Kumwail Pahn Wiahla “Wehi Ehu me Pahn Papah Ie nin Duwen Samworo”

1, 2. Dahme kahrehda Siohwa anahne ketin pere kadaudok en liho?

KEIEUN kokohp me wiawihda nan Paipel uhdahn kesempwal ong atail en wehwehkihla ia duwen kupwuren Koht eh pahn pweida. Ni Koht eh ketin wiahda inowo nan mwetuwel en Ihden, e mahsanih: “I pahn kahrehiong kowe [Sehdan] oh liho en imwintihtipene oh nanpwungen kadaudokomw oh kadaudok en liho pahn imwintihtipene.” Ia uwen laud en imwintihtipene wet? Siohwa ketin mahsanih: “E [kadaudok en liho] pahn kauwehla moangomwen [Sehdan] oh ke pahn kauwehla keimwen neh.” (Sen. 3:15, NW) Imwintihtipene wet nanpwungen Sehdan oh liho pahn uhdahn laud kahrehda Tepilo pahn doadoahngki eh manaman koaros pwehn kasohrehla kadaudok menet.

² Ihme kahrehda Sounmelkahkao kapakapki duwen sapwellimen Koht aramas akan: “Komw ketin mahsanih! Sapwellimomwi imwintihti kan moromoradahr, oh irail kan me kin kailongkin komwi ar uhwong komwi. Re koasoakoasoane widing rir suwed kei ong sapwellimomwi aramas akan; re koasoakoasoane kaupen irail kan me komw kin ketin sinsile. Re kin nda, ‘Nna, kumwail kohdo, kitail en kamwomwala arail wehi.’” (Mel. 83:2-4) Ahn Sehdan mehn akadei iei en kasohrehla oh kasaminehla peneinei me kadaudoko pahn ketisang ie. Pwehn pere kadaudoko sang mepwukat oh kamehlelehla me Wehin Mesaiao pahn pweida, Siohwa ketin wiahda pil ekei inou.

INOU EHU ME KIN PERE KADAUDOKO

3, 4. (a) Iahd me inou en Kosonnedo manamanla? Dahme wehin Israel pwungkihda ren wia? (b) Inou en Kosonnedo wiawihda pwehn perehla dah?

³ Mwurin kadaudok kan en Eipraam, Aisek, oh Seikop kohpeseng wiahla aramas tohtohie, Siohwa ketin wiahkinirailla wehin Israel. Ni Koht eh ketin doadoahngki Moses nin duwen sounkadokepene wehi wet ong ih, e ketin wiahda inou tohrohr ehu ong irail. Siohwa ketikihong irail Kosonnedo oh mehn Israel ako pwungkihda ren peikiong. Paipel mahsanih me Moses “ale pwuhken inowo, me sapwellimen KAUN-O kosonned akan ntingdier loale oh wadekohng aramas ako; aramas ako eri sapeng, nda, ‘Se pahn kapwaiada mehkoaros me KAUN-O ketin mahsanih.’ Moses eri ale nta [en koupwul wol kei me meironglahr] sang nan peisin ko oh usupihki aramas ako, nda, ‘Ih ntao met me kamanalahr inou me KAUN-O ketin wiahiong kumwail ni eh ketikihong kumwail mahsen pwukat koaros.’”​—Eks. 24:3-8.

⁴ Inou en Kosonnedo manamanla nan pahr 1513 mwohn Krais. Siohwa ketin wiahda inou wet pwe en ketin pilada wehin Israel en mahs ong kahrepe tohrohr ehu. Koht pahn ketin wia arail Sounkopwung, Sounwiahda Kosonned oh Nanmwarki. (Ais. 33:22; Seims 4:12) Poadopoad en mehn Israel ako kasalehda dahme kin wiawi ni aramas akan ar kin peik de sapeikiong sapwellimen Koht koasoandi pwung kan. Pwehn peikiong sapwellimen Koht Kosonnedo, e sohte mweimwei ong mehn Israel ako ren pwoudikihda irail akan me sohte kin kaudokiong Koht oh pil kaudokiong koht teikan. Kosonnedo wiawihda pwehn pere kadaudok en Eipraamo pwe en dehr saminla.​—Eks. 20:4-6; 34:12-16.

