a Berreded
Rolel a Jehovah Onger a Nglunguched
15 A nglunguched a diak leblechoel el monger er a mengasireng el rolel. Engdi nger er ngii a sel dousbech er ngii el mo melemolem loba blakerreng el mora Demad el ngar er a eanged. Me bo mkerekikl lomes a nger er a Jehovah er a nglunguchem. A odos el Yoko mlo omdasu el kmo a Jehovah diak longer a nglunguchel, engdi ngika mlo omuchel el meluches a ongtil el mora Jehovah. A telkib el taem er uriul e ngulemes er a babilengel e mlo mtebengii el kmo a Jehovah mla onger a betok el nglunguchel, mo lmuut er a bebil el bla lobes el kirel. Ngkired el kuk mong e mengoit a taem el stob e melatk a rolel e a Jehovah onger a nglunguched.—Psa. 66:19, 20.
w10 12/1 23 par. 6
Mochotii el Kmo Ke Melatk er a Remesobil el Chedam me a Chedil
Jehovah ulemekrael er a omelechesel a chelitakl me a lechub e ng psalm, el rechad er a Israel a milengitakl er a temel a omengull. Molatk er a omelisiich el lengilai a remelakl el dil me a rediak a redemerir el ngalek er a longitakl aika el chelitakl el ulemeklatk er tir el kmo, a Jehovah a mle “demerir” e “osebecheklir” e ngii a mo omesterir a ngeso. (Psalm 68:5; 146:9) Kid me ngdirrek el sebeched el omesterir a omelisiich a remesobil el chedam me a lechub e ngchedil el bo lolatk er ngii el kemanget el taem. A Ruth el ta er a mesobil chedil a dirk melatk er a tekoi el ledillii a ta er a ungil chedam el mo er ngii er a 20 el rak er a mla me mong. Ngdilu er ngii el kmo: “Kau a mera el ungil omekeroul er tirka el teru el ngelekem el sechal. Molemolem er a ungil ureor.” A Ruth a kmo: “Sera krenges aika el tekoi e ngkmal mle klou a lerellii er ngak.” Nguaisei, a “ungil omelekoi a ungil kar” e kmal sebechel smisichii a mesobil chedam me a lechub e ngchedil. (Osisechakl 15:4, Contemporary English Version) Kau ngsebechem el mdesuii a ileakl el tekoi el sebechem el chotengii a mesobil chedam me a lechub e ngchedil el kirel?
w09 4/1 31 par. 1
Demerir a Re Diak a Demerir
“Ngii el Dios el ngar a chedaol delengcheklel a demerir a re diak a demerir.” (Psalm 68:5) Aika el mlukreng el tekoi a ouchais er a sebeched el suubii er a Jehovah el Dios, ngii a kmal kerekikl er tirke el diak olengeseu er tir. Ngsebeched el mesa uldesuel el kirir a rengalek el mlad a demerir me a lechub e ngderrir er a Llach el bilsterir a rechad er a Israel. Ka me bo dosaod er a kot el taem el Biblia mesaod el kirel a “diak a delal ma demal el ngalek” el ngar er a Exodus 22:22-24.
Jehovah Olengeseu er Kau el Mo Ungil er Aike el Rokui el Tekoi el Moruul
17 Monguiu er a Psalm 40:5. A chad el melemiakl a rois a turrekong er ngii a mora chetebtel a rois. Me nguaisei engdi ngbetok aike el techall er a omerollel el sebechel stob e omes er a view. Ngdi osisiu, mongoit a taem el stob e molatk er a rolel e a Jehovah a meruul er kau el mo ungil er aike el rokui el tekoi el moruul alta ke chelebangel er a ringel. A ulebengelel a bek el sils e di lekau el oker: ‘Ngoeak a ngera el rolel e ak mesa klengeltengat er a Jehovah er chelecha el sils? Alta kdirk chelebangel er a meringel el blekeradel, ngmekera Jehovah e olengeseu er ngak loutekangel?’ Mletkii a at least e ng one el klengeltengat er a Jehovah el mla ngosukau.
