LONGO DIA 33
LUNGIMBO 4 “Yehowa Udi Mubambi Wami”
Khala Musha Mutshima egi Yehowa Wana Guguzumba
‘Ngagunanele gudi ame mu guzumba guami gua giamatshidia.’—YEL. 31:3.
MU GUHIHIA
Tuza mumona gishina tudi naye gutshigina egi Yehowa wana gutuzumba nu luholo tuajiya gukolesa gutshigina guetu mu ndaga yene.
1. Mukunda natshi wadihanele gudi Yehowa? (Tala nji gifuanesa.)
UDI muwunguluga luko lusugu wadihanele gudi Yehowa ba? Wazudile desizio diene handaga watshitshile yagasue ha gumujiya nu gumuzumba. Wamulayele egi mbawulandula gumusha ha fundo dia thomo mu monyo waye nu mbawulandula gumuzumba nu mutshima waye wagasue nu monyo waye wagasue nu matangi aye agasue nu ngolo jiaye jiagasue. (Mako 12:30) Sendese mu lusugu luene, wana landula gumuzumba muavula gubalega. Mvutu itshi wajiya guhana gula muthu waguhula egi: “Wana zumba diago Yehowa ba?” Idi yadiago egi mbawumuvutudila mbala imoshi egi: “Ngana gumuzumba muavula gubalega ima yagasue!”
Udi muwunguluga luko guzumba wakhalele nago mukunda nu Yehowa tangua wadihanele gudi muene nu wabatijiwe ba? (Tala paragrafe 1)
2-3. Ndaga itshi Yehowa wana tshigina egi tujiye? Itshi tuza mumona mu longo edi? (Yelemiya 31:3)
2 Na mvutu itshi wajiya guhana gula muthu waguhula egi: “Wana tshigina diago egi Yehowa wana guguzumba ba?” Mbawukhala nu badute ha guhana mvutu gu muhu wene handaga udi mutangiza egi Yehowa gajiyilego guguzumba ba? Phangi mumoshi wa mukhetu wakudile mu fami inyi athu akhalelego gudizumba udi muzuela egi: “Ngudi mujiya egi ngana zumba Yehowa. Ngana khalago nu badute mukunda nu ndaga yene. Uvi ndaga ngana gudihula muavula yakhala egi: Yehowa wana gunguzumba diago ba?” Itshi yajiya gugukuatesa ha gujiya gula Yehowa wana guguzumba?
3 Yehowa wana tshigina egi ujiye egi wana guguzumba. (Tanga Yelemiya 31:3.) Ndaga udi naye gujiya idi egi Yehowa wagunanele gudi muene. Tangua wadihanele gudi muene nu wabatijiwe, Yehowa waguhanele kado gamoshi ga ndando: Guzumba guenji gua giamatshidia. Yakotelesa egi wana guguzumba muavula nu mbagashigo gugubemba nga hazonda. Guzumba guene guana gumutuma ha gutadila akombeledi enji agujinginyina nu aye gifua ‘khapho dienji dia ndando.’ (Mal. 3:17) Yehowa wana tshigina egi udivue gifua muakhalele gudivua mupostolo Phaula. Phaula wakhalele mujiya egi Yehowa wana gumuzumba; wasonegele egi: “Ngudi nu gutshigina egi ikhale gufua nga monyo, nga anjelo, nga ba guvernema, nga ima idi guene mangino, nga ima mbayiza, nga ahinyinyi, nga ima idi gosa, nga ima idi goshi’a mavu, nga gima giko gitshi giafugiwe, yajiyilego gutukhaphumuna mu guzumba guatumonesele Nzambi.” (Roma 8:38, 39) Mu longo edi, tuza mumona gishina tudi naye gukolesa gutshigina guetu egi Yehowa wana gutuzumba nu ndaga yajiya gutukuatesa ha gutshita ngenyi.
MUKUNDA NATSHI TUDI NAYE GUTSHIGINA EGI YEHOWA WANA GUTUZUMBA?
