Kapinga Siohwa Pwehki Soahng Kapwuriamwei Kan Me E Ketin Wiadahr!
“Ai mour kin kapinga Siohwa . . . pwehki soahng kapwuriamwei kan me Koht, Wasa Lapalahpie, ketin wiadahr rehi.”—LUK 1:46-49, New World Translation.
1. Soahng kapwuriamwei dah kei kitail kin kapingahki Siohwa?
SIOHWA kin warohng ale kaping pwehki soahng kapwuriamwei kan me E ketin wiadahr. Ni ahnsou soukohp Moses koasoia ni oaretik duwen mehn Israel akan me pitsang Isip, e mahsanih: “Kumwail me kilangehr soahng kapwuriamwei pwukat koaros me Kauno [“Siohwa,” NW] ketin wiadahr.” (Deuderonomi 11:1-7) Oh pil, mwurin tohnleng Kapriel pakairki ong serepein meipwon Mery duwen ipwidien Sises, Mery mahsanih: “Ai mour kin kapinga Siohwa pwehki soahng kapwuriamwei kan me Koht, Wasa Lapalahpie, ketin wiadahr rehi.” (Luk 1:46-49) Nin duwen Sounkadehdehn Siohwa kan, kitail kin kapinga Ih pwehki soahng kapwuriamwei kan me E ketin wiadahr duwehte kapitala mehn Israel kan sang pahn kanaudok en mehn Isip kan oh wiewia kapwuriamwei me pid ipwidi en sapwellime Ohl.
2. (a) Dahme Koht “kupwurehda sang mwohn tepin kawa” kin wehwehki dah ong aramas peik kan? (b) Dahme Sohn kilangada nan deke en Padmos?
2 Sapwellimen Siohwa wiewia kapwuriamwei tohto kin pid duwen “me e ketin kupwurehda sang mwohn tepin kawa” pwehn kapaiada aramas peik kan ki Mesaia oh sapwellime Wehi. (Episos 3:8-13) Dahme Koht kupwurehda sang mwohn tepin kawa kin kekeirada ni ahnsou me wahnpoaron Sohn me mahlahr aleier mweimwei en kilangada kaudiahl ehu, oh e kilangada wenihmw ehu ritida nanleng. E rongehr ngihl ehu, likamwete ngilen sowi me mahsanih: “Kohdahdo mahs met, pwe I pahn kasalehiong uhk mehkan me pahn wiawi ni ahnsou me pahn kohdo.” (Kaudiahl 4:1) Ni ahnsou me wehin Rom kalipala Sohn ong ni deke en Padmos “pwehki e kin kapahrengki mahsen en Koht oh wiewiahier doadoahk en sounkadehdehn Sises,” Sohn kilangada “kaudiahl me Sises Krais ketin kasaledahr.” Dahme wahnpoaron Sohn kilangada oh rongehr kin kasansalehda laud duwen dahme Koht kupwurehda, oh met kin kihong kitail kamarain ni pali ngehn oh kangoang ni ahnsou me konehng ong Kristian mehlel akan koaros.—Kaudiahl 1:1, 9, 10.
3. Ihs me kin karasaiong irail elder 24 me Sohn kilangada nan kaudiahlo?
3 Sohn kilangada sang wenihmw ehu me ritida nanleng, elder 24 me mwomwohd pohn mwoalarail kan oh ahneki nihn duwehte nanmwarki kan. Re kin poaridi mwohn Koht oh kin koasoia met: “Maing at Kaun [“Siohwa,” NW] oh at Koht! Komwi me uhdahn warohng sapwellimanki lingan, wahu, oh roson. Pwe komwi me ketin wiadahr mehkoaros, oh pwehki kupwuromwien, me mehkoaros mihmiehki oh momourki.” (Kaudiahl 4:11) Elder pwukat kin karasaiong irail Kristian me keidi kan koaros me iasadahng pwais kaselel me Koht ketin inoukihong irail. Irail kin kapinga Siohwa pwehki sapwellime wiewia kapwuriamwei kan me E kin ketin wiaiong sapwellime kapikapikda kan. Kitail pil kin pwuriamweikihla duwen sapwellimen Siohwa “manaman me poatopoat oh ih uhdahn Koht mehlel.” (Rom 1:20) Oh ni atail pahn kalaudehla atail sukuhliki duwen Siohwa, kitail pahn ahneki kahrepe tohto en kapingahki Ih duwen sapwellime wiewia kapwuriamwei kan.