Morriter er a Tekingel a Dios
Psalm 68:6, NW: A Dios a mesterir a delengcheklir tirke el di tir el tang. Ngomekrael er a rekelebus el mora ilmokl. Engdi tirke el medecherecher a rengrir a mo kiei er a cheliliik el beluu.
wp18.1 11 par. 4
Ngeso el Mesmechokl a Mondai
A Delphine, el dulsaod er ngii er a uchei a mle blechoel el mo sabisi. Ngmelatk er a uriul er a loriid a rokui el tekoi er ngii e kmo: “Ak mle feel er ngak el dechor er medal a mado er a stoang el lomtechei er a klengar e omes er a rokui el chad el ngar er a chelsel. Ak kmal mle feel el di ngak el tang el diak a chad er a klengar er ngak.” A ta el bades el kmal ngilsuir a Psalm 68:6 (NW) el ngii a melekoi el kmo: “A Dios a mesterir a delengcheklir tirke el di tir el tang.” Ngkmo: “Ak mle medengei el kmo tia el bades a diak di losaod er a blai el kirek er chelecha el taem. E ngbai ak mlo mtebengii el kmo a Jehovah meskak a delengchokl er a tekoi er a klereng el kngar ngii e a kumelechesiu er a mera el osebechakl me a mesisiich el deleuill lobengterir tirke el betik a rengrir er ngii. Engdi ak mle medengei el kmo ngdiak el sebechek el mo kmeed er a rebebil a lsekum e ngdiak kkot e bo kkeed er a Jehovah. Me a Psalm 37:4 a ngilsukak er tiang. Ngkmo: ‘Mosiik er a deuil a rengum el obengkel a RUBAK e ng mo meskau sel msal oureng er ngii.’”
JULY 29–AUGUST 4
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 69
Rolel e a Tekoi el Dilubech er a Klengar er a Jesus a Lulemlaoch a Psalm 69
Te Milengiil er a Messias
17 A Messias a bo louketui er ngii a rechad el di diak a ungil el uchul. (Psalm 69:4) A apostol el Johanes a melekoi a tekingel a Jesus el kmo: “Chomko ngdimlak kuruul a ikel urreor el direkak a ngodech el chad el meruul ra delongelir, e ngdimlak a kngterir; e ngdi chelechang e te mla mes e dirke ouketui er ngak ma Demak. Me toltaut a tekoi el llechukl ra llach er tir el kmo, ‘Ngdiak a uchul e touketui er ngak.’” (Johanes 15:24, 25) Ngblechoel a “llach” el melekoi el kirel aike el rokui el Bades el mla er ngii er sel taem. (Johanes 10:34; 12:34) Aike el cheldecheduch el ngar er a Evangkelio a ochotii el kmo a Jesus a mluketui, el ileakl er a remengeteklel a klechelid er a Rechijudea. A Kristus a dirrek el dilu el kmo: “A belulechad a diak el sebechel louketui er kemiu, e ngdi ouketui er ngak, ele kulecholt el kmo ngmekngit chomerellel.”—Johanes 7:7.
w10 12/1 10 par. 7-8
Moba Blakerreng el Kirel a Mera el Omengull
7 A ta el tekoi el dilubech er a chelsel a klengar er a Jesus a olechotel a klou el blakerreng er ngii. Tiang a dilubech er a uchelel a omesiungel er a temel a Baskua er a 30 el rak er a taem er kid. Ngii el Jesus a mlei er a Jerusalem el obengterir a redisaiplo er ngii, “e milseterir ar ulterau a karbou, ma sib, ma belochel, mar kerukem a udoud el dengchokl ra mekesokes ra templo.” Me ngngerang ngmirruul a Jesus, e mlo uangerang a osengir a redisaiplo el bedul ngii?—Monguiu er a Johanes 2:13-17.
8 A omerellel a Jesus me a dirrek el tekingel er sel taem a kmal rirelleterir a redisaiplo er ngii el mo melatk a ulaoch el ngar er a ta er a cheliteklel a David el kmo: “A blakerreng er ngak el kirel a Templo er kau a kmard er a chelsek el ua ngau.” (Psalm 69:9) E ngera uchul? E le a omerellel a Jesus a mle sebechel el mo uchul a kdekudel el tekoi el kirel a klengar er ngii. E le tirke el ngarbab el chad er a templo el prist, me a rechellimosk er a llach me a relmuut el bebil, a mle teloi er tia el oterullel a klalo er a medal a templo. Me a omerellel a Jesus el mle sebechel el melemall a chisir, a kmal ulemtok a uldesuir tirke el mengeteklel a klechelid er sel taem. Me a blakerreng er a Jesus a mera el ulebeketakl er a osengir a redisaiplo er ngii el uchul me te melekoi el kmo ‘ngblak a rengul el mo er a blil a Dios’ me a lechub e ngblak a rengul el kirel a mera el omengull. Me a leuaisei, e ngngerang a blakerreng? Tiang kuk ngodech er a tekoi el orechudel?
