“Komw Ketin Kalaudehla At Pwoson”
“Komw ketin sewese kalaudehla ei pwoson.”—MARK 9:24.
1. Ia uwen kesempwal en pwoson? (Menlau kilang tepin kilel.)
MIE pak ke pein idek rehmw, ‘Siohwa pahn ketin kupwurki doareiehla erein kahn kamakam kowahlapo?’ Wahnpoaron Pohl nda me ehu irair me uhdahn kesempwal me kitail anahne pwehn pitila iei pwoson. E nda: “Sohte me kak kenikenla pahn kupwur en Koht ma sohte eh pwoson.” (Ipru 11:6) Met ele mwomwen mengei, ahpw ni mehlelo “kaidehn aramas koaros kin kamehlele [“pwoson,” NW] mahseno.” (2 Des. 3:2) Iren Paipel riau pwukat sewese kitail en wehwehki ia uwen eh kesempwal en kakehlakahda atail pwoson.
2, 3. (a) Ia uwen kesempwal en atail pwoson? (b) Peidek dah kan me kitail pahn koasoiapene met?
2 Wahnpoaron Piter koasoia duwen pwoson ehu me “ale sosohngpe.” (Wadek 1 Piter 1:7.) Kahn kamakam kowahlap uhdahn kerendohr, oh kitail men wia soangen aramas me ahneki pwoson pwehn ale komourpatail. (Ipru 10:39) Eri kitail anahne doadoahk laud pwehn kakehlakahda atail pwoson. Kitail men iang irail kan me pahn ale ketingparail ni Sises Krais, atail Nanmwarki, eh pahn ketin pwarodo. Eri, kitail men duwehte ohlo me patohwan peki rehn Sises: “Komw ketin sewese kalaudehla ei pwoson.” (Mark 9:24) De, duwehte wahnpoaron ko, kitail pil kak nda: “Komw ketin kalaudehla at pwoson.”—Luk 17:5.
3 Nan iren onop wet, kitail pahn koasoiapene peidek pwukat: Ia duwen atail kak kalaudehla atail pwoson? Ia duwen atail kak kasalehda me atail pwoson kehlail? Dahme kahrehda kitail kak kamehlele me Koht pahn ketin sapengala atail peki en ketin kalaudehla atail pwoson?
KOHT KETIN KUPWURKI ATAIL KIN KALAUDEHLA ATAIL PWOSON
4. Ahn ihs mehn kahlemeng me kak kamwakid kitail en kakehlakahda atail pwoson?
4 Pwehki pwoson uhdahn kesempwal, Siohwa ketikihong kitail mehn kahlemeng tohto sang nan Paipel duwen pwoson. Mepwukat “ntingdier pwe en padahkih kitail.” (Rom 15:4) Mehn kahlemeng en Eipraam, Sara, Aisek, Seikop, Moses, Reap, Kidion, Paruk oh me tohto teikan kak kamwakid kitail en kakehlakahda pein atail pwoson. (Ipru 11:32-35) Iangahki mehn kahlemeng kan sang mahs, pil mie mehn kahlemeng kaselel kan nanpwungen riatail Kristian kan rahnwet.a
5. Ia duwen Elaisa eh kasalehda me eh pwoson Siohwa uhdahn kehlail? Dahme kitail anahne pein idek rehtail?
5 Ehu karasaras sang nan Paipel iei soukohp Elaisa. Ni omw doudouloale eh mehn kahlemeng, tehk irair limau me kasalehda eh uhdahn likih Siohwa. (1) Ahnsou me Elaisa padahkihong Nanmwarki Eihap me Siohwa pahn ketikihsang keteu, e nda ni eimah: “Ni mwaren KAUN-O, Koht ieias en Israel, me I kin patohwan papah, I patohwanohng komwi me e pahn sohla pwoaik oh keteu erein sounpar riau de siluh.” (1 Nan. 17:1) (2) Elaisa kamehlele me Siohwa pahn ketikihong ih oh meteikan dahme re anahne erein eh sohte keteu. (1 Nan. 17:4, 5, 13, 14) (3) Elaisa pil uhdahn kamehlele me Siohwa kak ketin kaiasada nein liohdio nah pwutako. (1 Nan. 17:21) (4) E uhdahn kamehlele me kisinieio sang Siohwa pahn isikala eh meirongo pohn Nahna Karmel. (1 Nan. 18:24, 37) (5) Pil mwohn keteuo eh mweredi, ni eimah Elaisa ndaiong Eihap: “Ahnsou wet komwi ketila konot, pwe I rong mahdin keteu wie kohkohdo.” (1 Nan. 18:41) Eri mwurin atail koasoiapene karasaras pwukat, kitail kak pein idek rehtail, ‘Ei pwoson kehlail duwehte ahn Elaisa?’
