Abril
Miércoles 1 de abril
Jesusqa Pedrota nerqa: “¡Riy kaymanta Satanás! Mana Dios yuyasqanman jinachu yuyanki, manachayqa runas yuyasqankuman jinalla” (Mat. 16:23).
Tukuypis mayta kallpachakushanchej Diospa nisqanman jina kausakunapaj. Chaywanpis ichá runas jinalla yuyashanchej. Chayrayku qhawarikunanchej tiyan Jehová Dios jinachus manachus yuyashasqanchejta. Jehová Dios jina yuyanapajqa mayta kallpachakunanchej tiyan, runas jinalla yuyanapajtaj mana. Imaraykuchus runas jinalla “yuyayqa wayra jina tukuynejpi kashan” (Efe. 2:2). Runasqa paykunallapi yuyanku, chayrayku ichá noqanchejpis paykuna jinallataj yuyayta munasunman. Arí, runas jinalla yuyayqa fácil, Jehová Dios yuyasqanman jina yuyaytajrí mana facilchu. Runas jinalla yuyasunchej chayqa, noqallanchejpi yuyasunchej, munaynillanchejtataj ruwasunchej (Mar. 7:21, 22). Chayrayku tukuypis kallpachakunanchej tiyan Jehová Dios yuyasqanman jina yuyanapaj. w18.11 pág. 18 párr. 1; pág. 19 párrs. 3, 4
Jueves 2 de abril
Kaymin munasqa Wawayqa, paytaqa allinpaj qhawani (Mat. 3:17).
Jesusqa, Jehová Diospa ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kayta maskʼarqa. Jehová Diosqa, Jesusta allinpaj qhawasqanta rikucherqa cielomantapacha kinsa kutispi parlamuspa. Chaytaj Jesusta maytachá kallpacharqa. Jordán mayupi Jesús bautizakusqantawan Jehová Diosqa nimorqa kay diapaj textota. Jehová Diospa parlamusqantaqa, ichapis Jesuswan Juan Bautistallawan uyarerqanku. Chantapis Jesús wañupunanpaj wata jina faltashajtin, Jehová Dios watejmanta nimorqa: “Kaymin munasqa Wawayqa, pitachus allinpaj qhawani. Payta uyariychej”, nispa. Chaytataj Jesuspa kinsa apostolesnillan uyarerqanku (Mat. 17:5). Jesús wañupunanpaj diasllaña faltashajtintaj, Jehová Diosqa watejmanta cielomanta parlamullarqataj (Juan 12:28). Jesusqa yacharqa qhasimanta juchachanankuta, suwata jinataj wañuchinankuta. Chay jina pʼenqayta ñakʼarinanta yachaspapis, Tatanman nerqa: “Munayniyki ruwakuchun”, nispa (Mat. 26:39, 42). Jesusqa “kʼaspipi wañuchisqa kayta aguantarqa mana pʼenqakuspa”. Jinamantataj mana runaspa ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kaytachu maskʼarqa, manaqa Tatanpa ñaupaqenpi (Heb. 12:2). w18.07 pág. 10 párrs. 15, 16
Jesuspa wañuyninmanta yuyarinapaj, 9 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 14:3-9 leey
Viernes 3 de abril
Tatáy, munanki chayqa, kay copata noqamanta karunchay (Luc. 22:42).
Jesusqa apostolesninman wañuyninta yuyarinankuta kamachisqantawan mana manchachikoj kasqanta rikucherqa. Jesusqa pʼenqaypi rikhurichisqa kananta yachaspapis, Diospa contranta parlan ninankuta yachaspapis, wañuchisqa kananta yachaspapis, mana manchachikuspa Diospa munayninta ruwarqa (Mat. 26:65, 66). Jesusqa Jehová Diosta kasukorqa, sutinta jatuncharqa, Jehová Dioslla sumaj kamachej kasqanta rikucherqa. Kausaynintapis qorqa juchasninchejmanta pesachikuspa wiñay kausayta japʼinanchejpaj. Chantapis discipulosninta wakicherqa ima problematapis atipanankupaj. Jesusqa mana manchachikoj kasqanta rikuchillarqataj discipulosninpa allinninta maskʼaspa, nitaj payllapichu yuyarqa. Jesusqa Judasta kachapuytawan discipulosninman tʼantata mikhunankupaj qorqa, vinotapis ujyanankupaj qorqa, kikinta ruwanankutataj kamacherqa wañuyninta yuyarinankupaj. Ajinamanta ajllasqa cristianos yuyarikunankupaj imapajchus Jesús wañusqanta, mosoj tratopi kasqankutataj (1 Cor. 10:16, 17). w19.01 págs. 21, 22 párrs. 7, 8
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 9 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 11:1-11 leey
Sábado 4 de abril
Tatáy, sutiykita jatunchay (Juan 12:28).
Jesuspa Tatanqa cielomanta nimorqa: “Jatunchaniña, watejmanta jatunchallasajtaj”, nispa. Jesusqa Jehová Diosta wañupunan horakama mana kasukojtin, Diospa sutin chʼichichasqa kananmanta phutikorqa. Payqa yacharqa seqʼosqa kananta, wañuchisqa kanantataj (Mat. 26:38). Chaywanpis Jesusqa Tatanpa sutinta jatunchayta munarqa. Paytaqa qhasimanta nerqanku Diospa contranpi parlasqanta. Chayrayku Jesusqa wañuyninwan Diospa sutinta chʼichichananmanta manchachikorqa. Ichá noqanchejpis Jesús jinallataj llakikusunman, Diospa sutin chʼichichasqa kananmanta. Ichapis runasqa Jesusta jina qhasillamanta ñakʼarichiwanchej. Chantapis ichá mayta llakikusunman, runasta testigosmanta llullasta parlajta uyarispa. Imaraykuchus yuyasunman Diospa sutinta pisipaj qhawachisqankuta. Chay kutispitaj imatachus Jehová Dios Jesusman nisqan mayta sonqochawasunman. Jehová Diosqa sutinta jatunchanqapuni (Sal. 94:22, 23; Isa. 65:17). w19.03 págs. 11, 12 párrs. 14-16
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 10 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 11:12-19 leey
Domingo 5 de abril
Jesusqa yachachisqasninman sutʼincharqa ñakʼarichinankuta, wañuchinankutataj (Mat. 16:21).
