Kahlemengih Sises ni Atail Kin Padahk ni Limpoak
“Sohte mehmen me kin padahk duwehte ohlo!”—SOHN 7:46.
1. Ia duwen aramas akan kin mwekidki mwomwen sapwellimen Sises padahk?
MEDEWEHLA ia uwen kaperen en rong sapwellimen Sises padahk! Kitail wadek nan Paipel duwen eh kin ketin kamwakid irail kan me kin tuhwong ih. Karasepe, Sounnting en Rongamwahu Luk kasalehda me aramas kan nan Nasaret kin “pwuriamweikihla mahsen kaselel ko me pwilipwil sang nin silangi.” Madiu koasoia me irail kan me kin rong Sises ni eh ketin wia Kapahrek en Pohn Dohl kin “pwuriamweikihla kowahlap duwen mwomwen eh kin ketikihwei sapwellime padahk.” Oh Sohn pil kilang me pilismen ko me kohlahn salihdi Sises sohte salihedi ahpw re pwurodo nda: “Sohte mehmen me kin padahk duwehte ohlo!”—Luk 4:22; Mad. 7:28; Sohn 7:46.
2. Ia wiepen padahk kan me Sises kin ketin doadoahngki?
2 Pilismen ko sohte sapwung. Sises iei Sounpadahk keieu mwahu nan poadopoad. E kin ketin wia padahk ni sansal, mengei en wehwehki oh sohte me kak akupwungki dahme e ketin kawehwe. E kin ketin koahiek en doadoahngki karasaras kan oh peidek kan. E kin ketin kawekila sapwellime padahk kan pwehn pahrekiong anahn en irail kan me e kin mahseniong, mehnda ma re lapalap de soh. Padahk mehlel me e ketin padahngki kin mengei en wehwehki mendahki wehwehn padahko inenen loal. Ahpw kaidehn ihte mepwukat me kahrehda Sises wia Sounpadahk keieu mwahu.
Irair me Keieu Kesempwal Iei Limpoak
3. Nin duwen sounpadahk men, ia duwen Sises weksang kaun en pelian lamalam kan en eh ahnsou?
3 Nanpwungen sounkawehwehn Kosonned kan oh Parisi kan, mwein mie irail me ahneki loalokong oh koahiek en padahk. Dahme kahrehda sapwellimen Sises wiepen padahk weksang irail? Kaunen pelien lamalam kan en ahnsowo sohte ahneki limpoak ong aramas akan. Re kin kailongki irail, oh kin kilangwohng irail nin duwen aramas riahla kei. (Sohn 7:49) Weksang met, Sises kin ketin poakehla irail pwehki “sohte epwelparail, pwe re rasehng sihpw kei me sohte silepahr.” (Mad. 9:36) E kin ketin poakehla oh kadek ong aramas. Patehng met kaunen pelien lamalam kan sohte ahneki limpoak ong Koht. (Sohn 5:42) Ahpw Sises kin ketin poakohng Semeo oh perenki wia kupwure. Kaunen pelien lamalam akan kin kasapwungehla mahsen en Koht pwehn wia kamwahuparail, ahpw Sises kin ketin poakohng “mahsen en Koht” me e kin ketin padahngki, kawehwehda, utungada oh momourki. (Luk 11:28) Ei, limpoak iei poahsoanpen sapwellimen Sises mour. E kin ketin kasalehda limpoak nan sapwellime padahk, sapwellime wiewia kan ong aramas akan, oh ni eh kin ketin kaweidih irail.
4, 5. (a) Dahme kahrehda e kesempwal en padahk ni limpoak? (b) Dahme kahrehda loalokong oh koahiek pil kesempwal nan atail padahk?