Kalohkiseli Sapwellimen Siohwa Wiewia kan me Warohng Atail Kaping!
4, 5. Kihda karasaras kan ong iaduwen Depit kin kapinga Siohwa.
4 Sounmelkahka Depit kin kapingahki Koht sapwellime wiewia kapwuriamwei kan. Karasepe ieu, Depit koulki: “Kumwail koulki koulen kaping ong Kauno, me kin kakaun Saion! Kumwail lohkihong wehi koaros dahme e ketin wiadahr! Maing Kaun, komw ketin kupwurkalahngan ong ie! Komw mahsanih kalokolok kan me ei imwintihti kan kin wiahiong ie! Maing Kaun, komw ketin kapitiesang mehla, pwe I en kak uh mwohn mehn Serusalem kan oh koasoia mehkoaros me I kin kapikapingahki komwi.” (Melkahka 9:11, 13, 14) Mwurin Depit kihong sapwellime ohl Solomon pilahn en kauwada Tehnpas Sarawio, Depit kapinga Koht oh mahsanih: “Kauno [“Siohwa,” NW], Koht kapingpomwi en kin wiawi met oh pil kohkohlahte. Komwi me lapalahpie oh roson, manaman, lingan, oh wahu. . . . Sapwellimomwi mehkoaros me mi pahnlahng oh nin sampah, oh komwi me nanmwarki, kaun lapalap en mehkoaros. . . . Eri, Maing at Koht, se kapingkalahngan ong komwi, oh se kapinga mwaromwi lingan.”—1 Kronikel 29:10-13.
5 Pwuhk Sarawi kin kalap luhke kitail—ei, kangoange—kitail en kapinga Koht, duwehte me Depit kin wia. Pwuhken Melkahka kan kin audaudkihda lepin koasoi tohto me kin kapinga Koht, oh Depit ntingdi elep en koul pwukat. E kin ahnsou koaros kapinga oh kalahnganki Siohwa. (Melkahka 69:30) Oh pil sangete mahs, aramas akan kin doadoahngki nting kan en Depit oh meteikan pwehn kapinga Siohwa.
6. Iaduwen Melkahka kan me kohsang rehn Koht kin wia katapan ong kitail?
6 Melkahka kan kin sewese laud sapwellimen Siohwa tohnkaudok akan! Ni ahnsou me kitail men kasalehda atail kalahngankihong Koht sapwellime wiewia kapwuriamwei kan me E kin wia ong kitail, kitail kak medemedewe duwen mahsen kaselel kan me dierekda nan pwuhken Melkahka. Karasepe ieu, ni ahnsou kitail pahn pirida ni menseng, kitail men doadoahngki lepin lokaia kan me duwehte mahsen pwukat: “Maing Kaun [“Siohwa,” NW], ia uwen mwahu en ei kin patohwan wia ei kapingkalahngan ong komwi, ei kin koul oh patohwan kawauwih komwi, Koht Wasa Lapalahpie, ei kin lohkiseli nimenseng koaros sapwellimomwi limpoak poatopoat, oh nipwong sapwellimomwi loalopwoat, . . . Maing Kaun, wiepen nin limomwi manaman akan kin kansenamwahuwihiehla; pwehki sapwellimomwi wiewia kan, I patohwan koulki ei peren.” (Melkahka 92:1-4) Ni ahnsou me kitail kin powehdi mehn kerempwa kan ong atail kekeirada ni pali ngehn, kitail kak kasalehda atail peren oh kalahngan ki kapakap, nin duwen sounmelkahkao koulki: “Kumwail patohdo, kitail kapinga Kauno! Kitail ngisingiski atail peren ong Koht me kin ketin sinsilei kitail! Kitail patohwanlahng atail kapingkalahngan mwohn silangi oh pereperen kokoulki koulen kaping.”—Melkahka 95:1, 2.
7. (a) Dahme kesempwal kitail en wehwehki duwen tohtohn koul kan me Kristian akan kin kokoulki? (b) Ia ehu kahrepe kitail anahne mwadangodo lel ni mihding kan oh mihmihte lel ni imwin mihdingo?
