Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Ponapean
  • PAIPEL
  • SAWASEPEN PAIPEL KAN
  • MIHTING KAN
  • w04 5/1 p. 28-p. 31 par. 9
  • Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Lipai

Sohte kasdo ong met

Kupwurmahk, mehkot sapwung en kihda kasdo

  • Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Lipai
  • Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2004
  • Sawaspen Oaralap kan
  • Ire kan me Duwehte Met
  • MEIRONG KAN ONG KOHT​—EKEI MIH NI NSENEN EMEN EMEN OH EKEI ME KOASOANDIHIER
  • (Lipai 1:1–​7:38)
  • KOASOANDI EN SAMWORO KAN
  • (Lipai 8:1–​10:20)
  • KAUDOK SARAWI ANAHNE WIAWI NI MWAKELEKEL
  • (Lipai 11:1–​15:33)
  • ANAHNE KOLOKOL ARAIL IRAIR EN SARAWI OH MWAKELEKEL
  • (Lipai 16:1–​27:34)
  • Iaduwen Pwuhken Lipai Kin Kamwekid Atail Elen Kaudok
  • Meirong Kan Me Kin Kaperenda Koht
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2001
  • “Kumwail Anahne Sarawihla”
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2021
  • Dahme Kahrehda Kitail Anahne Sarawihla
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2014
  • Mehn Kasukuhl kan me Kitail Kak Sukuhlkihsang Pwuhken Lipai
    Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa (Ong Onop)—2019
Kilang Pil Ekei
Kahn Iroir Pakpakairki Wehin Siohwa—2004
w04 5/1 p. 28-p. 31 par. 9

Mahsen en Siohwa Kin Ieias

Ire Kesempwal akan Sang Nan Pwuhken Lipai

E WIA mwotomwot sang erein pahr ehu sang ni ahnsou me mehn Israel akan pitsang pahn kanaudok en mehn Isip kan. Ahnsowo, irail wiahlahr wehi kapw ehu, oh irail kohkohwohng Sapwen Inou nan Kenan. Siohwa kupwurki wehin Israel en kousoan wasao. Ahpw, ahn mehn Kenan arail irair en mour oh arail pelien sarawi kin inenen kasaut. Kahrehda, Koht mehlelo ketikihong mwomwohdiso en Israel kosonned akan me pahn wia sapwellime koasoandi en weksang ahn mehn Kenan koasoandi kan. Koasoandi pwukat ntingihdi nan Paipel nan pwuhken Lipai. Soukohp Moses me ntingihdi kosonned pwukat nan sapwtehn en Sainai nan pahr 1512 B.C.E., oh audepen pwuhk wet kin pid wiewia kan erein ahnsou ieu me sohte daulih sounpwong ehu. (Eksodus 40:17; Nempe 1:1-3) Siohwa kin pwurupwurehng kangoangehki sapwellime tohnkaudok kan irail en sarawihla.​—Lipai 11:44; 19:2; 20:7, 26.

Sounkadehdehn Siohwa kan nan rahnwet sohte mih pahn Kosonned en Koht me E ketikihong Moses. Matalahn Sises Krais kasohrala Kosonnedo. (Rom 6:14; Episos 2:11-​16) Ahpw, elen kaweid akan me dierek nan Lipai kak wia kamwahu ong kitail, pwe irail kin padahkiong kitail soahng tohto duwen kaudok en atail Koht, Siohwa.

MEIRONG KAN ONG KOHT​—EKEI MIH NI NSENEN EMEN EMEN OH EKEI ME KOASOANDIHIER

(Lipai 1:1–​7:38)

Ekei meirong kan en nan Kosonnedo kin mih ni nsenen emen emen, ah ekei koasoandihier me re pahn uhdahn wiawi. Karasepe, meirong isihs kin mih ni nsenen emen emen. E kin wiawihong Koht sang nan kapehd unsek, me rasehng Sises Krais ah ketikihda pein ih ni unsek oh soh peikasal. Meirong en kaminimin me kin sang ni nsenen emen emen kin nehnehpeseng ong aramas teikan. Ehu pali kin kohwong Koht pohn pei sarawi, ah ehu pali samworo me kin kang, oh pil ehu pali ih me wia meirongo me kin kang. Ni ahlohte, ong irail Kristian me keidi kan, Katamanpen Kamatalahn Krais kin wia duwehte meirong en kaminimin.​—1 Korint 10:16-​22.

