Jehoväqa yachanëpaqmi y llapankunatam igualpa rikan

1. a) ¿Jehoväpa imanö këninkunapitataq yachakïta procurashwan? b) ¿Imachötaq yanapamäshun Jehoväpa imanö këninkunapita yachakunqantsik?

JEHOVÄ imanö kanqanman pensarqa, ¿imanö këninkunatataq yarpanki? Itsa masqa yarpanki, kuyakoq, alli ruraq, yachaq y poderyoq kanqanta. Tsënö karpis, Jehoväpa imanö këninqa maspis kanmi. Imanö këninta yuparqa, chusku chunkapitapis mastam tarishun, y tsë llapampitam publicacionnintsikkuna yachatsikamushqa. Yarpakurkï, japallantsik y familiantsikwampis Bibliapita yachakurqa, ¡Jehoväpa imanö kënimpitaqa mëtsikatam yachakïta puëdintsik! ¿Imachötaq tsëkunapita yachakunqantsikqa yanapamäshun? Tsëkunaqa yanapamäshun Jehoväta mas kuyanapaqmi. Y mas kuyarninqa, masmi pëman witishun y imanö këninta qatita munashun (Jos. 23:8; Sal. 73:28).

2. a) Jehoväpa imanö këninta mas kuyanapaq imata ruranapaq kaqta juk igualatsikïwan willakaramï. b) ¿Imapitataq yachakushun?

² ¿Ima ninantaq imatapis kuyë ninanqa? Imatapis imanö kanqampita precisaqpaq churë ninanmi. Imatapis kuyëqa ichikllapa ichikllapam miran. Maslla tantiarinapaq këman pensarishun. Imëpis mana mikunqantsik mikïtaqa mas gustashun o kuyashun, manaraq mikurnin imanö pukutanqanta o mushkunqanta muskiparnin, tsëpita ichikllapa ichikllapa amuparnin, y tsëpitana kikintsik cocinarninmi. Jina tsënöllam Jehoväpa imanö kënintaqa mas kuyashun, pë imanö kanqampita yachakurnin, tsëman yarpachakurnin y kawënintsikchö yachakunqantsikmannö rurarnin (Efes. 5:1). Kuyakoq, alli ruraq, yachaq y poderyoq kanqanta yarparanqantsiknölla, maskunachöpis Jehoväpa imanö këninta yarparänapaqmi kë yachatsikï y qateqnin kaq ishkë yachatsikïkuna yanapamäshun. Cada yachatsikïchömi kë kiman tapukïkunapita yachakushun: 1) ¿Ima ninantaq? 2) ¿Imanötaq Jehovä rikätsikun? 3) ¿Imanötaq kawënintsikchö rikätsikushwan?

JEHOVÄQA YACHANËPAQMI

3, 4. a) ¿Juk yachanëpaq nuna imanö kanqantaraq nishwan? b) ¿Imanötaq Jehovä rikätsimantsik yachanëpaq kanqanta?

³ Puntataqa yachanëpaq kanqampita yachakurishun. ¿Imanötaq juk yachanëpaq nunaqa? Kuyakoq, shumaq parlapämänapaq listu këkaq y imapitapis confiansawan parlapärina nunam. Yachanëpaq kanqantaqa tantiyantsik, parlakïninta wiyarnin, parlanqan höra cäran, peqan y makinkuna imanö këkanqanchö y maskunachömi.

