Podkreślanie głównych myśli

UMIEJĘTNY lektor bierze pod uwagę nie tylko pojedyncze zdanie, a nawet nie tylko zawierający je akapit. Podczas czytania ma w pamięci główne myśli całego tekstu. Dzięki temu wie, na które fragmenty położyć nacisk.

Jeżeli tego nie zrobi, w odczytywanym tekście zabraknie punktów kulminacyjnych. Nic nie będzie się szczególnie wyróżniać. Po wysłuchaniu tak przeczytanego tekstu słuchacze mogą mieć trudności z przypomnieniem sobie, co było w nim najistotniejsze.

Odpowiednie uwypuklanie głównych myśli często znacznie podnosi jakość czytania fragmentów Pisma Świętego. Pomaga też uwydatnić sens akapitów odczytywanych podczas domowych studiów biblijnych lub zebrań zborowych. A szczególnie ważne jest w przemówieniach mających formę odczytu, wygłaszanych niekiedy na naszych zgromadzeniach.

Jak to robić. W szkole teokratycznej możesz zostać poproszony o przeczytanie urywka Biblii. Co powinieneś w nim uwypuklić? Na przykład myśl przewodnią, jeśli taką zawiera, albo kluczowe momenty opisanych wydarzeń.

Niezależnie od tego, czy wyznaczony fragment to poezja, proza, przysłowie, czy opowiadanie, obecni odniosą większe korzyści, jeśli go dobrze przeczytasz (2 Tym. 3:16, 17). W tym celu musisz uwzględnić zarówno tekst, jak i swoich słuchaczy.

Załóżmy, że masz czytać na głos z jakiejś publikacji na studium biblijnym lub na zebraniu zborowym. Jak rozpoznasz główne myśli, które należy podkreślić? Są nimi odpowiedzi na zamieszczone pytania. Uwypuklij także myśli nawiązujące do śródtytułu, pod którym znajduje się dany akapit.

Chociaż nie zaleca się, by przemówienia do zboru były wygłaszane w formie odczytu, to właśnie taką formę mają niektóre wykłady kongresowe. Dzięki temu na wszystkich zgromadzeniach określone myśli przedstawiane są w ten sam sposób. Chcąc w takim wykładzie zaakcentować właściwe fragmenty, mówca musi go najpierw dokładnie przestudiować. Czy dostrzega punkty główne? Powinien umieć je rozpoznać. Nie są to po prostu miejsca, które uzna za ciekawe, lecz najważniejsze myśli, stanowiące podstawę całego przemówienia. Niekiedy główna myśl jest zwięźle sformułowana jeszcze przed podaniem wspierających ją faktów lub argumentów. Częściej jednak bywa dobitnie wyrażona dopiero po przedstawieniu takich dowodów. Kiedy mówca wychwyci najistotniejsze fragmenty, powinien je sobie zaznaczyć. Zazwyczaj jest ich tylko parę — na ogół nie więcej niż cztery czy pięć. Następnie musi się nauczyć czytać tekst w taki sposób, żeby i słuchacze mogli je bez trudu wyłowić. Są to punkty kulminacyjne przemówienia. Jeżeli mówca położy na nie odpowiedni nacisk, zebrani łatwiej je zapamiętają. A właśnie do tego powinien dążyć.

Aby pomóc słuchaczom wychwycić w tekście główne myśli, można je uwypuklić rozmaitymi metodami, na przykład czytając ze wzmożonym zapałem bądź z większym uczuciem, zmieniając tempo albo używając odpowiednich gestów.