4. Mambo atshi Satana wana tshigina egi tutshigine? Itshi yajiya gutukuatesa ha gukhala mbalagaji jienji?
4 Gula tuatshigina egi Yehowa wana gutuzumba, mbatutshita yagasue ha gutuna gubua mu “miheto” ya Satana. (Ef. 6:11) Satana wana tshita yagasue ha gutukanga njila ha gukombelela Yehowa. Wana gumba mambo egi Yehowa ganago gutuzumba; muheto owu udi mukatshi dia miheto yana gututela muene. Tubuitshigo mutshima egi Satana wana kamba tangua diagasue ba okazio ha gutukuata mu miheto yenji. Wana gutulola tangua tudi aguleba, aguhuila nga ndo tudi nu gikenene handaga tuatagana nu malamba mu masugu abalega, nga ndo tudi nu milonga yavula mangino, nga ndo tudi muvua woma mukunda nu ndaga mbajitubuila mu masugu adi muza. (Ish. 24:10) Satana wakhala gifua khoshi idi mukamba gukuata shitu. Wana gudifelela egi wajiya gutulebesa muila hagula tubembe gukombelela Yehowa. Uvi gula tudi mulandula gusha mutshima egi Yehowa wana gutuzumba, mbayitukuatesa ha gukhala “mbalagaji jia Diabulu” nu mbatushigo mubua mu miheto yenji.—1 Phet. 5:8, 9; Yak. 4:7.
5. Mukunda natshi tuana tshigina egi Yehowa atuzumbe nu atuzule nu ndando?
5 Gula tuatshigina egi Yehowa wana gutuzumba, mbatukolesa ufuta wetu n’enji. Mukunda natshi tuazuela ngenyi? Handaga Yehowa watufugile nu luholo lua guzumba athu ako nu gutshigina egi athu ene atuzumbe nji. Gula muthu watuzumba, yana gututuma nji ha gumuzumba. Gula tuajiya egi Yehowa wana gutuzumba muavula nu wana gutuzula nu ndando, mbayitutuma nji ha gumuzumba muavula. (1 Yone 4:19) Gula guzumba guetu mukunda nu muene gubua guavula, guzumba guenji nji mukunda nu esue mbagubua guavula gubalega. Biblia yana gutuwambela egi: “Suenenu hehi nu Nzambi, muene mbawusuena hehi nu enue.” (Yak. 4:8) Itshi yajiya gutukuatesa ha gusha mutshima egi Yehowa wana gutuzumba?
ITSHI YAJIYA GUTUKUATESA HA GUTSHGINA EGI YEHOWA WANA GUTUZUMBA?
6. Itshi wajiya gukalagala gula udi mutangiza egi Yehowa ganago guguzumba?
6 Landula gukombelela Yehowa ha gugukuatesa ha gukotelesa gishina giana guguzumbila muene. (Luka 18:1; Roma 12:12) Khala mutoga Yehowa mbala jiavula mu lusugu ha gugukuatesa ha guditadila gifua luholo luana gugutadila muene. Matangua ako, yajiya gukhala lamba ha gutshigina egi Yehowa wana guguzumba. Uvi ujimbilago egi Yehowa udi wakoma gubalega mutshima waye. (1 Yone 3:19, 20) Wana gugujiya muabonga gubalega luholo wana gudijiya; wana mona makalegelo aye ako anyi wajiyilego gumona hakhaye. (1 Sam. 16:7; 2 Gudi. 6:30) Hene, uvuigo sonyi ha ‘gumukangudila mutshima’ waye nu gumutoga ha gugukuatesa ha gutshigina egi wana guguzumba. (Ngi. 62:8) Gungima dia gukalagala gisambu, tshita yagasue ha gukalegela malongo awa alandula.
7-8. Luholo lutshi mukanda wa Ngimbo wana gutukuatesa ha gujiya egi Yehowa wana gutuzumba?