5. (a) Pai kaselel dahieu me mehn Israel kan kak ahneki sang inou en Kosonnedo? (b) Dahme kahrehda Koht ketin soikala Israel?

⁵ Pahn inou en Kosonnedo, samworo kan idihdida pwehn papah nan Israel. Samworo pwukat kin karasaraskihong pil ehu pwihn en samworo me pahn papah aramas akan ni ahnsou kohkohdo ni ahl ehu me mwahusang samworo en mahs ako. (Ipru 7:11; 10:1) Ni mehlel, inou en Kosonnedo kihong wehin Israel pai kaselel ehu en wiahla “wehi ehu me pahn papah . . . nin duwen samworo.” Pwehn ahneki pai wet, mehn Israel ako anahne peikiong sapwellimen Siohwa kosonned kan. (Wadek Eksodus 19:5, 6.) Ahpw, re sohte peikiong. Israel sohte pwungki Mesaiao me wia pali keieu en kadaudok en Eipraam. Re soikala Sises oh Koht ketin soikala irail.

6. Ia kahrepen Kosonnedo?

⁶ Pwehki re sohte kolokolte arail lelepek ong Koht, wehin Israel sohte wiahla wehi ehu me kin papah nin duwen samworo. Ahpw met sohte wehwehki me Kosonnedo solahr pweida. Kosonnedo pere kadaudoko oh sewese aramas akan ren kadehdehda ihs Mesaiao. Kosonnedo pweida ni Sises eh ketido sampah oh aramas akan esehda ihs ih. Paipel mahsanih: “Krais ketido oh kaimwisekala Kosonnedo.” (Rom 10:4) Eri, pwihn dahieu me pahn alehdi pai kaselel en wiahla wehi ehu me pahn papah nin duwen samworo kan? Siohwa ketin wiahda pil ehu inou pwehn wiahda wehi kapw ehu.

WEHI KAPW EHU WIAWIHDA

7. Dahme Siohwa ketin kohpada ni eh ketin doadoahngki Seremaia?

⁷ Ahnsou werei mwohn inou en Kosonnedo sohla manaman, Siohwa ketin doadoahngki Seremaia pwehn kohpada me E pahn ketin wiahda “inou kapw ehu” ong wehin Israel. (Wadek Seremaia 31:31-33.) Inou wet pahn weksang inou en Kosonnedo pwehki e sohte pahn anahne meirong en mahn akan pwe aramas ako en ale mahkpen diparail. Ia duwen met eh kak wiawi?

8, 9. (a) Dahme kak wiawi pwehki sapwellimen Sises nta? (b) Pai kaselel dahieu me miehla ong irail kan me mi nan inou kapwo? (Menlau kilang tepin kilel.)

⁸ Sounpar tohto mwuri, Sises ketin wiahda koasoandi en Sak en Soutik en Kauno ni Nisan 14 en pahr 33. Me pid duwen delen waino, Sises mahsanihong sapwellime wahnpoaron lelepek ehk emen ko: “Dahl wet iei delen sapwellimen Koht inou kapw me wiawihkidahr ntahi, me kepwilipwildier pwehki kumwail.” (Luk 22:20) Nin duwen me pwuhken Madiu kasalehda, Sises mahsanih: “Ntahi met, ntahn inowo, me pahn kepwilipwildi pwe en lapwahda dipen aramas tohto.”​—Mad. 26:27, 28.