7 Kitail kalap, ni ngihl laud, wia koul kan en kapinga Siohwa nan atail mihding en mwomwohdiso kan oh atail kapokon kan. E kesempwal en wehwehki me pali laud en koul pwukat kin poahsoanda pohn pwuhken Melkahka me kin pwilsang rehn Koht. Meid pai kitail nan rahnpwukat pwe kitail kin ahneki koul en kaping tohto ong Siohwa! Koulkihong Koht koulen kaping kin wia kahrepe mwahu en mwadangdohng atail mihding kan oh mihmihte lao lel mihding kan nek, oh ni ahl wet kitail kak iang iengatail tohnkaudok akan en kapikapinga Siohwa ki koul oh kapakap.
“Kumwail Kapinga Siohwa!”
8. Ia wehwehn lepin lokaia “Hallelujah”?
8 Lepin lokaia wet: “Hallelujah” kin wehwehki “Kapinga Siohwa,” oh met kin kohsang lepin lokaiahn Ipru me kereniong ahnsou koaros kin wehwehki “Kumwail aramas akan, kapinga Siohwa.” Karasepe ieu, nan pwuhken Melkahka 135:1-3, kitail wadek duwen luhk wet: “Kumwail aramas akan, kapinga Siohwa! Kapinga mwaren Siohwa, kumwail sapwellimen Siohwa ladu kan, me kin iang papah nan Tehnpas en Siohwa, nan Tehnpas en atail Koht. Kumwail aramas akan, kapinga Siohwa, pwehki ih me ketin kupwur mwahu. Kumwail kapinga mware pwehki ih me ketin kupwur kadek.”
9. Dahme kin kamwekid kitail en kapinga Siohwa?
9 Ni ahnsou kitail kin doudouloale duwen sapwellimen Koht wiewia kapwuriamwei kan me kin pid kapikapikda kan oh sapwellime wiewia kan ong kitail, kalahngan me kin kohsang mongiongatail kan kin kamwekid kitail en kapinga Ih. Ni ahnsou me kitail kin medemedewe duwen soahng kapwuriamwei kan me Siohwa ketin wiaiong sapwellime aramas akan ni ahnsoun mahs, mohngiongatail kan kin pil kamwekid kitail en kapinga Ih. Oh pil, ni ahnsou me kitail kin doudouloale duwen sapwellimen Siohwa inou kaselel kan me E pahn ketin wia, kitail kin kapinga oh kasalehda kalahngan ong Siohwa.
10, 11. Iaduwen pein atail mour kin kihda kahrepe mwahu ehu en kapinga Koht?
10 Ma kitail kin medemedewe duwen pein atail mour, e kin kihong kitail kahrepe mwahu en kapinga Siohwa. Depit koulki: “I kin patohwan kapingahkin komwi [Siohwa] omwi lemmwin kowahlap; wiepen nin limomwi kan me kapwuriamwei oh inenen mwahu mehlel. I kin wehwehki duwen met.” (Melkahka 139:14) Ei, kitail “wiawihda kaselel” oh kitail ahneki kisakis kesempwal kei duwehte kitail kak kilangki mesatail kan, rongorong, oh medemedewe duwen mehkot. E soh konehng kitail en momourki ni ahl me pahn kapinga Sounkapikpatail? Pohl pil mahsanih duwen met ni ahnsou me e ntingihdi met: “Eri, mehkoaros me kumwail kin wia, sohte lipilipil, de mehkot me kumwail kin tungoale de nim, kumwail wia ong ni kalinganpen Koht.”—1 Korint 10:31.
11 Ma kitail kin uhdahn poakohng Siohwa, kitail pahn wia soahng koaros pwehn kapinga Ih. Sises kasalehda duwen kosonned me keieu kesempwal: “Eri, ke uhdahn pahn poakohng Kauno [“Siohwa,” NW], amwail Koht, nan kapehdomw unsek, ngehnomw unsek, omw lamalam koaros unsek, oh omw kehl unsek.” (Mark 12:30; Deuderonomi 6:5) Kitail en poakohng Siohwa oh kapinga Ih nin duwen Sounkapikpatail oh Ih me ketikiong kitail “soangen wiawi sapan koaros oh kisakis mwahu koaros.” (Seims 1:17; Aiseia 51:13; Wiewia 17:28) E konehng kitail en wia met, pwehki atail madamadau en kasawihada dahme pwung, atail kehl ni pali ngehn, oh kehl ni paliwar—atail irair akan oh koahiek kan—kin kohsang rehn Siohwa. Nin duwen Sounkapikpatail, e kin konehng kitail en poakohng oh kapinga Ih.
