Yachachinankupa altonpi letrero
1922 Pachak wata ñawpaqta
“¡DIOSMANYÁ gracias kachun señorninchik Jesucristopa yanapakuyninwan vencesqanchikmanta!” (1 Cor. 15:57). Chaymi karqa 1922 watapaq texto. Chayqa iñiqmasinchikkunatam kallpancharqa Dios yanapananmanta mana iskayrayanankupaq. Diosninchikqa chay watapimá iñiqmasinchikkunataqa anchata yanapaykurqa kikinkuña qillqanchikkunata ruwanankupaq chaynataq radiowan Diosmanta willakunankupaq. Dios yanapasqanraykutaqmi hina chay watapi Cedar Point (Ohio, Estados Unidos) llaqtapi hatun huñunakuyta ruwarqaku. Chay huñunakuymi iñiqmasinchikkunata yanaparqa tukuy imata ruwayta qallarinankupaq.
“UYARAYARQANIKURAQMI”
Iñiqmasinchikkuna astawan achkayasqanraykum qillqanchikkunaqa manaña hayparqachu. Revistanchikkunata Brooklyn (Nueva York, Estados Unidos) betel wasipi ruwaspankupas rakta qarayuq libronchikkunataqa huklawpim ruwachiqku. Achka killakunaña libronchikkuna mana kasqanraykum wakin iñiqmasinchikkunaqa Diosmantaqa manaña willakurqakuchu. Chaymi iñiqmasinchik Rutherford revistakunata ruwaymanta nanachikuq iñiqmasinchik Robert Martinta nirqa: “¿Librokunatapas ruwachwanchu?”, nispa.
Qillqanchikkunata ruwanapaq Brooklyn (Nueva York) llaqtapi wasi
Chayna nisqanmantam iñiqmasinchik Martin nirqa: “Uyarayarqanikuraqmi chaynata niykuwaptinku, librokunata ruwanaykupaqqariki tukuy rikchaq maquinakunatam alistanayku karqa”, nispa. Chaymi librokunata ruwanankupaq Brooklyn llaqtapi wasita arriendarurqaku. Hinaspankum maquinakunata rantirurqaku.
Chaynata ruwasqankuwanqa manam lliwchu kusikurqaku. Pasaq watakunapi libronchikkunata ruwaq runam iñiqmasinchikkunata watukuspan nirqa: “Librokunata ruwanaykichikpaq maquinakunaqa allinmi, ichaqa imayna servichikuyta mana yachaptikichikqa, suqta killamantaqa kaykunaqa manañam valenqachu”, nispa.
Iñiqmasinchik Martinmi nirqa: “Chay runapa niwasqankuwanqa tumpatam hukmanyarqaniku, ichaqa manam cuentata qukurqachu señorninchik Jesucristo yanapawasqankumantaqa”, nispa. Iñiqmasinchik Martinpa nisqanman hinamá manapas unaymanta 2.000 librokunataña sapa punchaw ruwayta qallaykurqaku.
Qillqanchikkunata ruwanapaq maquinakunawan llamkaq iñiqmasinchikkuna
ACHKA RUNAKUNAM RADIOPI DIOSMANTA UYARIRQAKU
Iñiqmasinchikkunaqa librokunata ruwayta qallaykuspankupas radiopim Diosmanta willakuyta qallaykurqaku. 1922 watapim domingo 26 punchaw febrero killapi, tarden lawpi KOG radiopi iñiqmasinchik Rutherford yachachirqa “Kunan tiempopi wara-waranqantin runakunaqa manam haykapipas wañunqakuchu” niq yachachikuyta. Chay radioqa karqa Los Angeles llaqtapim (California, Estados Unidos).
Chay yachachikuytam yaqa 25.000 runakuna uyarirqaku. Wakinqa agradecekuspankum cartakunata apachirqaku. Chay uyariqkunamanta hukkaqninmi karqa Willard Ashford runa, payqa karqa Santa Ana llaqtamantam (California). Paymi iñiqmasinchik Rutherfordta agradecekuspan nirqa: “Radiopi mana yachachimuptikiqa wasiy waqtanpiña yachachiptikipas hukchusya uyariymanku karqa. Imantaqsi wasipi kimsa unquqkunawan uyariymanku karqa”, nispa.
Chaymanta semanakuna pasaytapas hinallam radiopiqa Diosmanta yachachirqaku. Chaymi chay wata tukuyta ingles rimaypi Willakuq qillqapi nirqa yaqa 300.000 runakuna uyarisqankumanta.
Radiopi Diosmanta yachachisqankuta achka runakuna uyarisqankuraykum iñiqmasinchikkunaqa tantiarurqaku kikinchikpaña radionchik kananpaq. Chaypaqmi wasita ruwarqaku Staten Island llaqtapi, chayqa karqa Brooklyn betel wasipa hichpallanpim. Chay radiotam suticharqaku “WBBR” nispa. Chaymanta qipamanqa chay radiopiñam Diosmanta yachachirqaku.
“ADV”
1922 watapim 15 punchaw junio killapaq ingles rimaypi Willakuq qillqapi nirqa Cedar Point (Ohio) llaqtapi 5 punchaw septiembre killamanta 13 punchaw septiembre killakama hatun huñunakuy kananmanta. Chaymi iñiqmasinchikkunaqa kusisqallaña Cedar Point llaqtaman rirqaku.
Chay huñunakuypim iñiqmasinchik Rutherford nirqa: “Kay huñunakuypipas chaynataq willakuypipas señorninchik Jesucristo yanapawananchikmantaqa [...] manam iskayrayanichu”, nispa. Wakiqnin yachachiqkunapas iñiqmasinchikkuna Diosmanta yachachinankupaqmi kallpancharqaku.