⁹ Ntahn sapwellimen Sises meirongo kamanamanihala inou kapwo. Sapwellimen Sises nta kepwilipwildi pak ehute oh e kahrehda aramas tohto en kak ale mahkpen diparail kan kohkohlahte. Sises sohte ketin iang mi nan inou kapw wet. E sohte anahne ale mahk pwehki sohte dipe. Ahpw Koht kak ketin doadoahngki pweinen meirong me Sises ketikihda pwehn wia kamwahu ong aramas akan. E pil kak ketin keiekihdi ekei me lelepek kan sapwellime manaman oh pwekirailda nin duwen sapwellime kan. (Wadek Rom 8:14-17.) Siohwa kak ketin kilangwohng irail duwehte eh ketin kilangwohng sapwellime Ohl, Sises, me sohte dipe. Irail me keidi pwukat pahn “iang Krais.” Irail pil pahn ahneki ahnsou mwahu oh pil pai kaselel me wehin Israel en mahso soikala, me iei en wiahla “wehi ehu me pahn papah . . . nin duwen samworo.” Wahnpoaron Piter ndahki irail: “Kumwail wia keinek pilipil ehu, pwihn samworo en Nanmwarkio, kumwail wia wehi sarawi ehu, sapwellimen Koht aramas kei, me pilipildahng kalohkiseli wiewia kapwuriamwei kan en nin limen Koht, me ketin malipeikumwaildo sang nan rotorot ong nan sapwellime marain lingaling.” (1 Pit. 2:9) E sansal me inou kapwo uhdahn kesempwal. E kahrehda sapwellimen Sises tohnpadahk kan en wiahla pali keriaun kadaudok en Eipraam.

INOU KAPWO MANAMANLA

10. Iahd me inou kapwo manamanla? Dahme kahrehda e sohte manamanla mwoweo?

¹⁰ Inou kapwo sohte manamanla ni Sak en Soutik en Kauno. Dahme kahrehda? Pwe inou kapwo en manamanla, Sises anahne ketidahla nanleng oh patohwanohng Koht pweinen meirong me e ketin wiahda. Pil ehu, irail kan me pahn “iang Krais” anahne keikihdi sapwellimen Koht manaman. Eri inou kapwo manamanla ni Pendekos en pahr 33 ni tohnpadahk en Sises ko ar alehdi sapwellimen Koht manaman.

11. Ia duwen inou kapwo eh kahrehda mehn Suhs oh mehn liki kan ren kak wiahla kisehn Israel en Koht? Meh depe me pahn mi nan inou kapwo?

¹¹ Ni Siohwa eh ketin doadoahngki Seremaia en pakairki me inou kapwo pahn wiawihda ong Israel, met kasalehda me inou en Kosonnedo pahn ehu rahn sohla anahn. Kosonnedo imwisekla ni ahnsou me inou kapwo manamanla. (Ipru 8:13) Pahn inou kapwo, mehn Suhs oh pil mehn liki kan me sohte sirkumsaisla pahn ahneki pai kaselel teieu en sohsohki Wehin Koht, pwehki arail “mohngiong sirkumsaislahr—iei doadoahk en [“sapwellimen Koht manaman,” NW], kaidehk doadoahk en Kosonned me ntingdier.” (Rom 2:29) Koht pahn ketikihong nan arail madamadau oh nan mohngiongirail sapwellime kosonned kan. (Ipru 8:10) Me mi nan inou kapwo iei irail 144,000 me keidi kan. Iei irail me wiahda wehi kapw me adaneki “Israel en Koht.”​—Kal. 6:16, NW; Kaud. 14:1, 4.

12. Ia duwen atail en kapahrekihpene inou en Kosonnedo oh inou kapwo?

¹² Ia duwen atail en kapahrekihpene inou en Kosonnedo oh inou kapwo? Inou en Kosonnedo wiawihda nanpwungen Siohwa oh wehin Israel, oh inou kapwo wiawihda nanpwungen Siohwa oh Israel en Koht. Nan inou en Kosonnedo, Moses iei sounkadokepene aramas akan ong Siohwa. Nan inou kapwo, Sises iei sounkadokepene aramas akan ong Siohwa. Inou en Kosonnedo manamanla sang ntahn mahn akan, oh inou kapwo manamanla sang ni ntahn sapwellimen Sises meirongo. Pahn inou en Kosonnedo, Moses iei sounkaweid en wehin Israel. Sises, me wia Tapwin mwomwohdiso, iei Sounkaweid en irail kan me mi pahn inou kapwo.​—Ep. 1:22.

13, 14. (a) Ia duwen inou kapwo eh pidada Wehio? (b) Dahme anahn pwe Israel en Koht en kak iang Krais nanleng kakaun?

¹³ Ia duwen inou kapwo eh pidada Wehio? Inou wet wiahda wehi sarawi ehu me ahneki pai kaselel en wiahla nanmwarki oh samworo kan nan Wehio nanleng. Wehi wet iei me wiahda pali keriau en kadaudok en Eipraam. (Kal. 3:29) Eri inou kapwo kin kamehlelehiong kitail me inou en Eipraam pahn pweida.

