Nsenamwahu Mehlel Ia Mehn Kapiro?
ARAMAS kan kapikipikda pwe ren nsenamwahu. Iaduwen atail kak kamehlele met? Eri, tehk duwen tepidahn aramas.
Siohwa Koht kapikada keioun pwopwoudo ki koahiek en paikihda nsenamwahu. Adam oh Ihp pwildiong nan paradais ehu, mwetuwel kansenamwahu ehu me adaneki Ihden. Sounkapikadao ketikihong ira soahng kan koaros me konehng mour. Nan mwetuwelo mie “soangen tuhke kaselel koaros oh soangen tuhke me wah kan kin mwahu ong tungoal.” (Senesis 2:9) Adam oh Ihp me roson, kehlail, oh kaselel—ira unsek oh uhdahn nsenamwahu.
Ahpw, ia mehn kapir ong ara nsenamwahu? Ara nsenamwahu kin kohsang ara wasahn kousoan paradais de ele ara paliwar unsek? Kisakis pwukat sang rehn Koht kin wahdo ara perenki mour. Ahpw ara nsenamwahu sohte depweikihla soahng sansal pwukat. Mwetuwel en Ihden wia laud sang ihte wia mwetuwel lingan ehu. E wia wasahn ruk ehu, wasahn kaudek ong Koht. Mehn kapir ong ara nsenamwahu poatopoat iei ara koahiek en wiahda oh kolokol ara nanpwung limpoak rehn Sounkapikadao. Pwehn nsenamwahu, re pahn mahs anahne en ngehnin.
Ngehnin Kahlwalahng Nsenamwahu
Nin tepio Adam ahneki nanpwung ngehnin ehu rehn Koht. Nanpwung wet me limpoak oh keneinei, duwehte nanpwungen seri men oh ah pahpa. (Luk 3:38) Nan mwetuwel en Ihden, Adam oh Ihp ahneki irair kaselel kan me karehong ira en kak kaitarala ara ineng en wia kaudek. Sang ni pein nsenara, oh ara limpoak peikiong Siohwa, re kak wahdo wahu oh kaping ong Koht me laud sang dahme mahn akan kak wia. Re kak ni loalokong kapinga Koht pwehki sapwellime irair kaselel kan oh re pil kak utungada sapwellime kaunda unsek en lahng oh sampah. Re pil kak kaukaule ale sapwellimen Siohwa epwel limpoak oh keneinei.
Kapehse wet rehn Sounkapikadao oh ara peikiong sapwellime kosonned akan kin wahdo nsenamwahu mehlel ong tepin atail pahpa oh nohno. (Luk 11:28) Adam on Ihp sohte anahne powehdi kasongosong kan oh sapwungala kan mwohn ara pahn kak rapahkihda mehn kapir ong nsenamwahu. Sangete ni ahnsou me ira kapikipikda re kin nsenamwahu. Ara ahneki nanpwung popohl rehn Koht oh ara kin uhpaiong sapwellime manaman kin karehong ren nsenamwahu.
Ahpw, nsenamwahuwo sohla, ni ahnsouwohte me re sapeikiong Koht. Ni ara pelianda Koht, Adam oh Ihp lopukala ara nanpwung ngehnin rehn Siohwa. Re sohla wia kompoakepahn Koht. (Senesis 3:17-19) E sansal me sangete rahno me re pekeus sang nan mwetuwelo, Siohwa sohla kin kapehse ong ira. Re katiasang ara unsek, oh koapworopwor en mouren ahnsou kohkohlahte, oh iangahki ara wasahn kousoan mwetuwelo. (Senesis 3:23) Ahpw me kesempwal sang met iei me, pwehki re katiasang ara nanpwung rehn Koht, re pil katiasang mehn kapiro ong nsenamwahu.
Atail Koahiek en Pilipil
Mwohn ara mehla, Adam oh Ihp kadaur ong kadaudekara kan ara irair en aramas, ara koahiek en wia kadeikpen loalera, oh koahiek en ahneki irair ngehnin. Peneinei en aramas sohte sepwildi duwehte mahn akan. Kitail kak kapwurpwurdo rehn Sounkapikadao. (2 Korint 5:18) Nin duwen kapikipik loalokong kei, aramas kan ahnekihte manaman en pilada ma re pahn peikiong Koht de soh. Karaspen met kin sansalda sounpar epwiki kei mwurin ahnsou me Siohwa ketikihong Israel wehio me kokouda kapw pilipil en pilada nanpwungen mour oh mehla. Ki sapwellime sounlokaiao Moses, Koht mahsanih: “Rahnwet I kihong kumwail en pilada nanpwungen me mwahu oh me suwed, oh nanpwungen mehla oh mour.”—Deuderonomi 30:15-18.
