Obserwujemy świat

Nadużywanie leków wydawanych na receptę

Jak czytamy w gazecie Herald Sun, ukazującej się w Melbourne w stanie Wiktoria, „Australijczycy wydają rocznie na lekarstwa 3 miliardy dolarów [australijskich] i coraz bardziej uzależniają się od środków przeciwbólowych wydawanych na receptę”. Minister zdrowia stanu Wiktoria ostrzegł, iż „nadużywanie leków sprzedawanych na receptę zaczyna się niepostrzeżenie, a może być równie zabójcze dla zdrowia i stylu życia, jak zażywanie narkotyków”. Ponadto wyraził zaniepokojenie doniesieniami o rosnącej liczbie osób, które chodzą od lekarza do lekarza, chcąc zdobyć większą liczbę recept. Niektórzy zbierają pewne tabletki, następnie je rozgniatają i wstrzykują do krwiobiegu. Z pewnych badań wynika, że odsetek osób wykorzystujących środki przeciwbólowe w celach nieleczniczych wzrósł z trzech procent w roku 1993 do 12 procent w roku 1995.

Niewinne ofiary w Ruandzie

Podczas niedawnej masakry w Ruandzie setki tysięcy kobiet padło ofiarą gwałtu, a część z nich przetrzymywano jako niewolnice w celach seksualnych. W wielu wypadkach gwałcicielami byli ci sami mężczyźni, którzy brutalnie zamordowali ich mężów i krewnych. Około 35 procent zgwałconych kobiet zaszło w ciążę. Niektóre zdecydowały się na aborcję lub zabicie niemowlęcia, inne porzuciły dzieci albo oddały je do adopcji. Mimo to „według ostrożnych szacunków w Ruandzie żyje 2000 do 5000 niechcianych dzieci, których matki zostały zgwałcone podczas wojny domowej” — donosi The New York Times. Wiele wdów i ich dzieci stało się wyrzutkami społeczeństwa. We wspomnianej gazecie zauważono, iż „niejednej kobiecie nie udaje się ponownie wyjść za mąż ani rozpocząć nowego życia”. Zdarza się, że dziecko jest dla niej ciągłym przypomnieniem doznanej hańby i nagłej śmierci bliskich. Z powodu takich bolesnych wspomnień niektóre matki mają kłopoty z okazywaniem dzieciom miłości.

Problemy ze stopami

Według ocen Służby Zdrowia niemieckiego Federalnego Stowarzyszenia Lekarzy połowa mieszkańców kraju ma kłopoty ze stopami. „Mnóstwo ludzi nie dba o stopy lub męczy je noszeniem ciasnego, niezdrowego obuwia” — donosi gazeta Nassauische Neue Presse. Stałe noszenie butów na wysokich obcasach lub nie dopasowanych może wywoływać bóle kolan, stawów biodrowych lub kręgosłupa. Coraz bardziej szerzą się też grzybice stóp, na przykład odmiana międzypalcowa. W celu zapobiegania tym schorzeniom Federalne Stowarzyszenie Lekarzy radzi „dokładnie spłukiwać mydło oraz starannie wycierać skórę między palcami”.

Nałogowe robienie zakupów

W Irlandii nałogowe robienie zakupów „zaliczono do uzależnień i sklasyfikowano razem z alkoholem, narkotykami, hazardem oraz zaburzeniami apetytu jako emocjonalne i psychiczne natręctwo, które wymaga leczenia specjalistycznego” — czytamy w gazecie The Irish Times. Osoby ogarnięte taką obsesją potrafią wydawać niemalże fortunę na rzeczy wcale im nie potrzebne. W raporcie wyjaśniono: „Dreszcz emocji przy kupowaniu ubrań powoduje w organizmie wydzielanie dopaminy i serotoniny, które poprawiają samopoczucie”. Nałogowemu zakupowiczowi, podobnie jak narkomanowi, z czasem coraz trudniej jest osiągać stan odurzenia.

„Armia raczkujących telewidzów”

Ankieta przeprowadzona wśród 21 000 rodzin we Włoszech wykazała, iż zdecydowana większość tamtejszych dzieci jest uzależniona od telewizji. Jak wspomniano w dzienniku La Repubblica, „armia raczkujących telewidzów” przyzwyczaja się do korzystania z pilota od pierwszego roku życia. Ponad cztery miliony włoskich dzieci w wieku od trzech do dziesięciu lat jak w hipnozie przesiaduje przed telewizorem co najmniej dwie i pół godziny dziennie. Specjaliści w zakresie zdrowia psychicznego są zaniepokojeni, że nawet sześcio- lub ośmiomiesięczne niemowlęta często już są zapalonymi telewidzami.

Kobiety a samobójstwa

„Co roku w Wielkiej Brytanii dochodzi do 4500 samobójstw, przy czym popełnia je pięć razy więcej mężczyzn niż kobiet” — podaje londyński The Times. Niemniej w ciągu ostatnich czterech lat wyraźnie wzrosła liczba samobójstw wśród kobiet między 15 a 24 rokiem życia. Profesor z uniwersytetu w Southampton tak wyjaśnił jedną z możliwych przyczyn: „Młode kobiety chcą osiągać dobre wyniki w pracy, a jednocześnie podejmują się prowadzenia domu. Matki należące do klasy średniej zatrudniają opiekunki do dzieci, żeby utrzymać się na posadzie. Potem ogarnia je żal i poczucie winy. Serce każe im być matkami, a umysł zarabiać na utrzymanie”. Zdaniem profesora nawarstwianie się wszystkich tych stresów i kłopotów może skłaniać więcej kobiet do popełnienia samobójstw.