it-2 650
Omekodall
Ngmildung er a ulaoch el kirel a Mesias el kmo te mo msang a “omekodall” me longa er ngii. (Psa 69:21) Tia dilubech er sel taem er a uchei er a lemedeel a Jesus Kristus e te milsang a bilong el urrechomel er a mechuached me ngdi mlo chormii, e dimlak lolim er ngii. Tia mle kirel melim er ngii me ngdiak el sal chuarm er a ringel. A Mateus (27:34) er a loluches el kirel a otutel tia el ulaoch e nguluusbech er a tekoi er a Grik el kho·leʹ (mechuached), el ngii a osisiu el tekoi el ngar er a Psalm 69:21 er a Greek Septuagint. Nguaisei engdi a Ebangkelio er a Markus a mesaod er a mir (Mk 15:23), a uchul me a uldasu a kmo tia el “omekodall” me a lechub a “mechuached” a mle “mir.” A lmuut el ta er a omesodel a kmo tia el ilumel el mla er ngii a kar er ngii a mla er ngii a mechuached me a mir er ngii.
Morriter er a Tekingel a Dios
br2 22 par. 11
Mkider a Melemalt el Chim el Ngar er a Nglunguuch
11 A rebetok el chad a di olengit aike el sorir, ngdi a bltikerreng er kid er a Jehovah a kirel melisiich er kid el mo oureng a sulel e mo oldanges er ngii er a doluluuch el di kid el tang me sel dengar er a buai. A Paulus a milluches el kmo: “Lak el sebek a rengmiu ra ngiidi le ngerang, e di moba chomereng el saul loldars a nglunguuch ma chongit ra bek el tekoi el subedii a Dios ra ikel molengit. Ma diak le metuk ra klemedengei rar chad el budech ra Dios a mo kokar a rengmiu ma chomelebedebekiu el ngara Kristus Jesus. (Filipi 4:6, 7) Choi, a dechelel a ongit, e ngkired el oureng a sulel a Jehovah el kirel a klengeltengat er ngii er a tekoi er a klereng ma tekoi er a klechad. (Osisechakl 10:22) A milluches er a psalm a milngitakl el kmo: “Moldars a omereng el saul el ua tengetengem el mo er a Dios, e bo moltaut er a telbilel a rengum er Ngike el Kot el Kedidai.” (Psalm 50:14) Ngar er ngii aike el tekoi er a omelisiich el ngar er a cheliteklel a David el kmo: “Ak mo oldanges ra Dios el oba chelitakl; ak mo omerk ra klengarbab er ngii el okiu chomereng el saul.” (Psalm 69:30) Ngdiak bai doruul el uaisei er a nglunguched el ngar er a buai me sel doluluuch el di kid el tang?
AUGUST 5-11
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 70-72
“[Mouchais] . . . a Bek el Cheroll el Merael el Mei” er a Klisichel a Dios
w99 12/1 25 par. 17
Kemiu el Ngeasek—Momekeroul er a Omelebedebekiu!
17 Obo momekerreu er kemiu er a bedikl er a Satan a belkul a kmo ngkiriu el blechoel el mengkar—e a bebil er a taem, e ke ousbech a klou el mesisiich el blekeu. A bebil er a taem e ko mo metik el kmo ko mo omtok, el diak di el resechelimiu, e ngbai beluulechad el rokir. Ngike el milluches er a psalm el David a milluluuch el kmo: “Kau a omeltkek, O Jehovah el Ngike el Chimong el Kedidai el Rubak, el ultebechelel a klengar er ngak er a kdirk kekerei. O Dios, ke ulsisecheklak er a kngalek el mei, el me lmuut er a chelechang e melemolem el ouchais el kirel aike el mengasireng el urerem.” (Psalm 71:5, 17) A rechad a medengelii a David el kirel a blekeu er ngii. Engdi ngulemekeroul er ngii er a oingerang? Sera ledirk kekerei! Uchei er a bo lolsiuekl er a merael a chisel el Goliat, e a David a ulechotii a kmal ngar er a bab el blekeu er a lomekerreu er a delebechelel el sib er a demal—ngmilekodir a laion ma kuma. (1 Samuel 17:34-37) Engdi, a David a milsa Jehovah a mui el chetengakl el kirel a blekeu er ngii, e le ngulemekedong er ngii el kmo ‘ultebechelel a klengar er ngak er a kdirk kekerei.’ A duch er a David el mo ultuil er a Jehovah a rirellii el mo mesisiich er a ngii di el ongarm el lechillebangel. A lsekum e kom dirrek el mo ultuil er a Jehovah e ko mo metik el kmo, ngmo meskemiu a blekeu ma klisiich el mo ‘kats er a beluulechad.’—1 Johanes 5:4.
g04 10/8 23 par. 3
Ngkirel Uangera Omerelled el Mora Remechudelang?
