Musuq pachapi allin kawsay
Kay qallariypi sumaq kasqanta qhawarispa ¿imaynataq rikchʼasunki? ¿Manachu chay allin kawsayta, qhapaqchasqa, kusisqa kawsayta ima sunquyki munanman? Munanmanpunichá. Chaywanpis, ¿Juk musquyllachu utaq qhasi yuyayllachu maykʼaqllapis jina kananta suyay?
Achkhachá jinata yuyanku. Kunanqa kayjina ñakʼariykuna kan: Maqanakuy, juchallikuy, yarqhay, unquy, machuyay ima, wakinkunata ninallapaq. Chaywanpis, juk allin suyay kapuwasunman. Bibliaqa qhipapaq nin: “Ñoqanchejrí suyashanchej mosoj cielota, mosoj jallpʼatawan, Dios ruwasaj nisqanman jina, maypichus cheqan kawsaylla kanqa” (2 Pedro 3:13; Isaías 65:17).
Kay “mosoj cielo” utaq musuq janaq pacha, kay “mosoj jallpʼa[taq]” Biblia nisqanmanjina mana kay rikuchkanchik janaq pachachu nitaq kay Jallpʼa rikunchik chaychu. Rikukuq Jallpʼa, janaq pachapis may sumaq ruwasqa kanku, Bibliataq, mana jaykʼaq tukukunankuta nin (Salmo 89:36, 37; 104:5). Chay “mosoj jallpʼa” rimayqa, ninayan juk qutu, chiqan runamanta, pikunachus kay Jallpʼapi tiyakunqanku, chay musuq janaq pacha rimaytaq ninayan juk Reino, utaq may sumaq janaq pachamanta kamachiy, kaytaq jallpʼaman kamachimunqa. Chanta tapurikusunman, ¿chiqanchu kanman suyay juk “mosoj jallpʼa” kananta, nisunman juk musuq pacha sumaqchasqata?
Qhawariy kay sumaq kawsayta, kayqa qallariymantapacha Diospa munaynin Jallpʼapaq karqa. Jehovaqa ñawpa qhariwarmita Eden tʼikapacha Jallpʼapi churarqa, juk sumaq kamachiytataq qurqa: “Miraychej, kay pachaman juntʼaychej; atiyniyojtaj kaychej, kamachispa” (Genesis 1:28). Ari, wawakunayuq kanankuta, tʼikapachankutataq tukuy Jallpʼaman juntʼachinankuta Diospa munaynin karqa. Paykunataq Diosta mana kasuyta aqllarqanku, jinamanta mana wiñay kawsayta munasqankuta rikuchirqanku, chaywanpis Diospa ñawpa munayninqa mana tikrakunchu. ¡Juk musuq pachapi juntʼakunan tiyan! (Isaias 55:11).
Chayrayku, Apu yayata (padre nuestro) mañakuptiyki, Diospa Reinon jamunanta mañakunki, jinamanta mañakuchkanki chay janaq pachamanta kamachiynin Jallpʼapi saqra millaykunamanta kacharichinawanchikta, chantapis chay musuq pachapi kamachinanpaq (Mateo 6:9). Atiykukuyta atisunman Dios kutichinanta mañakusqanchikta, Rimaynin niwanchik: “Cheqan runasqa kay pachata herenciankupaj japʼenqanku, chaypitaj wiñaypaj kawsanqanku”, nispa (Salmo 37:29).
Diospa musuq pachanpi kawsay
Diospa kamachiynin sumaq allinkunata, mana imaman rikchʼakuqta kay jallpʼaman apamunqa, jinamanta qallariymanta pacha munayninta juntʼanqa, llaqtan Jallpʼapi kusisqa kakunanpaq. Chiqninakuykuna, saqra qhawanakuykuna manaña kanqachu, jinamanta tukuy Jallpʼapi tiyakuqkuna munasqa masikunajina kanqanku. Dios Bibliapi simi qun: ‘Tukuy kay pachapi chʼaqwasta chʼinyachinqa’. “Nitaj mayqen naciompis waj naciompa contranta maqanakunampaj wakichikonqachu, nitaj wañuchinaku chʼajwapajpis oqharikonqachu” (Salmo 46:9; Isaías 2:4). Chantaraq tukuy Jallpʼaqa paraisoman tikrakunqa, juk kʼacha huertaman rijchʼakunqa, Bibliaqa nin: “Chʼin pampapis tʼojra pampapis kusikonqanku. Qʼara pampapi kusikuspa, qhallallarishaj rosas jina tʼikanqa. [...] Chʼin pampapi yakus phullchimonqa, chʼin jallpʼapitaj corresaj yakus kanqa. Chay chʼaki jallpʼaqa yaku qochaman tukonqa, mana jaykʼaj yaku llojsinaspitaj yaku juturis rikhurenqa” (Isaias 35:1, 6,7).