Uj kutipi Jesús nerqa: “Ñakʼarichiwanqanku, wañuchiwanqankutaj”, nispa. Yachachisqasnintaj chayta uyarispa mayta tʼukorqanku. Imaraykuchus paykunaqa creerqanku Jesús watejmanta Israelpa gobiernonta sayarichinanta. Chayrayku apóstol Pedro Jesusta nerqa: “Señor, ama chaytaqa parlallaypischu. Mana chay imaspeqa rikukunkichu”, nispa. Jesustajrí kutirikuspa Pedrota nerqa: “¡Riy kaymanta Satanás! Qanqa pantachiyta munawanki, mana Dios yuyasqanman jinachu yuyanki, manachayqa runas yuyasqankuman jinalla”, nispa (Mat. 16:22, 23; Hech. 1:6). Chayta nispa Jesusqa, sutʼita Pedrota reparachisharqa Jehová Dios mana runas jinachu yuyasqanta. Imaraykuchus kay mundomanta runasqa Kuraj Supaypa makinpi kashanku (1 Juan 5:19). Pedrotajrí kay mundomanta runas jina yuyasqanrayku, Jesusman nisharqa payllapi yuyananta. Chaywanpis Jesusqa mana runas jinachu yuyarqa. Chayrayku Pedrota nerqa ama pantachinanta. w18.11 pág. 18 párrs. 1, 2
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 11 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 11:20–12:27, 41-44 leey
Lunes 6 de abril
Señorpa wañuyninmanta willankichej, pay jamunankama (1 Cor. 11:26).
Jallpʼantinpi Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuymanqa may chhika runas rinchej. Jehová Diostaj yachan imastachus sapa ujninchej ruwasqanchejta chay tantakuyman rinapaj. Yachallantaj pikunachus sapa wata chay tantakuyman risqankuta. Wakin runasqa, Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyman rinku qhatiykachasqa kaspapis. Wakintaj mana sapa semana reunionesman rispapis, Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuymanqa rinkupuni. Jehová Diosqa yachan pikunachus chay tantakuyman por primera vez risqankuta. Wakin runasqa chay tantakuyman qhawarejlla rinku. Jehová Diosqa maytachá kusikun Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyman may chhika runas risqankumanta (Luc. 22:19). Chaywanpis Jehová Diosqa imayna sonqowanchus chay tantakuyman risqankumanta kusikun. ¿Noqanchejrí munanchejchu Jehová Dios, llajtanta ñaupajman apajkuna ima yachachinawanchejta? (Isa. 30:20; Juan 6:45). w19.01 pág. 26 párrs. 1-3.
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 12 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 14:1, 2, 10, 11; Mateo 26:1-5, 14-16 leey
Jesuspa wañuynin yuyarikonqa
Kunan inti yaykusqantawan
Martes 7 de abril
Cristorí noqanchejrayku wañorqa (Rom. 5:8).
Jesusqa mayta munakuwasqanchejrayku kausayninta qorqa. Mana chayllachu, payqa sapa día yachachisqasninpa allinninkuta ñaupajman churarqa. Chayrayku Jesusqa may saykʼusqa kaspapis chayri phutisqa kaspapis yachachisqasninwan tantakoj (Luc. 22:39-46). Chantapis Jesusqa yachachisqasninta sirverqa, manataj suyarqachu sirvinankuta (Mat. 20:28). Diospa llajtanmanta kasqanchejrayku tukuy atisqanchejta ruwanchej Jehová Diosmanta runasman yachachimunapaj, ajinamanta paykunapis Diospa llajtanmanta kanankupaj. Chaywanpis astawan kallpachakunanchej tiyan chiriyapoj hermanosninchejta yanapanapaj (Gál. 6:10). Paykunata munakusqanchejta rikuchisunman tantakuykunaman jamunankupaj kallpachaspa, Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyman wajyarispa ima. Chiriyapoj hermanonchej Jehovaman kutinpojtin mayta kusikunchej, imaynatachus Jehová Diospis, Jesuspis kusikunku ajinata (Mat. 18:14). w19.01 pág. 29 párrs. 12, 14; pág. 30 párr. 15
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 13 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 14:12-16; Mateo 26:17-19 leey, 14 de nisán qallarisqanmantataj Marcos 14:17-72 leey
Miércoles 8 de abril
Kayqa cuerpoywan ninakun. Kayqa ‘tratopaj yawarniywan’ ninakun (Mat. 26:26-28).
Jesusqa Pascuata mikhusqankumanta puchoj tʼantatawan, puchoj vinotawan oqharispa apostolesninman nerqa: ‘Kay tʼanta cuerpoywan ninakun, vinotaj yawarniywan ninakun, chaytaj jichʼasqa kanqa ashkha runaspa juchasnin pampachasqa kananpaj’, nispa. Apostolesqa yacharqanku chay chʼisipaj pisi imaslla necesitakusqanta. Killas ñaupajta Jesusqa amigosnin Lazarota, Martata, Mariatawan waturikamorqa. Paykunamantaj yachacherqa. Martatajrí ashkha ruwanaswan musphasharqa, sumaj mikhunata Jesuspaj waykʼupuspa. Jesustaj sumajllawan nerqa: “Imaschus necesitakusqanqa pisilla kanku chayri ujlla”, nispa (Luc. 10:40-42). Chayrayku Jesusqa apostolesninwan cenananpaj pisi imasllatataj wakicherqa. w19.01 págs. 20, 21 párrs. 3, 4
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 14 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 15:1-47 leey
Jueves 9 de abril
Tatáy, ladoykipi jatunchasqa karqani, ajinallatataj kunanpis ladoykipi jatunchaway (Juan 17:5).