A ta er a milluches er a Psalm a milluluuch el kmo: “Lak mchitak er a cheluodel er ngak, e lak mobes er ngak sel lekea klisichek.” (Psalm 71:9) A Dios a diak ‘longoit’ er a reblak a rengrir el mesiungel el mo lmuut me a lomdasu el kmo ngmla mo diak a usbechir. Ngika el milluches er a Psalm a dimlak el feel el kmo a Jehovah a mla choitii; ngbai miltebengii el kmo ngkirel el di ultuil er Ngike el Ulemeob er ngii sel lorael el mo betok a rekil. A Jehovah omesterir chouaitirka el blak a rengrir el chad a ngeso er a klemengetel a klengar er tir. (Psalm 18:25) Ngblechoel a chouaisei el ngeso el mei loeak a rekldemir el Kristiano.
Mosiou er a Jehovah er a Uchei er a Lemei Aike el Mekngit el Sils
4 A lsekum ke mla chobangel a betok el tekoi er a klengar, e di lekau el oker el kmo, ‘Ak mo mekerang er a klengar er ngak er chelecha ledirk mesisiich a bedengek?’ Ngkmal betok a techall el kirem el ngii a diak el sebechir a rebebil el remuul. El ua tiang, ngsebechem el olisechakl er a remekekerei el chad er aike el kuk bla msuub er a Jehovah. Me a lechub e ke ouchais er a rebebil er aike el ungil el tekoi el dilubech er a klengar er kau er a chelsel a omesiungem el mo er a Dios. A King el David a milluluuch me lebo er ngii a techellel el mo ouchais er a rebebil el kirel a Dios, me ngmilluches el kmo: “Dios, ser a kkekerei el mer chelechang el mullisechakl er ngak. . . . A bo kchuodel e kcheball, e lak mobes er ngak. Mobengkek el dimerkmo kuchisii a klisichem el mor a bek el cheroll el merael el mei.”—Psa. 71:17, 18.
5 Ngmekerang e mo sebechem el ouchais er a rebebil er aike el bla msuub? Ngsebechem el mengemedaol er a rengeasek el mo er a blim e molisiich er tir? Ngsebechem el mo obengterir el oldingel a obliil me bo lesa deuil a rengum sel mosiou er a Jehovah? A Elihu a dilu el kmo: “Ng kemiu el mechuodel a kiriu el olecholt a llemesiu.” (Job 32:7) A apostol el Paulus a dilu er a remeklunga el redil el Kristiano me bo lolisiich er a rechad el okiu a cheldechedecherir me a omerellir. Ngdilu el kmo: “A re meklungal dil . . . [a] kirir el olisechakl a ungil el omeruul.”—Tit. 2:3.
Morriter er a Tekingel a Dios
it-1 768
Eufrates
Oliochel er a blingelel a Israel. Ngar er a tekingel a Dios el mora Abraham e ngtilbir el mo msa uldidellel a rsechel a chutem el mlara “omoachel er a oliochel er a Ekipten el mo lmuut er a klou el Omoachel Eufrates.” (Gen 15:18) Tia el telbiil a lulemelekl er ngii el mora renged er a Israel. (Exo 23:31; Dut 1:7, 8; 11:24; Jos 1:4) A Kot el Kronika 5:9 a melekoi el kmo a uchei er omengederederel a David e a rebebil er a uldidellel a rsechel a Ruben a milenglou er a belurir el “mo lmuut er a lkes el beluu el bitang er a Eufrates.” Me nguaisei engdi sel dengar er a “ongos er a Gilead” (1 Kr 5:10) e dorael el mora Eufrates e ngbekord el 500 el mael a cherridel. Me tia di belkul a kmo tirka el chad er a klebliil er a Ruben a milenglou er a belurir el mora ongos er a Gilead el mo er bita er a cheliliik el beluu er a Siria, el ngii el beluu a melemolem el mora Eufrates. Me a telbilel a Jehovah tilaut er a temel omengederederel a David me a Salomon, el sel taem el oliochel er a renged er a Israel a mlo uldimukl er a Soba el renged er a Aram el ngar bita er a Eufrates e ngar er a dimes er a beluu er a Siria. (2Sa 8:3; 1Ki 4:21; 1Kr 18:3-8; 2Kr 9:26) Eufrates el kmal mle ngarbab el omoachel a uchul me ngdi mlo okedongall el “Omoachel.”—Jos 24:2, 15, NW; Psa 72:8, NW.
