Bringimap Baby Long Bush
FROM MAN WEA RAET FOR WEKAP! LONG KENYA
LONG bigfala grass area bilong Africa, wanfala baby hem born. Hem foldaon and banga long graon taem sun start for shaen long early morning. Isisi, mami liftimap disfala wet baby for standap long leg bilong hem wea seksek. Olketa nara mami and sista kam klosap for lukluk gud and tasim and smelem datfala barava smol baby. From hevi bilong hem 120 kilogram and tol bilong hem no kasem 90 centimeter, wanfala baby elephant mekem evri narawan long grup interest tumas.
Planti thousand kilometer from datfala ples, long wanfala ples long America, wanfala barava smolfala nest olsem size bilong wanfala smol shell hem stap long branch bilong wanfala tree. Long hia tufala bee hummingbird, wea smol olsem olketa insect nomoa, lukaftarem tufala smol baby. Tufala color bird hia olketa parents wea no fraet and savve flae kwiktaem tumas for trae raosem olketa bigfala animal and olketa man tu wea kam klosap long olketa barava smol baby hia.
Iumi evriwan laekem tumas olketa baby animal. Olketa pikinini interest tumas taem wanfala dog bornem olketa papi. Hu nao no laek for lukim baby puskat taem hem plei, barava smol baby monkey wea hol strong long hair bilong mami bilong hem, or wanfala baby owl witim big eye wea luk go aot from sef nest bilong hem?
Olketa baby animal no evritaem need for depend long narawan olsem olketa human baby. Samfala born kam witim savve for ran no longtaem bihaen smol leg bilong olketa tasim graon. Olketa narawan stap seleva evribit and mas protectim olketa seleva for stap laef. Nomata olsem, for planti young animal and insect stap laef, hem depend long wei wea parents lukaftarem, protectim, givim kaikai, trainim, and kea wea kamaot from parents and pikinini fren klos.
Olketa wea Maet Iumi Tingse No Provaedem Eniting
Klosap evri insect, fish, amphibian, and reptile no interest tumas for lukaftarem pikinini bilong olketa. Bat, samfala duim. Wanfala wea maet iumi tingse bae no duim hem datfala Nile crocodile wea mekem man fraet. Disfala reptile wea garem cold blood showimaot kea for olketa pikinini bilong hem long spesol wei. Bihaen mami leim olketa egg long sandbis, mami and dadi stap klosap for protectim olketa. Taem olketa smol crocodile klosap for kamaot from egg, olketa start for singaot, wea talem mami for aotem kava from olketa egg. Bihaen, mami iusim strongfala mouth bilong hem for isisi pikimap olketa and karem go long wata for wasim aot sandbis. Samfala taem dadi crocodile tu tekem olketa pikinini long wata for swimim olketa. For tu-thri day, olketa baby stap klosap long mami long wata, followim hem olsem olketa baby duck. Long wei olsem olketa kasem strongfala protection.
Hem interesting tu, hao samfala fish olketa gudfala parents. Klosap evri tilapia, wea fresh wata fish, leim egg bilong olketa and then keepim olketa sef insaed mouth. Taem olketa kamaot from egg, olketa smol baby fish hia swim free, klosap long parents. Sapos eni danger kamap, mami or dadi openem big mouth bilong hem, for letem olketa baby swim go insaed for haed. Taem danger hem finis, olketa baby hia go aot moa.
Ants, olketa bee, and white ants tu showimaot disfala spesol fasin for kea and protectim olketa pikinini. Olketa hia kaen insect wea laek stap long olketa grup, buildim ples for protectim olketa egg, and provaedem kaikai for olketa pikinini. Datfala honeybee hem gudfala example long diswan. Planti thousand long olketa busy bee hia waka tugeta for lukaftarem olketa pikinini bilong datfala grup. From savve wea olketa born witim, olketa fit for buildim, fixim, and klinim ples for keepim pikinini, and for kontrolem hot and cold insaed tu.
Wei wea Mami and Dadi Bird Bringimap Pikinini
Klosap evrikaen bird barava gudfala parents, wea iusim staka taem and strong for chusim ples for nest, for wakem datwan, and for bringimap famili bilong olketa. Wanfala man African hornbill flae go long nest winim 1,600 taem for tekem kam samting olsem 24,000 frut long partner bilong hem insaed full 120-day season for bornem olketa pikinini!
Wandering albatross hem narawan wea lukaftarem famili gud. Datfala mami or dadi bird bae flae for planti thousand kilometer for lukaotem kaikai taem faithful partner bilong hem stap long nest and patient for weitim hem kam bak.