Jehová Diosqa Wawanta allinpaj qhawasqanrayku wañuymanta kausaricherqa ‘mana jaykʼaj wañunanpaj’. Chantá ‘ñaupajpi karqa chay cargonmanta aswan pataman’ churarqa (1 Tim. 6:16; Fili. 2:9). Arí, Jehová Diosninchejqa Jesusman jatun tʼinkata qorqa kasukusqanrayku. Amapuni runaspa ñaupaqenpi rejsisqa kayta maskʼanachu. Astawanqa Jehová Diospa ñaupaqenpi allinpaj qhawasqa kayta maskʼana. Chaypajtaj yuyarikunanchej tiyan Jehová Diosninchejta kasukojtinchej ni jaykʼaj pay qonqapunawanchejta, wakin kutistaj tʼukunapaj jina tʼinkata qonawanchejta. Tumpamantawantaj Jehová Diosqa maytapuni bendeciwasun. Chay día chayamunankamataj tukuy llakiykunasninchejta aguantanallapuni. Amataj qonqanachu, kay mundo tukukapushasqanta (1 Juan 2:17). Jehová Diosqa cheqan, manataj qonqaponqachu ruwasqasninchejta, sutinta munakusqanchejtapis (Heb. 6:10). w18.07 pág. 11 párrs. 17, 18
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 15 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Mateo 27:62-66 leey, 16 de nisán qallarisqanmantataj Marcos 16:1 leey
Viernes 10 de abril
Mañakuyki, tukuyninku ujchasqa kanankupaj (Juan 17:20, 21).
Jesusqa por última vez apostolesninwan cenashaspa, phutisqa kasharqa apostolesnin mana ujchasqaschu kashasqankumanta. Chayrayku Jesusqa Tatanman nerqa: ‘Mañakuyki, tukuyninku ujchasqa kanankuta, imaynatachus qan Tatáy noqawan ujchasqa kashanki, ajinata’, nispa. Yachachisqasnin ujchasqas kajtinku, runasqa reparankuman karqa Jesusta Jehová Diospuni kay jallpʼaman kachamusqanta. Chantapis Jesusqa yachachisqasninman nerqa: “Qankunachus purajmanta munanakunkichej chayqa, tukuy yachanqanku yachachisqasniy kasqaykichejta”, nispa. Arí, Jesuspa yachachisqasnin purajmanta munanakuspa, aswan ujchasqas kankuman karqa (Juan 13:34, 35). Jesusqa por última vez apostolesninwan cenashaspa, paykunaman kutin kutita nerqa ujchasqa kananku kasqanta. Imajtinchus apostolesnenqa ‘sinchʼita siminakoj kanku, pichus paykunamanta kurajpaj qhawasqa kananmanta’ (Luc. 22:24-27; Mar. 9:33, 34). Uj pachataj Santiagowan Juanwan Jesusman nerqanku: “Gobiernoykipi kamachishajtiyki munaykuman tiyachinawaykuta, ujniykuta pañaykiman, ujniykutataj lloqʼeykiman”, nispa (Mar. 10:35-40). w18.06 pág. 8 párrs. 1, 2
Jesuspa wañuyninta yuyarinapaj, 16 de nisanpi sutʼiyasqantawan imaschus kasqanmanta Marcos 16:2-8 leey
Sábado 11 de abril
Qhareqa tatanta mamantawan saqenqa, warminwantaj ujchakonqa, iskayninkutaj uj runa jinalla kanqanku (Gén. 2:24).
Jehová Diosqa munan qhariwarmis wañupunankukama sinchʼita munanakunankuta (Mat. 19:3-6). Qhenchachakoyqa millay jucha. Chantachá Dios kamacherqa: “Ama khuchichakunkichu casarakusqaykita wasanchaspa”, nispa (Deu. 5:18). Qhenchachakoj runaqa ‘Diospa contranpi juchallikun’. Chantapis qosanpa chayri warminpa sonqonta mayta nanachinman (Gén. 39:7-9). Señorantaj chayri qosantaj unayta sonqo pʼakisqa kanman. Chantapis Jehová Diosqa munan wawas allinta kausakunankuta. Chaytataj reparasunman Moisespa Leyninpi. Jehová Diosqa tatasman kamacherqa wawasninkuman tukuy ima necesitasqankuta qonankuta. Chaywanpis mana chayllatachu kamacherqa. Kamachillarqataj paymanta yachachinankuta. Tatasqa Leyman jina sapa kuti wawasninkuman yachachinanku karqa Diospa kamachiykunasninta, Diosta munakuytapis (Deu. 6:6-9; 7:13). Israelitasqa wawasninkuta mana uj qʼepita jinachu qhawananku karqa, nitaj sufrichinankuchu karqa. Astawanpis wawasninkuta ‘Diosmanta herenciata jina’ qhawananku karqa, munasqatataj uywananku karqa (Sal. 127:3). w19.02 pág. 21 párrs. 5, 7
Domingo 12 de abril
Diosqa reparanqa tukuy sonqo payta kasukusqayta (Job 31:6, NM).
