GAZELA

(hebr. cewijáh, cewí [samiec]; cewaʼáh, cawáʼ [samiec]; gr. dorkás).

Zwierzę z podrodziny antylop, zwinne, o smukłej, drobnej budowie. Starożytni Hebrajczycy zapewne znali gazelę dorkas (Gazella dorcas), występującą na Półwyspie Arabskim, w Egipcie, Palestynie i Syrii. Zwierzę to osiąga ok. 1 m długości i 60 cm wysokości w kłębie. Zarówno samiec, jak i samica ma zagięte lirowato, karbowane rogi o długości do 30 cm. Gazele dorkas mają sierść krótką, gładką, o ubarwieniu jasnobrązowym na grzbiecie, a białym na brzuchu oraz tylnych nogach. Na pysku widać ciemne i jasne pasy. Izraelici mogli też znać nieco większą gazelę o ciemniejszej, płowej sierści, zwaną arielem (Gazella arabica) (ILUSTRACJA, t. 2, s. 955).

Pismo Święte nawiązuje do zwinności gazeli — jednego z najszybszych ssaków (PnP 2:17; 8:14). Do gazeli przyrównano szybkonogiego Asahela, brata Joaba, oraz pewnych Gadytów (2Sm 2:18; 1Kn 12:8). Ponadto przepowiedziano, że po upadku Babilonu jego cudzoziemscy zwolennicy uciekną do swych krain niczym gazele (Iz 13:14). Gazelę podano też jako przykład, gdy zachęcano do szybkiego działania, pozwalającego uniknąć schwytania w pułapkę (Prz 6:5).

Wzmianki o gazelach w obrazowych opisach z Pieśni nad Pieśniami zapewne nawiązują do pięknego wyglądu tych zwierząt (2:9; 4:5; 7:3). Szulamitka zaprzysięgła córki jerozolimskie właśnie na gazele, czyli na wszystko, co piękne i pełne wdzięku (PnP 2:7; 3:5).

Prawo Mojżeszowe zezwalało Izraelitom spożywać mięso z gazeli (Pwt 12:15, 22; 14:4, 5; 15:22). Regularnie dostarczano je na suto zastawiany stół Salomona (1Kl 4:22, 23).