JAŁOWIEC

1. (Hebr. beròsz). Hebrajskiej nazwie tego drzewa przypisywano różne znaczenia, m.in. „jodła” i „cyprys”. Jednakże niektórzy leksykografowie słusznie opowiadają się za jałowcem (zob. L. Koehler i W. Baumgartner, Lexicon in Veteris Testamenti Libros, Lejda 1958, s. 148; The Interpreter’s Dictionary of the Bible, red. G. A. Buttrick, 1962, t. 2, s. 293). Ponieważ drzewo to król Salomon sprowadzał z Libanu (1Kl 5:8-10; 9:11; 2Kn 2:8), można je utożsamić z wysokim, zimozielonym jałowcem wyniosłym (Juniperus excelsa). Osiąga on wysokość do 20 m, ma rozłożyste gałęzie, małe igły w kształcie łusek i ciemne, niewielkie, kuliste owoce. Odznacza się intensywnym zapachem. Drewno tego jałowca jest bardzo cenione ze względu na trwałość.

Jałowiec wyniosły występuje w Libanie i często był kojarzony z tym regionem — razem z innymi drzewami tworzył „chwałę Libanu” (2Kl 19:23; Iz 14:8; 37:24; 60:13). Psalmista nazwał drzewa jałowcowe „domem” bocianów, czyli miejscem ich gniazdowania (Ps 104:17). Drewno jałowcowe powszechnie wykorzystywano przy wznoszeniu świątyni Salomona (2Kn 3:5). Z budulca tego wykonano skrzydła głównych drzwi (1Kl 6:34) oraz pokryto nim podłogę (1Kl 6:15). Inne wersety wspominają, że robiono z niego krokwie (PnP 1:17), deski do okrętów (Eze 27:5), drzewce włóczni (Nah 2:3), a także instrumenty muzyczne (2Sm 6:5). Bujne drzewo jałowcowe pojawia się w proroctwach o odrodzeniu i wskazuje na piękno i urodzaj, które znowu miały cechować krainę ludu Bożego (Iz 41:19; 55:13; 60:13).

2. (Hebr. ʽaroʽér lub ʽarʽár). Arabskie słowo ʽarʽar pozwala chyba utożsamić to drzewo z jałowcem fenickim (Juniperus phoenicia), podobnym do krzewu drzewem, które rośnie w okolicach Synaju, jak również na pustyni edomskiej. Nazwa tego drzewa w języku hebrajskim pochodzi od rdzenia kryjącego w sobie myśl o „nagości” lub „ogołoceniu” (por. Ps 102:17), toteż trafnie opisuje ponury wygląd karłowatego jałowca, który rośnie w skalistych rejonach pustyni oraz na graniach. Całkiem słusznie wspomniano o nim w Księdze Jeremiasza, gdy człowieka, którego serce odwraca się od Jehowy, przyrównano do „samotnego drzewa [ʽarʽár] na pustynnej równinie”, a także gdy ostrzeżono Moabitów, by uciekali i stali się podobni do „drzewa jałowcowego [kaʽaroʽér] na pustkowiu” (Jer 17:5, 6; 48:1, 6; zob. jednak przypis w NW).