Boskie zagadki a zamierzenie Boże

CO TO takiego: Ma sens, kiedy nie znasz odpowiedzi, ale gdy wiesz, o co chodzi, przestaje być wyzwaniem? To zagadka.

W dzisiejszym społeczeństwie, nastawionym do życia bardzo praktycznie, na ogół uważa się, że zagadki są dobre dla dzieci, ale w starożytności, jak czytamy w dziele The Interpreter’s Dictionary of the Bible, uznawano je za „sprawdzian mądrości” (porównaj Przysłów 1:5, 6).

Czasami Jehowa nie objawiał swej woli czy zamierzenia wyraźnie, ale celowo wypowiadał proroctwa w sposób utrudniający ich zrozumienie — na przykład posługiwał się analogiami, intrygującymi „tajemnicami” lub pobudzającymi do myślenia zagadkami (Psalm 78:2, Biblia Tysiąclecia; Liczb 12:8). I chociaż hebrajski odpowiednik słowa „zagadka” występuje w Biblii tylko 17 razy, Księga ta zawiera bardzo wiele zagadek i przysłów.

Liczne zagadki biblijne

Król Salomon potrafił podobno odpowiedzieć na najbardziej kłopotliwe pytania lub zagadki, jakie mu zadawano (1 Królów 10:1, przypis w NW). Niewątpliwie zawdzięczał to mądrości otrzymanej od Boga. Jeśli istotnie, jak podają starożytni historycy, Salomon przegrał kiedyś z królem Tyru Hiramem w rozwiązywaniu zagadek, musiało się to zdarzyć po tym, jak w wyniku odstępstwa utracił ducha Jehowy. Zagadki lubił również biblijny sędzia Samson. Przy pewnej okazji, będąc pod wpływem ducha świętego, posłużył się zagadką, by wywołać strach w sercach wrogów Boga (Sędziów 14:12-19).

Wiele biblijnych zagadek ma jednak bezpośredni związek z zamierzeniami Jehowy. Rozważmy na przykład Księgę Rodzaju 3:15. Proroctwo to wprowadza główny wątek Biblii i jest swego rodzaju zagadką, „świętą tajemnicą” (Rzymian 16:25, 26). Również apostoł Paweł, który otrzymał nadprzyrodzone wizje i objawienia, pewne aspekty zamierzenia Bożego dostrzegał „w mglistym zarysie”, a według dosłownego znaczenia tekstu oryginalnego były one dla niego „niejasną wypowiedzią” (1 Koryntian 13:12; 2 Koryntian 12:1-4). A co z niekończącymi się spekulacjami na temat znaczenia tajemniczej liczby dzikiej bestii — „sześćset sześćdziesiąt sześć” — liczby, która w Księdze Objawienia 13:18 pojawia się nagle i bez wyjaśnienia? Jakiemu celowi służą Boskie zagadki i kto potrafi znaleźć na nie odpowiedzi?

Odsłonięcie świętych tajemnic

Dla wielu z nas najcenniejszym z pięciu zmysłów jest wzrok. Jednakże bez światła zdolność widzenia stałaby się niemal bezużyteczna. Bylibyśmy w zasadzie niewidomi. Podobnie jest z ludzkim umysłem. Dzięki zdumiewającej umiejętności kojarzenia faktów i logicznego myślenia potrafi on rozwiązywać zagadki. Ale odsłonięcie świętych tajemnic wymaga czegoś więcej. Chociaż niejeden próbuje sam wyjaśnić biblijne zagadki, właściwe znaczenie może objawić jedynie ich Autor — Jehowa, Bóg światła (1 Jana 1:5).

Niestety, ludzie są często zbyt dumni i niezależni, by czekać, aż Jehowa udzieli wyjaśnień. Niektórzy, zafascynowani tajemnicą, poszukują wyzwań intelektualnych, a nie samej prawdy, próbują więc znaleźć rozwiązanie poza Słowem Bożym. Na przykład żydowscy mistycy zajmujący się kabałą analizowali magiczne znaczenie liczb i liter alfabetu hebrajskiego. A w II wieku n.e. gnostycy usiłowali wydobyć jakiś ukryty sens z Pism Hebrajskich i Greckich.