DAHME KITAIL KAK WIA PWEHN KALAUDEHLA ATAIL PWOSON?
6. Dahme kitail anahne sang Siohwa pwehn kalaudehla atail pwoson?
6 Pwehki kitail sohte kak pein kalaudehla atail pwoson, kitail anahne peki sapwellimen Koht manaman. Dahme kahrehda? Pwehki “pwoson” iang wia wahn sapwellimen Koht manaman. (Kal. 5:22, NW) E wia elen loalokong ni atail kin idawehn sapwellimen Sises kaweid oh kapakapki pwe Siohwa en ketin kalaudehla eh ketikihong kitail sapwellime manamano. Sises inoukihda me Siohwa pahn “ketikihong [“sapwellime manaman,” NW] irail kan me kin peki reh.”—Luk 11:13.
7. Menlau kawehwehda ia duwen atail kak kolokolte atail pwoson en kehlail.
7 Ni atail pwoson Koht eh kehlailla, kitail anahne kolokolte. Kitail kak kapahrekiong pwoson kisiniei. Ni atail saunda kisiniei, mpwule kak uhdahn kehlail. Ahpw ma kitail sohte kihong tuwi, e pahn kedekedeo kunla oh wiahla pehs. Ahpw ma kitail kaukaule kihong tuwi, e pahn wie lullul. Met duwehte atail pwoson. Ma kitail kaukaule wadek oh onop Mahsen en Koht rahn koaros, atail poakohng Paipel oh Siohwa pahn kekeirda. Pwehki met, kitail pahn kolokol oh kakehlakahda atail pwoson.
8. Dahme kak sewese iuk en kalaudehla oh kolokol omw pwoson?
8 Ken dehr itarkihte soahng kan me ke sukuhlkihdi mwohn omw papidaisla. (Ipru 6:1, 2) Karasepe, omw onopki duwen kokohp kan en Paipel me pweidahier pahn sewese iuk en kalaudehla oh kolokol omw pwoson. Ke kak pil doadoahngki Mahsen en Koht pwehn kilang ma omw pwoson uhdahn kehlail.—Wadek Seims 1:25; 2:24, 26.
9, 10. Ia duwen atail pwoson eh kak kehlailla sang ni atail iang (a) werek mwahu kan? (b) towehda mihting en mwomwohdiso? (c) kalohk?
9 Wahnpoaron Pohl koasoia me Kristian kan kak sawaspene oh kangoange ahn emenemen pwoson. (Rom 1:12) Ia wehwehn met? Ni atail kin werekiong riatail Kristian kan, kitail kak kakehlakahda ahn emenemen pwoson. Met kin uhdahn mehlel ni atail kin iang irail kan me arail pwoson “kin powehdi apwal.” (Seims 1:3) Werek suwed kan kin kauwehla atail pwoson, ahpw werek mwahu kan kin kalaudehla. (1 Kor. 15:33) Ihme kahrehda kitail kin ale kaweid en kaukaule iang towehda mihting kan. Ih wasa me kitail kak pousehlahte “kakehlaka nan kapehd en emenemen.” (Wadek Ipru 10:24, 25.) Patehng met, kaweid me kitail kin alehdi ni mihting kan kin kakehlakahda atail pwoson. Paipel mahsanih me “pwoson kin pwilsang ni rong mahsen en Koht.” (Rom 10:17) Eri pein idek rehmw, ‘I kin kaukaule iang towehda mihting en Kristian kan?’