AUGUST 12-18
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 73-74
E a Lsekum Kede Mo Mechechei er Tirke el Diak Losiou er a Dios?
‘A Jehovah . . . Olsobel er Tirke el Mechitechut a Rengrir’
14 Ngike el milluches er a Psalm 73 a ta er a Levait. Me ngmla er ngii a ileakl el techellel el mesiou er a blil a omengull el mora Jehovah. Me nguaisei engdi a ta el taem e ngkmal mlo mechitechut a rengul. E ngera uchul? Ngmlo mechechei er a remekngit me a remekedidai a rengrir el diak el mekngit el omerellir a uchul e ngbai tir el ua ble lungilbesul a klengar er tir. (Psa. 73:2-9, 11-14) Ngmla er ngii a rokui er tir, el iltetir, ungil klengar, e diak a sebekreng er tir. Tia rirellii el kmal mo mechitechut a rengul me ngdilu el kmo: “A le ua isei, e ng kol di dimlak a belkul el kulengeroid er ngak er a klengit, ma chimak le klikiid er a klengit?” Me tia mle sebechel mo uchul e ngmo diak losiou er a Jehovah.
‘A Jehovah . . . Olsobel er Tirke el Mechitechut a Rengrir’
15 Monguiu er a Psalm 73:16-19, 22-25. Ngika el Levait a ‘mlor a Templo’ er a Dios. Ngar er a delongelir a rekldemel el mengull er a Dios, e ngmlo sebechel el chelellakl e omtab e meluluuch el kirel tia el tekoi. Seikid e ngmlo sebechel mtebengii el kmo a uldesuel a dimlak el melemalt e tia el uldasu a mo uchul e ngoridii a deleongel er ngii me a Jehovah. Ngdirrek el miltebengii el kmo a remekngit a ngar er a “bekititerachel” e mora “kdekudel el ulebengelir.” Me ngmle kirel mo oba uldesuel a Jehovah me bo lsebechel mo mesisiich er a chelitechetul a rengul me a chelechei. Sera loruul uaisei, e ngmlo budech a uldesuel e dmeu a rengul. Ngdilu el kmo: “Me chelechal mngar ngii er ngak [e Jehovah], e ng ngera ngodech el soak el ngar a chutem?”
16 Klubeled. Ngkmal diak el kired el mo mechechei er a remekngit el chad el kora ua lungilbesul a klengar er tir. A deurreng er tir a diak lemera el deurreng e di tedeb, me tir a diak bo el kiei el mo cherechar. (Oli. 8:12, 13) A bo demechechei er tir e ngmo mechitechut a rengud e metemall a deleuill er kid me a Jehovah. Me a lsekum ke omelechesiu er kau el mechechei er a remekngit e bo moruul er a lurruul er ngii ngika el Levait. Molengesenges er a ulekrael er a Dios el mo obengterir tirke el meruul a soal. Sel bo lebetik a rengum er a Jehovah el kuk ngaruchei er a ngii di el tekoi, e ke mo metik er a mera el deurreng. E mo sebechem el melemolem el merael er a rael el mora “meral klengar.”—1 Ti. 6:19.
Moukerebai er a Klaumerang er a Moses
5 Ngmekerang e mo sebechem el oltngakl er a “tedeb el deurreng er a klengit”? Lak mobes el kmo, a ngii di el deurreng el mei el oeak a mekngit el omeruul a di mei e mereched el mo diak. A klaumerang a sebechel el ngosukau el mo medengei el kmo “a beluulchad ma ikel rokui el ngar a chelsel, el lesal ngemokel a rengrir a re chad er ngii, a di mei el remiid.” (1 Jn. 2:15-17) Molatk er a ngar medad el taem e momtab aike el mo duubech el mo er tirke el chad el melemolem el meruul a mekngit. Te ua ledechor er a “bekititerachel e . . . di mereched el mokngemed.” (Psa. 73:18, 19) Me sel taem el mchelebangel a ongetikaik, e molatk el kmo, ‘Ngsoak a bo leua ngerang a klengar er ngak?’