⁴ ¿Imanötaq Jehovä rikätsikun yachanëpaq kanqanta? Patsachö y ciëluchö imëka kaqkunata kamashqa karnimpis, manam mañakïnintsikta wiyamänapaq y contestamänallapaqtsu listu këkan, sinöqa shonqupita patsëmi tsë rurëta munan (leyi Salmu 145:18a y Isaïas 30:18, 19b). Pëtaqa imë hörapis y mëchö këkarpis parlapëta puëdintsikmi, y manam piñakunanman pensantsiktsu (Sal. 65:2; Sant. 1:5). Bibliaqa, fäcil palabrakunallawanmi Jehoväpita entieditsimantsik pëman witinapaq. Këllaman yarpärishun, Davidmi, “Jehoväpa nawinkunaqa alli ruraqkunatam” rikarëkämantsik y “derecha kaq makinmi chachaq” tsararämantsik nir qellqarqan (Sal. 34:15; 63:8). Profëta Isaïasnam juk mitsikoqtawan igualatsirqan kënö nir: “Rikranwanmi üshankunata juntanqa; y mellqaninchömi apanqa” (Is. 40:11). Këman pensari. Jehoväqa munan, imëka juk achkas o ashkash mitseqnimpa mellqaninchö mana mantsapakïpa punoqnö, noqantsikpis Pëpa lädunchö imëpis këkänatam. ¡Imanö yachanëpaq Teytam! ¿Imanötaq yachanëpaq këninta qatishwan?

YACHANËPAQ KËQA ALLÄPA KUYËPAQMI

5. ¿Imanirtaq alläpa precisan anciänukuna yachanëllapaq kayänan?

⁵ Tsëllaraqmi, kushishqa yachatsikoq publicadorkunata atska nacionkunachö kënö nir tapuyarqan: “¿Juk anciänupa imanö kënintataq mas valoranki?”. Atskaqmi kënö nir contestayarqan: “Yachanëllapaq kënintam”. Rasumpam, llapan cristiänukunam yachanëllapaq këta procuranantsik, peru anciänukunam masqa sinchikuyänan (Is. 32:1, 2). Juk anciänu yachanëpaq kanan alläpa precisanqampaq parlarmi juk pani kënö nirqan: “Imanö këninkunata mas kuyanapaqqa alläpam precisan pëwan parlarnin alli sientikunä”. ¿Kënö ninqanqa manaku rasun kaqlla? Peru ¿imataq yanapamäshun yachanëllapaq kanantsikpaq?

6. ¿Ima rurëtaq alläpa precisan yachanëpaq kanantsikpaq?

⁶ Puntataqa, wakinkuna imanö këkäyanqanman yarparanqantsikmi yanapamantsik yachanëpaq tikranantsikpaq. Juk anciänu, cristiänu mayinkunapaq yarpachakurnin yanapaptinqa, wakinkuna y hasta mas jövin kaqkunapis clärum rikäyanqa imanö këninta (Mar. 10:13-16). 12 watayoq Carlus jövinmi kënö nirqan: “Anciänukunataqa Yachatsikuyänan Wayichö kushi kushita y llapankunata saludëkaqtam rikä, y tsënö kayanqanmi pëkunapitaqa alläpa gustaman”. Awmi, juk anciänuqa manam “yachanëpaqmi kä” ninanllatsu, sinöqa rurëninwanmi rikätsikunan (1 Juan 3:18). ¿Imanötaq tsëta ruranman?

7. ¿Imanirtaq soläpa tarjëtantsikkunaqa nunakunawan parlanapaq alläpa yanapakun y imatataq yachatsimantsik?

⁷ Maslla entiendirinapaq këman pensarishun. Juk nacionchö jatun asamblëachö karirninmi, juk wawqi wayinta kutikurnin soläpa tarjëtanta churakurkur avionchö viajarqan. Tsëmi tsë avionchö trabajaq nuna, tarjëtachö “Llapan nunacuna mandadiquicho catsun” neqta leyirir, kënö nirqan: “Awmi, mandädunchö kayätsun. Tsëpitaqa parlanantsikran”. Tsëpitanam parlayarqan y kushishqam revistakunata chaskikurqan. Tsënöqa atskaqtam pasamarquntsik. ¿Imanirtaq soläpa tarjëtantsikkunaqa nunakunawan parlanapaq alläpa yanapakun? Porqui nunakunatam invitan kënö neq cuenta: “Shamï, parlashun. Tapumë mëta ëwëkanqäta”. Creenciantsikkunapita parlanapaq listu këkanqantsiktam nunakunata rikätsin. Jina, tsënöllam anciänukunapis, “shamï, parlashun” nikaq cuenta, cristiänu mayinkunata alleq cläru rikätsiyänan pëkunawan parlayänampaq listu këkäyanqanta. ¿Imakunata rurartaq invitëkäyanqanta rikätsikuyanman?