Meirong en dihp oh meirong en kapwungala kin wia koasoandi kei me uhdahn kin wiawi. Keieu, meirong en dihp, me aramas wiahda ni sapwungala. Keriau, meirong en kapwungala, kin kapwungala rehn Koht irair en emen a kin kauwe sang pwung me aramas teikan ahneki, de e pil kin kapwurehdo soangen pwung kei me kin irairdi sang aramas me wia meirongo ni ah kin koluhla​—⁠de kapata ire riau pwukat. Pil mie meirong en wahn sahpw me kin wiawi pwe en pohnesehki sapwellimen Siohwa kalahngan mwuledek. Soahng pwukat koaros kin wia mehkot me kitail en ese pwehki meirong kan me kehkehlik mie pahn inou en Kosonnedo kin dokedoke Sises Krais oh sapwellime meirong de pil kapai kan me pwilidohsang sapwellimen Krais meirongo.​—Ipru 8:3-6; 9:9-​14; 10:5-​10.

Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:

2:11, 12​—Dahme kahrehda honey “en wia doadoahk ni meirong isihs” sohte kin kaperenda kupwuren Siohwa? Honey wasaht sohte kin wehwehki suke me kohsang loangalap. Edetehn e sohte mweimwei “en wia doadoahk ni meirong isihs” e iang pwarada nanpwungen “tepin wahnsahpw akan.” (2 Kronikel 31:5) Kahrehda, e sansal me honey me Lipai 2:11, 12 kin koasoia kin wehwehki pilen wahntuhke de syrup (pihl suke) en wahntuhke kan. Pwehki honey kak karerla, e sohte kin mweimwei en wia dipwisou en meirong pohn pei sarawi.

2:13​—Dahme kahrehda soahl kin anahne iang “meirong koaros”? Met kaidehn en kawekila nemen mehn meirong kan. Wasa koaros nan sampah, soahl kin wia mehn kolokol mwahu en mehkan pwe ren dehr ohla. Ele e kin iang meirong kan pwe en kilelepen mehkot me sohte ohla de mwerpeseng.

Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:

3:17. Pwehki wih kin wia wasa me keieu mwahu, keinepwi me uhwong kang wihen mahn akan kin kihong nan madamadau en mehn Israel akan me wasa me keieu mwahu en mahn akan iei sapwellimen Siohwa. (Senesis 45:18) Met kin katamankihong kitail me kitail pahn kihong Siohwa uwen mwahu koaros me atail.​—Lepin Padahk 3:9, 10; Kolose 3:23, 24.

3:17; 7:26, 27. Mehn Israel kan sohte pahn kang nta. Ong Koht, nta kin weliwelian mour. Lipai 17:11 mahsanih: “Mour en mehkoaros me momour kin mihmi ni nta.” Liksang nta kin wia koasoandi dehde ieu ong tohnkaudok mehlel akan lelodo rahnwet.​—Wiewia 15:28, 29.

KOASOANDI EN SAMWORO KAN

(Lipai 8:1–​10:20)

Ihs me pwukoahki apwalih doadoahk en wia meirong kan? Met kohwong irail samworo kan. Sang ni pahngok en Koht, Moses wiahda kasarawi ieu pwehn pwekada ong Aaron en wia samworo lapalap oh ong nah pwukat pahmen oko en wia papahn samworo kan. Kasarawi wet wiewiawihki erein rahn isuh oh koasoandi en doadoahk en wia samworo tepida rahn en mwurio.

Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:

9:9​—Ia kesempwalpen wudekihdi nta pidakih pei sarawio oh pil kadingihdiong pohn soangsoangen dipwisou kan? Met kin wia kasalepen me Siohwa kupwure nta en wia tomw. Tomwo unsek kin poahsoankihda nta. Wahnpoaron Pohl ntingihdi: “Duwen me sansal nan Kosonnedo, kereniong mehkoaros kin mwakelekelkihla nta; oh sohte lapwepen dihp kin mie ma nta sohte kin keredi.”​—Ipru 9:22.

10:1, 2​—Soangen dihp dah me nein Aaron pwutak ko, Nadap oh Apihu, wiahda? Mwurinte Nadap oh Apihu wia soahng kan me sohte konehng ni ara wia ara doadoahk en samworo, Siohwa inapwihdi samworo kan ren doadoahngki wain de sakau teikan ni ahnsou me irail pahn papah nan Tehnpas Sarawi. (Lipai 10:9) Met kakete wehwehki me nein Aaron pwutak riemen ko mwein ira sakau ahnsou me ira wia ara doadoahk en samworo kan. Ahpw, kahrepen ara mehla pwehki ira meirongki “kisiniei suwed, me Siohwa sohte mahsanih ong ira en wia.”

Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:

10:1, 2. Ladu lelepek en Siohwa kan nan rahnwet pahn uhdahn idawehn kaweid kan me kin kohsang Siohwa. Ahpw, irail en dehr aklapalap ni arail kin apwalih arail pwukoa kan.

10:9. Kitail en dehr wia pwukoa kan me Koht ketikihong kitail ni ahnsou me kitail mih pahn litepw en sakau en wai.