4 Ia duwen kitail? Nin duwen soun idawehn Krais kei, kitail kin nsenki kahlemengih ih nan atail kalohk oh atail mour. (1 Pit. 2:21) Eri, atail mehn akadei kaidehn ihte en ehukihong meteikan loalokong en Paipel ahpw en pil kasalehda sapwellime irair kan, keieu sapwellime limpoak. Sohte lipilipil ma atail loalokong oh koahiek en padahk me laud de soh, limpoak me kitail kin kasalehda pahn sewese kitail en lel mohngiong en aramas me kitail kalohkihong. Pwehn pweida mwahu nan atail doadoahk en katohnpadahk, kitail anahne alasang Sises ni atail kin padahk ni limpoak.
5 Ei, en wia sounpadahk mwahu men, kitail anahne loalokongkihla dahme kitail pahn padahngki oh kitail anahne koahiek en ehukihong meteikan loalokong wet. Sises kin ketin sewese sapwellime tohnpadahk kan en alehdi soahng riau pwukat, oh Siohwa kin ketin doadoahngki sapwellime pwihn pwehn sewese kitail rahnwet. (Wadek Aiseia 54:13; Luk 12:42.) Oh kitail anahne wiahda mehn akadei en wia padahk sang atail mohngiong ah kaidehn ni madamadaute. Ni ahnsou me loalokong, koahiek, oh limpoak kin patpene, e kin uhdahn imwihla mwahu. Ni ahl dah kan kitail kak kasalehda limpoak ni atail padahk? Ia duwen Sises oh sapwellime tohnpadahk ko wia met? Kitail pahn kilang.
Kitail Anahne Poakohng Siohwa
6. Ia duwen kitail kin koasoia duwen emen me kitail poakohng?
6 Ni atail kin koasoia soahng kan me kitail kesempwalki, aramas kan kak kilang atail peren oh ngoang. Met kin mehlel ni atail kin koasoia duwen emen me kitail poakohng. Kitail kin perenki ehukihong meteikan dahme kitail ese duwen aramaso. Kitail kin kapinga, wauneki, oh uhki ih. Kitail kin wia met pwe kitail men meteikan en pil perenki ih oh eh irair kan duwehte kitail.
7. Dahme sapwellimen Sises limpoak ong Koht kin kamwakid ih en wia?
7 Mwohn kitail kak sewese meteikan en kakairada ar limpoak ong Siohwa, pein kitail anahne esehla oh poakohng ih. Met pwehki kaudok mehlel kin poahsoankihda limpoak ong Koht. (Mad. 22:36-38) Sises ketin wiahda mehn kahlemeng me keieu mwahu. E kin ketin poakohng Siohwa ni mohngiong unsek, lamalam unsek, mour unsek oh kehl unsek. Sises mwahngihala mehlel duwen Semeo nanleng pwehki sounpar ele lik kei me e patopatohki rehn Semeo. Ia imwilahn met? Sises mahsanih: “I poakohng Semei.” (Sohn 14:31) Limpoak wet kin sansalda sang soahng koaros me Sises kin ketin mahsanih oh wia. E kin kamwakid ih en kaperenda Koht ahnsou koaros. (Sohn 8:29) E uhdahn kamwakid ih en kadeikada kaun en pelien lamalam mwalaun kan me kose me irail wia wiliepen Koht. E pil kin kamwakid ih en ketin koasoia duwen Siohwa oh sewese meteikan en esehla oh poakohng Koht.
8. Limpoak ong Koht me sapwellimen Sises tohnpadahk kan ahneki kin kamwakid irail en wia dah?
8 Duwehte Sises, sapwellime tohnpadahk kan pil poakohng Siohwa, oh limpoak wet kin kamwakid irail en kalohki rongamwahu ni eimah oh ngoang. Re kin kalohkiseli arail padahk kan nan Serusalem, mendahki kaun en pelien lamalam kan uhwong irail. Tohnpadahk kan sohte kak tokedihsang koasoakoasoia dahme re kilangehr oh rongehr. (Wiewia 4:20; 5:28) Irail ese me Siohwa kin ketin ieiang irail oh pahn kapaiada irail, oh met uhdahn pweida! Ni mehlel, e sohte lel sounpar 30 mwurin Sises pwoula, wahnpoaron Pohl kakehr ntingihdi me rongamwahu kin lohkseli rehn “aramas akan koaros nin sampah.”—Kol. 1:23.