Long olketa desert area samfala bird garem spesol wei for provaed for pikinini wea thirsty. Olketa flae go long ples wea wata stap, swim insaed for tuwetem hair and then go bak long nest, and olketa baby drink from wet hair bilong olketa.
Taem waka for feedim planti pikinini hem kamap bigfala hevi, samfala bird kasem help from olketa nara bird for lukaftarem olketa baby. Planti taem olketa wea help nao olketa pikinini wea full-grown wea willing for help for feedim and protectim olketa baby.
Wei wea Parents Givim Protection
For protectim olketa baby bird hem full-taem waka tu. Planti taem sapos hem big rain, mami and dadi bird bae kavarem nest witim wing bilong olketa for mek sure olketa baby no cold and wet. Olketa starling savve tumas for lukaftarem haos. For protectim nest from louse and flea, olketa kleva bird hia kolektem samfala part bilong plant wea olsem poison and putim insaed and raonem nest. Diswan hem olsem medicine wea killim dae or stopem olketa nogud insect.
Wanfala mami woodcock showimaot spesol savve bilong hem for protectim olketa pikinini. Taem danger hem kamap, hem holem baby bilong hem midolwan long olketa leg and body, openem wing bilong hem, and witim disfala spesol kago hem flae awe go long wanfala ples wea moa sef. Samfala parents wea nating fraet kleva tumas for act olsem olketa garekil for mekem olketa wea kam for attak no tingim olketa baby. Wei wea datfala mami leidaon long graon olsem hem garekil, pullim interest bilong narawan awe from datfala nest, and taem danger hem finis, hem finis for act olsem and hem flae go long sef ples. Olketa bird wea mekem nest long graon iusim olketa trik voice for fraetem eniwan wea kam for attak. Datfala North American burrowing owl mek noise olsem snek taem eni samting kam long hol wea hem stap insaed. Pipol wea kam for stap long there bifor feel sure olketa smol owl stap long sem haos witim olketa rattlesnake, so olketa stap klia from hol bilong owl!
Olketa Mami wea Susum Pikinini
Midolwan olketa animal, olketa wea susum pikinini nao sekson wea showimaot bigfala kea. Mami elephant hem barava kea long pikinini, mekem klos wei for fren wea savve go ahed for 50 year. Datfala pikinini hem barava depend long mami. Mami iusim bigfala body bilong hem for givim shade for pikinini from hot sun, susum hem, and letem hem iusim smol trunk for tekem kaikai from mouth bilong hem. Hem evritaem swimim baby taem hem kapsaetem wata long hem and iusim trunk for klinim hem. Full famili nao tekpart for bringimap wanfala baby elephant, taem olketa nara mere wan long grup duim important waka for feedim, teachim, and protectim olketa young wan long datfala grup.
Narafala bigfala animal wea susum pikinini, hippopotamus, maet bornem pikinini bilong hem andanit wata. Olketa baby savve tumas for susu anda long wata, kamap for tek wind, and then go anda moa and go ahed susu. Datfala mami hippo garem strongfala feeling for protectim baby bilong hem wea just born.
Olketa Vervet monkey tu olketa gudfala mami. Bihaen hem bornem baby, mami hol strong long hem for tu-thri hour witim wan hand raonem nek or olketa hand bilong hem. Long datfala first week, klosap evritaem datfala baby maet hol strong nomoa long hair bilong mami. Datfala mami maet letem nara mere wan holem baby bilong hem, wea maet tasim, klinim, komim hair bilong hem, holem, and plei witim datfala naes niu baby.
Tru tumas, planti animal “born kam witim wisdom” and showimaot bigfala savve long wei wea olketa lukaftarem olketa pikinini. (Proverbs 30:24-28) Fasin bilong olketa for luksavve long olketa need or for minim samting wea happen and duim samting followim savve, nating savve kamap seleva nomoa. Hem kamaot from kleva design bilong samwan wea barava savve—Creator bilong evri samting, Jehovah God.—Psalm 104:24.
[Piksa long page 23]
Olketa baby owl
[Piksa long page 24]
Olketa tilapia keepim olketa egg insaed long mouth
[Credit Line]
Courtesy LSU Agricultural Center
[Olketa piksa long page 24]
Olketa crocodile karem olketa baby
[Credit Line]
© Adam Britton, http://crocodilian.com
[Piksa long page 25]
Albatross and baby
[Piksa long page 25]
Hornbill
[Piksa long page 25]
Starling
[Piksa long page 25]
Woodcock
[Olketa piksa long page 26]
Mami hippo garem strongfala feeling for protectim baby
[Credit Line]
© Joe McDonald
[Piksa long page 26]
Mami baboon komim baby
[Piksa long page 26]
Olketa Vervet monkey
[Credit Line]
© Joe McDonald