Jobqa Jehová Dios bendecinanpi yuyarqa. Payqa yacharqa Dios tukuy sonqo kasukunanta munasqanta. Jobqa mayta ñakʼarispapis Jehová Dios bendecinanpi atienekorqa. Chantachá Jehová Diosta tukuy sonqo kasukullarqapuni. Jinamanta Jehová Diosta mayta kusicherqa. Chayrayku Jehová Diosqa Jobta mayta bendicerqa niraj wañupushajtin (Job 42:12-17; Sant. 5:11). Paraisopitaj astawanraj bendicenqa. Jehová Diosqa kasqan jinallapuni (Mal. 3:6). Jehová Diosqa mana qonqapunchu payta tukuy sonqo kasukusqanchejta. Chayta yachayqa yanapawasunchej uj sumaj kausayta japʼinanchejpi suyanallapajpuni (1 Tes. 5:8, 9). Wakin kuteqa ichapis yuyasunman noqallanchej Jehová Diosta kasukunapaj kallpachakushasqanchejta. Chaywanpis mana ajinachu. Imaraykuchus jallpʼantinmanta hermanosninchejqa kallpachakushallankutaj Jehová Diosta tukuy sonqo kasukunankupaj. Jehová Diosta tukuy sonqo kasukuspaqa, paypa ñaupa kamachisnin jina kasunchej. Paykunamanta wakenqa wañuy patapi rikukuspapis Diosta tukuy sonqo kasukullarqankupuni (Heb. 11:36-38; 12:1). w19.02 pág. 7 párrs. 15, 16
Lunes 13 de abril
Uj yuyaylla kaychej, khuska ñakʼariychej, uj familia jina munanakuychej, may khuyakuyniyoj, kʼumuykukoj sonqotaj kaychej (1 Ped. 3:8).
Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuy pasasqantawan, piensarisunman imaynatachus wajkunata Jesús jina munakunanchejpi. Piensarillasunmantaj hermanosninchejpa allinninkuta maskʼashasqanchejpichus manachus. Chantapis piensarisunman imallatachus hermanosninchej ruwayta atisqankupi. Chantá tukuy atisqanchejta kallpachakusunman Jesús jina wajkunata khuyakuyta yachanapaj. Tumpamantawan Jesusqa jatun ñakʼariy tiempopi jamonqa, jallpʼapi kaj ajllasqa cristianostataj cieloman pusakaponqa. Chay kutimantapachataj manaña Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyta ruwasunchu (1 Cor. 11:26; Mat. 24:31). Manaña Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyta ruwajtinchejpis, mana qonqasunchu Jesús kʼumuykukoj sonqo kasqanta, mana manchachikoj kasqanta, mayta munakuwasqanchejtataj. w19.01 pág. 25 párrs. 17-19
Martes 14 de abril
Qanqa munanki runa chʼuwa sonqo kananta. Sonqoypitaj yachayniyoj kayta yachachiwarqanki (Sal. 51:6).
Imaynatachus sanitos kanapaj tukuy imata ruwanchej, ajinallatataj sonqonchejta waqaychanapajpis tukuy imata ruwananchej tiyan. Por ejemplo, sanitos kanapajqa sumajta mikhunchej, ejerciciostapis ruwanchej. Sonqonchejta waqaychanapajpis sumajta mikhunanchej tiyan, nisunman sapa día Bibliata, publicacionestawan leenanchej tiyan, yachakusqanchejman jinataj kausakunanchej tiyan. Chantapis Diospa Palabranmanta willamunanchej tiyan (Rom. 10:8-10; Sant. 2:26). Wakin kutisqa manchay onqosqa kaspapis sano runaman rijchʼakusunman. Ajinallataj kanman sonqonchejwanpis, ichapis reunionesman, predicacionmanpis risqanchejrayku creesunman sinchʼi sayasqa kashasqanchejta. Chaywanpis ichá sonqonchejpi sajra imasta munapayashasunman (1 Cor. 10:12; Sant. 1:14, 15). Ama qonqanachu Satanás sajra yuyaykunasninta chimpaykuchiyta munawasqanchejta. w19.01 pág. 15 párr. 5
Miércoles 15 de abril
Qanpis kikillantataj ruwamuy (Luc. 10:37).
Jesusqa kʼacha samaritanomanta parlaytawan nerqa noqanchejpis chay samaritano jinallataj ruwamuna kasqanta. Chayrayku piensarinanchej tiyan chay kʼacha samaritano jinachus manachus wajkunamanta khuyakushasqanchejpi. Piensarillasunmantaj sufrejkunata imaynasmantachus yanapananchejpi (Luc. 10:30-35). Piensarillasunmantaj imastachus ruwayta atisqanchejpi wajkunata yanaparinapaj. Por ejemplo yanaparisunman kuraj hermanitosta, viuda hermanitasta chayri mana Testigo tatasniyoj jovenesta, ‘llakisqasta sonqochanapajpis’ kallpachakusunman (1 Tes. 5:14; Sant. 1:27). Wajkunata khuyakuspaqa kusikunchej yanapasqanchejrayku. Jesuspis nerqa: “Aswan kusiy wajman qoriy, qorichikunamanta nisqaqa”, nispa. Wajkunata khuyakuspa Jehová Diosta kusichinchej. Chayta yachaytaj noqanchejtapis kusichiwanchej (Hech. 20:35; Heb. 13:16). Rey Davidpis khuyakoj runasmanta parlaspa jinata nerqa: ‘Jehová Diosmin paytaqa waqaychanqa; kay pachapi kusiyta qonqa’, nispa (Sal. 41:1, 2). Wajkunata khuyakusunchej chayqa, Jehová Diospis khuyakuwasunchej, kusisqastaj kasunchej (Sant. 2:13). w18.09 pág. 19 párrs. 11, 12
Jueves 16 de abril
Ama manchachikuychu, imaraykuchus noqaqa qanwanpuni kashani. Ama phutikuychu, noqaqa Diosniyki kani. Noqa kallpachasqayki, yanapallasqaykitaj (Isa. 41:10).
