Młodzi ludzie pytają:

Jak żyć w zgodzie z drugimi?

„CZY ktoś z was uważa, że nie potrafi żyć w zgodzie z drugimi?” — pytał Robert Conklin, literat a zarazem badacz stosunków międzyludzkich. Zazwyczaj rzadko kto odpowiadał na to twierdząco. Jednakże na tysiąc osób poproszonych o podanie trzech rzeczy, które najbardziej dają się im we znaki, 998 napisało, że najwięcej przykrości w życiu sprawiają im inni.

Conklin doszedł do wniosku, że tacy ludzie w gruncie rzeczy mówią: „Myślę, że będziemy ze sobą w zgodzie, dopóki nie zrobisz czegoś, co by mi się nie spodobało. Wtedy przestanę cię lubić. Będę zły, rozdrażniony i sfrustrowany”.

Czy i ty nieraz tak się odnosisz do ludzi, których znasz? Takie odczucia — bez względu na to, czy się je wyraża, czy nie — mogą nam utrudnić zgodne obcowanie z innymi. Tymczasem prowadzenie sensownego i celowego życia jest możliwe tylko wtedy, gdy się dobrze rozumiemy z bliźnimi.

Jakie kroki prowadzą do polepszenia stosunków z drugimi?

ROZMOWA

Bądź gotów rozmawiać z innymi. Żywa wymiana myśli zacieśnia stosunki międzyludzkie. Chcąc żyć w zgodzie z drugimi, trzeba nie tylko szczerze ze sobą rozmawiać, lecz także dobrze słuchać.

Mamy wspaniały przykład świadczący o wielkiej wartości przysłuchiwania się. Pewnego razu przy studni Jezus Chrystus spotkał Samarytankę i wdał się z nią w rozmowę. Wstępem do tej rozmowy była prośba: „Daj mi pić” (Jana 4:5-26). Jezus uważnie przysłuchiwał się tej kobiecie. Dzięki temu Samarytanka nabrała do niego sympatii. Jezus dbał o wymianę myśli. Wiedział, co powiedzieć i jak słuchać. „Najważniejsze, co można zrobić dla drugiego człowieka, aby czuł, że jest kimś i że się z nim liczą” — pisał Robert Conklin — „jest uważne słuchanie”.

Rozmowa pomoże ci również żyć w zgodzie z rodzicami. Niekiedy dom rodzinny przypomina pole bitewne. Jednakże 17-letni Don wyznaje: „Pozostaję w jak najlepszych stosunkach z rodzicami, ponieważ szczerze i otwarcie ze sobą rozmawiamy”. Czy być „otwartym” znaczy być nietaktownym i grubiańskim? „Wypowiedź wasza zawsze niech będzie ujmująca, zaprawiona solą; macie wiedzieć, jak należy odpowiedzieć każdemu” — radzi Biblia. Czy to dobra rada? (Kol. 4:6).

Gdy twoje wypowiedzi są „zaprawione solą”, wówczas chętniej się ich słucha. Choćbyś na przykład był na kogoś oburzony, to na pewno istnieje wielka różnica między rzuceniem mu w twarz: „Ty obrzydliwcze”, a spokojnym wyjaśnieniem: „To, co mi powiedziałeś wczoraj po wyjściu ze szkoły, mnie uraziło”. Która z tych dwóch wypowiedzi jest łatwiejsza do „przełknięcia” i daje lepsze rezultaty?

Równie ważne dla utrzymania dobrych stosunków z drugimi jest zdawanie sobie sprawy, kiedy można coś powiedzieć. Salomon, mądry król w dawnym Izraelu, przyrównał „słowo wypowiedziane w czasie dla niego odpowiednim” do „złotego jabłka w rytowanych srebrach” (Prz. 25:11). Złote jabłka kunsztownie osadzone na srebrnej podstawie były w starożytnym Izraelu czymś drogocennym — równie cenne jest wyczucie, kiedy można coś powiedzieć, a kiedy należy milczeć. Stosowne słowa wypowiedziane we właściwy sposób i w odpowiedniej chwili mają decydujące znaczenie w nawiązywaniu i podtrzymywaniu dobrych stosunków z drugimi.

DOSTRZEGANIE DOBRYCH CECH U DRUGICH

Jak się czujesz, gdy ktoś szczerze cię chwali za twą osobowość, twoje zdolności itd.? Czy cię to nie cieszy? Pochlebstwo — nieszczera lub przesadna pochwała — wywołuje odrazę, szczera pochwała natomiast może się wydatnie przyczynić do zacieśnienia wzajemnych stosunków.

„Niejeden z nas cierpi może na kompleks niższości, bo myśli, że jego zalety nie są brane pod uwagę” — powiedział Tim. Ten młody człowiek przyznał jednak, iż szczera pochwała przybliża ludzi do siebie. „Słuchanie kogoś, kto się pozytywnie o tobie wyraża, cieszy i człowiek chętnie przebywa z takimi ludźmi”. Czy nie podzielasz jego zdania?

