Młodzi ludzie pytają:
Muzyka alternatywna — czy to coś dla mnie?
„Odpowiadają mi piosenki o różnych problemach i przeżyciach, które zdarzają się nam, młodym” (George, lat 15).a
„To muzyka środka, coś pomiędzy muzyką pop a heavy metalem” (Dan, lat 19).
„To coś nowego, innego. Nie należy do głównego nurtu muzyki masowej” (Maria, lat 17).
MUZYKA alternatywna. Podoba się wielu młodym. Niektórych dorosłych drażni. A większość rodziców przypuszczalnie nie ma o niej żadnego lub prawie żadnego wyobrażenia.
Trzeba przyznać, że niełatwo jest określić, czym właściwie jest muzyka alternatywna. Początkowo była skierowana do młodych poszukujących czegoś innego, czegoś, co stanowiłoby alternatywę dla głównego nurtu popularnej muzyki nadawanej w radiu. Podobno wszystko zaczęło się wtedy, gdy lokalne rozgłośnie radiowe różnych uczelni udostępniły czas antenowy kilku prawie nie znanym zespołom, szczycącym się tym, iż nie sprzedają się komercyjnemu przemysłowi muzycznemu. To nowe pokolenie muzyków stroniło od znanych firm nagraniowych i od metod masowej promocji, takich jak teledyski. Poza tym ci wykonawcy śpiewali o sprawach rzadko poruszanych w utworach z list przebojów.
W przeciwieństwie do heavy metalu czy rapu muzykę alternatywną nie zawsze łatwo rozpoznać czy sklasyfikować. Nawet znawcy nie są zgodni, co właściwie zaliczyć do tego gatunku. Mieści on w sobie bowiem ogromną różnorodność brzmień, nastrojów i klimatów. Pewien mężczyzna powiedział: „Trudno go zaszufladkować. Obejmuje szeroki wachlarz odmian współczesnej muzyki”. Inny młody człowiek usiłował zdefiniować tę muzykę następująco: „Nieraz przypomina hard rocka, a nieraz jest lekka, bywa szybka, ale też spokojna, może być pogodna lub przygnębiająca”. Ktoś przyznał nawet: „Nie wiem, czy mogę powiedzieć, że lubię muzykę alternatywną, bo nie jestem pewien, co to jest”.
Tak czy inaczej, popularność owej muzyki urosła do tego stopnia, iż jej bardziej znanych wykonawców kojarzy się nieraz z głównym nurtem muzycznym. Również rodzice zdają się mieć do niej mniej zastrzeżeń niż do heavy metalu czy do innych rozdzierających uszy odmian rocka. W gruncie rzeczy chyba niewielu rodziców wie, jakie zespoły wykonują muzykę alternatywną i jak rozpoznać ich płyty. Niemniej warto zachować wobec niej pewną dozę ostrożności.
Na czym polega jej atrakcyjność?
Zastanów się na przykład, dlaczego muzyką alternatywną interesuje się tylu młodych. Wielu słucha jej, aby się nie odróżniać od kolegów. Dzięki temu mają też wspólne tematy do rozmów, mogą wymieniać kasety lub płyty kompaktowe.
Jednakże dla większości młodych urok muzyki alternatywnej tkwi w jej brzmieniu i przesłaniu. Wielu identyfikuje się z przeżyciami i odczuciami autorów tekstów piosenek. W serii artykułów opublikowanych na ten temat w tygodniku Time wyjaśniono: „Utwory muzyki pop często opowiadają o miłości, natomiast teksty alternatywne mówią zwykle o bardziej przyziemnych uczuciach: rozpaczy, pożądaniu, zagubieniu. (...) Jeżeli ktoś ma kilkanaście lub dwadzieścia kilka lat, to niewykluczone, że jego rodzice są po rozwodzie. Muzyka alternatywna ma więc dla niego wydźwięk emocjonalny, bezpośrednio nawiązuje do tłumionego poczucia opuszczenia i niesprawiedliwości”. Dlatego 21-letni disc jockey pewnej uczelni wyznał: „Ta muzyka jest bardzo bliska mnie i moim kolegom, ponieważ nasze pokolenie popadło w zupełne zobojętnienie. Po opuszczeniu szkoły nic na nas nie czeka”.
Muzyka alternatywna przypadła do gustu również niektórym młodym chrześcijanom. Większość z nich wystrzega się oczywiście słuchania piosenek o brutalnej, buntowniczej lub niemoralnej treści. Część jednak wyraża też zastrzeżenia co do utworów na pozór mniej ostrych. Chłopiec imieniem Dan zauważył: „O pewnych wykonawcach powszechnie wiadomo, że są homoseksualistami, lesbijkami albo narkomanami, a teksty ich piosenek odzwierciedlają ich styl życia”. Inny młody człowiek imieniem Jack mówi: „Niektórzy muzycy są przekonani, że problemami i przyszłością młodzieży nikt się nie interesuje, toteż opowiadają o tym w swych utworach. Wielu z nich nie ma w życiu celu ani nadziei”.
Słowo przestrogi
Biblia mówi, że „cały świat podlega mocy niegodziwca”, Szatana Diabła (1 Jana 5:19). A zatem nie powinno cię dziwić, iż muzyka to jeden ze sposobów, którymi zwodzi on młodych ludzi. Wielokrotnie wskazywały na to artykuły zamieszczane w tym czasopiśmie i w pokrewnej Strażnicy.b Zawarte w nich przestrogi dotyczące gatunku heavy metal i rap mają również zastosowanie w wypadku muzyki alternatywnej. W myśl słów Biblii „roztropny zważa na swoje kroki” (Przypowieści 14:15).