KAUDOK SARAWI ANAHNE WIAWI NI MWAKELEKEL

(Lipai 11:1–​15:33)

Kosonned duwen mwenge me pid duwen mahn akan me mwakelekel oh mahn samin akan kin wia kamwahu ong mehn Israel akan ni soangen ahl riau. Kosonned pwukat kin pere irail sang soangsoangen paikin oh mwahs suwed akan oh e pil kin kadehde wekpeseng en irail oh aramas en wehi kan me kapilpene irail. Kosonned teikan me pid saminkihla paliwar mehla, kamwakeldahn lih akan ni ahnsoun neitik, koasoandi kan me pid soumwahu tokutok, oh samin me pid tuhpenehn paliwar de wendipenehn ohl oh lih. Irail samworo kan me pahn apwalih mehkan me pid samin me emen emen aramas akan kin alehda.

Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:

12:2, 5​—Dahme kahrehda neitik kin “kasaminehla” lih emen? Dipwisou en kaparapar akan wiawihda pwehn kadakadaur kohwei mour en aramas unsek. Ahpw, pwehki dihp me kitail sohsohki, mour soh-unsek oh dipan me kin doulahng neitail seri kan. Kahrehda, irair en “samin” ong lepin ahnsou me pid neitik, me duwehte soumwahu en lih oh pilen ohl, kin katamanki mehn Israel akan sohsohn dihp me aramas mihlahr loale. (Lipai 15:16-​24; Melkahka 51:5; Rom 5:12) Kosonned kehlail me pid kamwakel kin sewese mehn Israel akan en wehwehkihla anahnepen meirong tomw pwe en pwainla dipen aramas oh kapwurehdohng aramas nan irair en mour unsek. Kahrehda, Kosonnedo wiahla arail “sounkaweid me kin kahluwairaillahng Krais.”​—Kalesia 3:24, NW.

15:16-​18​—Dahkot “pilen kusen ohl” me koasoipe mie nan iretikitik pwukat? Met kin koasoakoasoia duwen “kus” ni ahnsoun meir ni pwung oh pil ni ahnsou en tuhpene en nanpwungen pwopwoud ieu.

Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:

11:45. Siohwa Koht me sarawi oh E ketin wia koasoandi kehlail me irail oko me pahn wia doadoahk sarawi anahne en mwakelekel. Irail uhdahn pahn sarawi oh kolokol mwakelekel en paliwar oh pali ngehn.​—2 Korint 7:1; 1 Piter 1:15, 16.

12:8. Siohwa kin ketin mweidohng irail me semwehmwe kan en meirongki menpihr akan ah kaidehn sihpw pweilaud akan ni arail wia meirong en dihp. Siohwa kin ketin kupwur sapan iong me semwehwe kan.

ANAHNE KOLOKOL ARAIL IRAIR EN SARAWI OH MWAKELEKEL

(Lipai 16:1–​27:34)

Meirong en dihp me keieu kesempwal kin wiawi pak ehu nan pahr ehu ni Rahnen Tomw. Kouwol men kin meirongala ong samworo kan oh iangahki keinek en Lipai. Kuht emen kin meirongala ong irail keinek en Israel me sohte iang wia samworo kan. Pil emen kuht me mourte kepitalahng nan sapwtehn mwurin dipen aramas akan ah kin wehkadahng powe. Kuht riemen me wia mehn meirong kin wia ehu meirong en dihp. Irair pwukat koaros kin dokedoke me Sises Krais pahn meirongla oh pahn wahweisang dipen aramas.

Kosonned akan me pid kang uduk oh soahng teikan kin kadehdehiong kitail anahnepen mwakelekel ni ahnsou me kitail kaudok ong Siohwa. E pil konehng me samworo kan anahne kolokol arail irair en sarawi oh mwakelekel. Kasarawi en kapokon siluh nan ehu ehu pahr akan kin wia ahnsou en peren laud oh kaping ong Ih me kapikada aramas koaros, Siohwa. Siohwa pil ketikihong sapwellime aramas kosonned akan me pid lahlahwe mware sarawi, wauneki koasoandi en Sapad oh Sounparen Onohnsapahl, wiewia ong aramas semwehmwe, oh wiewia ong ladu kan. Kapai kan me pahn kohsang ni arail peikiong Koht kin sansal oh weksang keria kan me irail pahn lelohng ma re sapeik. Pil mie kosonned akan duwen meirong kan me kin pid wiahda inou oh kaula kan, oh pid mesenih en mahn akan, oh kihda eisek kis ehu wia “mehkot sarawi ong Siohwa.”