¹⁴ Inou kapwo iei me wiahda wehin Israel en Koht oh e kahrehiong tohn wehi wet en “iang Krais.” Ahpw ia duwen irail me keidi kan ar kak iang Sises kaunda nin duwen nanmwarki oh samworo kan nanleng? Ehu inou pil anahne wiawihda.

INOU EHU ME MWEIDADA METEIKAN EN IANG KRAIS KAUNDA

15. Inou dahieu me Sises ketin wiahda ong sapwellime wahnpoaron lelepek ko?

¹⁵ Mwurin Sises eh ketin wiahda Sak en Soutik en Kauno, e ketin wiahda inou ehu me adaneki inou en Wehio ong sapwellime tohnpadahk lelepek ko. (Wadek Luk 22:28-30.) Weksang inou teiko, Siohwa sohte ketin iang mi nan inou wet. Inou wet wiawihda nanpwungen Sises oh me keidi kan. Ni Sises eh mahsanih “nin duwen Semei eh ketikihongieier manaman en kaunda wasa,” ele e mahmahsanih duwen inou me Siohwa ketin wiahda ong ih pwehn “wiahla samworo kohkohlahte, nin duwen koasoandien Melkisedek.”​—Ipru 5:5, 6.

16. Dahme inou en Wehio kahrehiong Kristian keidi kan ren kak wia?

¹⁶ Wahnpoaron ehk emen lelepek ko kolokolte arail lelepek ong Sises erein kasongosong koaros me lelohng ih. Inou en Wehio inoukihda me wahnpoaron ko pahn mwohd nan mwoahl kan oh iang Sises kakaun nanleng nin duwen nanmwarki oh papah nin duwen samworo kei. Ahpw kaidehn meh ehk emen kohte me pahn ahneki pai kaselel wet. Sises ketin pwarohng wahnpoaron Sohn nan kaudiahl ehu oh mahsanih: “Me kin dadaurete lao powehdi me suwed koaros, I pahn mweidohng en iang mwohd limwahn mwoalei, duwehte ei mwohd limwahn mwoalen Semei ahnsou wet.” (Kaud. 3:21) Inou en Wehio wiawihda ong Kristian keidi 144,000 ko. (Kaud. 7:4; 20:6) Inou wet iei me mweidada irail en iang Sises kakaun nanleng. Met kin duwehte lih kamwohd men me pilipilda pwehn pwoudikihda nanmwarki men. Ni ara pwopwoudida, lih kamwohdo kakete iang nanmwarkio kaunda. Ni mehlel, Paipel kin kahdaneki me keidi ko sapwellimen Krais “lih kamwohdo,” “meipwon mwakelekel emen” me inoudahr pwehn pwoudikihda Krais.​—Kaud. 19:7, 8; 21:9; 2 Kor. 11:2.

AHNEKI PWOSON KEHLAIL DUWEN WEHIN KOHT

17, 18. (a) Menlau kawehwehda ni mwotomwot ia duwen ehuehu inou weneuo ar pidada Wehio? (b) Dahme kahrehda kitail kak ahneki pwoson kehlail duwen Wehio?

¹⁷ Inou ko koaros me kitail koasoiapenehr nan iren onop riau pwukat kin dokedoke ehu koasoandi de koasoandi tohto me kesempwal duwen Wehio. (Menlau kilang koakon “Ia Duwen Koht Eh Pahn Ketin Kapwaiada Kupwure?”) Pwehki inou pwukat, e sansal me Wehio pahn uhdahn pweida. Kitail kak uhdahn kamehlele me Koht pahn ketin doadoahngki Wehin Mesaiao pwehn kapwaiada dahme e kupwurki ong aramas akan oh sampah.​—Kaud. 11:15.

¹⁸ Wehio kelehpw me pahn kamwahwihala ahn aramas kahpwal kan. Kitail uhdahn kamehlele me e pahn wahdo kamwahu ong aramas koaros kohkohlahte. Eri kitail en ngoangki padahkihong meteikan duwen padahk mehlel kaselel wet.​—Mad. 24:14.