10 Kitail pil kin kakehlakahda atail pwoson ni atail kin kalohki oh padahngki rongamwahu en Paipel ong meteikan. Duwehte tepin Kristian ko, kitail kin sukuhlki en likih Siohwa oh padahk ni eimah nan irair sohte lipilipil.—Wiewia 4:17-20; 13:46.
11. Dahme kahrehda Kalep oh Sosua ahneki pwoson kehlail? Ia duwen atail kak duwehte ira?
11 Atail pwoson Siohwa kin kekeirda ni atail kilang ia duwen eh kin ketin sewese kitail oh sapengala atail kapakap kan. Iei met me wiawiong Kalep oh Sosua. Ira kasalehda ara pwoson Siohwa ahnsou me ira dauwih Sapwen Inowo. Mwurin mwo, ara pwoson kin kehlailla ehuehu ahnsou me ira kin kilang ia duwen Siohwa eh ketin sewesehda ira. Ihme kahrehda Sosua kak ndaiong mehn Israel ko: “KAUN-O amwail Koht . . . ketin kapwaiadahr inou koaros me e ketin wiahda, sohte ehu me sapwungala.” Mwuhr e nda: “Eri, kumwail wauneki KAUN-O, oh papah ih ni mehlel oh loalopwoat.” E pil kapatahiong: “A ngehi oh ei peneinei, se pahn papah KAUN-O.” (Sos. 23:14; 24:14, 15) Ni atail kin likih Siohwa oh kilang ia duwen eh kak ketin sewese kitail, atail pwoson pahn kehlailla.—Mel. 34:8.
IA DUWEN ATAIL KAK KASALEHDA ATAIL PWOSON
12. Ia duwen atail kin kasalehda me kitail ahneki pwoson kehlail?
12 Ia duwen atail kin kasalehda me kitail ahneki pwoson kehlail? Tohnpadahk Seims nda: “I pahn kasalehiong uhk ei pwoson sang ni ei wiewia kan.” (Seims 2:18) Atail wiewia kan kin kasalehda me kitail ahneki pwoson kehlail. Kitail kilang ia duwe.
13. Ia duwen atail kin kasalehda atail pwoson ni atail kin kalohk?
13 Kalohk iei ehu ahl kaselel en kasalehda atail pwoson. Dahme kahrehda? Pwehki ni ahnsou me kitail kin kalohk, kitail kin kasalehda me kitail kamehlele me imwio kerendohr oh me “e sohte pahn pwand.” (Apak. 2:3) Pwehn ese ma atail pwoson kehlail, kitail kak pein idek rehtail: ‘Ia uwen kalohk eh kesempwal ong ie? I kin wia uwen ei kak en padahkihong meteikan duwen Koht? I kin rapahki ahl kan en kalaudehla ei papah Siohwa?’ (2 Kor. 13:5) Kitail en kasalehda uwen laud en atail pwoson sang ni atail “kadehde” de kalohki rongamwahwo pwe “ihme kitail kin mourkihla.”—Wadek Rom 10:10.
14, 15. (a) Ia duwen atail kak kasalehda atail pwoson nan atail mour ehuehu rahn? (b) Menlau kasalehda dahme wiawihong uhk me kasalehda omw pwoson kehlail.
14 Kitail pil kin kasalehda atail pwoson Siohwa ni atail kin dadaur pahn kahpwal kan nan atail mour. Ma kitail soumwahu, mworusala, nsensuwed, semwehmwe, de ahneki kahpwal teikan, kitail anahne pwoson me Siohwa oh Sises pahn ketin “sewesei kitail ni ahnsoun atail anahn laud kan.” (Ipru 4:16) Kitail kin kasalehda atail pwoson Siohwa ni atail kin peki sapwellime sawas. Sises mahsanih me kitail kak peki Siohwa en ‘ketikihdo rahn koaros kisin tungoal me kitail anahne.’ (Luk 11:3) Koasoipen aramas akan nan Paipel kadehdehda me Siohwa kak ketikihong kitail soahng koaros me kitail anahne. Karasepe, erein ahnsou me sohte keteu nan Israel, Siohwa ketikihong Elaisa kene mwenge oh nime pihl. Paipel mahsanih me “e kin nimpil sang ni kisin piletik wet, oh menpihr kan kin patohwando pilawa oh uduk nimenseng koaros oh soutik koaros.” (1 Nan. 17:3-6) Kitail pwoson me Siohwa kak pil ketikihong kitail dahme kitail anahne.