Podążanie za tłumem w kwestii upodobań muzycznych na pewno nie jest mądre. Do tych, którzy pozwalają innym decydować za siebie, można odnieść następującą zasadę biblijną: „Czy nie wiecie, że jeśli oddajecie siebie komuś jako niewolników, żeby mu być posłuszni, to będąc mu posłuszni, jesteście jego niewolnikami?” (Rzymian 6:16). Dla młodego chrześcijanina największe znaczenie powinno mieć nie to, co się podoba rówieśnikom, lecz to, co jest „miłe Panu” (Efezjan 5:10). Poza tym warto się zastanowić, jakimi ludźmi są wielbiciele muzyki alternatywnej? Czy robią wrażenie szczęśliwych, zrównoważonych i zainteresowanych sprawami duchowymi? A może grono jej zwolenników składa się raczej z osób nieszczęśliwych, niezadowolonych lub nawet gniewnych?
To prawda, że muzyka alternatywna może też przyciągać młodzież o pogodnym i optymistycznym usposobieniu. Ale pomyśl: chrześcijanie, tak młodzi, jak i starzy, mają widoki na szczęśliwą przyszłość (2 Piotra 3:13). Apostoł Paweł przypomina nam, iż Boże obietnice na pewno się spełnią, ponieważ „jest niemożliwe, żeby Bóg skłamał” (Hebrajczyków 6:18). Dlaczego więc miałbyś się karmić ponurą i pesymistyczną wizją przyszłości, przedstawianą w niektórych utworach muzyki alternatywnej? Czy pasjonowanie się muzyką, z której przebija strach, rozpacz i beznadziejność, nie podkopie twej wiary? A jak ciągłe słuchanie jej może wpłynąć na twój nastrój?
Bądź wybredny
Oczywiście nie wszystkie utwory określane mianem „alternatywnych” muszą być szkodliwe lub gorszące. Załóżmy jednak, iż dowiedziałeś się, że ktoś próbuje cię otruć. Chociaż nie przestaniesz jeść, na pewno będziesz uważnie sprawdzał pokarm przed spożyciem, prawda? Podobnie świadomość tego, że Szatan usiłuje skazić twój pogląd na życie, powinna skłonić cię do ostrożności w doborze muzyki. Zgodnie ze słowami Biblii „ucho bada słowa, jak podniebienie smakuje pokarmu” (Joba 34:3). Nie podążaj więc ślepo za tłumem, lecz analizuj utwory, których lubisz słuchać.
Jak to zrobić? Kilka cennych sugestii podano w ramce „Jak wybierać muzykę”. Spróbuj też zapytać swych chrześcijańskich rodziców, co myślą o twej ulubionej muzyce (Przypowieści 4:1). Ich odpowiedź może cię zaskoczyć! Oczywiście rodzice są od ciebie starsi. To zrozumiałe, że nie zawsze będą podzielać twe zainteresowania muzyczne. Ale jeśli utwory, których słuchasz, są dla nich tak rażące, że aż nieprzyzwoite, zwyrodniałe lub nie do zniesienia, czy masz zlekceważyć ich opinię? Biblia mówi: „Kto mądry, niech słucha i pomnaża naukę” (Przypowieści 1:5).
Zastanów się także, jak wpływa na ciebie ta muzyka. Czy rozbudza w tobie gniew, bunt albo cię przygnębia? Są to sygnały ostrzegawcze, których nie powinieneś ignorować! Czy nie lepiej byłoby poszukać muzyki, która odpręża, uspokaja lub wprawia w dobry humor?
Trendy w muzyce ciągle się zmieniają. Wkrótce popularność zyska jakiś inny jej gatunek. Ale nie pozwól się unosić tym zmiennym prądom. Przy wyborze muzyki bądź krytyczny i wybredny. Upewniaj się, że to, czego słuchasz, jest przyzwoite i budujące (Filipian 4:8). Wtedy muzyka będzie stanowić cenny i przyjemny składnik twego życia!
[Przypisy]
a Niektóre imiona zostały zmienione.
b Zobacz artykuły z serii „Młodzi ludzie pytają” w Przebudźcie się! z 8 lutego i 8 kwietnia 1993 roku oraz artykuł „Wystrzegaj się szkodliwej muzyki!” w Strażnicy z 15 kwietnia 1993 roku.
[Napis na stronie 22]
„Utwory muzyki pop często opowiadają o miłości, natomiast teksty alternatywne mówią zwykle o bardziej przyziemnych uczuciach: rozpaczy, pożądaniu, zagubieniu” (tygodnik Time).
[Ramka na stronie 23]
Jak wybierać muzykę
◆ Obejrzyj okładkę kasety czy płyty. Może ci dużo powiedzieć o muzyce i samych wykonawcach. Miej się na baczności, gdy przedstawia sceny przemocy, symbole demoniczne, dziwaczne ubiory i fryzury lub nagość.
◆ Zastanów się nad przesłaniem tekstów. Uwidacznia się w nich sposób myślenia i styl życia wykonawców. Jakie poglądy ci podsuwają?
◆ Ogólne brzmienie muzyki sygnalizuje, w jaki nastrój chcieliby cię wprawić muzycy: smutku, radości, buntu, podniecenia seksualnego, spokoju czy rozpaczy.
◆ Weź pod uwagę, kim zazwyczaj są odbiorcy muzyki danego zespołu. Czy chciałbyś, by identyfikowano cię z tą grupą ludzi i z ich poglądami?
[Ilustracja na stronie 23]
W tekstach piosenek wielu młodych odnajduje własne przeżycia