Te wstrętne muchy — pożyteczniejsze, niż myślisz?

WIĘKSZOŚĆ z nas uważa muchy za dokuczliwe albo wręcz niebezpieczne dla ludzi. Tymczasem biolodzy dochodzą do wniosku, że owady te — choć rzeczywiście uciążliwe — są bardziej pożyteczne, niż mogłoby się nam wydawać.

Wiele gatunków przez sporą część dnia odwiedza kwiaty — bary szybkiej obsługi serwujące swym owadzim klientom zestaw nektaru i pyłku. Niektóre muchy dokonują nie lada wyczynu: potrafią wyodrębnić z pyłku składniki odżywcze — wysokokaloryczny pokarm, niezbędny do rozwoju ich jajeczek.

Przefruwając z kwiatka na kwiatek, muchy bezwiednie przenoszą lepkie drobiny pyłku przyklejone do ich ciał. Pewna mucha, dokładnie obejrzana przez biologów, miała na sobie 1200 cząstek pyłku! Dzięki gruntowniejszym badaniom naukowym nad rolą tych owadów w zapylaniu odkryto, że bez ich udziału niektóre kwiaty by wyginęły.

W czasopiśmie Natural History opisano serię eksperymentów dokonanych w Kolorado. Często spotykane tam muchówki, przypominające muchy domowe, posypano dla ułatwienia obserwacji jaskrawym proszkiem. Badacze prześledzili ich codzienne zajęcia i ze zdumieniem stwierdzili, że w zapylaniu niektórych polnych kwiatów muchy odegrały większą rolę niż pszczoły, a przy tym pokonały znacznie dłuższy dystans.

Jakie znaczenie ma praca much? Część kwiatów nakryto siateczką chroniącą przed owadami. Rośliny te nie wydały żadnych nasion — w przeciwieństwie do swych owocujących sąsiadów, zapylonych przez muchy. Chociaż wiele kwiatów zapyliły głównie pszczoły, w wypadku innych gatunków, takich jak dziki len czy bodziszek, na pewnych wysokościach muchy wykonały przeszło 90 procent pracy.

We wspomnianych badaniach uczestniczyli między innymi Carol Kearns i David Inouye. Jaki wniosek wyciągnęli? „Jeżeli wziąć pod uwagę wiele polnych kwiatów na Wyżynie Kolorado, muchy pozostawiają daleko za sobą pszczoły, motyle i kolibry (...) Bez much, do których większość ludzi odnosi się raczej z odrazą, nie mogłoby się rozsiewać mnóstwo kwiatów wzbudzających zachwyt każdego, kto odwiedza górskie łąki”. A zatem nie ma wątpliwości, że muchy są pożyteczne!