Jednakże takie poszukiwania tylko pogrążały tych ludzi w pogańskich rytuałach i przesądach i oddalały ich od prawdy objawionej przez Boga. Gnostycy rozumowali następująco: „Skoro świat jest pełen zła, to Jahwe, jego Stwórca, nie może być dobrym Bogiem”. Czy naprawdę nie potrafili wyciągnąć lepszych wniosków? Jakże płytkie jest ludzkie rozumowanie! Nic dziwnego, że apostoł Paweł, przeciwstawiając się poglądom odstępców, które później rozwinęli gnostycy, wyraźnie ostrzegał w swych listach: „Nie wychodźcie poza to, co jest napisane” (1 Koryntian 4:6).

Snop światła na „tajemnice”

Ale dlaczego Bóg światła w ogóle posługiwał się „tajemnicami”? Każda zagadka pobudza wyobraźnię i władze umysłowe. Dlatego zagadki, rozmieszczone w całej Biblii niczym rodzynki w cieście, czasem miały na celu po prostu rozbudzenie zainteresowania słuchaczy lub przekazanie orędzia w barwniejszy sposób. W takich wypadkach na ogół zaraz potem podano ich wyjaśnienie (Ezechiela 17:1-18; Mateusza 18:23-35).

Jehowa udziela mądrości szczodrze, ale nigdy nie czyni tego w sposób nieprzemyślany (Jakuba 1:5-8). Przykładem może być Księga Przysłów, natchniony zbiór wielu intrygujących powiedzeń, które niejeden mógłby uznać za zagadki. Zrozumienie ich wymaga czasu i namysłu. Ilu jednak chce zdobyć się na taki wysiłek? Mądrość zawarta w tych przysłowiach jest dostępna tylko dla osób, które są gotowe szukać jej niczym skarbów (Przysłów 2:1-5).

Również Jezus korzystał z przykładów, aby ujawnić stan serca słuchaczy. Garnęły się do niego tłumy ludzi. Podobało im się to, co mówi. Byli zachwyceni jego cudami. Ale ilu z nich było gotowych zmienić swój styl życia i zostać jego naśladowcami? Jakże inaczej zachowywali się uczniowie Jezusa, którzy wielokrotnie prosili go o wyjaśnienie tych nauk i chętnie zaparli się samych siebie, by pójść w jego ślady! (Mateusza 13:10-23, 34, 35; 16:24; Jana 16:25, 29).

Czekanie na światło

W pewnym dziele zauważono: „Wydaje się, że zainteresowanie zagadkami zbiegało się z okresami ożywienia intelektualnego”. Dzisiaj mamy wielki przywilej żyć w czasie, gdy dla ludu Bożego zabłysło duchowe „światło” (Psalm 97:11; Daniela 12:4, 9). Czy umiemy cierpliwie czekać, aż Jehowa objawi swe zamierzenia w ustalonej przez siebie chwili? A co ważniejsze, czy ochoczo dokonujemy zmian w swym życiu, gdy uświadamiamy sobie, jak można jeszcze lepiej dostosować się do objawionej woli Bożej? (Psalm 1:1-3; Jakuba 1:22-25). Jeśli tak, to Jehowa pobłogosławi nasze wysiłki, a wtedy duch święty — niczym okulary, które pomagają uzyskać wyraźny obraz — wyostrzy nasz duchowy wzrok i pozwoli oczom umysłu wyraźnie dostrzec piękno i złożoność Boskiego zamierzenia (1 Koryntian 2:7, 9, 10).

Zagadki biblijne ukazują, że Jehowa jest „Tym, który wyjawia tajemnice” (Daniela 2:28, 29). On również bada serca (1 Kronik 28:9). Nie powinno nas dziwić, że światło prawdy zawsze jest objawiane stopniowo (Przysłów 4:18; Rzymian 16:25, 26). Zamiast więc szukać wyjaśnienia głębokich spraw Bożych w mistycyzmie lub ograniczonej mądrości ludzkiej, która do niczego nie prowadzi, z ufnością czekajmy, aż Jehowa rzuci na swe „tajemnice” snop światła prawdy i w ustalonym przez siebie czasie wyjawi wiernym sługom swe wspaniałe zamierzenia (Amosa 3:7; Mateusza 24:25-27).

[Prawa własności do ilustracji, strona 26]

Biblia Hebraica Stuttgartensia, Deutsche Bibelgesellschaft Stuttgart