12. Ia ahmw pepehm ong sapwellimen Siohwa wiewia kapwuriamwei kan oh pil mahsen kan nan pwuhken Melkahka 40:5?
12 Ma kitail pahn medemedewe duwen sapwellimen Siohwa wiewia kapwuriamwei kan, mie kahrepe tohto kitail en poakohng oh kapinga Siohwa! Depit koulki, “Maing Kaun [“Siohwa,” NW], at Koht, ia uwen tohtohn soahng kapwuriamwei kan me komw ketin wiahiong kiht; sohte emen mie me duwehte komwi! Ia uwen tohtohn koasoandi kan me komw ketin wiahiong kiht! Ma I pahn song en kasalehda koaros, re uhdahn pahn tohtohsang me I kak kasalehda!” (Melkahka 40:5) Depit sohte kak ni oaretik koasoia duwen sapwellimen Siohwa wiewia kapwuriamwei kan koaros, oh kitail pil sohte kak wia met. Ahpw, kitail ni ahnsou koaros kapinga Koht ni ahnsou me kitail kin sukuhliki duwen ehu sapwellime wiewia kapwuriamwei kan.
Wiewia kan me kin Utungada Dahme Koht Kupwurehda Sang Mwohn Tepin Kawa
13. Iaduwen atail koapworopwor kin pid sapwellimen Koht wiewia kapwuriamwei kan?
13 Atail koapworopwor ong ni ahnsou kohkohdo kin pid soahng kapwuriamwei kan me wiawiehr oh kin pid sapwellimen Koht kupwur sang mwohn tepin kawao. Mwurin uhwong nan Ihden wiawiehr, Siohwa ketin wiahda keieun kokohp me kihda koapworopwor. Koht kadeikada serpento oh mahsanih: “Kowe oh liho pahn kin imwintihtipene; nein liho pahn kin imwintihtipene; nein liho oh pil noumw kan pahn pil kin imwintihtipene kohkohlahte. E pahn sok pohn moangomwen pwe en kamwutepene; oh ke pahn ke keimwen neh.” (Senesis 3:15) Koapworopwor en Kadaudok en liho kin momourte nan mohngiong en aramas lelepek kan mwurin Siohwa wiahda wiewia kapwuriamwei ehu en doarehla Noha oh eh peneinei sang Nolihko me kemehla aramas suwed akan koaros. (2 Piter 2:5) Inou kan en kokohp pwukat me kohwong ohl pwoson akan duwehte Eipraam oh Depit kin padahkiong ira duwen dahme Siohwa kin kupwurki en kapwaiada ki Kadaudoko.—Senesis 22:15-18; 2 Samuel 7:12.
14. Ia mehn kahlemeng keieu kaselel en sapwellimen Siohwa wiewia kapwuriamwei kan me e ketin wia ong aramas akan?
14 Ahl me keieu ileile me Siohwa ketin kasalehda sapwellime wiewia kapwuriamwei kan ong aramas akan me wiawi ni ahnsou e ketkihda sapwellime Iehros—Kadaudoko inoudahro, Sises Krais—nin duwen meirong en tomw ehu. (Sohn 3:16; Wiewia 2:29-36) Tomwo me mweidong aramas akan en kak sapahldohng Koht. (Madiu 20:28; Rom 5:11) Siohwa kihpene irail aramas akan nan mwomwohdisohn Kristian en tepin kasapahldohn reh nan Pendekos 33 C.E. Ki sawas sang ngehn sarawi, irail kin kalohki Rongamwahu ni wasa doh, oh irail kin kasalehong aramas teikan duwen pwoulahn Sises oh eh ketin iasada kin ritingada ahlo ong aramas peik kan en kilang kapai soutuk pahn kaundahn sapwellimen Koht Wehin nanleng.