8. ¿Imanötaq wakinkunawan parlayänampaq listu këkäyanqanta anciänukuna rikätsikuyanman, y imanötaq këqa cristiänu mayinkunata yanapan?

⁸ Cada nacionchö costumbrikuna jukläya jukläya kaptimpis, alläpam yanapakun pitapis shonqupita patsë kushishqa y makiwan saludarinqantsikqa, y tsëmi cristiänu mayintsikkunata rikätsin noqantsikpaq pëkuna alläpa precisaq kayanqanta. Peru ¿pitaq tsëkunata rurar qallanman? Juk reunionchö këkarninmi, qateqninkuna “quecayanqanman witïcur” Jesus parlapar qallarqan (Mat. 28:18). Tsënöllam, kanan witsan anciänukunapis, cristiänu mayinkunaman witiyänan y parlapäyänan. ¿Imanötaq kënö rurayanqanqa yanapakun? 88 watayoqna juk precursöram kënö nin: “Yachatsikuyänan Wayichö anciänukuna kushishqa y shumaq parlapämar chaskiyämaptinqa, masmi pëkunapaq kuyakïnï miran”. Jina juk paninam kënö nirqan: “Mana precisaqpaq wakinkuna churayaptimpis, noqapaqqa alläpam precisan reunionkunaman chäriptï anciänukuna kushishqa chaskiyämanqanqa”.

YACHANËPAQ KAYË Y PARLAPÄYÄSHUNËKIPAQ TIEMPUTA RAKIYË

9, 10. a) ¿Imanö kanapaqtaq Jehovä yachatsimarquntsik? b) ¿Imanötaq anciänukuna wakinkunawan parlayänampaq listu këkanqanta rikätsikuyanman?

⁹ Rasun kaqchöqa, tiempuyoq mana kashqaqa parlapämënintsikta mantsayanqam. Tsëmi Jehovä ruranqanta qatinantsik, porqui pëqa “noqantsikpita manam alläpa karuchötsu këkan” (Hëch. 17:27, NM). Juknöpaqa, cristiänu mayinkunawan parlayänampaq listu këkäyanqantaqa anciänukuna rikätsikuyanqa, reunion manaraq qallaptin y ushariptin mayor kaqkunawan y jövin kaqkunawan parlayänampaq tiemputa rakirninmi. Juk precursor wawqim kënö nirqan: “Juk anciänu imanöpis këkanqäta tapuramarnï willanqäta shumaq wiyamaptinqa, kuyashqam sientikö”. Y 50 watapana Jehoväta sirweq paninam kënö nirqan: “Reunion ushariptin noqawan parlayänampaq witiramoq anciänukunaqa kuyashqa kanqätam sientikatsiyäman”.

¹⁰ Awmi, anciänukunaqa juk rurëkunayoqpis kayanmi. Peru tsënö karpis, reunionkunachöqa cristiänu mayinkunata yanapëtam puntaman churayänan.

JEHOVÄQA LLAPAN NUNAKUNATAM IGUALPA RIKAN

11, 12. a) ¿Ima ninantaq llapantapis igualpa rikë ninanqa? b) ¿Imanötaq Biblia rikätsikun llapantapis igualpa Jehovä rikanqanta?

