KOBRA

(hebr. péten).

Bardzo jadowity wąż występujący w Azji i Afryce. Kobra sześciokrotnie wspomniana w Biblii to niewątpliwie kobra egipska (Naja haje), często wykorzystywana przez zaklinaczy węży zarówno w czasach biblijnych, jak i obecnie. Rozdrażniona, rozszerza szyjny odcinek tułowia, podobnie jak kobra indyjska i królewska.

Podczas ataku kobra wyrzuca do przodu uniesioną górną część ciała, wydając przy tym głośny syk. Gdy kąsa, silnie zaciska zęby na swej ofierze i wykonuje specjalne ruchy szczękami, żeby do rany dostało się jak najwięcej jadu. Z tego powodu, jak również ze względu na niezwykłą toksyczność jadu, należy do najniebezpieczniejszych zwierząt.

Izraelici dobrze znali tego węża, nie tylko z pobytu w Egipcie, lecz także z czasów wędrówki po pustkowiu. Kiedy Mojżesz przemawiał tam do ludu, wspomniał o „strasznej truciźnie kobr” (Pwt 32:33). Słowo „straszny” trafnie określa skutki działania ich jadu. Opisał je dr Findlay Russell w książce Snake Venom Poisoning (1980, s. 362) — objawy zaczynają się od opadania powiek, a potem następują kłopoty z oddychaniem, paraliż gałek ocznych, języka i gardła, a nawet drgawki i zatrzymanie akcji serca.

Jad kobry poraża układ nerwowy oraz oddechowy i często jest dla ludzi śmiertelny, jeśli szybko nie zostanie podana surowica. O „żółci” i „jadzie kobr” wspomniał Cofar (Hi 20:14, 16).

Psalmista, używając języka przenośnego, nawiązał do zabójczej kobry oraz lwa i oznajmił tym, którzy zaufali Jehowie: „Po młodym lwie i kobrze będziesz stąpać; podepczesz młodego grzywiastego lwa i wielkiego węża” (Ps 91:13). W proroctwie o ponownym zgromadzeniu ludu Jehowy Izajasz zapowiedział zmianę warunków i czasy, gdy „dziecię ssące będzie się bawić nad jamą kobry, a dziecko odstawione od piersi położy rękę na szczelinie świetlnej jadowitego węża” (Iz 11:8, 11, 12).

Jak kobra może „słuchać głosu zaklinaczy”?

Biblia wspomina o uchu kobry i o jej zdolności ‛słuchania głosu zaklinaczy’ (Ps 58:4, 5). Ponieważ węże nie mają otworów słuchowych i przyrodnikom wydawało się, że nie reagują na dźwięk, wiele osób uważa, że gady te są głuche. Na temat tego błędnego poglądu w dziele The New Encyclopædia Britannica (1987, t. 27, s. 159) powiedziano: „Założenie takie jest niezgodne z faktami; węże reagują na pewne dźwięki rozchodzące się w powietrzu i mogą je odbierać dzięki mechanizmowi stanowiącemu odpowiednik błony bębenkowej. (...) Poza tym choć pod względem wrażliwości na średnie i niskie tony węże na ogół ustępują innym zwierzętom, różnica ta nie jest znacząca. Niektóre węże wrażliwością na dźwięki dorównują nawet większości jaszczurek, mających typowe otwory słuchowe oraz ucho środkowe”.