Yoshiko sutiyoj hermanamanqa doctoran nisqa: “Killasllataña kausanki”, nispa. Ajinata nejtintaj, hermananchejqa kay diapaj ajllasqa versiculota yuyarikusqa. Chay gustasqan versiculoqa mayta sonqochasqa, tukuy sonqowan Jehová Diospi atienekunanpajtaj yanapasqa. Chayrayku mana phutikuspa doctoranman nisqa: “Wañuytaqa mana manchachikunichu, imaraykuchus Jehová Diosqa makiymanta japʼishawan”, nispa. Jehová Diosqa Yoshikota jinallataj sonqochawasunman ima problemapi rikukojtinchejpis. Jehová Diosqa Isaías 41:10 versiculota qhelqacherqa judiosta sonqochananpaj. Imaraykuchus judiosqa Babiloniaman esclavos jina apasqa kananku karqa. Chantapis Jehová Diosqa chay versiculota qhelqacherqa tukuy kamachisnin kallpachasqas kanankupaj (Isa. 40:8; Rom. 15:4). Kay tiempopi kausay may llakiy kasqanrayku, maytataj sajrayasqanrayku Diosninchej kallpachanawanchejta necesitanchej (2 Tim. 3:1). Payqa maytapuni Isaías libronejta sonqochawanchej. w19.01 pág. 2 párrs. 1, 2
Viernes 17 de abril
Mana creej tʼaqakuyta ajllan chayqa, ripuchun (1 Cor. 7:15).
Separakoj qhariwarmisqa Diospa ñaupaqenpi casarasqallapuni kanku. Separasqa kaspaqa llakiypi rikunkuman. Chayraykuchá apóstol Pablo qhariwarmis ujchasqallapuni kanankupaj jinata nerqa: “Mana creej qosajta casado kausaynenqa warminrayku llimphu. Ajinallataj mana creej warmejta casado kausayninpis qosanrayku llimphu. Mana jina kanman chayqa, wawasninkupis chʼichipaj qhawasqa kankuman. Kunanrí paykunaqa llimphus kanku”, nispa (1 Cor. 7:14). Ashkha hermanosqa, mana testigo qosankuwan chayri warminkuwan ashkha problemasniyoj kaspapis mana separakorqankuchu. Chay hermanosqa mana pesachikunkuchu chayta ruwasqankumanta. Imaraykuchus wakinpataqa mana testigo qosanku chayri warminku Jehová Diosta yupaychashanku (1 Cor. 7:16; 1 Ped. 3:1, 2). Jallpʼantinmanta congregacionespeqa ashkha qhariwarmis tiyan, paykunataj sumajta kausakunku. Ichá congregacionninchejpipis sumajta kausakoj qhariwarmis tiyan. Ichá repararqanchej qosan warminta mayta munakusqanta, warminpis qosanta mayta munakusqanta, respetasqantataj. Chay jina qhariwarmista rikuspaqa, reparanchej casarakojkunaqa ujchasqas kausakuyta atisqankuta (Heb. 13:4). w18.12 pág. 14 párrs. 18, 19
Sábado 18 de abril
Tata Dios uj qhallallaj huertata Edenpi ruwarqa, chaymantaj churarqa chay runa ruwasqanta (Gén. 2:8).
Edén palabraqa niyta munan “qhallallaj”. Edén huertataj qhallallarishaj huertapuni karqa. Arí, chay lugarqa manchay kʼachitupuni karqa, mikhunapis jinantin karqa, animalespis mana sajraschu karqanku (Gén. 1:29-31). “Paraíso” palabraqa hebreo parlaypi niyta munan “huerta”. “Huerta” palabrataj griego parlaypi niyta munan parádeisos nisunman “paraíso”. Uj libro nisqanman jina, griegosqa paraíso palabrata uyarispa uj kʼachitu lugarpi yuyaj kanku. Chay kʼachitu lugarpitaj plantas, imaymana frutas, mayus, qʼomer pampas, mayu kantupi monte cabras, ovejas ima kasqanta yuyaj kanku (Cyclopaedia, de MʼClintock y Strong; Génesis 2:15, 16, kikinchay). Jehová Diosqa uj kʼacha huertata ruwarqa Adanwan Evawan chaypi tiyakunankupaj. Mana kasukusqankuraykutaj Jehová Diosqa chay huertamanta paykunata qharqomorqa. Ajinamanta ni pipis chay Paraisopi chayri chay kʼacha huertapi tiyakuyta aterqañachu (Gén. 3:23, 24). Chay Paraíso chinkapunankama manaña pipis chaypi tiyakorqachu. Ichapis chay huertaqa Jatun Para chayamunankama kallarqapuni. w18.12 págs. 3, 4 párrs. 3-5
Domingo 19 de abril
Noqamin Señorniyki Tata Dios kani; noqa yachachiyki imachus qampaj allin kasqanta (Isa. 48:17).