¹¹ Jehoväpa juk kuyanëpaq këninqa, llapan nunatapis igualpa rikanqanmi. ¿Tsëqa ima ninantaq? Tsë ninanqa, “manam kantsu pitapis mana allipa rikë, ni wakin wakinllata kuyë” ninanmi. Igual-llapa llapantapis rikanqantsiktaqa rikätsikuntsik ishkënöpam: imanöpis rikanqantsikwan y imanöpis tratanqantsikwan. ¿Imanirtaq kë ishkan precisan? Porqui igualpa rikarllam, igualpa tratashun. Escritüras Griëgas Cristiänas nishqanchöqa, ‘iwalllapa’ rikë ninan palabraqa rikätsikun, qaqllan imanö kanqanmannö pitapis mana tratanapaqmi o juk parlakïchöqa nunakunata jukläya jukläya mana rikänapaqmi (Hëch. 10:34). Llapantapis igualpa rikaq nunaqa, manam pipapis qaqllantatsu ni imëkayoq kanqantatsu rikan, sinöqa imanö nuna kënintam.

¹² Jehovämi llapan nunatapis igualpa rikänapaqqa yachatsimantsik. Palabranmi willakun pëqa wakin nunallata mana kuyanqanta ni ‘wakin wakinllata allipa’ mana tratanqanta (leyi Hëchus 10:34, 35 y Deuteronomiu 10:17c). Tsënö kanqantaqa, Moisespa tiempunchö juk pasakunqanmi cläru rikätsimantsik.

13, 14. a) ¿Ima problëmapataq Zelofehadpa warmi wamrakuna pasayarqan? b) ¿Imanötaq Jehovä rikätsikurqan wakin wakinllata allipa mana tratanqanta?

¹³ Israelïtakuna Dios Awnikunqan Patsaman yëkuyänampaqna këkäyaptinmi, pitsqa soltëra nanakuna juk problëmapa pasayarqan. Pëkunaqa musyayarqanmi, wakin israelïta familiakunanö, familiankunapis teytampa derëchun chakrakunata chaskiyänampaq kaqta (Nüm. 26:52-55). Tsënö kaptimpis, Jehoväpa leyninqa, teytampa derëchuntaqa ollqu wamrankunalla chaskiyänampaqmi mandakoq. Peru, Manases kastapita Zelofehad jutiyoq teytankunaqa, ollqu wamran manaraq kaptinmi wanukïkurqan (Nüm. 26:33). Tsënö kaptinqa, ¿warmi wamrankunata herenciannaqta jaqirirtsuraq tocanqan chakrakunata teytampa juk kastankunata qoykuyanman karqan?

¹⁴ Kë pitsqa nanakunaqa Moisesman ëwarmi kënö nir tapuyarqan: “¿Imanirtaq teytäkunapa jutin familiampita qonqakashqa kanqa ollqu wamran mana kanqanrëkurllaqa?”. Tsëpitam kënö nir rogayarqan: “Qoykallayämë herenciäkuna teytäkunapa wawqinkunapa chowpinchö”. ¿Imatataq Moisesqa rurarqan? ¿Manam ima rurëtapis puëdintsiknatsu nirqanku? Manam, tsëpa rantinqa, “pëkuna mañakuyanqanta[m] Jehoväta willarirqan” (Nüm. 27:2-5). Y ¿imataq Jehovä nirqan? Kënömi nirqan: “Zelofehadpa warmi wamrankunaqa convieneqllatam mañakïkäyan. Mana qonqëtam teytankunapa wawqinkunapa chowpinkunachö herenciankuna qoykunëki, y teytakunapa kaq herenciantam pëkunata entreganëki”. Y manam tsëllatatsu nirqan, sinöqa tsënö problëmakuna kaptinqa, tsënölla ruranampaqmi Moisesta kënö nir mandarqan: “Ollqu tsurin manaraq kaptin juk nuna wanuptinqa, qamkunam, tocanqan herenciata warmi wamrankunata entregayänëki” (Nüm. 27:6-8; Jos. 17:1-6). Tsëpita patsëmi, Jehovä tsënö mandakunqanqa, tsënö problëmakunapa pasaq israelïtakunata yanapanan karqan.