Lak Mrellau el Mo Diak Mchetengakl
3 A ta er a milluches er a Psalm a uluumerang el kmo a Jehovah a mo rullii el mo chetengakl. (Monguiu er a Psalm 73:23, 24.) Ngmekerang a Jehovah a loruul er a rebekongesenges el chad el mo chetengakl? Ngoeak sel lekengei er tir e lomekngeltengat er tir er a betok el rolel. El ua tiang, ngolengeseu er tir el mo medengei aike el soal, e dirrek el mesterir a techellir el mo omak a deleuill er tir el obengkel.—1 Ko. 2:7; Jak. 4:8.
4 A Jehovah a dirrek el kobkellid el meskid a techelled el mo ouchais er a ungil chais. (2 Ko. 4:1, 7) Me sel deteloi er a berkel a klumech el oldanges er Ngii e ngmo kobkellid me kede dirrek el mo uchul a klungiolir a rebebil. Me Ngii a tibir el kmo: “Ngak a bai mo mengull er a re mengull er ngak.” (1 Sa. 2:30) A Jehovah a mengebkall er tirke el omerk er a klumech el okiu sel lekengei er tir. Me a rebebil er a chelsel a ongdibel a dirrek el mo chemat er tir.—Osi. 11:16; 22:1.
5 Ngmo ua ngerang a klengar er tirke el olengesenges er a Jehovah? A Biblia a tibir el kmo: “Ng mo meskau a klisiich el mo oubeluu er a beluu, e ke mo mesa ngikel dengerenger el modik.” (Psa. 37:34) Me a remesiungel a Dios a oba omelatk el mo kiei el mo cherechar.—Psa. 37:29.
Morriter er a Tekingel a Dios
it-2 240
Leviathan
A Psalm 74 a mesaod er a Dios el olsobel er a rechedal, e ngar er a 13 me a 14 el kekerei el bades e ngousbech er a okesiu el mesaod er sel taem el Dios ulsebelii a Israel er a Ekipten. Ngar tiang e a tekoi el “meklou el charm er a daob” a di osisiu ngii me a tekoi el “Leviathan.” Me a bades el melekoi el kmo ngmilecherad a bdelul a Leviathan a ulterekokl el melutk el kirel sera lemetemall a Farao me a resoldau er ngii er a letobed a rechad er a Israel er a Ekipten. A Aramaic Targums a oliuid er a “bdelul a charm el Leviathan” el kmo, “tirke el mesisiich el chedal a Farao.” (Momekesiu er a Ese 29:3-5, NW, el mesaod er a Farao el kmo ng “klou el charm er a daob” el mechiuaiu er a omoachel Nail; me a dirrek el Ese 32:2.) A Isaia 27:1 a melekoi er a Leviathan (“el drakon”) el kmo ngomtechei er a renged, el ngii a cheldebechel el mekelekelii a beluulechad el rokir el lorreder er ngii ngike el lomekedong er ngii el kmo ng “bersoech” e “drakon.” (Och 12:9) Tia el ulaoch a mesaod el kirel a Israel el lmuut el mo meteketek me a leuaisei e a Jehovah el mo “omals” er a Leviathan a dirrek el uldimukl er a Babilon. Engdi 12 me a 13 el kekerei el bades a dirrek el melekoi el kirel a Asiria me a Ekipten. Me a Leviathan a melutk el kirel a renged me a lechub e ngcheldebechel el mekelekelii a beluulechad el rokir el omtok er a Jehovah me a remesiungel.
AUGUST 19-25
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 75-77
Ngera Uchul Me Ngdiak el Kired el Mengedidai er Kid?
Mesang a Klekakerous er a Blekerdelir a Rechad
4 A Paulus er a uriul er a ledu el kmo a rebetok a mo betik a rengrir er a di tir, e betik a rengrir er a udoud, e ngdirrek el dilu el kmo a rechad a di mo chemat er a di tir, e mekedidai a rengrir e blkuuk. Me a rechad el uaisei a blekerdelir a blechoel lomdasu el kmo te kuk ungil er a rebebil e le te klebokel, e betok a lemeduch er ngii, e betok a ngera er tir, me a lechub e ngderuchellir er a beluu a uchul. Chouaitirka el chad a kmal sorir a di dechat er tir e merekong. A ta el chellimosk el chad a mesaod er a chad el uaisei a blekerdelel el kmo: “Ngar a chelsel a rengul e ngar ngii a olengetongel er ngii e lebo el terrob er medal el mengull er a di ngii.” E a rebebil er a rechad a melekoi el kmo a kldidairreng a kmal mekngit e le rechad el mekedidai a rengrir a dirrek el kmal chetirir sel lomes er a rebebil el olecholt er a kldidairreng.