7 Khala mutshigina ndaga jiana zuela Yehowa. Muene wahanele athu asongele Biblia nyuma yenji; hene, tudi naye gusha mutshima egi ndaga jiasonegele ene mukunda nu Yehowa jidi jia giamatshidia. Muyimbi wa ngimbo Davidi wamonesele luholo luabonga Yehowa wana gudisagesa mukunda nu esue. Wazuelele egi: ‘Yehowa udi hehi nu athu adi nu gikenene giavula; wana huluisa athu adi ya guleba muila.’ (Ngi. 34:18) Gula udi nu gikenene, wajiya gudivua gifua udi hakhaye. Uvi Yehowa udi gugulaya egi mu matangua a luholo elu, muene udi hehi nu aye ha gugukuatesa handaga udi mujiya egi udi diago nu funu ya ukuateshi wenji. Mu mukhapho uko wa mukanda wa Ngimbo, Davidi wasonegele egi: ‘Mba masoji ami mu mulondo waye wa gilema gia shitu.’ (Ngi. 56:8) Yehowa wana mona tangua udi nu malamba nu gikenene. Wana gudisagesa muavula mukunda nu aye nu wana gudisha ha fundo diaye. Mu guzuela guko, wana gumba masoji aye mu mulondo wa gilema gia shitu nu wana guazula nu ndando yavula gifua luholo muthu udi muya mu njila yaleha wana zula meya adi mu mulondo wenji nu ndando yavula. Mu Ngimbo 139:3, Biblia yana zuela egi: ‘Aye [Yehowa] wana jiya njila jiami jiagasue muabonga.’ Yehowa wana mona ndaga jiagasue wana tshita, uvi wana tadila phamba ndaga jiabonga wana kalagala. (Heb. 6:10) Mukunda natshi? Handaga wana zula ndaga jiagasue wana tshita ha gumusuanguluisa nu ndando.a
8 Yehowa wana kalegela verse jia Biblia jia luholo elu ha guguhana gikhesa nu ha guguwambela egi: “Ngudi mutshigina egi ujiye egi ngana guguzumba nu ngana gudisagesa mukunda nu aye.” Uvi gifua luholo tuayimonyi gu thunda, Satana wana gumba mambo egi Yehowa ganago guguzumba. Hene, gula matangua ako udi mutangiza egi Yehowa ganago guguzumba, zula tangua dia gutangigiza nu gudihula egi: ‘Nanyi ngudi naye gushila mutshima “sha mambo” nga “Nzambi wa giamatshidia”?’—Yone 8:44; Ngi. 31:5.
9. Ndaga itshi Yehowa walayele athu ana gumuzumba? (Guzoga 20:5, 6)
9 Khala muzula tangua dia gutangigiza luholo Yehowa wana tadila athu ana gumuzumba. Tutadilenu ndaga Yehowa wawambelele Moize nu enya Isalele. (Tanga Guzoga 20:5, 6.) Yehowa walayele egi mbawulandula gumonesa guzumba gua giamatshidia gudi athu ana gumuzumba. Mbimbi eji jidi gututshiginyisa egi luholo Yehowa udi Nzambi wana khala nu guzumba gua giamatshidia, muene mbagashigo mutuna guzumba athu ana gumuzumba. (Neh. 1:5) Hene, gula matangua ako udi mutangiza egi Yehowa ganago guguzumba, dihule egi: ‘Ngana zumba Yehowa ba?’ Gungima tangiza ndaga eyi: Gula wana gumuzumba nu wana kalagala yagasue ha gumusuanguluisa, wajiya diago gusha mutshima egi muene nji wana guguzumba muavula diago. (Dan. 9:4; 1 Kol. 8:3) Yakotelesa egi gula udi mujiya egi wana zumba Yehowa, ukhadigo mutangiza egi muene ganago guguzumba. Wajiya diago gusha mutshima egi Yehowa wana guguzumba nu mbagashigo gugubemba nga hazonda.
10-11. Luholo lutshi Yehowa wana tshigina egi utadile gibawu? (Galatiya 2:20)
10 Khala mutangigiza gibawu giafutshile Yehowa. Gibawu gia mulambu wa Yesu Klisto gidi kado gabalega ndando gatuhanele Yehowa. (Yone 3:16) Yehowa wafutshile nji gibawu giene mukunda nu aye ba? Ayi! Tutadilenu lumene lua mupostolo Phaula. Wakalegele ndaga jiavula jiabola gutuama dia gubua Muklisto, walanduile nji gutshita ngolo ha gutuna gubua luko mu gubola guene monyo wenji wagasue. (Roma 7:24, 25; 1 Tim. 1:12-14) Uvi watshiginyile egi Yehowa wahanele nji gibawu mukunda nu muene. (Tanga Galatiya 2:20.) Ujimbilago egi Yehowa wahanele Phaula nyuma yenji ha gusonega mbimbi eji. Jiya nji egi ndaga jiagasue jidi mu Biblia jiasonegewe mukunda nu gutulongesa. (Roma 15:4) Mbimbi jia Phaula jidi mumonesa egi Yehowa wana tshigina egi utadile gibawu gifua kado gaguhuile muene. Gula udi mutadila gibawu mu luholo elu, mbayigukuatesa ha gutshina egi Yehowa wana guguzumba diago.