15. Ni ahl dahieu me Siohwa wia doadoahk kaselel ehu nan atail ahnsou?
15 Nan atail ahnsou, sapwellimen Siohwa wiewia kaselel kan kin sansalda ni e kihpene irail Kristian luwen me keidi kan. Kisinieng kan en kamwomwala aramas suwed akan saikinte wiawi pwehn kak mweidong luwen 144,000 en kileledi, iei irail akan me pahn iang Krais kakaun sang nanleng. (Kaudiahl 7:1-4; 20:6) Koht ketin sewese irail Kristian me keidi kan en saledeksang selidi rehn “Papilon Lapalap,” minimin en kaudok likamw koaros nan sampah. (Kaudiahl 17:1-5) Pwehki sang nan pahr 1919 irail pitsangehr Papilon Lapalap, dahme met kin mweidong luwen me keidi kan en wia? Irail kak wia doadoahk en kalohk mwohn Siohwa pahn kasorehla koasoandi suwed wet en Sehdan nan “kahn kamakam kowahlap,” me pahn mwadang wiawi.—Madiu 24:21; Daniel 12:3; Kaudiahl 7:14.
16. Dahme kin wiewiawi pwehki doadoahk en kalohki Wehin Koht wasa koaros nan sampah kin wiawi?
16 Sapwellimen Siohwa Sounkadehde me keidi kan kin ngoangki tiengala mwowe en wia doadoahk en kalohki Wehin Koht wasa koaros nan sampah. Met kin imwikihla “sihpw teikan” wie tohtohla oh kaudokiong Siohwa. (Sohn 10:16) Kitail kin perenkihda ese me mie ahnsou ong aramas opampap kan nin sampah en iangala kitail kapikapinga Siohwa. Irail akan me kin ale luhk wet en “kohdo” pahn kak ale komourparail ni ahnsou me kahn kamakam kowahlap pahn tepida, oh koapworopwor en kapikapinga Siohwa ni ahnsou kohkohlahte.—Kaudiahl 22:17.
Aramas Kid Kei Kin Kohpene Nan Kaudok Mehlel
17. (a) Iaduwen Siohwa kin wia doadoahk kapwuriamwei kan me kin pid atail doadoahk en kalohk? (b) Iaduwen Sekaraia 8:23 kin pweida?
17 Ni ahnsouwet Siohwa kin wia doadoahk kapwuriamwei kan me kin pid atail doadoahk en kalohk. (Mark 13:10) Nan pahr kan me nekier, e ketin ‘ritingada wenihmw laud ehu ong doadoahk laud oh katapan mehlel.’ (1 Korint 16:9, NW) Met kin kahrehong doadoahk en kalohki Rongamwahu en pweida nan sahpw akan me imwintihti kan en padahk mehlel kin wiawi. Aramas tohto me kin mih nan rotorot ni pali ngehn kin ni ahnsouwet mwekidkihda luhk en kaudokiong Siohwa. Irail kin kapwaiada mahsen kan en kokohp wet: “Ni rahn pwuko mehn liki ehk pahn kohdo rehn mehn Suhs men oh nda, ‘Se pahn ianguhkala nan omw palien lamalam en, pwe se rong me Koht kin ketin ieiang uhk.’” (Sekaraia 8:23) Irail akan me mehn liki ehk kin karasaiong mehn Suhs ni pali ngehn, luhwen Kristian me keidi kan en nan atail ahnsou. Pwe nempe eisek kin wehwehki unsek ni mehkan me kin pidada sampah, “mehn liki ehk,” kin karasaiong “pokon kalaimwun,” me kin iang pwihn en “Israel en Koht,” oh ira kin wiahla “pwihn sihpw teieu.” (Kaudiahl 7:9, 10; Kalesia 6:16) E inenen kaperen en kilang aramas tohto me kin doadoahkpene nan kaudok sarawi nin duwen tohnkaudok kan en Siohwa Koht!
18, 19. Mehn kadehde dahieu mie me Siohwa kin kapaiada doadoahk en kalohk?