Tatasqa wawasninkuman yachachinku mana llullakunankuta, mana suwakunankuta, sumajta trabajanankuta, wajkunaj allinninkuta maskʼanankuta ima. Tatasqa tukuy chayta yachachinku wawasninku kusisqa kausakunankupaj. Wakin kutispi tatasqa wawasninkuman ninku kayta chayri jaqayta “ama ruwaychu” nispa. Chaytataj allinninkupaj ninku. Wawastaj jatunña kaspa wasinkumanta ripuspa, tatasninkumanta yachakusqankuman jinachus chayri munasqankuman jinachus kausakuyta ajllanqanku. Wawasqa tatasninkoj yuyaychasqanta kasukojtinku allin kajtapuni ruwanqanku, nitaj llakiykunapi rikukonqankuchu. Jehová Diospis uj tata jinallataj kusisqas kausakunanchejta munan (Isa. 48:18). Chayrayku Palabranpi niwanchej imatachus ruwanata imatachus mana ruwanata, imaynatachus llimphu kausayniyoj kanata, imaynatachus wajkunawan allinta kausakunata ima. Chantapis munan pay jina yuyananchejta, nisqasnintataj kasukunanchejta. Chaytaj allinninchejpaj. Chayrayku Bibliaj nisqasninta kasukojtinchejqa, Jehová Dios jina yuyasunchej, allin kajtapunitaj ruwasunchej (Sal. 92:5; Pro. 2:1-5; Isa. 55:9). Chantapis Jehová Diosta kasukuspaqa kusisqa kausakusunchej (Sal. 1:2, 3). Chayrayku nisunman Jehová Dios jina yuyayqa allinninchejpaj kasqanta. w18.11 págs. 19, 20 párrs. 7, 8
Lunes 20 de abril
Paykunaqa qankunamanta sajrata rimashanku (1 Ped. 4:4).
Diospa ñanninta purinallapajpuneqa, mana jawamanta runaswan sajra imasta ruwanapaj inkitachikunanchejchu tiyan. Bibliata estudiashaspaqa ichapis familiaresninchejmanta, amigosninchejmanta ima karunchakorqanchej. Ichapis wakin familiaresninchejqa mayta churanakuwarqanchej, wakintaj mana. Ichapis trabajomanta chayri colegiomanta compañerosninchej, familiaresninchejpis wakin costumbresta ruwanapaj tanqawasunman. Chay costumbrespi mana satʼikunapajqa sutʼita entiendenanchej tiyan Jehová Dios costumbresta chejnikusqanta. Chantapis publicacionesninchejpi maskʼasunman imaynatachus wakin fiestas, costumbres ima rikhurisqanta yachanapaj. Costumbresta mana ruwanachu kasqanta sutʼita entiendespaqa, mana ima costumbretapis ruwasunchu, ajinamantataj Jehová Diosta ‘kusichisunchej’ (Efe. 5:10). Jehová Diospi confiasunchej, Palabrantapis kasukusunchej chayqa, mana manchikusunchu runas contranchejpi imatapis ninankumanta (Pro. 29:25). w18.11 pág. 11 párrs. 10, 12
Martes 21 de abril
Tata Dios paywan kasharqa tukuy ima ruwasqasnimpi allin rinampaj (Gén. 39:23).
Ujllata kausayninchejpi cambios kajtenqa, ichapis problemasnillanchejpi yuyaspa llakiywan atipachikusunman. Josepis ashkha llakiykunapi rikukorqa. Chaywanpis mana llakiykunasnillanpichu yuyarqa. Manaqa ruwanasninta sumajta juntʼananpaj kallpachakorqa Jehová Dioswan bendecichikunanpaj. Chayrayku Joseqa carcelpi kashaspapis, carcelta qhawaj mandasqanta sumajta juntʼarqa, imaynatachus Potifarpaj llankʼashaspa ruwanasninta sumajta juntʼarqa, ajinata (Gén. 39:21, 22). Ichá noqanchejpis José jina uj jatun problemapi rikukusunman. Chay problemata chinkachinapajtaj ichá ni imata ruwayta atisunmanchu. Chaywanpis pacienciakusunman, kallpachakusunmantaj mana llakiyninchejwan atipachikunapaj. Chayta ruwajtinchejqa Jehová Diosninchej bendeciwasunchej (Sal. 37:5). Chayrayku may chhika llakiykunasniyoj kaspapis, imatachus ruwananchejta mana yachaspapis, ñaupajllamanpuni rina (2 Cor. 4:8, sutʼinchaynin). Jehová Diosninchejta yupaychallajtinchejpuneqa pay noqanchejwanpuni kanqa. w18.10 pág. 29 párrs. 11, 13
Miércoles 22 de abril
Diosqa cheqan, manataj qonqaponqachu ruwasqaykichejta, sutinta munakusqaykichejtapis (Heb. 6:10).
Mayta llakikusunman amigonchej sutinchejta qonqakapojtin, manañataj rejsiwajtinchej. Imajtinchus tukuypis munanchej wajkuna mana qonqapunawanchejta. Munallanchejtaj mana qonqapunankuta imayna runachus kasqanchejta, ruwasqasninchejtapis (Núm. 11:16; Job 31:6). Allinpaj qhawasqa kayta munayqa mana juchachu. Chaywanpis juchasapas kasqanchejrayku, kay mundopi may rejsisqa kayta maskʼasunman. Runaspis chayta maskʼanapaj tanqawasunman. Chaywanpis chayta maskʼaspaqa noqallanchej jatunchachikushasunman Jehová Diosninchej jatunchasqa kananmantaqa. Imajtinchus Jehová Diosnillanchej jatunchanapaj jina, yupaychanapaj jinataj (Apo. 4:11). w18.07 pág. 7 párrs. 1, 2
Jueves 23 de abril
Mundontinmanta runastaj Kuraj Supaypa makinpi kashanku (1 Juan 5:19).