11 Tuana hana Yehowa mersi luholo luatumine muene Yesu ha mavu ha gufua mukunda nu esue. Uvi ndaga iko yajidile Yesu ha mavu yakhalele gulongesa athu giamatshidia giatadila Nzambi. (Yone 18:37) Walongesele nji giamatshidia giatadila luholo Yehowa wana zumba an’enji.
LUHOLO LUTSHI YESU WANA GUTUKUATESA HA GUTSHIGINA EGI YEHOWA WANA GUTUZUMBA?
12. Mukunda natshi tudi naye gusha mutshima mu ndaga jiazuelele Yesu mukunda nu Yehowa?
12 Hakhalele Yesu ha mavu, walongesele athu makalegelo a Yehowa. (Luka 10:22) Tudi naye gusha mutshima mu ndaga jiazuelele Yesu mukunda nu Yehowa. Mukunda natshi? Handaga Yesu wabalegesele ivo yavula nu Yehowa mu dilu gutuama dia guza ha mavu. (Kol. 1:15) Yesu wana jiya muabonga luholo Yehowa wana zumba muavula akombeledi enji agujinginyina ikhale anjelo nga athu ha mavu. Luholo lutshi Yesu wakuatesele athu ako ha gutshigina egi Yehowa wana guazumba?
13. Ndaga itshi Yesu wana tshigina egi tujiye mukunda nu Yehowa?
13 Yesu wana tshigina egi tujiye luholo Yehowa wana gudivua mukunda nu esue. Mu ba evanjile, Yesu wana tamega Yehowa egi “Tata” mu mafundo gubalega 160. Hakhalele muene muta maga nu alandudi enji, wakhalele mukalegela muavula mbimbi “Sh’enu” nga “Sh’enu wa mu dilu.” (Mat. 5:16; 6:26) Note d’étude ya Matayo 5:16 mu Biblia ya Français yana zuela egi: “Akombeledi a Yehowa a mu tangua dikulu akhalele mutamega Yehowa mu titre jiavula gifua ‘Nzambi wa Ngolo Jiagasue,’ ‘Nzambi wa Gudinyinyiga,’ nga ‘Mufugi Wakoma,’ uvi Yesu wakhalele mutamega Yehowa egi ‘Tata’ ha gumonesa egi Yehowa wana tshigina egi akombeledi enji adivue hehi n’enji gifua luholo ana ana gudivua hehi nu tata wawo wana guazumba.” Hene, Yesu wakhalele gutulongesa egi Yehowa wana gutuzumba gifua luholo tata wana zumba an’enji nu mutshima umoshi. Tutadilenu ifegezegeselo mbadi idi mumonesa matangua Yesu wakalegele mbimbi “Tata.”
14. Luholo lutshi Yesu wamonesele egi muthu wagasue mukatshi dietu udi nu ndando gu meso a Yehowa? (Matayo 10:29-31) (Tala nji gifuanesa.)
14 Thomo, tutadilenu mbimbi jiazuelele Yesu mu Matayo 10:29-31. (Tanga.) Mbodio jiakhala tunjila tuazonda tunu tuanago gukombelela Yehowa nga gumuzumba. Uvi Tata wetu wana gutuzula nu ndando yavula, wana jiya nji tangua tuana gubua hashi. Gula Yehowa wana zula ganjila gazonda ngegi nu ndando yavula, tuajiya diago gusha mutshima egi wana gudisagesa nji mukunda nu muthu wagasue mukatshi dietu handaga tuana gumuzumba nu tuana gumukombelela! Yesu wazuelele nji egi Yehowa wana jiya guvula gua sanga dia gu muto wa muthu wagasue. Gula Yehowa wana jiya uu nu tundaga tuazonda-zonda tuatutadila, tuajiya gusha mutshima egi wana gudisagesa muavula mukunda nu esue. Yadiago, Yesu wana tshigina egi tujiye egi muthu wagasue mukatshi dietu wana khala nu ndando yavula gu meso a Yehowa.
