Czy wiarę w przesądy da się pogodzić z Biblią?

PEWIEN dziennikarz przez rok nie latał samolotem, ponieważ wróżbiarz przepowiedział mu, że zginie w katastrofie lotniczej. Przesądni bywają najróżniejsi ludzie — nie wyłączając polityków, biznesmenów, aktorów, sportowców i studentów. Gdy czują się niepewnie, są zestresowani bądź zaniepokojeni, uciekają się do przesądów, które mają ochronić ich przed niebezpieczeństwem lub pomóc w osiągnięciu zamierzonego celu.

Wiele przesądów uchodzi za miłe, nieszkodliwe zwyczaje albo po prostu za źródło wsparcia psychologicznego. Nieżyjąca już antropolog Margaret Mead zauważyła kiedyś: „Przesądy to wyraz naszych usilnych pragnień, żeby coś się stało lub żeby coś złego się nie zdarzyło. (...) Wierzymy w nie, a jednocześnie traktujemy je z przymrużeniem oka”. Jeśli jednak chcemy podobać się Bogu, powinniśmy się zastanowić, czy przesądy można pogodzić z tym, co mówi Biblia.

Źródło przesądów

Strach nie jest dla człowieka czymś obcym — wielu odczuwa na przykład lęk przed śmiercią, przed tym, co nieznane, albo przed tak zwanym życiem po śmierci. Szatan, który zbuntował się przeciwko Bogu i wciąż Mu się sprzeciwia, chce nas zniewolić i dlatego podsyca te obawy nikczemnymi kłamstwami (Jana 8:44; Objawienie 12:9). Ale nie tylko on usiłuje odwieść ludzi od Boga. W Biblii nazwano go „władcą demonów” (Mateusza 12:24-27). Co to za istoty? W czasach Noego część aniołów przyłączyła się do buntu Szatana i w ten sposób stała się demonami. Od tamtej pory starają się one wpływać na umysły ludzi. Jednym z ich narzędzi są właśnie przesądy (Rodzaju 6:1, 2; Łukasza 8:2, 30; Judy 6).

U podstaw szeregu przesądów leży jedno z kłamstw Szatana. Chodzi o przekonanie, iż po śmierci ciała niewidzialna cząstka człowieka żyje dalej i może wpływać na żywych. Ale Biblia zapewnia, że „umarli nie są świadomi niczego”. Mówi też, że po śmierci „nie ma pracy ani snucia planów, ani poznania, ani mądrości” (Kaznodziei 9:5, 10).

‛Jest to obrzydliwość dla Jehowy’

W kłamstwa Szatana uwierzyło wielu ludzi. Ale Bóg już dawno temu udzielił Izraelitom jasnych wytycznych w tej sprawie. W Jego Słowie czytamy: „Niech się nie znajdzie u ciebie nikt, (...) kto wróży, kto uprawia magię, ani nikt, kto wypatruje znaków wróżebnych, ani czarnoksiężnik, ani ten, kto zaklina drugich, ani nikt, kto zasięga rady u medium spirytystycznego, ani trudniący się przepowiadaniem wydarzeń, ani nikt, kto się wypytuje umarłego. Bo każdy, kto to czyni, jest obrzydliwością dla Jehowy” (Powtórzonego Prawa 18:10-12).

Niestety, Izraelici nie zawsze pamiętali o tych przestrogach. Na przykład w czasach proroka Izajasza niektórzy wierzyli, iż dobre zbiory zależą od „bóstwa szczęścia”. Przesąd ten doprowadził do bardzo przykrych następstw. Ostatecznie Izraelici utracili uznanie i błogosławieństwo Jehowy Boga (Izajasza 65:11, 12).

Gdy narodził się chrystianizm, pogląd Jehowy na przesądy nie uległ zmianie. Apostoł Paweł zachęcał przesądnych mieszkańców Listry, by „się odwrócili od tych próżnych rzeczy [„przesądów”, The Emphatic Diaglott] do żywego Boga, który uczynił niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich jest” (Dzieje 14:15).

Uwolnienie od przesądów

Przesądy przybierają najróżniejsze formy, ale wszystkie mają coś wspólnego — nie da się ich logicznie wytłumaczyć. Ludzie, którzy im hołdują, nierzadko zaczynają przypisywać swe niepowodzenia pechowi i nie poczuwają się do odpowiedzialności za swe czyny.

Na szczęście wielu osobom udało się uwolnić od przesądów. Jezus powiedział: „Poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli” (Jana 8:32). Clementina z Brazylii, która 25 lat była wróżką, opowiada: „Wróżbiarstwo było moim jedynym źródłem dochodów. Ale prawda biblijna uwolniła mnie od przesądów”. Rzeczywiście, regularne studium Pisma Świętego i modlitwy do Jehowy Boga zapewnią nam siłę wewnętrzną, dzięki której będziemy trzeźwo myśleć i podejmować rozsądne decyzje. A to z kolei pomoże nam łagodzić różne obawy i unikać nieszczęść (Filipian 4:6, 7, 13).

W Biblii zadano pytanie: „Jakaż jest wspólnota światła z ciemnością? Ponadto jakaż jest zgoda między Chrystusem a Belialem [Szatanem]?” A zatem prawdziwi chrześcijanie muszą się wystrzegać przesądów (2 Koryntian 6:14-16).

CZY SIĘ NAD TYM ZASTANAWIAŁEŚ?

◼ Komu ufali przesądni Izraelici w czasach Izajasza, zamiast pokładać ufność w Bogu? (Izajasza 65:11, 12)

◼ Do czego Paweł zachęcał przesądnych mieszkańców Listry? (Dzieje 14:15)

◼ Czy przesądy da się pogodzić z Biblią? (2 Koryntian 6:14-16)

[Ilustracje na stronie 10]

Hołdowanie przesądom daje fałszywe poczucie bezpieczeństwa