Noqanchejpajqa sutʼi kashan Kuraj Supay supaykunasninwan atiyniyoj runasta llullakunankupaj tanqashasqankuta (1 Tim. 4:1, 2). Pastoreswan curaswan llullakusqankoqa jatun jucha. Imaraykuchus paykunaqa llulla imasta runasman creechinku, Jehová Diosninchejpa chejnisqan imastataj ruwanankupaj tanqanku. Ajinamanta pastorespa, curaspa nisqankuta creej runasqa wiñay kausayta pierdenkuman (Ose. 4:9). Jesusqa yacharqa leymanta yachachejkuna, fariseos ima runasta engañashasqankuta. Chayrayku paykunaman nerqa: “¡Ay qankunamanta leymanta yachachejkuna, fariseos, puraj uyas! Qankunaqa qochanta, jallpʼantataj purinkichej uj runallatapis qankuna parteman tukuchinaykichejpaj. Qankuna parteña kajtintaj, qankunamanta astawanraj Hinón Wayqʼoman wijchʼusqa kananpaj tukuchinkichej”, nispa (Mat. 23:15, sutʼinchaynin). Chantapis paykunaman nillarqataj: “Qankunaj tataykichejqa Kuraj Supay, chay tataykichejpa munaynintataj ruwayta munankichej. Payqa qallariymantapacha runa wañuchi karqa”, nispa (Juan 8:44). w18.10 pág. 7 párrs. 5, 6
Viernes 24 de abril
Kusisqa kankichej, runas noqarayku rimasojtiykichej, qhatiykachasojtiykichej (Mat. 5:11).
¿Ima niyta munasharqa Jesús? Pay nerqa: “Kusikuychej jatun kusiywan, imaraykuchus cielopi tʼinkaykichejqa jatun. Runasqa ajinallatataj qhatiykacharqanku ñaupa profetastapis”, nispa (Mat. 5:12). Uj kutipi jatun juntamanta kajkunaqa apostolesta jasutʼicherqanku, amaña Jesuspa sutinpi parlanankutataj kamacherqanku. Jinapis apostolesqa “Jatun Juntaj ñaupaqenmanta kusisqa riporqanku”. Paykunaqa mana jasutʼisqa kasqankumantachu kusisqas kasharqanku. Manaqa kusisqas kasharqanku “Jesuspa sutinrayku ñakʼarisqankumanta” (Hech. 5:41). Kay tiempopipis tukuy hermanosqa, Jesuspa sutinrayku qhatiykachasqa kaspa kusiywan aguantanchej (Sant. 1:2-4). Ni pipis munanchejchu wajkuna sufrichinawanchejta chayri qhatiykachanawanchejta. Chaywanpis Jehová Diosmanta ni imarayku karunchakojtinchejqa, pay yanapawasunchej mana manchachikuspa aguantanapaj. Kusikuyniyoj Diosninchejwan allinpaj qhawasqa kaspaqa, kusisqa kasunchej ashkha religiones churanakuwajtinchejpis chayri familianchej churanakuwajtinchejpis (1 Tim. 1:11). w18.09 pág. 21 párrs. 18-20
Sábado 25 de abril
Chay jina kawsayniyoj kayqa llakiyllata, ñakʼariyllata apamun (Sal. 90:10).
Qhepa pʼunchaykunapi kausakusqanchejrayku, kausayninchejpi llakiylla, ñakʼariyllataj tiyan. May chhika runastaj llakiypi rikukusqankurayku wañupullaytaña munanku (2 Tim. 3:1-5). Chayrayku sapa wata 800.000 runaspuni wañuchikunku, nisunman sapa 40 segundos uj runa wañuchikun. Wakin hermanospis llakiywan atipachikuspa wañuchikullarqankutaj. May chhika hermanosninchejqa sapa día ashkha problemaspi rikukunku. Chayrayku necesitanku munakunanchejta, kallpachananchejtataj. Wakin hermanosninchejtaqa runas asipayanku, pʼenqaypitaj rikhurichinku. Wakintataj trabajonkupi llullasta parlaspa kʼumuykachachinku. Wakin hermanosninchejtaj saykʼusqas kashanku patronninku anchata trabajachisqankumanta. Wakinkunataj familiankupi jatuchaj problemasniyoj kanku. Ichapis uj hermanaj qosanqa mana Testigochu kanman, paytaj hermananchejta kʼumuykachachinman. Hermanosninchejqa chay jina problemaspi rikukusqankurayku manchay phutisqas, saykʼusqastaj kashanku, ni imapaj valesqankutataj yuyanku. w18.09 pág. 13 párrs. 3, 5
Domingo 26 de abril
Mana imapis astawan kusichiwanchu, wawasniy cheqa kajpi purishasqankuta uyarisqaymanta nisqaqa (3 Juan 4).
Tatasqa Jehová Dioswan llankʼankuman wawasninkuta Diosta astawan sirvinankupaj yanapaspa. Ashkha tatasqa chayta ruwarqanku. Kunantaj wawasninkoqa Diospaj astawan llankʼashanku. Wakenqa misioneros jina sirvishanku, wakintaj precursores jina karu lugarespi yanapakushanku, wakinrí Betel wasipi sirvishanku. Tatasqa ichapis llakikunkuman wawasninku karupi sirvishasqankumanta. Chaywanpis Dios jina yuyaj tatasqa, wawasninku karupi sirvejtinkupis paykunata kallpachanku Diospaj astawan llankʼanallankupajpuni. Imajtinchus mayta kusikunku wawasninku Jehová Diosta ñaupajman churashasqankuta rikuspa. May chhika tatasqa Ana jina ninku. Anaqa Eliman nerqa: “Kunanqa kay wawata Tata Diosman pusampuni; kawsanankamaqa, Tata Diospata kachun”, nispa. Ana jina ruwaj tatasqa sonqo juntʼasqa sientekunku (1 Sam. 1:28). w18.08 pág. 24 párr. 4
Lunes 27 de abril
Uj qhapaj runaqa cielopi kaj Gobiernoman mana yaykuyta atillanqachu (Mat. 19:23).