Pasapengpen Peidek kan me Pid Duwen Iren Paipel kan:

16:29​—Ni ahl dah me mehn Israel akan anahne ‘kamedeke paliwararail akan’? Koasoandi wet, me kin wiawi mwurin Rahnen Tomw, kin pid duwen pek sawas en lapwepen dihp akan. Kaisihsol ni ahnsowo kin wia kasalepen pohnese arail irair en dihp. Eri, e inenen kakete me ‘kamedeke paliwere’ kin wehwehki kaisihsol.

19:27​—Ia wehwehn kaweid en kosonned en dehr “sehk pengepengen moange” de “kauwehla imwin” arail alis? E sansal mwahu me kosonnedo wiewiahda pwe mehn Suhs akan en dehr sehk arail alis de moangerail akan ni ahl ehu me pahn alasang irail aramas me sohte kin papah Siohwa kin wia. (Seremaia 9:25, 26; 25:23; 49:32) Ahpw, sapwellimen Koht kaweid sohte wehwehki me mehn Suhs sohte kak sehk arail alis de pil wunen masarail akan douluhl​—2 Samuel 19:24.

25:35-​37​—Ni soangen irair koaros, e sapwung en kihong wihn (interest) pohn pweipwand kan? Ma aramas emen ale mwohni ni irair en wia pisnis, aramas me kihda mwohnio kak kihong nah wihn (interest) powe. Ahpw, Kosonnedo inapwihedi kihong wihn pohn pweipwand kan me wiawi pwehn sewese ahn emen irair en semwehmwe. Kihong wihn ong aramas emen me paisuwed mehkot sapwung.​—Eksodus 22:25.

26:19​—Iaduwen ‘lahng kan arail kak wiahla duwehte mete oh sampah duwehte copper’? Pwehki ah sohla keteu, lahng kan me pwapwain sapwen Kenan kin mwomwen kekeluwak duwehte mete airon. Ni ah sohla keteu, pohn sampah pahn duwehla copper, mete melengileng.

26:26​—Ia wehwehn ‘lih ehk pahn doadoahngkihpene wasahn umwun pilawa ehu’? Ni me kin uhdahn wiawi, emen emen lih pahn anahne pein nah mehn umw me kelepw pwe en kak umwunda pein ah pilada kan. Ahpw, mahsen pwukat kin dokedoke duwen apwal en mwenge me kahrehda mehn umw ehu pahn itar umwunda ahn lih ehk. Met kin kasalehda dahme kin wiawi ma aramas sohte kin kolokol arail irair en sarawi oh mwakelekel.

Mehn Kasukuhl kan ong Kitail:

20:9. Loal suwed oh kailok wia mehkot me rasehng kamaramas mwohn Siohwa. Kahrehda, E ketikihong kalokepen irail me lokaia suwediong ah pahpa/nohno duwehte kalokepen irail me kemehla ah pahpa/nohno. Met soh kin kangoange kitail en kasalehda limpoak ong iangetail tohnkaudok kan?​—1 Sohn 3:14, 15.

22:32; 24:10-​16, 23. Mwaren Siohwa en dehr lahlahwehla. Weksang met, kitail en kapinga mware oh kapakapki mwar wet en sarawihla.​—Melkahka 7:17; Madiu 6:9.

Iaduwen Pwuhken Lipai Kin Kamwekid Atail Elen Kaudok

Sounkadehdehn Siohwa kan rahnwet sohte kin mih pahn Kosonnedo. (Kalesia 3:23-​25) Ahpw, pwehki dahme mahsenpe mie nan pwuhken Lipai kin kamarainiekin kitail duwen sapwellimen Siohwa kupwur me kin pid soangen irair ekei, met kak kamwekid atail elen kaudok.

Ni ahmw kin wia ahmw wadawad en Paipel nan wihk kan pwehn kaunopada ong Theocratic Ministry Sukuhl, uhdahn ke pahn pwuriamweiki me atail Koht kin koasoanehdi me sapwellime ladu kan anahne sarawi oh mwakelekel. Pwuhken Lipai kak kamwekid kitail en kihong “Wasa Lapalahpie” dahme keieu mwahu me atail, oh ahnsou koaros kolokol irair en sarawi oh mwakelekel pwe en wahdohng Ih kaping.

[Kilel nan pali 28]

Meirong kan me wiawi nin duwen Kosonnedo kin dokedoke Sises Krais oh sapwellime meirong

[Kilel nan pali 29]

Sarawien Pilawa Sohte Doal Ihs

[Kilel nan pali 30]

Sarawi kan en ehuehu pahr, me duwehte Sarawien Impwal kan, kin wia ahnsou kan en pereperen oh kihda kaping kan ong Siohwa

    Pwuhk kan en lokaiahn Pohnpei (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Ponapean
    • Share
    • Me Ke Mwahuki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share