Negatywne emocje — czy można je przezwyciężyć?
„OCZYWIŚCIE, ŻE NIE! Są zbyt silne. Trzeba je znosić, dopóki same nie przeminą”.
Oto, co wielu sądzi o takich emocjach, jak poczucie winy, rozżalenie, przygnębienie, niepokój, strach, gniew oraz frustracja. Tymczasem przezwyciężenie takich emocji jest możliwe. Zamiast się im zawsze poddawać, jesteś w stanie zdobyć umiejętność wyciszania ich, a czasem nawet całkowitego eliminowania.
Naturalnie istnieje zasadnicza różnica między głęboką depresją a zwykłymi przykrymi uczuciami, które nikomu nie są obce. Depresja wymaga czasem leczenia specjalistycznego, a wspomniane uczucia — nie. Można się nauczyć, jak sobie z nimi radzić.
W rzeczywistości nie wszystkie negatywne emocje są szkodliwe. Na przykład popełnienie większej pomyłki może wywołać żal, odpowiedni do jej rozmiarów. Jeżeli pobudzi cię to do naprawienia błędu i wystrzegania się go w przyszłości, to takie uczucie przyniesie trwałe korzyści. A zwyczajne przejęcie się trudnościami może cię mobilizować do energicznego działania i szukania rozsądnego wyjścia. To też jest zdrowa reakcja.
Jak jednak postąpić, gdy usilnie starałeś się naprawić błąd, a mimo to poczucie winy oraz świadomość, że się do niczego nie nadajesz, w dalszym ciągu cię nie opuszczają i towarzyszą ci jeszcze długo potem? Albo gdy rozwiązałeś problem na tyle, na ile się dało, lecz nie przestajesz się martwić, a nawet zadręczasz się coraz bardziej? Czujesz się nieszczęśliwy z powodu własnych reakcji emocjonalnych. Jak więc nad nimi zapanować? Kluczem może być trzymanie w ryzach swych myśli.
Możesz panować nad myślami
Wielu specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego utrzymuje, że uczucia są wywoływane myślami. Na przykład zdaniem dra Wayne’a W. Dyera „uczucie (emocja) nie może się pojawić, jeśli najpierw nie pojawiła się myśl”. A dr David D. Burns stwierdza ponadto: „Każde złe uczucie, które przeżywasz, jest rezultatem spaczonego, negatywnego myślenia”.
Co ciekawe, również Biblia uwydatnia potrzebę panowania nad określonymi myślami, wskazując na ich związek z wieloma naszymi uczuciami. Zwróć uwagę na poniższe wersety:
„Dla strapionego wszystkie dni są złe, lecz radosne serce ustawicznie świętuje” (Przysłów [Przypowieści] 15:15, Biblia poznańska).
„Nie upodabniajcie się do tego świata, ale się przemieńcie przez odnowienie umysłu swego, abyście umieli rozróżnić, co jest wolą Bożą, co jest dobre, miłe i doskonałe” (Rzymian 12:2).
„Zmuszamy wszelką myśl do poddania się w posłuszeństwo Chrystusowi” (2 Koryntian 10:5).
„Zewleczcie z siebie starego człowieka wraz z jego poprzednim postępowaniem (...) i odnówcie się w duchu umysłu waszego, a obleczcie się w nowego człowieka, który jest stworzony według Boga w sprawiedliwości i świętości prawdy” (Efezjan 4:22-24).
„Myślcie tylko o tym, co prawdziwe, co poczciwe, co sprawiedliwe, co czyste, co miłe, co chwalebne, co jest cnotą i godne pochwały” (Filipian 4:8).
„O tym, co w górze, myślcie, nie o tym, co na ziemi” (Kolosan 3:2).
Ponieważ twe uczucia są uzależnione głównie od myśli, przezwyciężenie negatywnych emocji polega na zapanowaniu nad wywołującymi je myślami. Jeżeli zdobędziesz się na wysiłek i poświęcisz na to odpowiednią ilość czasu, możesz się nauczyć lepszego panowania nad myślami, a w rezultacie — także nad uczuciami.
Z pewnością łatwo powiedzieć, że negatywne emocje da się przezwyciężyć. Ale dokonać tego — to zupełnie inna sprawa. Jak więc sobie radzić z tymi męczącymi uczuciami?
[Napis na stronie 4]
Nie wszystkie negatywne emocje są szkodliwe