Dahme Komw Pahn Kak Koasoiaiong Emen me Sohte Kamehlele me Mie Koht?
1 Emen lih me wie sounpadahk sang Poland padahkiong emen misineri nan Aperika: “I sohte kamehlele me mie Koht.” Ahpw, sistero koasoiong liho oh kihong ih pwuhken Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation? Ni ahnsou me misinerio pwurehng pwurala rehn liho wihk ehu mwuri, sounpadahko ndaiong ih: “Met I kamehlele me mie Koht!” Liho wadekehr pwuhken Creation pwon oh met e men onop Paipel. Dahme ke kak wia pwehn pweida mwahu ni ahmw pahn koasoiaiong emen me sohte kamehlele me mie Koht? Keieu, kitail kak tehk duwen kahrepe kan me aramas kin nda me re sohte kamehlele me mie Koht.
2 Kahrepe kan me kin Kahrehda Ekei Sohte Kamehlele me Mie Koht: Pali laud en irail me sohte kamehlele me mie Koht sohte tikida oh ahneki soangen madamadau wet. Pali laud en irail tikida nan ehu pelien lamalam oh mahs kin kamehlele me mie Koht. Ahpw, pwehki soumwahu laud de kahpwal en peneinei de kopwung sapwung, arail pwoson Koht luwetala. Ekei, pwehki arail sukuhl laud oh rong soangen padahk me kin kahrehda aramas sohlahr kamehlele Koht, ihme re pil sohlahr kamehlele Koht. Tehk duwen ekspiriens pwukat me kin kasalehda me ekei mahs sohte kamehlele me mie Koht ahpw met kin kamehlele oh pwoson Siohwa Koht oh wiahla sapwellimen Siohwa Sounkadehde kan.
3 Emen lih nan Paris ipwikihdi soumwahu ehu me tih kan kin luwet. Mendahki ma e papidais nan Kadolik, e sohte kamehlele me mie Koht. Ni ahnsou me e kin idek rehn lih kadek kan duwen ia kahrepe e ipwidi soumwahuwo, re kin ndaiong ih: “Pwehki Koht kin limpoak ong komwi.” E sohte kak kamehlele soangen madamadau duwehte met. Oh pil, emen mwahnakapw nan Finland, ahnsou me toahkte kan diarada me e ahneki soumwahu en musil oh sohte pahn kak mwahula sang eh soumwahu (lokaiahn wai: incurable muscle disease), oh ihme e anahne mihmi nan wheel sehr ahnsou koaros. Ah nohno kahre ih rehn emen ohl me dene e kin kak kamwahuiala aramas soumwahu kan. Ahpw, ohlo sohte kak kamwahuiala mwahnakapw menet. Ihme kahrehda, e sohlahr kamehlele me mie Koht.
4 Emen ohl nan Honduras tikida nan Kadolik ahpw kohla sukuhl laud oh onopki lamalam en aramas (Socialist philosophy) oh e pil kin onop duwen aramas akan me sohte kamehlele me mie Koht. Pwehki dahme e sukuhliki nan sukuhl laud me e kin iang, e kin kamehlele me aramas kohsang mahn monkey (evolution), oh ihme e sohlahr kamehlele me mie Koht. Pil duwehte emen lih nan United States me tikida nan pelien lamalam en Methodist. Ahnsou me e kin iang sukuhl laud, e onopki madamadau en aramas akan (psychology). Dahme wiawiong eh pwoson Koht? E koasoia: “Sounpadahk kan wie ekis ekis kaukauwehla ahi pwoson Koht lao I sohla douluhl pwoson Koht.”
5 En Lel Mohngiong en Aramas Mehlel kan: Pali laud en irail me sohte kamehlele me mie Koht men wehwehki ma mie mehkot de mehmen me kak kamwahuiala soumwahu, oh kahpwal kan en peneinei, oh pil kopwung sapwung, oh kahpwal teikan. Aramas pwukat pil men wehwehki duwen pasepengpen peidek pwukat: ‘Dahme kahrehda suwed kin mihmihte?’ ‘Dahme kahrehda soahng suwed kan kin wiawiong aramas mwahu kan?’ oh ‘Ia wehwehn mour?’
6 Ehu pwopwoud me mihmi nan Switzerland tikida ni ara sohte kamehlele me mie Koht. Ni ahnsou me Sounkadehde kan tepin tuhwong ira, re sohte men rong. Ahpw, kahpwal kan en ara peneinei inenen laud oh re tepida medemedewe en mweipeseng. Ni ahnsou me Sounkadehde kan (pwopwoud ehu) pil ehu tuhwong ira, re kasalehong pwopwoudo iaduwen Pwuhk Sarawi kak sewese ira en kamwahuiala ara kahpwal kan. Pwopwoudo inenen pwuriamweikihla soangen kaweid me Pwuhk Sarawi kin kihda oh wehwehki me kaweid pwukat kak kamwahuiala ara kahpwal kan, eri, re men onop Pwuhk Sarawi. Ara pwopwoud mwahula oh re kekeirada ni pali ngehn, oh papidaisla.
7 Dahme Komw Kak Koasoiaiong Emen me Sohte Kamehlele me Mie Koht: Ni emen pahn ndaiong uhk me e sohte kamehlele me mie Koht, nantihong en wie peidek kan me pahn kahrehong ih en koasoia ia kahrepe e sohte kamehlele me mie Koht. Mwein kahrepe e sohte kamehlele me mie Koht pwehki soahng kan me e sukuhliki nan sukuhl, de mwein e kin kilang irail me iang pelien lamalam kin mwalaun, de padahk likamw kan me e rong? Ke kak idek reh: “Ke wie soangen madamadau wet sangete mahso?” de “Ia kahrepe ke kin ahneki madamadauwo?” Eh pasepeng kan pahn sewese iuk en ese dahme ke pahn koasoia. Ma ke anahne mehn kadehde kehlail kan, pwuhken Is There a Creator Who Cares About You? kak sewese iuk.
8 Ke kak wie peidek wet ong emen me sohte kamehlele me mie Koht:
◼ “Mie pak me komw pwonopwonki: ‘Ma mie Koht, dahme kahrehda miehte lokolok oh kopwung sapwung nan sampah?’ [Mweidong en sapeng.] I kak kasalehong komwi dahme Pwuhk Sarawi kin koasoia me pid ire wet?” Wadek Seremaia 10:23. Mwurin ke wadek iren Paipel wet, idek reh dahme e medemedewe duwen ireo. Mwurin mwo, kasalehong ih brochure Will There Ever Be a World Without War? pali 16 oh 17. De, ke kak kasalehong ih pwuhken Creator irelaud 10. Idek reh ma e men wadek brochure de pwuhko.—Pil kilang sawas nan pwuhken Reasoning pali 150-151.
9 Ahpw, mehlel, kaidehn koaros me sohte kamehlele me mie Koht pahn rong padahk mehlel oh iangala kitail. Ahpw pali laud en irail men rong ahn aramas teikan madamadau kan. Eri, ma ke pahn wie soangen peidek me konehng, oh kihda soangen pasepeng me kin kawehwe mwahu duwen kahpwal kan nan sampah, oh pohnangin mehkoaros, koasoia kaweid de soahng teikan me mihmi nan Mahsen en Koht me inenen manaman, re pahn kak wehwehkihla padahk mehlel.—Wiewia 28:23, 24; Ipru 4:12.