18 Kitail kin perenkihda kilang me aramas nen kei—lop kei—kin utungada kaudok mehlel nan sahpw akan me kaudok likamw akan kin kaunda oh mwomwen aramas akan nan sahpw pwukat sohte pahn utungada Rongamwahu. Ahnsou me ke pahn wadek pwuhk kapw en Pwuhken Pahr (Yearbook of Jehovah’s Witnesses) ke pahn tehk me mie sahpw akan me kin ripohtki sounkalohk en Wehio 100,000 lel 1,000,000. Met kin wia mehn kadehde kehlail ehu me doadoahk en kalohki Wehin Koht iei doadoahk ehu me Siohwa kin ketin kapaiada.—Lepin Padahk 10:22.
19 Nin duwen sapwellimen Siohwa aramas akan, kitail kin kapinga oh kasalehda kalahngan ong Samatail nanleng pwehki Ih me ketin kihong kitail kahrepe mehlel en mour, doadoahk katapan nan sapwellime doadoahk, oh koapworopwor kaselel ong ni ahnsou kohkohdo. Kitail kin kasikasik pweidahn sapwellimen Koht inou kan koaros oh kitail kin nantihong en ‘dadaurete ni limpoak en Koht, ni atail kasikasik mour soutuk.’ (Sud 20, 21) Kitail kin perenki kilang me pwihn en pokon kalaimwun me kin kapikapinga Koht lelehr meh 6,000,000! Ki sapwellimen Siohwa kapai kan, pwihn en luwen me keidi kan iangahki iengerail sihpw teikan kin soandier oh wiahla mwomwohdiso 91,000 nan sahpw 235. Kitail koaros kin ale ketihnain en pali ngehn sang pwihn en “ladu lelepek oh loalokong” me sohte kin pwangada. (Madiu 24:45) Sapwellimen Siohwa pwihn me kin kekeirada oh kin ahneki epwel mwahu sang Branch Ohpis 110 en Sounkadehdehn Siohwa kan pwen koasoanehdi doadoahk en kalohki Wehin Koht. Kitail kin kalahnganki me Siohwa ketin kamwekidada mohngiong en aramas kan ‘en kawauwih ih ki ahr dipwisou kesempwal kan.’ (Lepin Padahk 3:9, 10, NW) Ihme kahrehda, atail doadoahk en kalohk wasa koaros nan sampah kin wiwiawihte, wasahn wiahda pwuhk kan, Bethel oh imwen misineri kan, Kingdom Hall kan oh Wasahn Kapokon kan kin wiawihda ni ahnsou me anahn.
20. Sang ni atail pahn medemedewe duwen sapwellimen Siohwa doadoahk kapwuriamwei kan, dahme met pahn kamwekid kitail en wia?
20 Kitail sohte kak koasoia sapwellimen Samatail nanleng doadoahk kapwuriamwei kan koaros. Ahpw, ma emen me kin loalamwahu, e pahn kak en dehr iang pwihn laud ehu me kin kapinga Siohwa? Uhdahn soh! Ihme kahrehda, irail kan koaros me kin poakohng Koht en pereperen: “Kumwail, kapinga Siohwa! Kumwail tohn powe kan, kumwail kapinga Siohwa sang nanleng. Kumwail, sapwellime tohnleng kan . . . , kumwail mwahnakapw oh peinakapw akan, me mah oh pil pwutak kan. Irail koaruhsie en kapinga mwaren Siohwa, mware me lapalap sang mwar teikan koaros; sapwellime lingan kin ketiket pohnangin lahng oh sampah.” (Melkahka 148:1, 2, 12, 13) Ei, ni ahnsouwet oh ni ahnsou kohkohlahte, kitail en kapinga Siohwa pwehki sapwellime wiewia kapwuriamwei kan!
Iaduwen Ke Pahn Sapeng?
• Ia ekei sapwellimen Siohwa wiewia kaselel kan?
• Dahme kahrehda ke men kapinga Siohwa?
• Iaduwen atail koapworopwor kin pid sapwellimen Koht wiewia kaselel kan?
• Iaduwen Siohwa kin wia doadoahk kaselel kan me kin pid doadoahk en kalohki Wehin Koht?
[Kilel nan pali 6]
Ke kin, ni mongiongomw unsek, iang kapinga Siohwa ki koul akan?
[Kilel nan pali 9]
Kitail peren en ese me mie ahnsou ong irail aramas opampap akan en iang kitail kapikapinga Siohwa