9. Ia duwen atail kak kakehlaka atail limpoak ong Koht?
9 Ma kitail men pweida nin duwen sounpadahk kei, kitail pil anahne tehk me kitail en pousehlahte kakehlaka atail limpoak ong Siohwa. Ia duwen kitail kak wia met? Sang ni atail kalapw koasoiong Koht ni kapakap. Kitail pil kin kakehlailih atail limpoak ong Koht ni atail kin onop sapwellime Mahsen oh wadek sawaspen Paipel kan oh towehda mihting en Kristian kan. Ni atail kin loalokongkihla Koht, atail limpoak ong Koht pahn laudla. Eri, ni atail kin kasalehda atail limpoak ong Koht sang atail lokaia oh wiewia kan, meteikan pahn kilang oh kakete men esehla duwen Siohwa.—Wadek Melkahka 104:33, 34.
Kitail Anahne Kesempwalki Dahme Kitail Padahngki
10. Dahme kin wiahda sounpadahk mwahu men?
10 Dahme kin wiahda sounpadahk mwahu men iei ni eh kin kesempwalki dahme e kin padahngki. E anahne kamehlele me dahme e kin padahngki me mehlel, katapan, oh kesempwal. Ma sounpadahk men nsenohki dahme e padahngki, eh ngoang pahn sansalda, oh uhdahn pahn kamwakid irail kan me eh padahkohng. Ni pali teio, ma sounpadahk men sohte kesempwalki dahme e padahngki, ia duwen e kak kasik nah tohnsukuhl kan en kesempwalki dahme re rongorong? Omw mehn kahlemeng nin duwen sounpadahk en Mahsen en Koht uhdahn kesempwal. Sises mahsanih: “Tohnpadahk koaros, ni ar pahn deila mehlel, re pahn kin duwehla ar sounpadahk kan.”—Luk 6:40.
11. Dahme kahrehda Sises kin ketin kesempwalki dahme e kin ketin padahngki?
11 Sises kin ketin kesempwalki dahme e kin ketin padahngki. E mwahngih me e sapwellimanki mehkot kesempwal en ehukihong meteikan, iei padahk mehlel duwen Semeo nanleng oh “mahsen en Koht” oh “mahsen en mour soutuk.” (Sohn 3:34; 6:68) Duwehte marain lingaling ehu, padahk mehlel me Sises kin ketin padahngki kin kasalehda dahme suwed oh dahme mwahu. Padahk mehlel kin kihong koapworopwor oh kamweit ong irail me aktikitik kan me kaun en pelien lamalam likamw kan kin pitih oh me Tepil kin kaloke. (Wiewia 10:38) En Sises ketin kesempwalki padahk mehlel kin sansalda sang ni sapwellime padahk oh wiewia kan koaros.
12. Ia duwen wahnpoaron Pohl kin kilangwohng rongamwahu?
12 Duwehte Sises, sapwellime tohnpadahk kan kin uhdahn kesempwalki padahk mehlel duwen Siohwa oh Krais oh irail me kin uhwong irail sohte kak kaluwetehla ar koasoiong meteikan. Pohl ntingwohng ienge Kristian kan nan Rom: “I pil inengieng lohki Rongamwahu . . . I uhdahn koapworopworki mehlel [“sohte kin namenengki,” NW] Rongamwahwo; pwe ih manaman en Koht me kin komourala koaros me kin pwoson.” (Rom 1:15, 16) Pohl kin kilangwohng doadoahk en kalohki padahk mehlel nin duwen pwais kesempwal ehu. E ntingihdi: “Koht ahpw ketikihong ie kalahngan wet, iei kalahngan en lohkihong mehn liki kan Rongamwahu duwen kapai lapalap kan en Krais me sohte kak nekila.” (Ep. 3:8) E sohte apwal en medewe en Pohl ngoang en padahkihong meteikan duwen Siohwa oh Kupwure kan.