Jezus wiedział o tym i umiał dostrzegać dodatnie cechy u innych. Do Natanaela, późniejszego apostoła, powiedział: „Oto na pewno Izraelita, w którym nie ma podstępu” (Jana 1:47). Jezus tak go ocenił, choć dobrze wiedział o lekceważącym pytaniu, które Natanael zadał co do jego miasta rodzinnego: „Czy z Nazaretu może pochodzić coś dobrego?” (Jana 1:46). Jezus się nie obraził, tylko zwrócił uwagę na wyjątkowe zalety Natanaela. Zawiązała się wtedy między nimi trwała przyjaźń.

Czy tak jak Jezus przechodzisz do porządku nad drobnymi niedociągnięciami innych i zważasz na ich cenne przymioty? „Ależ niektórzy po prostu działają mi na nerwy! Choćby się człowiek nie wiem jak starał być dla nich uprzejmy, zawsze są poirytowani” — odpowie na to wiele ludzi. Oczywiście wszyscy popełniamy błędy. Dlatego każdy, kto chciałby utrzymywać pokojowe stosunki z drugimi, musi być wyrozumiały — jest to chyba najważniejsza cecha potrzebna do życia w zgodzie z drugimi.

BĄDŹ WYROZUMIAŁY

Przypuśćmy, że jadąc samochodem widzisz młodego mężczyznę na poboczu, który wskazuje ci gestem, iż masz się zatrzymać. Ty jednak jedziesz dalej. Wówczas rzuca kamieniem w twój samochód. Zatrzymujesz się, wysiadasz i idziesz do niego.

Cisną ci się do głowy różne myśli: Musi mi zapłacić za szkodę! Dlaczego ludzie są tak mściwi? Nie można puścić tego płazem! Zbliżasz się, i oto stoi przed tobą zapłakana, przerażona postać. „Musiałem pana zatrzymać” — wyjaśnia. Wtedy dopiero spostrzegasz leżącego na trawie ciężko rannego młodzieńca. Potrzebuje pomocy. Teraz wszystko już jest jasne i zapewne patrzysz zupełnie inaczej na stojącego obok ciebie młodego człowieka. Już go rozumiesz!

Mnóstwo ludzi musi walczyć z poważnymi trudnościami, wprowadzającymi ich w stan głębokiej frustracji. Drudzy być może przez wychowanie lub złą atmosferę w domu rodzinnym są chwiejni pod względem uczuciowym. Jeszcze inni są może wystawieni na silny nacisk lub nawet gnębieni, co — jak wskazuje Biblia — potrafi nawet „mędrca doprowadzić do szaleńczego postępowania” (Kazn. 7:7). Wszystko to nieraz sprawia, że są rozdrażnieni, i skłania do wypowiadania słów, których potem żałują. Czy jesteś na tyle wspaniałomyślny, by umieć przejść nad tym do porządku? (Prz. 19:11).

Jeżeli jesteśmy wyrozumiali, to szukamy odpowiedzi na takie pytania, jak: Dlaczego on lub ona tak postępuje? Dlaczego nie można z nim czy z nią rozsądnie porozmawiać? Łatwiej zrozumieć innych, jeśli się ich zbyt szybko nie osądza. Musiał się tego nauczyć 27-letni Scott, który przyznał: „Miałem zwyczaj osądzać kogoś już na podstawie krótkiego zdarzenia lub przy pierwszym spotkaniu. Według tego go oceniałem i traktowałem”. Zmienił się jednak pod tym względem i stwierdził, że teraz łatwiej jest mu żyć w zgodzie z drugimi. Następnie dodał: „Przekonałem się, że lepiej nikogo pochopnie nie osądzać. Trzeba najpierw dobrze go poznać. Staram się zrozumieć, dlaczego i z jakiego powodu postępuje tak, a nie inaczej”.

Oczywiście nieraz ci się zdarzy, że nie okażesz zdrowego rozsądku. Nie zawsze jest się „człowiekiem mającym zdolność rozeznania”, który ma „spokojnego ducha” (Prz. 17:27). Ale gdy ci się to już przytrafi, czy uznajesz za konieczne usprawiedliwić się przed tym, kogo zraniłeś? Czy zdobywasz się na to, by na przykład powiedzieć: „Przykro mi bardzo, ale nie wiedziałem, dlaczego tak się zachowałeś”?

Staraj się żyć w zgodzie z drugimi. Dbaj o wymianę myśli. Daj innym do zrozumienia, że cenisz ich zalety. Spróbuj zrozumieć, dlaczego robią to czy owo, i bądź wyrozumiały. Zastosowanie tych rad przyniesie pożytek zarówno tobie, jak i tym, z którymi obcujesz.

[Napis na stronie 15]

Wyczucie, kiedy można coś powiedzieć, ma decydujące znaczenie w nawiązywaniu i podtrzymywaniu dobrych stosunków z drugimi

[Napis na stronie 15]

Zdarza się nieraz, że nie okazujesz potrzebnej wyrozumiałości

[Ilustracja na stronie 16]

Staraj się zrozumieć, dlaczego ktoś tak się zachowuje