OMRI

1. Piąty z dziewięciu wymienionych synów lub dalszych potomków Bechera, syna Beniamina (1Kn 7:6, 8).

2. Książę plemienia Issachara za panowania Dawida; syn Michaela (1Kn 27:18, 22).

3. Szósty król północnego, dziesięcioplemiennego królestwa Izraela. Nie podano żadnych informacji o jego pochodzeniu, nawet imienia ojca czy nazwy plemienia. Omri założył w Izraelu trzecią dynastię (po Jeroboamie i Baaszy). Po nim panował jego syn Achab oraz wnukowie Achazjasz i Jehoram. Tych czterech władców w sumie zasiadało na tronie przez 46 lat (ok. 951-905 p.n.e.). Wnuczka Omriego Atalia sześć lat rządziła Judą (2Kl 8:26; 11:1-3; 2Kn 22:2). Jehu, który zgładził dom Achaba i założył w Izraelu kolejną dynastię, został nazwany na „czarnym obelisku” Salmanasara III „synem [tzn. następcą] Omriego” (Ancient Near Eastern Texts, red. J. Pritchard, 1974, s. 281; Encyklopedia biblijna, Vocatio, Warszawa 1999, s. 874). Nawet gdy potomkowie Omriego już dawno przestali panować, Asyryjczycy — w uznaniu dla jego potęgi — dalej określali Izrael „krajem Omriego”, a tamtejszych królów „domem Omriego”.

Omri nie odziedziczył tronu, lecz zdobył go mieczem. Był dowódcą wojska izraelskiego pod rządami króla Eli (a być może także jego poprzednika, Baaszy). Jednak Zimri, dowódca połowy rydwanów, zamordował Elę i sam przejął władzę królewską, po czym wybił dom Baaszy oraz jego przyjaciół. Kiedy wieść o tym dotarła do obozu żołnierzy izraelskich, którzy walczyli z Filistynami pod Gibbetonem, „cały Izrael” (zapewne chodzi o zwierzchników plemion w obozie) obwołał królem Omriego. Wojsko od razu wycofało się spod Gibbetonu i przypuściło szturm na stolicę Zimriego, Tircę. Zimri, widząc, że sytuacja jest beznadziejna, spalił dom królewski i sam poniósł śmierć w płomieniach. W taki oto tragiczny sposób zakończyły się jego siedmiodniowe rządy (1Kl 16:8-20).

Pojawił się jednak nowy rywal Omriego — Tibni, syn Ginata. Lud się podzielił na dwa obozy, wskutek czego przez jakieś cztery lata przypuszczalnie toczyła się wojna domowa. W końcu zwolennicy Tibniego zostali pokonani i Omri zyskał niekwestionowaną władzę. Zimri poniósł śmierć w 27 roku panowania judzkiego króla Asy (ok. 951 p.n.e.) (1Kl 16:15-18). Tibni zaś zginął w nieznanych okolicznościach w 31 roku rządów Asy (ok. 947 p.n.e.). Omri rządził więc niepodzielnie przez osiem lat (1Kl 16:21-23, 29; zob. CHRONOLOGIA).

Królowi Omriemu przypisano „potęgę” (1Kl 16:27). Ze steli Meszy, z fragmentu między 4 a 8 wierszem, wynika, że podporządkował sobie Moab, a Achab utrzymał tę dominację (2Kl 3:4). W połowie swego panowania Omri rozsądnie zrezygnował ze stolicy w Tircy, którą — jak sam się przekonał — tak łatwo było zdobyć. Kupił od Szemera górę doskonale nadającą się do umocnienia i zbudował tam nowe miasto, Samarię. Mogła ona przetrwać długotrwałe oblężenia (1Kl 16:23, 24). Również inskrypcje klinowe wspominają o Omrim jako o założycielu Samarii, gdzie zresztą został potem pochowany (1Kl 16:28). W ciągu swego panowania Omri doznał też różnych niepowodzeń, np. musiał oddać kilka miast królowi Syrii (1Kl 20:34) i — jako pierwszy z królów izraelskich — zapłacić daninę Asyrii.

Jeśli chodzi o religię, Omri śladem swych poprzedników pogrążał królestwo północne w ruinie duchowej. Obstawał przy bałwochwalstwie wprowadzonym przez Jeroboama. „Czynił to, co złe w oczach Jehowy, i w końcu postępował gorzej niż wszyscy, którzy byli przed nim” (1Kl 16:25, 26). Jakieś 200 lat później Jehowa poprzez Micheasza potępił Izraelitów za przestrzeganie „ustaw Omriego” (Mi 6:16).

4. Mężczyzna z plemienia Judy, którego potomek po niewoli babilońskiej mieszkał w Jerozolimie (1Kn 9:3, 4).