13. Dahme kahrehda kitail kin kesempwalki rongamwahwo?
13 Rongamwahu me dierek nan Mahsen en Koht kin sewese kitail en esehla Sounkapikada oh ahneki nanpwungmwahu reh. Rongamwahwo kin kihda pasapeng ong peidek kesempwal kan nan atail mour oh ahneki manaman en wekidala atail mour, kihong kitail koapworopwor, oh kakehlaka kitail nan ahnsou apwal akan. Patehng met, e kin kasalehiong kitail duwen mour me katapan oh sohte imwi. Sohte loalokong me kesempwal sang rongamwahwo. Sohte mehkot kak pwainda kisakis wet me kowohng kitail, oh e kin kihong kitail peren laud. Atail peren pil kin laudla ni atail kin ehukihong meteikan kisakis wet.—Wiewia 20:35.
14. Ia duwen atail kak kakehlailih atail kesempwalki dahme kitail kin padahngki?
14 Dahme ke kak wia pwehn kakehlailihala omw kin kesempwalki rongamwahwo? Ni omw kin wadek Mahsen en Koht, uhdi ekei pak oh doudouloale dahme ke wadek. Karasepe, medewehla me dene ke ieiang Sises kalohk de ke iang wahnpoaron Pohl seiseiloak. Medewehla me ke mi nan koasoandi kapw, oh medewe ia uwen mour e pahn weksang met. Medewehla kapai kan me ke alehdi sang omw peikiong rongamwahwo. Ma ke kolokol teng omw limpoak ong rongamwahwo, irail kan me ke padahki pahn kehn omw limpoak. Eri, mie kahrepe mwahu kitail en anahne doudouloale dahme kitail kin sukuhlki oh tehk kanaiehng dahme kitail kin padahngki.—Wadek 1 Timoty 4:15, 16.
Kitail Anahne Poakohng Aramas
15. Dahme kahrehda sounpadahk men anahne poakohng nah tohnsukuhl kan?
15 Sounpadahk mwahu men kin kahrehiong nah tohnsukuhl kan en perenki pidada dahme re sukusukuhlki oh perenki kasalehda ar madamadau. Sounpadahk limpoak men kin kasukuhlih mwahu nah tohnsukuhl kan pwehki e nsenohki mehlel irail. E kin kawekila eh padahk kan pwehn pahrekiong arail anahn kan oh uwen me re kak wehwehki. E kin pehmitikiong koahiek oh irair en nah tohnsukuhl kan. Ni ahnsou me sounpadahk kan kin kasalehda soangen limpoak wet, tohnsukuhl kan pahn kilang met, eri sounpadahk oh tohnsukuhl pahn perenki dahme re kin sukuhlki.
16. Ia duwen Sises eh ketin kasalehda limpoak ong aramas?
16 Sises kin ketin kasalehda soangen limpoak wet. Kasalepen sapwellime limpoak kin keieu sansalda ni e ketin tounmeteikihla eh mour unsek pwe meteikan en kak mourla. (Sohn 15:13) Erein sapwellime doadoahk en kalohk, Sises kin ahnsou koaros ketin onopada en sewese aramas oh padahkihong irail duwen Semeo. E sohte kin ketin kasik aramas en kohdo reh, ahpw e kin ketin kakahnseli mwail epwiki kei pwehn kalohkihong irail rongamwahwo. (Mad. 4:23-25; Luk 8:1) E kin ketin kanengamah oh wehwehki irail. Ni ahnsou me e ketin anahne kapwungala sapwellime tohnpadahk ko, e kin ketin wia met ni limpoak. (Mark 9:33-37) E kin ketin kangoange irail ni eh kin ketin kasalehda e likih me irail pahn wiahla sounkalohk koahiek kei en rongamwahwo. Sohte sounpadahk men me kin kasalehda limpoak duwehte Sises. Limpoak me e ketin kasalehiong sapwellime tohnpadahk ko kamwakid irail en uhd poakohng ih oh kapwaiada sapwellime kehkehlik kan.—Wadek Sohn 14:15.
