Odruchowa dystrofia współczulna — tajemnicza, bolesna choroba
Od naszego korespondenta w Kanadzie
ODRUCHOWA DYSTROFIA WSPÓŁCZULNA to „jeden z najbardziej tajemniczych i jednocześnie najbardziej bolesnych i wycieńczających zespołów chorobowych znanych medycynie” — napisała Allison Bray w gazecie Winnipeg Free Press. „Często nie zostaje rozpoznany, a to z tego prostego powodu, że zbyt słabo się go rozumie” — oznajmiła pacjentka Anna Alexander na łamach British Medical Journal. W tym samym czasopiśmie podano, iż dystrofia współczulna podobno rzadko jest wykrywana u dzieci. Przez wiele lat lekarze myśleli nawet, że mają do czynienia z bólem psychogennym.
Osoby cierpiące wskutek tego tajemniczego zespołu odczuwają uporczywy ból i w niektórych wypadkach nie pamiętają, by zrobiły coś, co mogło go wywołać. Sarah Arnold pisze w czasopiśmie Accent on Living: „Chorobę powoduje rana lub uraz bogato unerwionej części ciała, na przykład ręki czy stopy. Rana może być zupełnie mała, na przykład ukłucie szpilką, albo duża — jak chociażby po operacji. Zwiastunem dystrofii jest przewlekły ból w określonym miejscu, silniejszy od wywołanego samą raną. Do objawów należą: przenikliwy, palący ból, nadwrażliwość na temperaturę i światło, zmiany w owłosieniu, wzroście paznokci oraz kolorze skóry”.
Zespół ma kilka stadiów. Najpierw pojawia się obrzęk i zaczerwienienie na chorej części ciała oraz owłosienie tam, gdzie do tej pory nie było widoczne. Objawy te mogą się utrzymywać od jednego do trzech miesięcy. Potem chore miejsce staje się sine i zimne, ból narasta, następuje sztywnienie więzadeł i stawów. Może rozwinąć się osteoporoza. W ostatniej fazie następuje utrata masy mięśniowej, przykurcz ścięgien i zanik kończyny.
Tym nieodwracalnym zmianom można zapobiec, jak twierdzi dr Howard Intrater, dyrektor kliniki leczenia bólu w Centrum Badań nad Zdrowiem w Winnipeg. W tym celu należy stosować blokady nerwów współczulnych, uniemożliwiające im przewodzenie impulsów bólowych.a Gazeta Winnipeg Free Press donosi, że „w leczeniu stosuje się stymulację elektryczną, beta-blokery, stymulatory zewnątrzoponowe (elektrody implantowane do rdzenia kręgowego dla pobudzenia chorej części ciała) oraz blokady współczulne za pomocą zastrzyków”. W zmniejszeniu bólu i uruchomieniu kończyny pomaga rehabilitacja i akupunktura. Według czasopisma British Medical Journal „do skutecznych metod terapeutycznych należy jednoczesne stosowanie elektrycznej stymulacji nerwów, farmakologicznej blokady współczulnej, psychoterapii oraz intensywnej rehabilitacji”.
Wczesne rozpoznanie jest rzecz jasna korzystne. Niemniej zdaniem lekarzy piszących do czasopisma The American Journal of Sports Medicine rezultaty leczenia pacjentów, u których rozpoznano ten zespół w pierwszych 6 miesiącach, między 6 a 12 miesiącem oraz po upływie roku, „były prawie identyczne. Dane te zaprzeczają panującej opinii, jakoby utrzymywanie się objawów ponad rok przed rozpoczęciem leczenia przekreślało szanse na wyzdrowienie”.
Można mieć nadzieję, iż w miarę postępu wiedzy medycznej odruchowa dystrofia współczulna stanie się mniej tajemnicza, a chorzy będą mogli korzystać z jeszcze skuteczniejszych metod leczenia.
[Przypis]
a Więcej informacji na temat bólu można znaleźć w serii artykułów „Czy możliwe jest życie bez bólu?” w angielskim wydaniu Przebudźcie się! z 22 czerwca 1994 roku.