15 Kitail uhdahn kamehlele me ni atail doadoahngki kaweid kan nan Paipel, kitail pahn kak apwalihala anahn akan en atail peneinei. Rebecca, emen sister me pwopwoud nan Eisia, kawehwehda ia duwen ih oh eh peneineio ar doadoahngki kaweid kan me kileldi nan Madiu 6:33 oh Lepin Padahk 10:4. E nda me eh pwoudo pehm me eh doadoahk en mwohnio wia mehkot keper ong arail nanpwungmwahu rehn Siohwa. Eri e pwilikihdi eh doadoahko. Ahpw mie neira seri pahmen me ira anahne apwalih, eri ira tepida wiahda mwenge pwe ren kak netiki. Pwehki ara doadoahk laud, ira kin wiahda mwohni me itarohng apwalihala anahn akan en ara peneinei. Rebecca nda: “Se pehm me Siohwa sohte ketin keseikitala. Ahnsou koaros kin mie kanat mwenge.” Mie pak ke lelohng soangen irair me duwehte met oh e kakehlakahda omw pwoson?
16. Dahme pahn wiawi ma kitail likih Koht?
16 Kitail en dehr peikasalki me ma kitail idawehn sapwellimen Siohwa kaweid, e pahn ketin sewese kitail. Pohl koasoia dahme Apakuk ndao: “Me pwungla rehn Koht sang ni pwoson, iei ih me pahn mourla.” (Kal. 3:11; Apak. 2:4) Ihme kahrehda kitail en ahneki pwoson kehlail ong Meno me uhdahn kak ketin sewese kitail. Pohl katamankihong kitail me Koht iei “ih me sapwellime manaman kin doadoahk rehtail, me kin kak ketin wiahda mehkan me siksang me kitail kak peki de pil lemehda.” (Ep. 3:20) Sapwellimen Siohwa ladu kan kin wia uwen arail kak en wia kupwuren Koht, ahpw re pil kin ese me mie soahng kan me re kak de sohte kak wia. Kitail uhdahn kalahnganki me Koht ketin ieiang kitail oh me e kin ketin kapaiada atail kin nannanti.
ATAIL PEKI PWOSON PASAPENGLA
17. (a) Ia duwen Sises eh ketin sapengala wahnpoaron ko? (b) Dahme kahrehda kitail kak kasik me Siohwa pahn ketin sapengala atail peki atail pwoson en laudla?
17 Sang dahme kitail koasoiapenehr, kitail ele ahneki soangen pepehmohte me wahnpoaron ko ahneki ni arail peki Sises: “Komw ketin kalaudehla at pwoson.” (Luk 17:5) Sises ketin sapengala sapwellime wahnpoaron ko ni ahl tohrohr ehu ni Pendekos Pahr 33, ni arail keikihdi sapwellimen Koht manaman oh kak wehwehkihla laud duwen kupwuren Koht. Met kakehlakahda arail pwoson. Ia imwilahn met? Irail tapiada doadoahk en kalohk me laudsang mahs. (Kol. 1:23) Ia duwe, kitail kak kasik me atail peki atail pwoson en laudla pahn pasapengla? Siohwa ketin inoukihong kitail me kitail kak “ma kitail pahn peki mehkot nin duwen kupwure.”—1 Sohn 5:14.
18. Ia duwen Siohwa eh kin ketin kapaiada irail kan me kin kalaudehla arail pwoson?
18 Siohwa pahn ketin kupwurperenki kitail ma kitail uhdahn likih ih. E pahn ketin sapengala atail pekipek pwe atail pwoson en laudla, atail pwoson pahn kehlailla, oh kitail pahn “warohng towehla sapwellime Wehi.”—2 Des. 1:3, 5.
a Pwehn wadek ekei karasaras, menlau kilang koasoipen Lillian Gobitas Klose (July 22, 1993, Awake!), Feliks Borys (February 22, 1994, Awake!), oh Josephine Elias (September 2009 Awake!)