17. Ia duwen sapwellimen Sises tohnpadahk ko kin kasalehda limpoak ong meteikan?
17 Duwehte Sises, sapwellime tohnpadahk kan kin kasalehda limpoak laud ong irail kan me re kalohkohng. Re kin papah meteikan oh pweida nan ar doadoahk en kalohk oh dadaurete pahn kalokolok mehnda ma re mehla. Ia uwen ar poakohng irail kan me kin alehda rongamwahwo! Dahme wahnpoaron Pohl koasoia kin kasalehda eh limpoak ni eh ntingihdi: “Se kin kadek ni at mi rehmwail, duwehte nohno men ni eh kin apwahpwalih nah seri kan. Pwehki at poakohng kumwail, se onopadahr se en kihong kumwail, kaidehn Rongamwahuohte me sang rehn Koht, ahpw pil pein at mour. Pwe kumwail wialahr kompoakepaht mehlel!”—1 Des. 2:7, 8.
18, 19. (a) Dahme kahrehda kitail kin nsenki wiahda tounmetei ong doadoahk en kalohk? (b) Menlau kihda karasepe me meteikan kin pohnese limpoak me kitail kin kasalehda.
18 Duwehte nan atail ahnsou, Sounkadehdehn Siohwa kan kin kalohk nan sampah pwon pwehn rapahki irail kan me men esehla oh papah Koht. Ni mehlel, sounpar 17 samwalahro lel met, kitail doadoahngki daulih awa lik ehuehu sounpar pwehn kalohk oh katohnpadahk oh kitail kin pousehlahte wia doadoahk wet. Kitail kin nsenki wia met, mendahki kitail anahne tounmeteikihla atail ahnsou, kehl oh dipwisou kan ong doadoahk en kalohk. Duwehte Sises, kitail kin wehwehki me Samatail nanleng me limpoak kin kupwurki aramas kan en ale loalokong wet me kin kahluwalahng mour soutuk. (Sohn 17:3; 1 Tim. 2:3, 4) Limpoak kin kamwakid kitail en sewese irail kan me mohngiong mehlel en esehla oh poakohng Siohwa duwehte kitail.
19 Meteikan kin pohnese limpoak me kitail kin kasalehda. Karasepe, emen sister me wia pioneer men nan Amerika ntingihdi kisinlikou kan pwehn kamweitih irail kan me kompoakparail kan mehla. Emen ohl sapeng oh nda: “Nin tepio, I pwuriamweikihla me aramas men kihong eh ahnsou pwehn ntingihda kisinlikou ong emen me e sehse pwehn sewese ih nan ahnsoun apwal. Ihte me I kak nda iei me ke ahneki limpoak ong meteikan oh ong Koht me kin ketin kahluwa aramas akan en keid nan elen mour.”
20. Ia uwen kesempwal en padahk ni limpoak?
20 Mie ohl emen nda me ni omw pahn doadoahngki limpoak oh koahiek, ke kak kasik me omw doadoahk pahn uhdahn kaselel. Nan atail padahk, kitail kin nantihong sewese neitail tohnsukuhl kan en esehla Siohwa oh poakohngala ih. Pwehn pweida nin duwen sounpadahk kan, kitail anahne limpoakohng Koht, kesempwalki padahk mehlel, oh poakohng aramas. Ni atail kakairada soangen limpoak wet oh kasalehda nan atail doadoahk en kalohk, kitail kin ahneki peren en kihkihwei oh nsenamwahu pwe kitail ese me kitail kin alasang Sises oh kaperenda Siohwa.
Ia Duwen Ke Pahn Sapeng?
• Ni atail kin padahkihong meteikan rongamwahwo, dahme kahrehda
e kesempwal en ahneki limpoak ong Koht?
kitail kin kesempwalki dahme kitail padahngki?
e kesempwal en poakohng irail kan me kitail padahki?
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 19]
Dahme kahrehda sapwellimen Sises padahk weksang en sounkawehwe kosonned kan oh Parisi kan?
[Kawehwehpen kilel kan nan ehu ehu pali 22]
Padahk mwahu kin anahne loalokong, koahiek ahpw keieu laud limpoak