15. a) ¿Imanötaq llapan sirweqninkunata Jehovä tratan, y masqa waktsayashqa kaqkunata? b) ¿Bibliachö mëqan mas willakïkunataq rikätsikun llapantapis Jehovä igualpa tratanqanta?

¹⁵ ¡Imanö kuyakïwanmi Jehoväqa tsë asuntuta altsarqan! Wakin israelïtakunatanöllam kë waktsayashqa warmikunatapis Jehoväqa tratarqan (Sal. 68:5). Jehovä llapantapis igualpa tratanqampita Biblia willakunqampitaqa jukllëllatam rikärirquntsik (1 Sam. 16:1-13; Hëch. 10:30-35, 44-48).

JEHOVÄPA IMANÖ KËNINTAQA QATITA PUËDINTSIKMI

16. ¿Imatataq ruranantsik, llapan nunakunatapis Jehovä rikanqannö igualpa rikänapaq?

¹⁶ Llapan nunatapis igual-lla Jehovä rikanqantaqa, ¿imanötaq qatishwan? Tsëpaqqa yarpänantsikmi llapantapis igualpa rikarninlla igualpa tratanantsikpaq kaqta. Rasun kaqchöqa, llapan nunatapis igualpa rikanqantsikta y pitapis mana desprecianqantsiktam pensashwan. Peru tsënö karpis, hörachöqa manam fäciltsu wakinkunata imanö tratëkanqantsikta musyanantsik. Tsënö karqa, ¿imanötaq musyashwan llapantapis igualpa tratëkanqantsikta o manapis? Tsëpaqqa Jesus ruranqanmi yanapamantsik, pëqa, nunakuna pëpita imata pensayanqanta musyëta munarninmi confiansa amïgunkunata kënö nir tapurqan: “Diospita Shamushqa Nunapaq, ¿pi canqantataq niyan?” (Mat. 16:13, 14). ¿Imanirtaq pë ruranqannö rurantsiktsu? Confiansa amïguntsiktam tapurishwan, llapantapis igualpa tratëkanqantsikta o mana tratëkanqantsiktapis rasun kaqta niramänapaq. Peru ¿imataraq rurashwan, juk kasta kanqanrëkur, reqishqa kanqanrëkur o kapoqyoq kanqanrëkur wakinkunallata mas alli tratëkanqantsikta niramashqaqa? Tsëqa Jehovätam mañakunantsik, llapankunatapis igualpa rikänapaq yanapëkamänantsikpaq (Mat. 7:7; Col. 3:10, 11).

17. ¿Imakunata rurartaq llapan nunatapis igualpa rikanqantsikta rikätsikuntsik?

¹⁷ Llapantapis igualpa Jehovä tratanqanta qatikanqantsiktaqa rikätsikuntsik, cristiänu mayintsikkunata respëtuwan y kuyakïwan tratarninmi. Këllaman pensarishun, wayintsikman invitakurqa, juk markapita kaptin, waktsa kaptin, teytannaq mamannaq kaptin o majan oqrashqa kayaptimpis invitantsikllam (leyi Gälatas 2:10 y Santiägu 1:27). Jina Diospita yachatsikurnimpis, llapankunatam yachatsintsik, hasta juk idiömata parlaqkunatapis. Tsëmi alläpa kushikuntsik 600 idiömakunapitapis maschö publicacionnintsikkuna yarqamunqanta. ¡Clärum rikakun llapan nunatapis igualpa rikanqantsikqa!

18. ¿Imanöraq rikätsikunki Jehovä yachanëpaq kanqanta y llapantapis igualpa rikanqanta kuyanqëkita?

¹⁸ Rasunmi, yachanëpaq kanqanman y llapan nunatapis igualpa Jehovä rikanqanman yarpachakurqa, masmi pëta kuyantsik. Tsëmi yanapamantsik cristiänu mayintsikkunata y wakin nunakunatapis Jehovä rikanqannö rikänapaq.