5 A Jehovah a kmal chetil a kldidairreng, el losaod er ngii a Biblia el kmo ng “simang el ues.” (Osisechakl 6:16, 17) E a mera er ngii, a kldidairreng a di rullii a chad el mo cheroid er a Dios. (Psalm 10:4) A kldidairreng a blekerdelel a Diabelong. (1 Timothy 3:6) Engdi ngklengiterreng e le rebebil el blak a rengrir el mesiungel a Jehovah a mla mo oba kldidairreng. El ua tiang, a King er a Juda el Usia a kmal mle blak a rengul el betok el rak engdi a Biblia a kmo: “E ngdi ser a loleketek a klisichel a Usia e ng mlo kedidai a rengul el mlo uchul a temellel. Ng dimlak le blak a rengul er a RUBAK el Dios er ngii.” A Usia a mlo er a templo el mo melul a ochod, el ngii a tekoi el kmal dimlak a llemeltel el mo meruul er ngii. A uriul, e a blak a rengul el King el Hesekia a dirrek el mlo kedidai a rengul, engdi ngdi mle telkib el taem.—2 Kronika 26:16; 32:25, 26.
Omesodel a Babier er a Ongedei ma Ongeua el Psalm
75:4, 5, 10—Ngera belkul sel tekoi el kmo “orsul”? A orsul a charm a mesisiich el klekedall el ousbech el okoad. Misei, e sel tekoi el “orsul” a melutk el kirel a klisiich. A Jehovah a olengasech a orsul a rechedal, e rulleterir el mo chetengakl, engdi ng “mo torudii a klisichel a dengerenger.” Kede muklatk el kmo ‘lak bo lemekedidai a rengud.’ E le Jehovah a mengedidai er a rechad, misei e a ngerachel er a ongdibel a mla er a ngii el me er kid.—Psalm 75:7.
Morriter er a Tekingel a Dios
Omesodel a Babier er a Ongedei ma Ongeua el Psalm
76:10—Ngmekerang e a “klsbengel a rengrir a re chad” a sebechel el oldanges er a Jehovah? Sel lebechititerir a rechad me lolecholt a klsiberreng er tir el me er kid e le kid el mesiungel a uchul, e a ungil el tekoi a sebechel el mo duubech. A ongarm el bo dechelebangel er ngii a sebechel el omeklemalt er kid. A Jehovah a kongei er a ongarm el di mo er sel telkael el mo uchul a klungioled. (1 Petrus 5:10) “Tirkel suobel er a mekemad a mo meruul er a ungilklebesei er kau.” E mekerang a lsekum kede chormang el medkung? Tiang a dirrek el oldanges er a Jehovah e le tirke el omes er kid el blak a rengud el outekangel a dirrek el sebechir el mo oldanges er a Dios.
AUGUST 26–SEPTEMBER 1
MEKREOS EL TEKOI EL NGAR ER A BIBLIA PSALM 78
Israel el Mlo Diak Loba Blakerreng Olachidnger el Mei er Kid
w96 12/1 29-30
Ngera Uchul Me Ngkired el ‘Melatk a Ikel Mlamemol Sils’?
Ngklengiterreng e le rechad er a Israel a mle blechoel el ruebet er a klengit le tir lobes a tekoi. Me ngngera dilubech? “Ng mle betok el lolasem er ngii e ulemekringel er ngiil Chedaol Dios er a Israel. Tulebes er a klisichel, e dirrek el ulebes er sel sils er a losobelterir er a cherrouir.” (Psalm 78:41, 42) Cherengel a taem, e a Jehovah ultngeklterir e le tir el di obes a llechul.—Mateus 21:42, 43.
A ta er a milluches er a Psalm a kiltmeklii a kmal ungil kerebai. Ngdilu el kmo: “Ng diak bo kubes a ikel mesisiich el urerem e RUBAK. Ak mo melatk ongasireng el mriruul er a ngar a mong. Ak mo melebedebek a rokui el urerem, ak melebedebek a mesisiich el omerellem.” (Psalm 77:11, 12) A omelebedebeked er a blakerreng er kid er a ngar er a mong me a olechotel a bltkil a rengul a Jehovah el mei er kid a mo odbechid, melisiich er kid, e ngosukid el moba omereng el saul. Me a dirrek el sel ‘dolatk a ikel mlamemol sils’ e ngsebechel smisichid sel bo lemesaul a bedenged e smisichii a rengud el mo mesiou el mora kot el tkurrebab el klisiched e melemolem loutekangel loba blakerreng.