Paraíso Jallpʼapiqa kusisqallapuni kakusunchik. Mana jaykʼaq yarqhachikusunchu mana mikhuna kasqanrayku. “Jallpʼaqa sumaqta poqon[qa]” Biblia nin (Salmo 67:6; 72:16). Tukuy llankʼasqankumanta puquyninwan kusikunqanku, imaynatachus Ruwaqninchik niwanchik jina: “Chaypi wasista ruwakuspa, tiyakonqanku. Uva huertasta churanqanku poqoynintataj mikhonqanku [...] mana wajkuna mikhunankupajchu churanqanku” (Isaías 65:21, 22).
Diospa musuq pachanpiqa runakuna mana juntʼachu jatuchaq tawqasqa wasikunapichu tiyakunqanku utaq may llakiy chʼuqllakunapi, imaraykuchus Diosqa munan: “Chaypi wasista ruwakuspa, tiyakunqanku. [...] Wasitaqa mana wajkunalla tiyakunankupaqchu ruwanqanku”. Biblia simi qullantaq: “Paykunaqa mana qhasipaqchu llankʼanqanku” (Isaías 65:21-23). Jinamanta runakunapta puquyniyuq kusiyniyuq llankʼaynin kapunqa. Kawsayqa mana qʼaymachu kanqa.
Diospa Reinonqa aswan qhipaman uywapurapi, chanta kʼita uywakuna runawan ima, allinta kawsakunqanku imaynachus karqa Eden huertapijina. Bibliaqa nin: “Chaypacha atojwan, ovejawan ujllapi kawsarikonqanku. Leonwan, chivituwampis ujllapi winkurenqanku. Waka uñawan, leonwampis khuska mikhonqanku. Chaykunatataj uj wawalla michenqa”nispa (Isaías 11:6-9; Oseas 2:18).
¡Qhawariy, tʼikapacha Jallpʼapiqa tukuy unquyta mana waliq ukhunchiktapis thañichikunqa! Diospa Rimayninqa chiqamanta niwanchik: “Mana pipis nenqachu: Onqosqa kani, nispaqa” (Isaias 33:24). “Payqa tukuy waqayta ñawisninkumanta pichanqa, manañataj wañuy kanqachu, nitaj waqaypis, nitaj qhapariypis, nitaj nanaypis, imaraykuchus ñawpaj kaj imasqa manaña kanqachu” (Apocalipsis 21:4).
Imaynata chayta taripankiman
Diospa chiqan musuq pachanpi kawsaymanta uyarispa sunquyki kusirikunchá. Wakin ichapis ninkuman: Kay tʼinkakunaqa may sumaq chiqa kananpaqqa. Chaywanpis, munakuyniyuq Ruwaqninchikpaqqa kaykunaqa mana may sumaqchu makinmanta jamuptinqa (Salmo 145:16; Miqueas 4:4).
Wiñay wiñaypaq, jamuq paaraíso Jallpʼapi tiyakuyta munaspaqa, Diospa kamachiyninkunata juntʼana tiyan. Jesús juk jatun kaq kamachiyta Diosmanta mañakuchkaptin rikuchin: “Kaymin chay wiñay kawsayqa: Qan kʼata cheqa Diosta rejsisunanku, kachamusqayki Jesucristotapis” nispa (Juan 17:3).
Chayrayku, Diospa musuq pachanpi chiqamanta kawsayta munaspaqa, Diospa munayninta ñawpaqta yachaqananchik tiyan, chaymanjinataq kawsananchik tiyan, imaraykuchus “Kay pachaqa tukukapushan, jinallataj chay sajra munaynimpis; Diospa munayninta ruwajrí, wiñaypaj kawsanqa”. Jinata ruwaspaqa, Diospa may achkha tʼakakuq tʼinkanpi, wiñay wiñaypaq kusikuyta atisunchik (1 Juan 2:17).
Mana sutʼinchakuptinqa Bibliamanta tukuy rimariykunaqa urqhukun qhichwa Bibliamanta “Diosmanta Qhelqasqa”.