SZISZAK

Faraon znany ze źródeł egipskich jako Szeszonk (I). Powszechnie uważa się, że założył tzw. dynastię libijską i panował ok. 21 lat. Po nim tron objął jego syn Osorkon I.

Za rządów Sziszaka do Egiptu uciekł Jeroboam z obawy przed gniewem króla Salomona (1Kl 11:40). Jakiś czas później, w piątym roku panowania następcy Salomona, Rechoboama (993 p.n.e.), Sziszak najechał Judę z mnóstwem rydwanów i jeźdźców. Zdobył warowne miasta i podszedł pod Jerozolimę. Ale Jehowa nie pozwolił mu jej zburzyć, gdyż Rechoboam i książęta judzcy ukorzyli się, usłyszawszy orędzie przekazane im przez proroka Szemajasza. Mimo to Sziszak ograbił miasto ze skarbów (2Kn 12:1-12).

Odkrycia archeologiczne potwierdzają najazd Sziszaka na Palestynę. Jego imię (w formie Szeszonk) widnieje na fragmencie steli znalezionym w Megiddo, co mogłoby świadczyć, że wzniesiono ją tam dla upamiętnienia jego zwycięstwa (Ancient Near Eastern Texts, red. J. Pritchard, 1974, ss. 263, 264). Poza tym płaskorzeźba na ścianie świątyni w Karnaku (w pn. części starożytnych Teb) zawiera nazwy szeregu miast zdobytych przez Sziszaka (ILUSTRACJA, t. 1, s. 952; Supplements to Vetus Testamentum, Lejda 1957, t. IV, ss. 59, 60). Wiele z nich można utożsamić z miejscami wspomnianymi w Biblii, leżącymi na terenie dziesięcioplemiennego królestwa Izraela. Wynikałoby stąd, że Sziszak podjął swą wyprawę nie z zamiarem przyjścia temu królestwu z pomocą, lecz w celu opanowania ważnych szlaków handlowych i umocnienia wpływów i potęgi Egiptu.