Pil ahnsouwet, sounpahr kid kei mwurin tepin Paradaiso salongala, kitail aramas kan ahnekihte koahiok en wiahda pilipil me pwung. Kitail ahneki koahiek en wia kadeikpen loaletail me kin wia doadoahk oh koahiek en peikiong kosonned kan en Koht. Paipel kin mahsanih duwen “aramaso me kitail wia loale” oh aramaso “loale.” (2 Korint 4:16; Rom 7:22) Lepin lokaia pwukat kin doakedoake koahiek me kitail koaros ahneki loale en kak kasalehda irair en Koht, en kak ahneki sapwellime madamadau kan, en ngehnin.
Me pid atail irair en tiahk mwakelekel oh kadeikpen loaletail, wahnpoaron Pohl ntingihdi: “Mehn liki kan sohte iang ahneki Kosonnedo; eri soh, ni ar kin kapwaiada audepen Kosonnedo sang ni pein nsenarail, met wehwehki me re kasalehdahr me re ese dahme re uhdahn pahn wia de sohte wia, mehnda ma re sohte iang ahneki Kosonned en Moseso. Arail wiewia kan kin kasalehda me audepen Kosonnedo ntingdier nan mohngiongarail. Kadeikpen loalarail kin kasalehda duwen mehlel en met, pwehki ekei ahnsou arail madamadau kin kedipairailda oh ekei ahnsou e kin doareirailla.”—Rom 2:14, 15.
Erpit en Koht oh Peik—Ih Mehn Kapiro
Ahpw ele emen pahn kak kalelepek, ‘Ma kitail koaros ipwikihdi ineng en kaudek ong Koht oh, pwehki met, en paikihda nsenamwahu mehlel, dahme karehda nsensuwed inenen rekihla?’ Met pwehki pwehn kak nsenamwahu, emen emen kitail anahne en kekeirada ni pali ngehn. Mendahki nin tepio aramas kapikipikda ni mwomwen Koht, aramas dohsangehr ah Sounkapikadao. (Epsos 4:17, 18) Ihme karehda, emen emen kitail anahne wiahda kahk pwung kan en kauwada oh kolokol nanpwung ngehnin rehn Koht. Soahngen nanpwung wet sohte kin pein miehla.
Sises kasalehda mouren kosonned kesempwal riau me anahn ong en kekeirada ni pali ngehn. Ehu iei en alehda loalokong mehlel en Koht, oh mehteio iei en uhpaiong kupwure. (Sohn 17:3) Ni ah pwurehng kapwurehda Mahsen en Koht, Sises mahsanih: “E ntingdier nan Pwuhk Sarawi, ‘Kaidehkin pilawahte me aramas kak mourki, pwe mahsen koaros me kin pwilipwilsang nin doauesen Koht.’” (Madiu 4:4) Ni ehu ahnsou, Sises mahsanih: “Ei kapwaiada kupwur en ih me ketin poaroneiehdo, oh wiahda sapwellime doadoahk, iei me ei tungoal.” (Sohn 4:34) Kitail sohte anahne doadoahngkihla sounpahr tohto lelohng kasongosong kan de sapwung kan raparapahki nsenamwahu. Lelohng wiewia pwukat kaidehn ih mehn kapiro ong nsenamwahu. Ahpw, ihte erpit sang rehn Koht oh peik ong atail Sounkapikadao kelepw me kak kahlwalahng peren mehlel nan mour.—Melkahka 19:7, 8; Eklesiasdes 12:13.
E sansal me, e sohte apwal en akadeiong nsenamwahu me kohsang ahneki erpit sang rehn Koht oh pil ahneki nanpwung mwahu ehu rehn Koht. (Wiewia 17:26, 27) Loalokong en Siohwa oh kupwure kak kohwong aramas koaros. Ki kopi lik kei ni lokaia tohto, Paipel kin wiahte pwuhk ehu me keiou kohpeseng tohto nan sampah. Paipel kak sewese uhk en wiahla kompoakepahn Koht oh en paikihda nsenamwahu mehlel, pwe Pwuhk Sarawi padahkiong kitail me “meid pai aramas akan me arail Koht iei Kauno (Siohwa)!”—Melkahka 144:15.
[Koakon nan pali 6]
Kahk kan ong Nsenamwahu
1. Kalahnganki oh kekeirada pali ngehn. Sises mahsanih: “Meid pai irail kan me kin rong mahsen en Koht oh kapwaiada!”—Luk 11:28.
2. Pohnese me en Koht kupwure emen me kesempwal sang kepwehpwe de pai kan. Pohl ntingihdi: “Ren itarki soahng kan me re ahnekier. . . . Eri, ma kitail tungoalenki kisin tungoal akan oh likou, met e itarohng kitail.”—1 Timoty 6:6-8.
3. Nantiong en kekeirada oh peikiong nsen mwakelekel me poahsoanda pohn Paipel.—Rom 2:14, 15.
4. Katengehdi nan kapehdomw en peikiong Siohwa Koht, pwehn kak wiahla emen sapwellime aramas. Depit en mahsie ntingihdi: “Meid pai aramas akan me arail Koht iei Kauno (Siohwa)!”—Melkahka 144:15.
[Kilel nan pali 7]
“Meid pai irail ko me kin pohnese arail anahn en pali ngehn.”—Madiu 5:3, New World Translation