w06 10/1 25 par. 16
‘Ngdiak Mongeremrum’
16 A omengeremrum a rullii a osenged me ngdi ultaut er kid ma mondai er kid me ngmo diak domelechesiu aike el klengeltengat el dengai e le uchul e kid el Sioning er a Jehovah. Ma lsekum e ngsoad el mo mesisiich er a omengeremrum, e ngkired el mo blechoel el melatk ngii el klengeltengat. El ua itiang, a derta ma derta er kid a ngar er ngii a ungil el techelled el oba ngklel a Jehovah. (Isaia 43:10) Ngsebeched el mekurulii a kmeed el deleongel er kid me ngii, e sebeched el mengedecheduch er ngike el ‘Onger a Nglunguuch’ er a ngii di el taem. (Psalm 65:2; Jakobus 4:8) Ngngar er ngii a moktek er a klengar er kid e le kede medengelii a uchul sel omelsemai er a omengedereder er a eanged ma chutem e dirrek el medengei el kmo ngtechelled el urrekodel er a blakerreng el mo er a Dios. (Osisechakl 27:11) Ngsebeched el oureor el omerk er a ungil el chais er a Renged. (Mateus 24:14) A klaumerang er a olubet el tengetengel a Jesus Kristus a meskid a klikiid el ukltked. (Johanes 3:16) Aikaikid a klengeltengat el sebeched el oldeu a rengud er ngii el mo lmuut er sel taem el dechelebangel a betok el mondai.
A Jehovah, Ngngar Ngii a Feelings er Ngii?
A ta er a milluches er a Psalm a dilu el kmo: “Ng mle telal lomtok er ngii er a le ngar a ked!” (40 el kekerei el bades) Ongingil el bades a dochelir el kmo: “Ng mle betok el lolasem er ngii.” (41 el kekerei el bades) Mutebengii el kmo ngike el milluches a mesaod er a mla mo blekerdelir el omtok. Tia el kmal mekngit el blekeradel a di mle mereched el mo er ngii, el telkib er uriul er a letobed er a Ekipten. A rechad a mlo omuchel el mengeremrum er a Dios, e oker el kmo ngsebechel e soal lomekerreu er tir ngdiak. (Ulecherangel 14:1-4) A ta el babier el kirir a ruliuid er a Biblia a kmo a tekoi el “ng mle telal lomtok er ngii” a sebechel moiuid el kmo “ngmle medecherecher a rengrir el bedul a Dios” me a lechub e te dilu el kmo “Ngdiak” er a Dios. Me nguaisei engdi Jehovah loeak a klechubechub er ngii a uluusubes er tir er sera lobult er a omerellir. Engdi tir a liluut el mora di mla blekerdelir el mlo omtok. Me te ulemelekl a osisiu el blekerdelir.—Psalm 78:10-19, 38.
Ngmle uangera feeling er a Jehovah er a bek el taem el lomtok er ngii tirka el deuaoch a rengrir el chad? A 40 el kekerei el bades a kmo te ‘rirellii el mo mekngit a rengul!’ A kuk ta er a oidel a kmo ‘te tilemellii a rengul.’ A ta el babier el kirel a Biblia a mesaod er ngii el kmo: “A belkul tia el tekoi a kmo a omerellir a rechad er a Hebru a mlo uchul a ringel, el di ua omerellel a dengerenger el ngalek.” Ngdi ua dengerenger el ngalek el mo uchul a kngtil a rengrir a rechad er a blil, a rumtok el chad er a Israel a “ulemekringel er ngiil Chedaol Dios er a Israel.”—41 el kekerei el bades.
Morriter er a Tekingel a Dios
Omesodel a Babier er a Ongedei ma Ongeua el Psalm
78:24, 25—Ngera uchul e a mana a okedongall el kmo “a kall er a eanged” ma “kelir a re anghel el blauang”? Aike el tekoi a diak lebelkul a kmo a mana a kelir a rechanghel. Ngmle “kall er a eanged” e le a mana a mla er a eanged el mei. (Psalm 105:40) Ma rechanghel ma lechub ‘tirke el mesisiich’ a kiei er a eanged a uchul, me sel tekoi el kmo “kelir a re anghel el blauang” a di belkul a kmo a Dios el kiei er a eanged a omeskid a kall. (Psalm 11:4) A Jehovah a mle sebechel el ousbech er a rechanghel el lomesterir a rechad er a Israel a kall el mana.