Jesusqa chayta nispa, mana nisharqachu qhapaj runas Diospa Gobiernonman manapuni yaykuyta atinankuta. Jesusqa nillarqataj: “Kusisqa kankichej wajchasqa, Diospa Gobiernonqa qankunajta”, nispa (Luc. 6:20). Chayta nispataj, mana nisharqachu tukuy wajcha runas payta uyarinankuta, bendicionestapis japʼinankuta. Imajtinchus may chhika wajchas mana Jesusta uyarerqankuchu. Chayrayku mana nisunmanchu uj runa qhapaj kasqanrayku chayri wajcha kasqanrayku Diosman astawan qayllaykunanta. Diospa llajtanpeqa wakin hermanos qhapaj kanchej, wakintaj wajchas. Tukuyninchejtaj Jehová Diosninchejta munakusqanchejrayku tukuy sonqo payta sirvinchej. Bibliataj qhapaj hermanosmanta nin: “[Ama] kapuyninkupi atienekuchunkuchu, imaraykuchus chay imasqa mana wiñaypajchu. Astawanpis Diospi atienekuchunku”, nispa (1 Tim. 6:17-19). Chantapis Bibliaqa, qhapaj hermanosmanpis, wajcha hermanosmanpis niwanchej qolqeta munakuy karunchanawanchejta (1 Tim. 6:9, 10). Jehová Diosninchej jina hermanosninchejta qhawaspaqa, mana wajcha hermanosllatachu nitaj qhapaj hermanosllatachu allinpaj qhawasunchej. w18.08 págs. 10, 11 párrs. 11, 12
Martes 28 de abril
Diosta kasukuychej (Sant. 4:7).
Jehová Diostaqa kusichiytapuni munanchej llajtanman pusamuwasqanchejrayku. Payta kusichinanchejpajtaj kausayninchejta qoporqanchej. Chayrayku imastachá Diosninchej chejnin chaykunata chejninanchej tiyan. Chantapis Jehová Diosta kusichinapajqa, congregacionmanta hermanosninchejta tukuy sonqo munakunanchej tiyan Diospata kasqankurayku (Rom. 12:10). Biblia niwanchej: “Tata Diosqa ayllunta mana saqerparenqachu”, nispa (Sal. 94:14). Kay versiculoqa reparachiwanchej Jehová Dios ni imarayku saqerparinawanchejta. Jehová Diosmantaqa ni wañuypis tʼaqayta atiwasunmanchu (Rom. 8:38, 39). “Kausaspapis wañuspapis Jehová Diospata kanchej” (Rom. 14:8). Tumpamantawantaj Jehová Diosqa wañusqasta kausarichimonqa, chaytaj uj sumaj bendición kanqa (Mat. 22:32). Kay tiempopipis Jehová Diosqa maytaña bendecishawanchej. Imajtinchus Biblia nin: “Uj nacionqa kusikuyniyojmin, Tata Diosqa Diosnin kajtin. Chay aylluta pay ajllakun, paypata kanampaj”, nispa (Sal. 33:12). w18.07 pág. 26 párrs. 18, 19
Miércoles 29 de abril
Tukuy imata ruwayta atinchej, manataj tukuyninchu walej. Tukuy imata ruwayta atinchej, manataj tukuyninchu kallpachan (1 Cor. 10:23).
Wakin hermanosninchejqa ichapis ninkuman: “Universidadpi estudianaqa, sapa ujmanta kashan. Sonqonchej mana juchachawanchej chayqa, universidadpi estudiallasunman”, nispa. Tukuypis ajllayta atinchej imatachus estudianata, imatachus kausayninchejpi ruwanatapis. Chaywanpis yuyarikunanchej tiyan mana munaynillanchejtachu ruwananchej kasqanta, imatapis mana allinta ruwajtinchejtaj llakiypi rikukunanchejta. Chayrayku apóstol Pablo nerqa kay diapaj ajllasqa textota. Pabloj nisqanqa, sutʼita reparachiwanchej mana munayninchejman jinallachu imatapis ruwana kasqanta, manaqa Jehová Diosninchejpa munayninman jinapuni. w18.04 pág. 10 párr. 10
Jueves 30 de abril
Noqaman kutirikamuychej, noqataj qankunaman kutirimusaj (Mal. 3:7).
Noqanchejqa ichá Jehová Diosta yupaychashasunman, pakaypitaj sajra imasta ruwashasunman (Jud. 11). Ichapis predicacionman, tantakuykunamanpis mana faltakuspa rishasunman. Chaywanpis ichá sajra imaspi yuyashasunman, astawan kapuyniyoj kayta munapayashasunman chayri wajkunata chejnikushasunman (1 Juan 2:15-17; 3:15). Jinamantataj juchapi urmasunman. Runasqa ichapis mana yachankumanchu imachus sonqonchejpi kasqanta chayri imastachus ruwasqanchejta. Jinapis Jehová Diosqa tukuy imata yachan. Payqa sutʼita yachan tukuy sonqochus manachus payta yupaychashasqanchejta (Jer. 17:9, 10). Jehová Diosninchejqa juchallikojtinchej khuyakuwasunman. Chayrayku pay niwanchej: “Noqaman kutirikamuychej”, nispa. Jehová Diosqa yachan sajra munayninchejwan atipachikunapaj jina kasqanchejta. Chaywanpis payqa munan sinchʼita sayananchejta, sajra kajtataj saqepunanchejta (Isa. 55:7). Jehová Diosninchejpa ladollanpipuni kasunchej chayqa, pay yanapawasunchej, kallpatataj qowasunchej sajra munayninchejta atipanapaj (Gén. 4:7). w18.07 pág. 18 párrs. 5, 6