„Światowe epicentrum” AIDS

Indie przypominają „ekspres pędzący po szynach w kierunku przepaści”, szybko stając się „światowym epicentrum jednej z najgroźniejszych epidemii, jakie kiedykolwiek nawiedziły ludzkość” — wynika z niedawnych badań przeprowadzonych przez pracowników londyńskiego Uniwersytetu Thames Valley. Również dr Peter Piot, kierujący oenzetowskim programem walki z AIDS, powiedział na 11 międzynarodowej konferencji poświęconej tej chorobie, że Indie niespodziewanie okazały się państwem, w którym jest najwięcej osób zarażonych wirusem HIV — ponad trzy miliony spośród 950 milionów mieszkańców. Jak donosi gazeta Indian Express, według badań przeprowadzonych w Indiach 10 procent z przeszło 223 milionów mężczyzn prowadzących życie płciowe regularnie odwiedza prostytutki. Kiedy prostytutki pracujące w dużych miastach się zarażą, zazwyczaj są odsyłane do rodzinnych wiosek, gdzie brakuje informacji na temat choroby i gdzie nie ma tak dobrej opieki zdrowotnej, jak w miastach, co powoduje gwałtowne rozprzestrzenianie się epidemii. Ocenia się, że do roku 2000 będzie w Indiach od pięciu do ośmiu milionów nosicieli wirusa HIV i co najmniej milion chorych z pełnoobjawowym AIDS.

Obrażenia podczas uprawiania sportu

• „Gwałtownie rośnie popularność kolarstwa górskiego, a rowerzyści trafiają do szpitali” — donosi kanadyjska gazeta The Vancouver Sun. Jak czytamy dalej, od roku 1987 do 1994 liczba osób uprawiających ten sport wzrosła w USA o 512 procent — z 1,5 do 9,2 miliona. Nadgorliwi początkujący rowerzyści, którzy jeżdżą po bocznych drogach i szlakach wymagających większych umiejętności, często się przewracają, doznając nie tylko skaleczeń i otarć, ale też poważnych urazów kostek, nadgarstków, ramion i obojczyków. Niektóre obrażenia nie zagrażają wprawdzie życiu, ale mogą pociągać za sobą długotrwałe skutki. Doktor Rui Avelar, specjalista w dziedzinie medycyny sportowej, uważa, iż na zdjęciu rentgenowskim łatwo można przeoczyć złamanie jednej z ośmiu niewielkich kości nadgarstka. Dlatego ostrzega: „Jeśli upadniesz na rozpostartą dłoń, potraktuj to poważnie”. Taki uraz może się skończyć zapaleniem kości nadgarstka i nieodwracalnymi zmianami.

• „W Niemczech co roku zdarza się od 1,2 do 1,5 miliona wypadków podczas uprawiania sportu” — donosi dziennik Süddeutsche Zeitung. Chcąc zdobyć rzetelne, dokładne informacje na ten temat, personel medyczny uniwersytetu w Bochum przeanalizował 85 000 kontuzji doznanych w czasie gier sportowych i zajęć rekreacyjnych. Prawie 50 procent wszystkich obrażeń odnoszą piłkarze. Jednakże biorąc pod uwagę liczbę osób uprawiających poszczególne dziedziny sportu, naukowcy stwierdzili, że piłka nożna, ręczna i koszykowa miały podobny odsetek wypadków. Co trzecia kontuzja w sporcie to uraz kostki, a co piąta — kolana.

Wystrzegaj się bakterii E. coli O157:H7

„Na całym świecie coraz częściej spotyka się (...) przypadki zatruć pokarmowych wywołanych przez zajadłą bakterię z gatunku E. coli” — ostrzega The New York Times. „Rośnie liczba bakterii przenoszących toksyny, a także liczba zachorowań i wypadków śmiertelnych”. Zagrożenia, jakie niesie ze sobą odmiana O157:H7 po raz pierwszy rozpoznano w roku 1982. Jednakże od tego czasu bakteria przejęła nowy gen umożliwiający jej wytwarzanie toksyny shiga, która wywołuje shigelozę, czyli czerwonkę bakteryjną. Owa biegunka, nie leczona dostatecznie szybko, może spowodować krwotok, uszkodzenie nerek oraz śmierć. W roku 1993 w północno-zachodnich USA zmarły 4 osoby, a 700 zachorowało po zjedzeniu nie dosmażonych hamburgerów w restauracji należącej do znanej sieci. W ostatnich latach zatrucia zdarzały się też w Afryce, Australii, Europie i Japonii. W samych USA bakteria E. coli O157:H7 co roku jest prawdopodobnie odpowiedzialna za 20 000 przypadków chorobowych oraz za 250 do 500 zgonów. „Konsumenci mogą zmniejszyć niebezpieczeństwo zarażenia, jeśli będą dokładnie gotować mięso, zwłaszcza mielone, tak żeby w środku osiągnęło temperaturę 70 stopni Celsjusza i zupełnie straciło różowy kolor” — czytamy w The New York Times.