1922 watapi Cedar Point (Ohio) llaqtapi hatun huñunakuy
Viernes 8 punchaw septiembre killapim yaqa 8.000 runakuna iñiqmasinchik Rutherfordpa yachachisqanta uyarirqaku. Munarqakum “ADV” letrakuna ima ninan kasqanmanta yachachinanta, chay letrakunaqa rikurirqa chay huñunakuypaq chaskisqanku papelchapim. Tiyasqankuman hinam qawarqaku yachachinankupa altonpi wankusqa telata. Iñiqmasinchik Arthur Clauspas Tulsa lawmantam rirqa (Oklahoma, Estados Unidos). Yachachikuykunata allinta uyarinanpaqmi ñawpaqpi tiyarqa. Chay tiempopiqariki mana parlantellawanmi yachachiqku.
“Lliw yachachikuykunatam allinta uyarirqaniku”
Chaqwa mana kananpaqmi chay huñunakuyta qallarichiq iñiqmasinchik nirqa: “Punchawyamuqkunaqa manañam yaykumunqakuñachu yachachichkaptinkuqa”, nispa. Tempranon lawmi iñiqmasinchik Rutherford yachachiyta qallaykurqa: ‘Diospa gobiernonmi hichparamunña’, nispa (Mateo 4:17). Chay yachachikuypim nirqa: “Jesusqa kay tukupay punchawkunapim Diosman sunqu runakunata huñunqa qatiqninkuna kananpaq”, nispa.
Iñiqmasinchik Arthurmi nirqa: “Lliw yachachikuykunatam allinta uyarirqaniku”, nispa. Ichaqa mana allin hina tarikusqanraykum lluqsirurqa. Mana munastinmi lluqsirqa, payqariki yacharqam kaqmantaqa manaña yaykuchinankuta.
Allinchaña hina kaspanmi kutiykuyta munarqa, ichaqa taqllakusqankutam uyarirurqa. Chaymi yachachikuykunata uyariyta munasqanrayku huñunakusqanku wasipa hawanmanña qispirurqa. Chaypaqqa payqa karqa 23 watallanpiraqmi. Chaymi mana sasachakuspalla altoman qispirurqa. Chaypiñam yachachisqankuta allinta uyarirqa.
Chaypiqa manam sapallanchu karqa, amigonkunapas chaypim kachkarqa. Hukkaqninmi karqa Frank Johnson, paymi rinkaykuspan nirqa: “¿Icha cuchilloyki kachkan?”, nispa.
Arthurñataqmi nirqa: “Awriki”, nispa.
Frankñataqmi nirqa: “Mañakuchkarqanikum pipapas cuchillon kananpaq”, nispa. Chaymantañataqmi nirqa: “Wak qawasqayki wankusqa telaqa qillqasqam kachkan. Chaymi, jueza ‘willakuychik, willakuychik...’ niptin kipunta kuchunki llitwakunanpaq”, nispa.
Iñiqmasinchik Arthurqa listollañam suyarqa chay wankusqa telapa kipunta kuchunanpaq. Iñiqmasinchik Rutherfordñataqmi yachachisqanta tukunanpaq hatunmanta nirqa: “Diosman sunquyá kaychik, amayá iskay uyaqa kaychikchu. Hinallayá kallpanchakuspa ñawpaqman riychik pantay religionkuna manaña kanankama. Diosmantayá willakuychik tukuy hinastinpi. Llapallan runakunayá yachachunku Diosqa Jehova kasqanta, Jesucristopas kamachiqkunapa kamachiqnin, señorkunapa señornin kasqanta. Kunanmantayá yachaychik Jesusqa kamachiqña kasqanta, qamkunañataq willakuqkuna kasqaykichikta. Chaynaqa willakuychik, willakuychik, willakuychik”, nispa.
Iñiqmasinchik Arthurmi willakurqa amistadninkunawan kuska chay wankusqa telapa kipunkunata kuchusqankumanta. Kuchuruptinku llitwakuruptinsi chay telapi nisqa: “Willakuychik Jesusqa kamachiqña kasqanta”, nispa. Chayqa ingles rimaypis kasqa, chaysi ingles rimaypi “willakuychik” nisqanpa qallariynin kimsa letrankuna “ADV” letrakunaqa kasqa.
ASWAN ALLIN KAQMANTA
Cedar Point llaqtapi hatun huñunakuymi iñiqmasinchikkunata kallpancharqa Dios kamachinanmanta tukuy sunqunkuwan willakunankupaq. Oklahoma lawpi colportorpas utaq precursorpas nirqam: “Diosmantam willakurqaniku carbonta hurqusqanku lawpi, chaypiqa yaqa lliw runakunam wakcha karqaku”, nispa. Chaypi runakunaqa ingles rimaypi ¡Rikchariy! qillqatas waqasparaq chaskikuqku. Iñiqmasinchikqa nirqaraqmi: “Kusisqam tarikurqaniku runakunapa sunqunta tiyaykachispayku”, nispa.
Chay tiempopi iñiqmasinchikkunaqa Jesuspa nisqantam chaylla entienderurqaku. Jesusmi nirqa: “Cosechanapaqqa achkallañam kachkan, cosechaqkunam ichaqa aslla”, nispa (Lucas 10:2). Chay wata tukuytaqa iñiqmasinchikkunaqa astawanmi llapallan runakunaman willakuyta qallaykurqaku.
a Iñiqmasinchik Rutherfordqa Misuri llaqtapim (Estados Unidos) wakinpiqa juez hina karqa, chaymi wakinpiqa iñiqmasinchikkunapas niqku “juez” nispa.