Yehowa wana zula mbodio yagasue nu ndando, wana mona tangua yana gubua hashi. Gula Yehowa wana zula ganjila gazonda ngegi nu ndando, wajiya gusha mutshima egi wana gudisagesa nji mukunda nu aye handaga wana gumuzumba nu wana gumukombelela! (Tala paragrafe 14)
15. Mbimbi jia Yesu jidi mu Yone 6:44 jidi gutulongesa itshi mukunda nu Yehowa?
15 Ya mbadi, tutadilenu ndaga iko Yesu watulongesele mukunda nu tata wetu Yehowa. (Tanga Yone 6:44.) Sh’aye wa mu dilu wagunanele gudi muene, wagukuatesele ha gumujiya nu ha gumuzumba. Mukunda natshi? Handaga wamonele makalegelo aye abonga. (Makal. 13:48) Note d’étude ya Yone 6:44 mu Biblia ya Français yana zuela egi yajiya gukhala egi Yesu wakhalele muvutugila mbimbi jia profete Yelemiya jidi mu verse yakuata longo edi egi: ‘Ngagunanele gudi ame mu guzumba guami gua giamatshidia.’ (Yel. 31:3; fuanesa nu Hoshea 11:4.) Mbimbi jiene jidi mukotelesa ndaga jiavula. Tata wetu wa mu dilu wana mona makalegelo aye abonga anyi wajiyilego gumona hakhaye.
16. a) Ndaga jitshi jidi gutuwambela Yesu? Mukunda natshi udi naye gujishila mutshima? b) Itshi yajiya gugukuatesa ha gusha mutshima egi Yehowa udi Tata wabonga mukunda nu aye? (Tala galuanda “Tata Wabonga Mukunda nu Esue.”)
16 Hakhalele Yesu mutamega Yehowa egi Tata, mu guzuela guko, wakhalele nji gutuwambela egi: “Yehowa gashigo phamba tata wami; udi nji tata wenu. Ngudi gumiwambela egi wana gumizumba nu wana gudisagesa muavula mukunda nu muthu wagasue mukatshi dienu.” Hene, gula matangua ako udi mutangiza egi Yehowa ganago guguzumba, wunguluga ndaga jiazuelele Yesu, jishile nji mutshima handaga Yesu wana zuela giamatshidia nu wana jiya Yehowa muabonga gubalega athu agasue.—1 Phet. 2:22.
LANDULA GUSHA MUTSHIMA EGI YEHOWA WANA GUGUZUMBA
17. Mukunda natshi tudi naye gulandula gusha mutshima egi Yehowa wana gutuzumba?
17 Tudi naye gulandula gusha mutshima egi Yehowa wana gutuzumba. Gifua luholo tuayimonyi gu thunda, mbalagaji wetu Satana wana kalagala yagasue ha gututuma ha gubemba gukombelela Yehowa. Wana tshigina gutulebesa muila, wana tshita nji yagasue ha gututshiginyisa egi Yehowa ganago gutuzumba. Tushigo naye gutshigina mambo a Satana!—Yobo 27:5.
18. Itshi yajiya gugukuatesa ha gulandula gusha mutshima egi Yehowa wana guguzumba?
18 Mu longo edi, walonguga ndaga wajiya gukalagala ha gutshigina egi Yehowa wana guguzumba. Wajiya gumutoga ha gugukuatesa ha gumona makalegelo aye abonga anyi ana mona muene. Khala mutangigiza verse jia Biblia jiana monesa luholo Yehowa wana gudisagesa mukunda nu athu ana gumuzumba. Ujimbilago egi Yehowa wana zumba athu ana gumuzumba. Khala muzula gibawu gifua kado gaguhanele Yehowa. Khala nji musha mutshima egi Yehowa udi Tata waye wa mu dilu gifua muazuelele Yesu. Ngenyi, gula muthu waguhula egi: “Wana tshigina diago egi Yehowa wana guguzumba ba?” mbawumuhana mvutu nu gikhesa giagasue egi: “Ayi, wana gunguzumba! Ame nji ngana tshita yagasue lusugu nu lusugu ha gumumonesa egi ngana gumuzumba!”
LUNGIMBO 154 Guzumba Mbaguhuigo