Dzisiejsza plaga nierówności społecznych

„Uważamy za oczywiste te prawdy, że wszyscy ludzie zostali stworzeni jako równi sobie, że Stwórca obdarzył ich pewnymi nienaruszalnymi prawami, że wśród tych praw jest życie, wolność i dążenie do szczęścia” („Deklaracja niepodległości”, przyjęta przez Stany Zjednoczone w 1776 roku).

„Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem praw” („Deklaracja praw człowieka i obywatela”, uchwalona przez francuskie Zgromadzenie Narodowe w roku 1789).

„Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw” („Powszechna deklaracja praw człowieka”, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1948 roku).

NIE da się temu zaprzeczyć — chyba każdy człowiek pragnie równości społecznej. Niestety, już sam fakt, iż tak często trzeba o niej przypominać, dowodzi, że ludzkość po dziś dzień nie zdołała jej osiągnąć.

Czy słuszne byłoby twierdzenie, że u schyłku XX wieku sytuacja się poprawiła? Czy wszyscy obywatele USA, Francji lub któregokolwiek ze 185 krajów członkowskich ONZ naprawdę mają równe prawa, z którymi jakoby się urodzili?

Chociaż idea powszechnej równości wydaje się „oczywista”, to prawa do „życia, wolności i dążenia do szczęścia” nie są bynajmniej zagwarantowane każdemu w tym samym stopniu. Na przykład jak tu mówić o równym prawie do życia, jeśli w Afryce na jednego lekarza przypada średnio 2570 dzieci i dorosłych, a w Europie zaledwie 290? Albo gdzież są równe prawa do wolności i dążenia do szczęścia, skoro w Indiach jedna trzecia chłopców i dwie trzecie dziewczynek wyrośnie na analfabetów, podczas gdy w Japonii, Niemczech i Wielkiej Brytanii właściwie każde dziecko ma zapewnioną edukację?

Czy ludność krajów Ameryki Centralnej, w których dochód na mieszkańca wynosi przeciętnie 1380 dolarów, może korzystać z takiej samej miary ‛godności i praw’ co Francuzi, których dochód wynosi średnio 24 990 dolarów na osobę? Jaką równością cieszy się afrykańska dziewczynka, która rodzi się z przewidywaną długością życia 56 lat — w porównaniu z Amerykanką spodziewającą się żyć 79 lat?

Nierówność społeczna ma niejedno oblicze, ale każde jest odrażające. Wymieniliśmy tu tylko parę przykładów — warunki bytowe oraz możliwości leczenia i kształcenia. Ograbianie ludzi z godności osobistej i wolności często ma podłoże polityczne, narodowościowe lub religijne. I choć tyle się mówi o równości, żyjemy w świecie pełnym nierówności, które niczym plaga sieją spustoszenie we wszystkich warstwach społeczeństwa. Powodują dotkliwe cierpienia wskutek ubóstwa, chorób, niewiedzy, bezrobocia i dyskryminacji.

„Wszyscy ludzie zostali stworzeni jako równi sobie” — cóż za wzniosła myśl! Niestety, rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej.

[Prawa własności do ilustracji, strona 3]

UN PHOTO 152113/​SHELLEY ROTNER